Tłoczone z danych

Samozatrudnieni to prawdziwi przedsiębiorcy czy spryciarze korzystający z luki podatkowej? Czy Polskę zalała wielka fala przedsiębiorczości po wprowadzeniu podatku liniowego dla przedsiębiorców? Gdzie leży granica między faktyczną przedsiębiorczością a fikcyjnym samozatrudnieniem? Jak wygląda skala tego zjawiska w Polsce na tle innych krajów? Ile społeczeństwo faktycznie traci na optymalizacji podatkowej – i czy koszt ten jest rzeczywiście znaczący? Na ile stawka podatku liniowego dla przedsiębiorców jest efektem ekonomicznej kalkulacji, a na ile kopiowaniem zagranicznych wzorców? Czy preferencje podatkowe dla samozatrudnionych rzeczywiście pobudzają innowacyjność i wzrost gospodarczy? A może korzystają na nich tylko najbogatsi? Jak podatki wpływają na nasze decyzje zawodowe? Ile działalności gospodarczych nie zatrudnia pracowników?  Odpowiedzi szukamy z ekonomistką Justyną Klejdysz (Uniwersytet Ludwika i Maksymiliana w Monachium) w najnowszym odcinku podcastu GRAPE | Tłoczone z danych. Zapraszają: Patrycja Maciejewicz (Gazeta Wyborcza) i Joanna Tyrowicz (GRAPE).Justyna Klejdysz jest doktorantką na Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium oraz współpracuje z Instytutem Badań Gospodarczych (IFO). Jej zainteresowania badawcze koncentrują się na podatkach, transferach społecznych oraz postawach wobec polityk publicznych. Interesuje się także zastosowaniem przetwarzania języka naturalnego (NLP) w badaniach ekonomicznych. 🕰️ CZASÓWKA:0:00 Unikanie podatków i składek03:34 Opodatkowanie działalności gospodarczej w Polsce07:54 Jednoosobowa działalność i kontrakty11:36 Formy samozatrudnienia i ich skutki15:04 Korzyści niższego opodatkowania firm17:37 Reforma podatkowa: jednolita stawka PIT22:26 Wpływ systemu podatkowego na przedsiębiorczość23:58 Ewolucja dystorsji systemu podatkowego28:32 Plany rozwojowe vs. rzeczywistość32:16 Krytyka testu przedsiębiorcy36:05 Wpływ podatku liniowego na budżet37:26 Niższy podatek zwiększa wpływy41:20 Fikcyjne samozatrudnienie: skala problemu45:41 Fikcyjna działalność gospodarcza.49:56 Historia Liczby 19% w podatkach51:40 Debata o liczbie 19 i jej znaczeniuProwadzenie: Patrycja Maciejewicz & Joanna TyrowiczMontaż, opis, postprodukcja: Maximilian Nosalℹ️ Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznawanych przez Ministerstwo Nauki w ramach Programu Społeczna odpowiedzialność nauki II. 

Co decyduje o tym, czy firmy są ekologiczne? Czym są zielone inwestycje? Jak rozpoznać greenwashing? Ile może zyskać biznes na przejściu z brunatnej na zielona stronę mocy? Czy banki grają w zielone? Jak mogą przyspieszyć transformację energetyczną? Co ma kredyt do klimatu? Tańszy pieniądz na zielone inwestycje? Droższe finansowanie dla nieekologicznych przedsiębiorstw albo twarda odmowa kredytowania? Czym dla przemysłu jest scenariusz covidowy i czy da się go powtórzyć bez pandemii? Jak zmiany klimatyczne przekładają się na gospodarkę? Na czym oprzeć wzrost gospodarczy, żeby był bardziej zielony? Jaką rolę mają do odegrania banki centralne? Czy mogą zachęcić banki komercyjne do zazielenienia akcji kredytowych? Oraz czy Tesla jest zieloną firmą? Ile kilometrów trzeba przejechać jej autem, żeby emisja wyszła na zero? O przyszłości zielonej bankowości rozmawiamy z ekonomistą Marcinem Kacperczykiem. Zaprasza: Joanna Tyrowicz.⏱ CZASÓWKA:0:00 Początek0:17 Zielona ekonomia8:06 Kredyt & klimat12:31 Greenwashing17:15 Mała stabilizacja22:36 Banki centralne w grze27:28 Związane ręce32:12 Zielona Tesla?38:51 Trendy42:24 Brunatne ryzyko48:51 Numerek50:16 Zakończenie 🔗 STRONA ODCINKA:https://tinyurl.com/GRAPE-Odcinek16-WWW

