W pierwszym odcinku nowego sezonu podcastu „Słowo za słowo” rozmawiam z Kingą Sabak o jej debiucie prozatorskim, książce „Trochę z zimna, trochę z radości” (wydawnictwo WAB). To książka o szukaniu duchowości w miejscu oswojonym i znanym, czyli w kościele, o mierzeniu się z własną tożsamością, innością, to również szorstki portret Polski – wsi, małego miasteczka i dużej metropolii.Podcastu „Słowo za słowo” możesz posłuchać na platformach Spotify, Apple Podcasts oraz YouTube.
W ostatnim odcinku podcastu w tym sezonie rozmawiam z Jarosławem Maślankiem o jego przejmującej książce „Klekot tysięcy patyków”. Dyskutujemy o wirusie pamięci, o żałobie, trudzie i samotności, które towarzyszą starości, i o Pionkach, rodzinnym mieście autora, które gra ważną rolę w jego powieści.
W tym odcinku rozmawiam z Patrycją Dołowy, pisarką, działaczką społeczną zajmującą się problematyką pamięci i tożsamości, o jej nowej książce „Pęknięte lustro. Próba portretu Adama Czerniakowa” (wydawnictwo Filtry). Autorka opowiada, dlaczego postanowiła przyjrzeć się na nowo Czerniakowowi, prezesowi warszawskiego Judenratu, który 23 lipca 1942 roku, po otrzymaniu informacji od Niemców o planowanej deportacji dzieci z getta warszawskiego, popełnił samobójstwo.
Eliza Kącka, pisarka, eseistka, literaturoznawczyni napisała książkę „Wczoraj byłaś zła na zielono”, która ukazała się nakładem wydawnictwa Karakter. – To próba biografii uczestniczącej. Towarzyszę dziecku, które stosunkowo mało ze świata mi odsłania, jej sposób postrzegania świata pozostaje dla mnie tajemnicą – mówi autorka. To książka o języku, a raczej dwóch różnych językach, które próbują się spotkać. O rozumieniu słów, gestów, o ich wieloznaczności. Zbudowana jak literacki esej, podzielony na krótsze i dłuższe rozdziały, w których autorka opisuje relację z córką, a także relację ich obu ze światem zewnętrznym. Rozmawiamy o trudzie powstawania książki, o nieumiejętności spojrzenia na drugą osobę z innej niż własna perspektywy, o trwaniu w stereotypach.
W tym odcinku rozmawiam z Anną Dziewit-Meller o jej nowej powieści „Juno”, która ukazała się nakładem Wydawnictwa Literackiego. Poruszamy wiele wątków, bo książka jest wielowarstwowa, wielowątkowa. Bohaterkami „Juno” są siostry Aleksandra i Marianna. Jedna mieszka w Warszawie, ma męża i dwóch synów, jest dziennikarką i próbuje pisać biografię zapomnianej astronomki, druga została w rodzinnej wsi na Mazurach, jest manikiurzystką influencerką i marzy o dziecku. Obie, każda na swój sposób, mierzą się z chorobą i nadchodzącą śmiercią ojca. „Juno” to też opowieść o długach, jakie zaciągamy u innych. Mowa tu nie tylko o pieniądzach. Całej fabule patronuje François Rabelais i jego dzieło „Gargantua i Pantagruel”.
Rabka jest miastem, wsią czy zdrojem? Znana jest jako miasto dzieci świata. Tak też brzmi tytuł nowej książki Beaty Chomątowskiej, która ukazała się w wydawnictwie Czarne. W audycji z autorką rozmawiam o jasnych i ciemnych stronach tego słynnego uzdrowiska.
Grzegorz Piątek – architekt, krytyk architektury, autor nagradzanych książek o Warszawie „Najlepsze miasto świata”, o Gdyni „Gdynia obiecana”, o Bohdanie Pniewskim „Niezniszczalny” – postanowił przepisać swoją debiutancką biografię prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego, zmieniając nawet jej tytuł z „Sanatora” na „Starzyńskiego. Prezydenta z pomnika”, żeby było jaśniej, czytelniej. W audycji rozmawiamy zarówno o pisaniu książek od nowa, jak i o samym Starzyńskim i jego wizji stolicy, której nie zdążył zrealizować.
W pierwszym odcinku nowego sezonu audycji „Słowo za słowo” spotykam się z pisarką i poetką Urszulą Honek. Rozmawiamy o jej książce prozatorskiej „Białe noce” (wyd. Czarne) – określanej przez autorkę opowieścią polifoniczną – której angielski przekład w tym roku znalazł się na długiej liście do Międzynarodowej Nagrody Bookera, oraz o nowym tomie poezji „Poltergeist” (wyd. Warstwy) będącym zbiorem utworów składających się na proces żałoby po bliskiej poetce osobie.
Na zakończenie drugiej serii podcastów „Słowo za słowo” i dobry początek roku spotykam się z wielokrotnie nagradzanym w Polsce i za granicą poetą, pisarzem, tłumaczem, reportażystą – Jarosławem Mikołajewskim. Rozmawiamy o przenoszeniu rzeczywistości na wiersze, o doborze słów, o liczeniu liter, o natręctwach poety, o natchnieniu. A także o Mickiewiczu i Bajkach uspokajankach.
