Skepsis podcast

In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over de Nobelziekte, een aandoening waaraan sommige Nobelprijswinnaars lijden. En te gast is hoogleraar Casper Albers (RUG). Met hem spreken we over Wikipedia waar hij heel actief in is geweest en over Open Science. Tenslotte hebben we het over onze skeptische helden.Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlBoektip:Ben Goldacre, Bad Science (2008)Leesvoer bij deze aflevering:Nobel disease (Wikipedia)Nobels op drift, Skepter 33.3 (2020)FLOGEN SIPS conferences, where Nobelists meet fringe scientists and frauds (Blog van Pepijn)WikiUil vernoemd naar Casper Albers (Wikimedia)prof. dr. C.J. (Casper) Albers (Caspers pagina op de RUG, daar vind je dus al zijn artikelen gratis en voor niets!)Massimo Pigliucci: ‘Serieus antwoord kost nu eenmaal tijd’, Skepter 29.3 (2016)Richard GillJames Randi Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

De Randomised Controlled Trial (RCT) geldt als de onderzoeksmethode die de grootste zekerheid geeft over de vraag of een interventie werkt of niet. Maar de methode kent ook zijn beperkingen. Is ons dubbelblinde vertrouwen in de RCT wel gerechtvaardigd? En belemmert een uitgesproken voorkeur voor de RCT bij instellingen die over financiering van onderzoek gaan niet onderzoeksvoorstellen die (noodgedwongen) van andere methoden uitgaan?Over dit soort kwesties spreken Richard Engelfriet en Pepijn van Erp achtereenvolgens met hoogleraar wetenschapsonderzoek Trudy Dehue, arbeidseconoom Ronald Dekker en hoogleraar methodologie en Skepsis voorzitter Eric-Jan Wagenmakers.Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over Therapeutic Touch, een vorm van kwakzalverij die vooral door verpleegkundigen wordt toegepast. En met gast Mirjam Vossen bespreken we de vele mythes die er rondgaan met betrekking tot ontwikkelingssamenwerking. Tenslotte denken we na over hoe je kinderen het beste skeptisch denken bijbrengt.Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlBoektip:Hein de Haas. Hoe migratie echt werkt. (2023)Verder leesvoer bij deze aflevering:Over Therapeutic TouchHet onderzoek van Emily Rosa in JAMA: A Close Look at Therapeutic Touch (1998)Rob Nanninga, Heilzame intenties. Onderzoek naar onzichtbare geneeskracht, Skepter 16.2 (2003)Rob Nanninga, Therapeutic Touch voor verpleegkundigen, Kwakzalverij: 125 jaar medische folklore (2005)Rob Nanninga, Therapeutic Touch. Evidence based of paranormaal?, Skepter 25.1 (2012)Over ontwikkelingssamenwerkingVoorbij de borrelpraat‘Onbedoelde effecten ontwikkelingshulp vaak overdreven’, Skepter 37.1 (2024)Website van Mirjam Vossen Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Klimaatblogger Hans Custers (van klimaatveranda.nl) is te gast en vertelt ons over zijn ervaringen met discussies met pseudosceptici. Richard Engelfriet had huiswerk voor Pepijn van Erp: duik eens in de pestprogramma's: zoek uit wat daar nu van bekend is en hoe je als ouder of school wijs kunt worden uit het aanbod. Tenslotte fantaseren we nog over een televisieprogamma voor skeptici.Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlSkepsiscongres 2024Boektip:Paula Steenwinkel: Drogredenen. Herkennen en weerlegen. (2021)Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:Hans Custers: De theorie van warmte. Een geschiedenis van de wetenschap achter klimaatverandering (2022)Blog waar Hans Custers op schrijft: KlimaatverandaKlimaatveranda: Sijpelende twijfel – Beïnvloedt de twijfelcampagne de klimaatwetenschap?Kloptdatwel: Klimaatsceptici scoren puntje tegen Lewandowsky: Recursive Fury ingetrokken (2014)Nederlands Jeugdinstituut: Antipestprogramma’sNRC: Sommige kinderen zijn na antipestprogramma slechter af Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over generaties. Wat moeten we denken van al die onderzoekjes die verschillen laten zien tussen boomers en millenials. En te gast is Maarten Keulemans, wetenschapsredacteur bij de Volkskrant. Hij legt ons uit waarom hij van hard core debunken is opgeschoven naar het onderzoeken waarom veel mensen wetenschap minder zijn gaan vertrouwen. Tenslotte denken we na over welke cursus Stichting Skepsis zou moeten aanbieden.Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlBoektip:Mike Hulme: Climate Change isn't Everything (2023)Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:Kritiek op generatiedenken via WikipediaWashington Post: Generation labels mean nothing. It’s time to retire them.Pew Research Center: How Pew Research Center will report on generations moving forwardUniversiteit van Nederland: Generaties: bestaan ze eigenlijk wel? - met Bram Peper, die bij ons in podcast #4 te gast was.Interview met Anthony Magnabosco (Street Epistemology International)De stukken van Maarten Keulemans in de Volkskrant, en zijn account op X. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Deze keer te gast in onze podcast is auteur Coen de Bruijn. Met hem hebben we het over Key Performance Indicators, KPI's. Pepijn van Erp vertelt over een relatief nieuwe tak van kwakzalverij: het inhaleren van waterstof of drinken van water waarin het gas opgelost is. Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlBoektipJohnjoe McFadden. Leven is eenvoudig. Ockhams scheermes en een nieuwe geschiedenis van de wetenschap en het heelal. (2021)WaterstofgasVtdK: Inademen van waterstofgas is gebakken lucht (2023)Boeken van Coen de Bruijn:Key Performance Illusies. Ontdek de 'dark side' van performance management. (2019)Van tofu krijg je geheugenverlies. Gekonkel en gestuntel met statistiek in media, politiek en reclame. (2011) Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Deze keer is Ionica Smeets te gast. Ze is hoogleraar wetenschapscommunicatie aan de Universiteit Leiden en we spreken met haar over haar vakgebied en in het bijzonder over misleidende grafieken. Pepijn van Erp dook in het onderzoek naar de invloed van gewelddadige videogames op het gedrag van jongeren en tenslotte denken we na over een politieke partij die zijn standpunten helemaal op wetenschap zou baseren.Natuurlijk weer onder de bezielende leiding van Richard Engelfriet!Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlBoekentips:John Green, The Anthropocene Reviewed. Essays on a Human-Centered Planet, (2023)Carl Bergstrom and Jevin West, Calling Bullshit: The Art of Skepticism in a Data-Driven World (2021)Videogames en geweldChristopher J. Ferguson, Video Game Violence and Pseudoscience: Bad Science, Fear, and Politics, Skeptical Inquirer (2014)Simone Kühn et al, Does playing violent video games cause aggression? A longitudinal intervention study, Nature Mol Psych (2019)APA Resolution on Violent Video Games (2015) - pdfGesprek met Ionica SmeetsEigen websiteExistential Comics, Socratic Hostage NegotiationsNationaal Expertisecentrum Wetenschap & Samenleving Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Dit keer is Claire Moens te gast bij Richard Engelfriet en Pepijn van Erp. Zij is bestuurslid van SKEPP, de Vlaamse zusterorganisatie van Stichting Skepsis en juwelenontwerpster. Zij schreef een boek over de vermeende helende kwaliteiten van edelstenen en mineralen. Richard praat met Pepijn over chemtrails en geo-engineering en tenslotte spreken ze over mogelijke verdergaande samenwerking tussen skeptische organisaties.Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlBoekentips:* Claire Moens: Magische en helende stenen (2022)en alle andere boeken uit de reeks De Skeptische KijkVerder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:Dirk Koppenaal, Valse vliegtuigsporen - Contrails, chemtrails en complotten, Skepter 24.2 (2011)Agnes Tieben, Stenen met bijzondere krachten, Skepter 35.3 (2022) Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over het nut van hoogtestages voor sporters. En met gast Ruud Coolen van Brakel over verantwoord medicijngebruik en zijn bezoek aan complotpodium Café Weltschmerz. Tot slot gaan ze ook in op de vraag wat ieders skeptische guilty pleasure is.Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlBoekentips:* Torwald Dethlefsen & Rüdiger Dahlke, De Zin van Ziek Zijn (2015)* Boris Johnson, De Churchill factor (2015)Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:Luchtfietserij, Jurgen van Teeffelen, Skepter 37.2 (2024)Instituut voor Verantwoord MedicijngebruikInterview met Andrea Evers: 'Vertrouwen in placebo', Skepter 32.4 (2019)Ruud van Coolen Brakel bij Café WeltschmerzDe podcast over de moord op JFK die Pepijn van Erp noemt aan het einde van het gesprek als voorbeeld van een 'guilty pleasure' vind je hier. Over het vervolg die hij pas na de opname van de podcast beluisterde is hij heel wat minder enthousiast: Opgewarmde complotflodders in JFK-podcast van AVROTROS Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