Wiele osób wierzy, że nowa technologia uratuje środowisko, ale czy nasza planeta ma wystarczająco dużo zasobów, aby sprostać temu rozwojowi? Czy przekroczyliśmy już tę granicę? Odpowiedzi szukamy z Karoliną Safarzyńską z Uniwersytetu Warszawskiego w najnowszym odcinku podcastu GRAPE | Tłoczone z danych. Zapraszają: Patrycja Maciejewicz (Gazeta Wyborcza, wyborcza.biz) & Joanna Tyrowicz (GRAPE).Skąd wiemy, które produkty pochodzą ze źródeł etycznych i ekologicznych, a które nie? Gdzie jest granica ponownego użycia i recyklingu? Czy nasza planeta ma wystarczająco dużo zasobów, aby stworzyć technologię, która pozwoli nam osiągnąć neutralność węglową lub ujemną emisję dwutlenku węgla? Dlaczego czujemy potrzebę ciągłego kupowania najnowszych produktów, nawet jeśli stare nadal spełniają nasze wymagania? Jak obecny klimat ma się do prognoz sprzed lat? W jaki sposób osobiście usprawiedliwiamy nasz negatywny wpływ na środowisko? I co najważniejsze – co możemy zrobić już teraz, aby przestać niszczyć środowisko?Do posłuchania!🕰️ CZASÓWKA:0:00 - Intro0:42 - Czy wzrost gospodarczy ma granicę?4:02 - Czym jest gospodarka obieguzamkniętego?12:06 - Których materiałów nie da sięprzerobić?18:20 - Rozumowanie wybielające sumienie25:10 - Badania dotyczące gospodarki obieguzamkniętego33:37 - Skąd wiemy, które produkty sąetyczne?41:11 - Liczba odcinka / Outro Prowadzenie: Patrycja Maciejewicz & Joanna TyrowiczMontaż, opis i postprodukcja: Maximilian Nosalℹ️ Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznawanych przez ⁠Ministerstwo Nauki⁠ w ramach ⁠Programu Społeczna odpowiedzialność nauki II⁠. 

