Studio Energie

In Baku is COP29 in volle gang. En terwijl activisten willen dat de Westerse wereld in plaats van 100 miljard dollar per jaar 1000 miljard dollar op tafel legt om opkomende landen te helpen, veegde de president van gastland Azerbaijan in klare taal de vloer aan met Westerse hypocrisie. Van den Beukel en de Boer kijken naar het grote plaatje. Natuurlijk gaat het over de uitspraak van het Haagse hof in de zaak van Milieudefensie tegen Shell. Shell won, maar hoe groot – of klein – was de overwinning? We hebben het over de ‘learning rate’-gedreven versnelling van de energietransitie, over het klimaatbeleid van de EU en nog veel meer.

As COP29 gets underway in Azerbaijan, most Western countries will once again argue for a rapid transition away from fossil fuels. Saudi Arabia, meanwhile, is promoting its own narrative. One of a more holistic and just approach. What exactly is the Saudi approach? And how realistic is it? I will put these and other questions to Jan Braun, author of the study 'Saudi Arabia's Net-Zero World Narrative' (https://www.kas.de/en/single-title/-/content/saudi-arabiens-netto-null-welt). Presentation Saudi Arabia's Minister of Energy: https://www.youtube.com/watch?v=r9YeQV_tcxU

Bij het maken van staal komt traditioneel veel, héél veel broeikasgas vrij. En dus werken ook staalbedrijven aan het terugdringen van hun uitstoot. Heilige graal is uiteraard het maken van staal zónder uitstoot. Oftewel: groen staal. Maar hoe doe je dat precies? Welke methoden zijn er? En wat zijn hun voor- en nadelen? Ik vraag het Jeroen Klumper, directeur Sustainable Transition bij Tata Steel Nederland.

Groene waterstof moet op een heel andere manier worden gemaakt, vervoerd en opgeslagen. Vergeet elektrolyse van water, waterstofleidingen en ammoniak, dé oplossing is…natrium-metaal. De voordelen zijn enorm, aldus mijn gast. Wat zijn die voordelen? En wat zal de natrium-route in de praktijk voor de energietransitie betekenen? Ik vraag het een man die zichzelf een disruptive technology provider noemt. Mijn gast In Search of Europe’s Energy Future is Rob Vasbinder. Video Alkalium: https://alkalium.com/index.php/alkalium-process/ Artikel Mining Weekly: https://www.miningweekly.com/article/decarbonised-iron-production-possible-using-sodium-company-says-2024-04-19

Nieuwsbrief 'Europe's energy future'. Abonneer je hier: https://www.linkedin.com/newsletters/europe-s-energy-future-7253095227089948672/ World Energy Outlook: https://www.iea.org/reports/world-energy-outlook-2024 Reactie OPEC: https://www.opec.org/opec_web/en/7386.htm Goldman Sachs Research over batterijen: https://www.goldmansachs.com/insights/articles/electric-vehicle-battery-prices-are-expected-to-fall-almost-50-percent-by-2025 Brief Deltalinqs: https://www.deltalinqs.nl/stream/position-paper-tweede-kamer-debat-verduurzaming-industrie-definitief The AI boom may give Three Mile Island a new life supplying power to Microsoft’s data centers: https://apnews.com/article/three-mile-island-nuclear-power-microsoft-8f47ba63a7aab8831a7805dfde0e2c39 Column Energiepodium: https://www.energiepodium.nl/artikel/versoepeling-europese-klimaatdoelen-mag-geen-taboe-zijn Global Gas Security Review 2024: https://www.iea.org/reports/global-gas-security-review-2024 Natural Gas Producer Agrees to Settlement to Reduce Emissions in New Mexico: https://www.justice.gov/opa/pr/natural-gas-producer-agrees-settlement-reduce-emissions-new-mexico

Met de invoering, vorig jaar, van het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) wil de Europese Unie z’n eigen uitstoot verder verlagen, ‘koolstoflekkage’ voorkomen en zo een gelijk speelveld voor Europese bedrijven garanderen. Is die CBAM na het Draghi-rapport, steeds meer handelsconflicten én deglobalisering nog wel de oplossing? Ik vraag het Mohammed Chahim (PvdA), lid van het Europees Parlement en CBAM-rapporteur. Luister ook de aflevering met Diederik Samsom, september 2021: https://soundcloud.com/studio-energie/europa-klimaatneutraal-maken-met-diederik-samsom-kabinetschef-eurommissaris-frans-timmermans