In podcast #10 spraken Pepijn van Erp en Richard Engelfriet in een special uitgebreid met Stan van Pelt over de verschillende theorieën over de oorsprong van het coronavirus: zoönose of misschien toch een labongeluk? Wetenschapsjournalist Maarten Keulemans luisterde naar de podcast en had er wel wat op aan te merken. In deze 'nabrander' gaan we daarover met hem en ook Stan van Pelt verder in gesprek.Aanvullende lees- en kijkvoerNatuurlijk moet je eigenlijk eerst Skepsis podcast #10 – Oorsprong van het coronavirus beluisteren.Essay van Alina Chan in The New York Times: Why the Pandemic Probably Started in a Lab, in 5 Key PointsTWiV 1121: SARS-CoV2 still didn't come from a lab (bespreking door virologen van dat essay)En lees natuurlijk het artikel van Stan van Pelt in Skepter 37.2! Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over horoscopen, een klassiek skeptisch onderwerp. En met gast Jan Jaap de Ruiter, Arabist en universitair docent aan Tilburg University, over een mediarel waarin hij jaren geleden verzeild raakte. Tenslotte denken we na over wat er zou moeten veranderen zodat Stichting Skepsis zich gerust kan opheffen.Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlBoektip: George Orwell, 1984 (1949)Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering. Over onderzoek naar horoscopen:Rob Nanninga, Parariteiten (1988) - vanaf blz 162Rob Nanninga, Wat staat er in de sterren?, Psychologie (1995)Rob Nanninga, De Astrotest, Skepter (1995)Rob Nanninga, Het dogma van de astrologie (2007)Jan Willem Nienhuys, Gauquelin’s Mars Effect, Skepsis Blog (2022)en over Jan Jaap de Ruiter:Pagina van Jan Jaap de Ruiter op Tilburg UniversityPersoonlijke websiteHoogleraar bedreigd na PVV-scriptie, Brabants Dagblad (2012)De student met een 10 voor zijn scriptie over Wilders, zes jaar later, Univers (2018) Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Voor Skepter schreef wetenschapsjournalist Stan van Pelt een uitgebreid stuk over de oorsprong van het coronavirus. Kwam corona uit de natuur of uit het lab? Die vraagt ligt vier jaar na dato nog altijd op tafel. Voor beide theorieën zijn allerlei aanwijzingen, maar insinuaties en belangen in beide kampen maken een evenwichtige analyse lastig.In deze podcast special gaan Richard Engelfriet en Pepijn van Erp met Stan hierover in gesprek.Leesvoer bij deze aflevering:Alison Young. Pandora's Gamble, Lab Leaks, Pandemics and a World at Risk. (2023)Alina Chan & Matt Ridley. Viral, The Search for the Origin of Covid-19. (2021)David Quammen. Buiten Adem. (2022)Een interessante bespreking is ook te lezen op de site van Frank Visser (die eerder in Skepter schreef over virusontkenners)Philipp Markolin. Treacherous Ancestry (2024)Proximal OriginAndersen, K.G., Rambaut, A., Lipkin, W.I. et al. The proximal origin of SARS-CoV-2. Nat Med 26, 450–452 (2020).En natuurlijk:Stan van Pelt. Nog altijd rookgordijnen bij oorsprong coronavirus. Skepter 37.2 (2024) Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over homeopathie. En met gast Paul Kirschner, emeritus hoogleraar onderwijspsychologie, over de vele mythes die nog altijd in het onderwijs rondgaan. Tenslotte hebben we het over welke vaardigheid we iedereen zouden gunnen.Boektip:Pedro de Bruyckere, Casper Hulshof & Paul Kirschner, Juffen zijn toffer dan meesters (2019)Pedro de Bruyckere, Casper Hulshof & Paul Kirschner, Jongens zijn slimmer dan meisjes (2021)Paul Kirschner, How Learning Happens (2024)Paul Kirschner & Carl Hendrick, How Teaching Happens (2022)Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:Edzard Ernst: A new systematic review of homoeopathy reported a positive result – but I can’t take it seriously!Homeopathie als lachspiegel van de wetenschap, Skepter 33.2 (2019)Collectieve ‘homeopathische zelfmoord’ in Amsterdam, Skepsis BlogOp zoek naar het similiaprincipe - Homeopaten weerleggen Hahnemanns leer, Skepter 26.1 (2013)Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over bijna-doodervaringen. En met gast Laura Batstra, hoogleraar orthopedagogiek aan de Rijksuniversiteit Groningen, over een teveel aan labels in de psychiatrie. Tenslotte denken we na over onze favoriete skeptische superkracht.Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:Eindeloos bewustzijn - Kritische bespreking, Gerard Woerlee, Skepter 20.2 (2007)Non-lokale biologie - Misleidende citaten van Pim van Lommel, Gert Korthof, Skepter 20.2 (2007)De klepels kwijt - Pim van Lommel over kwantumfysica, Jan Willem Nienhuys, Skepter 20.2 (2007)Swaab maakt gehakt van Eindeloos Bewustzijn, Skepsis blog (2011)Webpagina van Laura Batstra aan de RUG.Boektip: Trudy Dehue: Betere mensen (2014) en Ei, foetus, baby (2023)Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