Prywatyzacja państwowych przedsiębiorstw wyszła nam bokiem czy na dobre? Ratowano co się da czy wyprzedawano jak leci? Kto na niej zyskał, kto stracił? Czy wiemy co, komu i za ile sprzedaliśmy? Jak potoczyły się losy sprywatyzowanych firm? Czy błędy centralnego planisty w PRL miały wpływ na rozwój firm, a nawet całych regionów w wolnej Polsce? Ile prawdy jest w spiskowych teoriach, że liberałowie rozkradli, Niemiec wykupił, a wolny rynek dobił? Jak potoczyła się prywatyzacja w innych państwach postkomunistycznych? Co do tego wszystkiego ma unikatowa lista polskich przedsiębiorstw z 1988 roku? Oraz kim był kapitan Nemo z Armii Krajowej? Odpowiedzi tłoczymy z danych wraz z Janem Hagemejerem. Zapraszają: Joanna Tyrowicz & Marcin Bojanowski. ⏱ CZASÓWKA:◼︎00:40 Tajemnicza lista ◼︎10:40 Po nitce do kłębka ◼︎14:16 Kto przetrwał, kto padł?◼︎17:10 Liberałowie rozkradli?◼︎22:04 Przyszedł Niemiec i wykupił?◼︎30:13 Długie cienie PRL◼︎34:06 Oskarżony wolny rynek◼︎40:24 Kim był kapitan Nemo?◼︎42:25 Podziękowania  📚 ŹRÓDŁA:◼︎„Długie cienie przeszłości” JanHagemejer & Joanna Tyrowicz – https://grape.org.pl/news/dlugie-cienie-przeszlosci◼︎Projekt: prywatyzacja – https://grape.org.pl/project/prywatyzacja-privatization◼︎„Central planning castslong shadows: new evidence on misallocation and growth” Jan Hagemejer &Joanna Tyrowicz – https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/1060586X.2022.2097458◼︎„Structural change andmisallocation: Firm-level evidence from Poland” Jan Hagemejer & JoannaTyrowicz – https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/ecot.12260◼︎„A new instrument formeasuring the local causal effect of privatization on firm performance” JanHagemejer & Joanna Tyrowicz – https://gnpje.sgh.waw.pl/A-New-Instrument-for-Measuring-the-Local-Causal-Effect-of-Privatisation-on-Firm-Performance,125465,0,2.html◼︎„Are Rushed PrivatizationsSubstandard? Analyzing Firm-Level Privatization under Fiscal Pressure” JanHagemejer, Jan Svejnar & Joanna Tyrowicz – https://docs.iza.org/dp11517.pdf 

Jak zapamiętaliśmy okres polskiej transformacji gospodarczej po 1989 roku? Czy był to powrót do normalności? Szansa na rozwinięcie skrzydeł? Jak byli pracownicy prywatyzowanych przedsiębiorstw zapamiętali ten czas? Uważają, że żyje im się dziś lepiej? A może oceniają prywatyzację jako wielką katastrofę? Ktokolwiek w ogóle wspomina transformację pozytywnie?Czy w naszej opinii transformacja gospodarcza dokonywała się za szybko? Zagraniczni inwestorzy przyjechali, wykupili, zwolnili i zamknęli? Jak ich przyjmowaliśmy? Mieliśmy kompleks prowincjonalności? Jak wspominamy koreańskich inwestorów, a jak francuskich? Naprawdę wystarczyło znać angielski, żeby dostać pracę i podwyżkę w prywatyzowanych przedsiębiorstwach? Dlaczego pracownicy prywatyzowanych przedsiębiorstw źle wspominamy znających języki obce ekspatów zatrudnianych w prywatyzowanych przedsiębiorstwach? Po co pan Konstanty nauczył się naprawiać włoskie maszyny w zakładach Wedla i jak pomogło to przedsiębiorstwu? Co zobaczył dyrektor FSO w japońskiej fabryce? Jak kolorowa pościel przyczyniła się do bankructwa państwowego zakładu?Co wiemy o polskiej transformacji? Czego nie było widać z Warszawy? Co się działo z prywatyzowanymi fabrykami? Gdzie się podziały archiwa państwowych przedsiębiorstw? Kto zbierał dane o prywatyzowanych zakładach i dlaczego nie Ministerstwo Przekształceń Własnościowych? Dlaczego nie wiemy, co wydarzyło się z niektórymi państwowymi kopalniami czy mleczarniami? Dlaczego część zwalnianych pracowników bunkrowała dokumentacje w swojej piwnicy? Jak zmienia się nasz stosunek do transformacji gospodarczej? Jak ewoluują nasze oceny? Od czego są zależne? Jak na nie wpływa aktualna sytuacja ekonomiczna? Co zmieniło wejście Polski do Unii Europejskiej? Czy pamięć transformacji może się jeszcze zmienić? Inaczej będą o niej mówić następne pokolenia? Odpowiedzi szukamy z Joanną Wawrzyniak z Uniwersytetu Warszawskiego w najnowszym odcinku podcastu GRAPE | Tłoczone z danych. Zapraszają: Patrycja Maciejewicz (Gazeta Wyborcza, wyborcza.biz) & Joanna Tyrowicz (GRAPE). Do posłuchania!ℹ️ Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznawanych przez ⁠Ministerstwo Nauki⁠ w ramach ⁠Programu Społeczna odpowiedzialność nauki II⁠. 