Vorige maand was de officiële opening van een innovatieve bio-LNG-installatie van afvalverwerker Attero en het Nederlandse technologiebedrijf Nordsol. Vooral voor de vergroening van het zware weg- en watertransport wordt bio-LNG gezien als essentieel. Zelf noemt Nordsol z’n technologie cutting edge. Maar wat is er precies cutting edge aan? En hoe ver is de ontwikkeling van bio-LNG eigenlijk? Dat en meer vraag ik Léon van Bossum, ceo van Nordsol.

In publishing the 2024 edition of its Energy Outlook, bp aims to contribute to the wider debate about the factors shaping the global energy system. The two main scenarios this year are Current Trajectory and Net Zero. What are the key trends driving the transition? How might the energy system evolve? I’m delighted to be joined by Spencer Dale, bp’s Chief Economist, to discuss these questions. bp Energy Outlook 2024: https://www.bp.com/content/dam/bp/business-sites/en/global/corporate/pdfs/energy-economics/energy-outlook/bp-energy-outlook-2024.pdf

Big Oil gaat het een stuk moeilijker krijgen en vooral bp zit in de gevarenzone. We hebben het over het Draghi-rapport en dan vooral over aardgas. Gaat gezamenlijk inkopen, wat Draghi adviseert, inderdaad de prijs omlaag brengen, wat de bedoeling is. Nee, zegt Jilles. En over aardgas gesproken: de baas van Chevron is boos op Biden en Canada en Mexico willen in het LNG-gat stappen dat de VS laten vallen. Dat en nog veel meer in deze aflevering.

In een even helder als snoeihard rapport heeft Mario Draghi de EU met z’n neus op de feiten gedrukt: Europa staat er slecht voor. Verregaande hervormingen zijn nodig, ook op het gebied van de zware industrie, grondstoffen en energie. Wat moet de EU doen? Wat kán de EU doen? Ik vraag het aan Leon de Graaf die als ‘sustainability advocate’ bij Sustainable Public Affairs in Brussel koplopers in de energie en industrie bijstaat.

Europa is voor veel van z’n grondstoffen sterk afhankelijk van niet-Europese landen, zoals China. Zélf meer uit de grond halen stuit op verzet, zoals de afgelopen maanden in Servië tegen de winning van lithium. En winning is nog maar één onderdeel. Hoe kan Europa meer in z’n eigen behoefte gaan voorzien? Dat vraag ik aan Benjamin Sprecher, industrieel ecoloog gespecialiseerd in kritieke grondstoffen en supply chain resilience.

Op 2 september vond op het schip Prinses Amalia de viering plaats van de bouw van Porthos, het project voor het transport en de opslag van CO2 in een leeg gasveld op de Noordzee. Is Porthos inderdaad wegbereider van meer CCS in Europa, wat de Europese Commissie hoopt? Want het klopt dat Brussel er fors op inzet, maar dat wil nog niet automatisch zeggen dat het ook gebeurt. Wat is er voor nodig? En welke lessen kunnen we trekken uit Porthos? Over dat en meer praat ik met Jan Willem van Hoogstraten (ceo EBN), Willemien Terpstra (ceo Gasunie) en Mechthild Wörsdörfer (adjunct-directeur generaal DG Energie, Europese Commissie).

In deze aflevering: het opblazen van Nord Stream en hoe het vonnis in een arbitragezaak ook de mogelijk toekomstige uitvoer van gas door Gazprom naar Europa vrijwel onmogelijk maakt. We hebben kort nieuws over steenkool (gaat financieel top) en groene waterstof (gaat financieel helemaal niet top), over innovatie in de oliewinning en over de energieprijzen in Groot-Brittannië. Uitgebreid aandacht is er voor ontwikkelingen in Scandinavië, vooral Noorwegen.

Voor het garanderen van een doeltreffend en betaalbaar aanbod van schone waterstof, zijn dringend maatregelen nodig. Dat is de oproep van de Nederlandse, Duitse en Belgische waterstof-belangenverenigingen. Hoog tijd voor actie, zeggen de drie. Wat moet er precies gebeuren? Wie is er aan zet? En wie betaalt de rekening? Dat vraag ik, In Search of Europe's Energy Future, aan Marcel Galjee, de voorzitter van NLHydrogen, de Nederlandse waterstof-branchevereniging.