Z Justyną Kopińską, dziennikarką, autorką bestsellerowych zbiorów reportaży, laureatką prestiżowej European Press Prize przyznawanej przez The Guardian Foundation i The Reuters Foundation i felietonistką Vogue.pl rozmawiam o jej najnowszej książce „Współczesna wojna”, o jej wyjazdach do Ukrainy, z których powstał reportaż otwierający książkę, o jej czułości na otaczającą rzeczywistość oraz jej warsztacie pracy.
Z Urszulą Jabłońską, reporterką, laureatką nagrody Grand Press, autorką książki „Światy wzniesiemy nowe” o społecznościach utopijnych, rozmawiam o bliskiej jej twórczości amerykańskiej pisarki Joan Didion. Nakładem wydawnictwa Osnova właśnie ukazała się „Ostatnia pieśń miłosna. Biografia Joan Didion” Tracy’ego Daugherty’ego w przekładzie Kai Guciu, która stanowi punkt wyjście do naszego spotkania.
W tym odcinku podcastu rozmawiam z Andą Rottenberg, krytyczką sztuki, pisarką i szefową działu kultury w „Vogue Polska”, między innymi o jej nawyku prowadzenia dziennika, o stosiku lektur do przeczytania rosnącym po obu stronach jej łóżka, o jej odkryciach literackich i rozczarowaniach, oraz o tym, jak zmieniła się rola książki przez ostatnie pół wieku.
Z Katarzyną Szaulińską, psychiatrką, psychoterapeutką, pisarką i poetką, spotykam się przy okazji wydania jej nowej książki „Czarna ręka, zsiadłe mleko”. Bohaterkami i bohaterami opowiadań z tego zbioru są m.in. kobieta, która rodzi księżyc; młoda matka, która nie widzi swojego dziecka, choć inni je widzą; ksiądz, któremu na genitaliach kwitną kwiaty czy psychiatrka, która sama potrzebuje terapii. Rozmawiamy o byciu inną/innym, co nie znaczy, że skazaną/skazanym na samotność.
„Gambit orangutana” to szkatułkowa opowieść o mikroświecie szachów i szachistach, którzy, by być arcymistrzami, musieli wyrzec się życia istniejącego poza polem bitwy składającym się z 64 białych i czarnych kwadratów. O tym, czy „szachy są wystarczająco piękne, aby zmarnować na nie życie” (jak powiedział holenderski szachista Hans Ree) oraz o niezwykłych losach polskich mistrzów rozmawiam z autorem książki Kasprem Bajonem.
W drugim odcinku rozmawiam z dziennikarką, reżyserką, pisarką Ewą Zadrzyńską-Głowacką o jej książce „Głowaccy. Arka na Manhattanie”, w której autorka oprowadza nas po swoim nowojorskim mieszkaniu, zatrzymuje się przy każdym meblu i obrazie, przywołując fantastyczne wspomnienia. Książkę dedykuje „Januszowi Głowackiemu, najlepszemu byłemu mężowi na świecie”.
Drugi sezon podcastu Słowo za słowo rozpoczynam spotkaniem z Grażyną Plebanek. Pytam o to, jak to być pisarką cudzoziemką, czy za granicą czuje się obca, czy swoja. Autorka bestselerowych powieści i książek non-fiction ma za sobą emigrację do Szwecji, a od lat mieszka w Belgii, w Brukseli.
W tym odcinku podcastu „Słowo za słowo” moją gościnią jest Magda Melnyk, autorka biografii Eleny Poniatowskiej – wielokrotnie nagradzanej meksykańskiej pisarki i reporterki o polskich książęcych korzeniach. Rozmawiamy o tym, dlaczego Elena Poniatowska, która dziś jest dobrem narodowym Meksyku, ciągle tak mało jest znana w Polsce.
W tym odcinku pytam Aleksandra Hudzika, dziennikarza „Newsweeka” piszącego o książkach i sztuce, a on pyta mnie, jakie lektury polecilibyśmy na wakacje. Wymieniamy się wieloma propozycjami, może któraś przypadnie Ci do gustu.
W szóstym odcinku mojego podcastu spotykam się z Agatą Tuszyńską, pisarką, poetką, wnikliwą obserwatorką historii. Historii ludzkich, które odkrywa z detektywistycznym zacięciem. Rozmawiamy o procesie twórczym autorki, o miejscu pisarza / pisarki w jego / jej własnym pisarstwie, a przede wszystkim o nowej książce Tuszyńskiej pt. „Żongler. Romain Gary”.
Podziwiam Natalię Moskal za jej determinację. Była jeszcze na studiach, na anglistyce, gdy odkryła twórczość starszej siostry noblisty Baszewisa Singera, Ester Singer Kreitman, postanowiła ją zaprezentować polskim czytelniczkom oraz czytelnikom i założyła wydawnictwo FameArt. Do dziś wydała przekłady wszystkich jej dzieł i dużo więcej. Właśnie wyszła powieść Izraela Joszuy Singera „Towarzysz Nachman” w pierwszym polskim przekładzie z jidysz autorstwa Krzysztofa Modelskiego.