Automatyzacja, robotyzacja, sztuczna inteligencja – jak zmieniają rynek pracy? Czy rewolucja technologiczna dokonuje się na naszych oczach? Powinniśmy pytać, nie czy, ale kiedy w pracy zastąpi nas sztuczna inteligencja? Grozi nam bezrobocie technologiczne? Czeka nas obniżka płac? Co to wszystko oznacza dla biznesu? Zmiany dotkną tylko niektóre branże czy całe sektory gospodarki? Znikną firmy, których nie będzie stać na inwestycje w nowe technologię? Jak te zmiany mogą przełożyć się na całą gospodarkę? Czy zamiast przyśpieszyć rozwój gospodarczy, mogą go wyhamować? Spowodują wzrost nierówności? Jaka powinna być rola państwa? Ma być hamulcowym, który pilnuje by przypływ równo podnosił wszystkie łodzie, czy tylko milczącym obserwatorem reagującym na zmiany programami osłonowymi? O to wszystko pytamy ekonomistę Lucasa van der Velde. Zapraszają: Joanna Tyrowicz & Marcin Bojanowski.  🔗  STRONA ODCINKA:https://tinyurl.com/GRAPE-Odcinek14-WWW ⏱ CZASÓWKA:           0:00 Początek0:39 Rewolucja u bram 7:23 Chleb & kafelki11:42 Szansa czy zagrożenie?18:22 Gospodarka.ai  22:51 Hamulcowy26:58 Numerek31:53 Zakończenie

Ile i jakie miejsca pracy może zastąpić AI? A może jedynie wykona za nas te zadania, które są rutynowe, nudne i nieatrakcyjne, zostawiając więcej przestrzeni na rozwój i kreatywność? Czy sztuczna inteligencja "zabierze nam pracę"? Czeka nas "AI rewolucja", czy raczej ewolucja? Co ekonomiści wiedzą o AI i jej potencjalnym wpływie na gospodarkę? Jak w ogóle bada się przyszłość AI? Na nasze pytania odpowiada Jaromir Nosal z Boston College w najnowszym odcinku podcastu GRAPE | Tłoczone z danych. Zapraszają: Patrycja Maciejewicz (Gazeta Wyborcza, wyborcza.biz) & Joanna Tyrowicz (GRAPE).Czy odpowiednio zintegrowana sztuczna inteligencja znacząco zwiększy produktywność i pobudzi gospodarkę? Jeśli AI odbierze komuś pracę, czy może jednocześnie stworzyć inną dla tej samej osoby? Jak sztuczna inteligencja może wspierać kluczowe decyzje? Czy wyeliminuje ludzkie błędy, które w innym przypadku mogłyby doprowadzić do katastrofy? Jak bardzo powszechna może się stać AI na świecie i ile czasu potrzeba ma jej globalne wdrożenie i integrację? Jak modeluje się wpływ sztucznej inteligencji na naszą pracę i PKB? Czy znamy już granice możliwości sztucznej inteligencji, czy dopiero zaczynamy je odkrywać? Czy któreś segmenty lub branże są bardziej podatne na wpływ AI? Jak wzrost produktywności w sektorze AI wpływa na inne sektory gospodarki? Czego jeszcze o AI nie wiemy i jak te ograniczenia w danych wpływają na prognozowanie przyszłości rozwoju sztucznej inteligencji?Do posłuchania!🕰️ CZASÓWKA:0:00 - Intro0:46 - Czego nie wiemy o sztucznej inteligencji?5:05 - Algorytmy automatyzowania prac7:37 - Mierzenie wpływu sztucznej inteligencji12:27 - Miejsca pracy najbardziej narażone na wpływ AI16:23 - Co o AI już wiemy?20:11 - Nowe modele badania wpływu AI na PKB i rynek pracy32:36 - Źródła danych do badań AI39:50 - Czas potrzebny na globalne wdrożenie i integrację AI49:49 - Szanse na pozytywny wpływ AI57:42 - Liczba odcinka / Outroℹ️ Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznawanych przez Ministerstwo Nauki w ramach Programu Społeczna odpowiedzialność nauki II. 