De Deventer Moordzaak is een van de meest omstreden processen in de geschiedenis van het Nederlandse strafrecht. Emeritus hoogleraar wetenschapsfilosofie Ton Derksen heeft uitgebreid gepubliceerd over deze zaak en is er van overtuigd dat hier sprake is van een gerechtelijke dwaling, de veroordeelde Ernst Louwes kan volgens Louwes niet de moordenaar van Jacqueline Wittenberg zijn.In december 2023 werd echter een zoveelste herzieningsverzoek afgewezen door de Hoge Raad en lijkt de kans verkeken dat de zaak ooit nog opnieuw voor een rechtbank komt.In deze lange special spreekt host Richard Engelfriet met Derksen over zijn belangrijkste argumenten voor de onschuld van Louwes en wat er allemaal mis is met de bewijsvoering. Pepijn van Erp is niet volledig overtuigd van de stellige conclusie van Derksen en brengt zijn bedenkingen in het tweede deel in.Lees- en luistervoer bij deze podcast:De Deventer karaktermoord - Het recentste boek van Derksen over deze zaak.Leugens over Louwes - Bespreking van een eerder boek (2011) van Derksen door Jan Willem Nienhuys op het Skepsis-blog (met uitvoerige discussie)De Deventer Mediazaak - Zes-delige podcastserie van Annegriet Wietsma De Deventer moordzaak - Het complot ontrafeld - Het boek van Bas Haan waarop de podcast grotendeels gebaseerd isHoge Raad treedt recht met voeten, Skepter 34.4 (2021) - Artikel van Ton Derksen in Skepter, het tijdschrift van Stichting SkepsisRechtspraak.nl: Deventer moordzaak - rechtbankstukken Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