Alles over wat er op de internationale energiemarkt gebeurt, en waarom. Met Hans van Cleef, senior energie-econoom bij Publieke Zaken. Rapport Publieke Zaken & Quo Mare: 'Grote kostenverschillen in keuzes klimaatbeleid' https://publiekezaken.eu/marktupdates-preview/grote-kostenverschillen-in-keuzes-klimaatbeleid/

Met de presentatie van haar ‘political guidelines’ heeft Ursula von der Leyen de lijnen voor de nieuwe Europese Commissie uitgezet. Om zowel de broeikasuitstoot als de energieprijzen omlaag te krijgen, komt er onder meer een Clean Industrial Deal. Over dé grote opgave voor de nieuwe commissie, de resultaten van de vorige en de politieke verhoudingen in Brussel, praat ik In Search of Europe's Energy Future met Tom Berendsen, de CDA-fractievoorzitter in het Europees Parlement.

In deze aflevering: welke plannen heeft de nieuwe Labour-regering, kunnen de Franse partijen elkaar op energiegebied straks misschien vinden en welke ambities heeft Ursula von der Leyen? Ook hebben we het over de Europese Rekenkamer die naar de waterstof-ambities van de Europese Commissie heeft gekeken: een reality check is nodig, aldus de rekenmeesters. Jilles heeft zich over de kosten van hernieuwbare versus fossiele energie gebogen en we hebben kort nieuws, onder meer over Shell – NAM-verkoop, problemen biobrandstoffabriek, interview CEO Wael Sawan – en Italië dat weer aan de kernenergie wil.

Onlangs nam mijn gast na drieëntwintig jaar afscheid als directeur van het Haagse Centre for International Energy Policy (CIEP). Decennialang werkte ze op het snijvlak van energie, geopolitiek en economie, onder meer als hoogleraar in Groningen. Hoe staat Europa er op dit moment voor? Hoe zijn we in deze positie beland, maar belangrijker: hoe kan het continent zich de komende jaren het best staande houden? In Search of Europe’s Energy Future praat ik deze aflevering met Coby van der Linde.

Mijn nieuwe boek Droomland bestellen kan door een mail te sturen aan: droomland@studioenergie.nl Interesse in een presentatie over Droomland? Mail remco@studioenergie.nl In deze aflevering hebben we het over nieuwe sancties van EU die de Russische LNG-export moeten gaan raken. Maar, gaan ze dat ook doen? Is er überhaupt nog toekomst voor Russisch gas? En dus gaat het óók over Power of Siberia 2 en dús over China – Jilles schreef er een artikel over. En wat is er gaande in het Middellandse Zee-gebied, en wat is er niet gaande in de Noordzee? En waarom gaat Jilles binnenkort misschien wel naar Namibië.

Droomland: 34,50 euro Bestel jouw gesigneerde exemplaar via: droomland@studioenergie.nl Als met de oorlog in Oekraïne een wereldwijde energiecrisis uitbreekt, wordt Nederland hard met z’n neus op de feiten gedrukt. Het kabinet kondigt ‘Gascrisis niveau 1’ af. Maar er zijn meer zorgen. Heel andere zorgen. Ambitieus gaat Nederland deze eeuw aan de slag met energie en klimaat. Er zijn doelen en die doelen gaan omhoog. Maar vrijwel alles waarmee ze kunnen worden gehaald, komt onder vuur. Aardgas, biomassa, kernenergie, CO2-opslag, windmolens, zonneparken. Nederland wil vooral heel veel niet. Toch is er vooruitgang. Sterker nog, vrijwel alle doelen worden gehaald. Maar in plaats van dat te vieren, wordt het gebagatelliseerd. Soms zelfs ontkend. Nederland is het slechtste jongetje van de klas. Polarisatie, populisme en politieke spelletjes domineren, waar juist nuance en redelijkheid nodig zijn. Droomland is het ontnuchterende, ontroerende en bij vlagen ontluisterende verhaal van een kwart eeuw energie- en klimaatbeleid. Een verhaal over de rauwe praktijk. Over dromen als wenkend perspectief, en dromen die vooral bedrog zijn. En over de rekening die intussen meeloopt.