Co decyduje o tym, jak się nam żyje? Czym jest dobrobyt i jak go mierzymy? Czy jakość powietrza i ochrony zdrowia mają znaczenie? Co dobrobyt ma wspólnego z produktywnością? Dlaczego Niemcy są bardziej produktywne od Polski? Czy rządy prawa robią różnicę? Czy podwyżka płacy minimalnej może coś zmienić? Dlaczego bankructw firm powinno być jak najwięcej? Oraz jakie jest najbardziej produktywne miejsce na świecie? O to wszystko pytamy ekonomistę Marka Ignaszaka. Zapraszają: Piotr Żoch & Jakub Bodziony (Kultura Liberalna). 🔗  STRONA ODCINKA:https://tinyurl.com/GRAPE-Odcinek15-WWW ⏱ CZASÓWKA:0:00 Początek0:44 Dobrobyt5:41 Praworządność7:55 Menedżerowie11:04 Nieproduktywni14:09 Nowy Jork20:07 Bankrutuj25:34 Państwo30:35 Rodzina35:23 Płace41:06 Numerek46:07 Zakończenie 📚 ŹRÓDŁA:●     Paths and Drivers ofProductivity Growth in Poland – World Bank:https://www.worldbank.org/en/country/poland/publication/productivity●     What Drives Differences inManagement Practices? – Nicholas Bloom, Erik Brynjolfsson, Lucia Foster, RonJarmin, Megha Patnaik, Itay Saporta-Eksten, John Van Reenen: https://www.aeaweb.org/articles?id=10.1257/aer.20170491●     Reallocation, Firm Turnover,and Efficiency: Selection on Productivity or Profitability? – Lucia Foster,John Haltiwanger, Chad Syverson: https://www.aeaweb.org/articles?id=10.1257/aer.98.1.394●     Reallocation Effects of theMinimum Wage – Christian Dustmann, Attila Lindner, Uta Schönberg, MatthiasUmkehrer, Philipp vom Berge: https://academic.oup.com/qje/article/137/1/267/6355463●     The Allocation of Talent andU.S. Economic Growth – Chang-Tai Hsieh, Erik Hurst, Charles I. Jones, Peter J.Klenow: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.3982/ECTA11427

Czy wszyscy pracujemy w „globalnej wiosce”? Co nam daje, a co odbiera globalizacja? Czy kraje mogą jeszcze być samowystarczalne? Jak globalizacja wpływa na miejsca pracy? Czy nasza wypłata może zależeć od decyzji po drugiej stronie świata? Odpowiedzi szukamy z Aleksandrą Parteką z Politechniki Gdańskiej w najnowszym odcinku podcastu GRAPE | Tłoczone z danych. Zapraszają: PatrycjaMaciejewicz (Gazeta Wyborcza, wyborcza.biz) & Joanna Tyrowicz (GRAPE). Co składa się na wartość produktu i jak ma się do niej koszt produkcji? Jak globalizacja wpłynęła na ceny i dostępność produktów? Czy warto przenosić nasze fabryki do innychkrajów? Zyski z optymalizacji a koszty społeczne - jak się rozkładają? Czym jest krzywa uśmiechu i gdzie najlepiej się na niej znaleźć? Czy Polska pozostaje w tyle za resztą Europy, czy raczej wysuwa się na czoło? Chcemy, aby zagraniczne firmy zatrudniały naszych pracowników? W jakim stopniu naszą pracę można zastąpić? I które prace, jeśli w ogóle, chcielibyśmy zastąpić? Czy sztuczna inteligencja to wielka rewolucja czy tylko naturalna ewolucja? W których sektorach zatrudnienia występują największe nierówności? Jaka jest rola polityk publicznych w łagodzeniu negatywnych skutków globalizacji i wspieraniu gospodarki? Jak bardzo polska gospodarka jest zintegrowana z globalnymi łańcuchami wartości – czy to tylko handel, czy coś więcej?Do posłuchania! 🕰️ CZASÓWKA:00:00 - Intro00:49 - Czy wszyscypracujemy na globalnym łańcuchu?08:40 – Co składa się nawartość produktu?09:56 - Krzywa uśmiechu11:28 - Gdzie jest Polskana krzywej uśmiechu?19:30 - Korzyści i kosztyglobalizacji27:27 - Praca w różnychsektorach32:31 - W którychbranżach prace są zastępowalne?35:17 - Historie sukcesów39:16 - Jak globalizacjamiejsc pracy wpływa na nierówności?53:28 - Historia ofabryce samochodów1:01:29 - Liczba odcinkaMontaż, opis i grafika: Maksymilian Nosalℹ️ Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznawanych przez Ministerstwo Nauki w ramach Programu Społeczna odpowiedzialność nauki II. 