In deze zesde podcast van Stichting Skepsis spreekt host Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over de platte aardetheorie. Hoe komt het dat mensen daar nog in kunnen geloven?Met gast Adriaan ter Braack, misschien wel beter bekend als Sjamadriaan, hebben we het over zijn aanpak van influencers op social media die met onbewezen gezondheidsclaims komen aanzetten. Hoe hard ga je erin als skepticus en wat is zijn motivatie om dit te doen. En tenslotte in de 'Maar van Maarten': heeft het eigenlijk allemaal wel zin om die kritiek te leveren?Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlVerder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:Platte aarde:Columbus en de platte aarde (Skepter 7.4, 1994)Het onderwijs en de platte aarde (Skepter 27.1, 2015)Sjamadriaan:Eigen website met nieuwsbriefX-accountInstagramPodcasttip: The Unbiased Science PodcastBoektip: De Platte Aarde. Een Rondleiding door Frank Verhoft. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

In deze vijfde podcast van Stichting Skepsis spreekt host Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over werkgeluk. Het lijkt logisch dat gelukkigere werknemers ook zorgen voor een beter bedrijfsresultaat, maar wat stelt het onderzoek hiernaar eigenlijk voor? Met gast Ralf Bodelier hebben we het over zijn positieve kijk op de ontwikkelingen in de wereld. Als je verder kijkt dan veelal negatieve nieuwsberichten zie je vooruitgang op bijna alle terreinen. En tenslotte: wat mag er niet ontbreken in een skeptisch museum?Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlVerder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:Erasmus Happiness Economics Research Organisation (EHERO)Thriving at work: A meta‐analysis, Anne-Kathrin Kleine, Hannes Zacher, Cort W. Rudolph (2019)Does Employee Happiness have an Impact on Productivity?, Clément S. Bellet, Jan-Emmanuel De Neve, George Ward (2023)The Guardian: The cult of compulsory happiness is ruining our workplacesWebsite van Ralf BodelierOur World in DataBoektips:Matt Ridley, The Rational Optimist (2010)Steven Pinker, Enlightenment Now (2018)Hannah Ritchie, Not the End of the World (2024) Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

In deze vierde podcast van Stichting Skepsis spreekt host Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over biologisch eten. Is dat echt zo gezond, diervriendelijk en duurzaam in vergelijking met 'gewoon' voedsel? Met gast Bram Peper hebben we het over goedbedoelde cursussen die werkgevers - ook universiteiten - vaak aanbieden, maar waarvan de wetenschappelijke onderbouwing vaak ver te zoeken is. En waarom zijn 'brave spaces' een beter idee dan 'safe spaces'?Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlVerder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:Biologisch eten:Kloptdatwel: EKO-keurmerk garandeert niet beste zorg voor dierenMyles Power: The Purge of Science and ReasonBoektip: Bruno Latour & Steven Woolgar, Laboratory Life: The Social Construction of Scientific Facts (1979) Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

In deze derde podcast van Stichting Skepsis spreekt host Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over ufo's en met huisarts Tom over patiënten die soms komen aanzetten met diagnoses die door andere behandelaars op heel merkwaardige wijze zijn bepaald. Tenslotte spreken ze gezamenlijk over ervaringen die deze skeptici misschien toch wel eens aan het twijfelen hebben gebracht over hoe rationeel de wereld in elkaar lijkt te steken.Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlVerder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:Ufo'sKloptdatwel: Blauwe ufo boven Loosdrechtse plassen is VegaWikipedia: Ariel School UFO incidentSkeptoid: The 1994 Ruwa Zimbabwe Alien EncounterBoekentipJay Heinrichs, Thank You for Arguing: What Aristotle, Lincoln, and Homer Simpson Can Teach Us About the Art of Persuasion (2007) - link Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

In deze tweede podcast van Stichting Skepsis spreekt host Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over de polyvagaal theorie van Stephen Porges en met Japke-d. Bouma over vaag taalgebruik. Tenslotte spreken ze gezamenlijk over succesvolle skeptische gesprekken: is het je wel eens gelukt om iemand te overtuigen?Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlVerder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:De columns van Japke-d. Bouma in NRCOver de polyvagaal theorie:https://en.wikipedia.org/wiki/Polyvagal_theoryPorges (2021): Polyvagal Theory: A biobehavioral journey to socialityGrossman (2023): Fundamental challenges and likely refutations of the five basic premises of the polyvagal theorySkeptoid (2022): The Dark Side of Polyvagal Theory Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.