Anton de Kom is opgenomen in de canon van de Nederlandse geschiedenis, en je lijkt niet meer om hem heen te kunnen. Is zijn hernieuwde populariteit slechts symboolpolitiek of verbreden we ons kader?
Na een lange periode van leven tussen hoop en wanhoop komt er in de jaren ’60 eindelijk duidelijkheid over het lot van Anton de Kom. Niet zo lang daarna wordt zijn werk herontdekt. Hoe leeft de Kom zijn boodschap in het inmiddels onafhankelijke Suriname?
Na jarenlang werk is in 1934 het moment daar: Wij Slaven van Suriname wordt gepubliceerd. Is dit het begin van een gouden tijd voor Anton de Kom, in de schaduw van de vooravond van de Tweede Wereldoorlog? Waarschuwing: Bevat verwijzingen naar oorlog en concentratiekampen
Anton de Kom en zijn gezin komen aan in Suriname om zijn zieke moeder te bezoeken. Hij wordt onthaald als de Zwarte Messias, maar de Nederlandse koloniale politie staat met doorgeladen wapens op hem te wachten aan de kade.
De Kom vindt in Nederland de liefde van zijn leven. Hij bouwt aan zijn carrière. Het lijkt hem voor de wind te gaan. Ondertussen laat het koloniale verleden van Suriname hem niet los en zetten gebeurtenissen in Indonesië hem aan het denken. Waarschuwing: Bevat verwijzingen naar slavernij, grafische verwijzingen naar geweld en passages over discriminatie.
Anton de Kom werd in 2020 aan de Canon van Nederland toegevoegd en was daarmee plotseling een symbool. Maar wie was de man van vlees en bloed? En waarom is hij nu zo relevant? En hoe gaan wij, als twee buitenstaanders, respectvol om met dit onderwerp?
Anton de Kom; schrijver, vader, verzetsheld, activist, vrijheidsstrijder, communist. Hij is de eerste Surinamer in de geschiedenis Canon van Nederland. Maar is hij daarmee ook onderdeel van ons collectieve geheugen? In deze podcast onderzoeken historici Tim Streefkerk en Paul de Jong het werk, het leven en de nalatenschap van de man die ze zo bewonderen.
Toos Priester
Weer veel geleerd! Fijn om naar te luisteren. Aanrader is ook de podcast De plantage van mijn voorouders.