Czy wydatki rządowe pomagają gospodarce? Jak przekładają się na wzrost gospodarczy? Jak szybko widzimy efekty? Szykowanie się państwa na wojnę rozpędza gospodarkę?Wzrost publicznych wydatków pozwala przezwyciężyć kryzys? Odpowiedzi szukamy z ekonomistą Piotrem Żochem w tym odcinku podcastu GRAPE | Tłoczone z danych. Zapraszają: Magdalena Smyk-Szymańska & Marcin Bojanowski. 🔗 STRONAODCINKA:https://tinyurl.com/GRAPE-Odcinek28-WWW ⏱ CZASÓWKA:0:00 Początek0:31 Napęd3:08 Kopanie rowów8:13 Mnożnik15:53 Zbrojenia21:32 Finansowanie29:24 Wojna37:29 New Deal43:50 Bohaterka48:49 Numerek51:48 Zakończenie

Podatek katastralny – wielki nieobecny polityki mieszkaniowej w Polsce? Jakie nadzieje karmi,  jakie lęki podsyca? Czy jego wprowadzenie to atak na święte prawo właśności? Odpowiedzi szukamy z Adamem Czerniakiem z SGH w najnowszym odcinku podcastu GRAPE | Tłoczone z danych.Zapraszają: Patrycja Maciejewicz (Gazeta Wyborcza, wyborcza.biz) & Joanna Tyrowicz (GRAPE). Co w ogóle wiemy o rynku mieszkaniowym w Polsce? Kto ma mieszkanie na własność, kto je wynajmuje, kto spłaca kredyt mieszkaniowy? Jak liczne są to grupy? Jaką jest średnia wartość nieruchomości w Polsce? Ile osób ma po 5-6 i więcej mieszkań?Czy majątek mieszkaniowy w Polsce jest nierówno rozłożony? Jak wypadamy na tle innych państw europejskich? Dlaczego najnowsze dane na ten temat pochodzą sprzed 8 lat? Z jakiego powodu Polska jako jedyne państwo UE zrezygnowała z udziału w badaniu nierówności majątkowych? Kto podjął taką decyzję?  Czy system opodatkowania nieruchomości jest w Polsce efektywny? Jakie podatki płacimy od domów i mieszkań? Kto ustala ich wysokość? Od czego ona zależy? Czy powinniśmyzmienić system opodatkowania nieruchomości? Co to jest kataster? Po co nam rejestr wartości nieruchomości? Dlaczego bez niego trudno wprowadzić podatek katastralny? Czy przy jego wprowadzeniu brać pod uwagę powinniśmy wartość rynkową czy wartość czynszową nieruchomości? Jak to robią Francuzi, a jak Irlandczycy? W czym przy katastrze może nam pomóc sztuczna inteligencja?  Czy opodatkowanie trzeciego i każdego kolejnego mieszkania jest w ogóle możliwe? Która to jest ta trzecia nieruchomość? Nasze mieszkanie, to które wynajmujemy czy dom odziedziczony po dziadkach? Ile powinien wynosić podatek katastralny, żeby zbierać z niego tyle samo, co z obowiązującego podatku od nieruchomości? W kogo może rykoszetem uderzyć podatek katastralny? Jak wpłynie na rynek najmu nieruchomości? Ceny nieruchomości rosną szybciej niż nasze dochody?  Do posłuchania!⏱ CZASÓWKA:0:00 Początek0:43 Majątek mieszkaniowy w Polsce? 10:32 Ile Polacy mają mieszkań?15:07 Co to jest kataster?25:59 Podatek katastralny – za czy przeciw?33:49 Podatek katastralny od trzeciego mieszkania41:38 Scenariusze po wprowadzeniu podatku katastralnego50:40 Sprawiedliwość społeczna56:52 Zaufanie do państwa1:05:00 Niedasizm1:13:53 Podsumowanie: numerek odcinkaℹ️ Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznawanych przez Ministerstwo Nauki w ramach Programu Społeczna odpowiedzialność nauki II. 

Historycznie niskie bezrobocie, rekordowe zatrudnienie – jest tak dobrze, jak pokazują oficjalne statystyki? Możemy ogłaszać koniec bezrobocia w Polsce? Ile zajmuje znalezienie pracy i dlaczego wciąż tak długo? Co się zmieniło na rynku pracy przez ostatnie 30 lat? Odpowiedzi szukamy z prof. Igą Magdą w najnowszym odcinku podcastu GRAPE | Tłoczone z danych. Zapraszają: Joanna Tyrowicz & Marcin Bojanowski. 🔗  STRONA ODCINKA:https://grape.org.pl/news/podcast-grape-koniec-bezrobocia-w-polsce 

Zmęczeni, przeciążeni, niedospani – czy uczniowie śpią jakoś inaczej? Dłuższy sen robi różnicę? A jeśli tak, to jaką? Przekłada się na wyniki w szkole? Poprawia samopoczucie? Chodzi tylko o długość, czy też o jakość spania? Co zmienia przesunięcie pierwszego dzwonka o godzinę? O to wszystko pytamynaszego gościa Jana Lutyńskiego. Zapraszają: Joanna Tyrowicz & Marcin Bojanowski. 🔗  STRONA ODCINKA:https://grape.org.pl/news/podcast-grape-bezsennosc-w-szkole ⏱ CZASÓWKA:0:00 Początek0:46 Kto śpi na lekcjach?2:38 Wersja rodziców5:33 Pierwszy dzwonek9:04 25 minut dłużej13:00 Lekcja pierwsza14:53 Jak się wyspać?17:40 Po co nam sen?21:37 Drzemka24:51 Number of the day25:43 Zakończenie 📚 ŹRÓDŁA:◼︎Raport NationalSleep Fundation: https://www.sleepfoundation.org/wp-content/uploads/2018/10/Highlights_facts_06.pdf◼︎Changing Times:Findings From the First Longitudinal Study of Later High School Start Times – Kyla Wahistrom: https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/019263650208663302?journalCode=buld◼︎Later School StartTime Is Associated with Improved Sleep and Daytime Functioning in Adolescents – Julie Boergers, Christopher Gable, Judith Owens: https://journals.lww.com/jrnldbp/Abstract/2014/01000/Later_School_Start_Time_Is_Associated_with.2.aspx◼︎A’s from Zzzz’s? The CausalEffect of School Start Time on the Academic Achievement of Adolescents – Scott E. Carrell, Teny Maghakian, James E. West: https://pubs.aeaweb.org/doi/pdfplus/10.1257/pol.3.3.62◼︎Felieton Pierwszy dzwonek – Jan Lutyński:https://grape.org.pl/news/pierwszy-dzwonek

Jak długa droga dzieli ubogich od bogatych? Co pokazują oficjalne statystyki i dlaczego nie pokazują wszystkiego? Jak duże są różnice i z czego wynikają? Prywatyzacja, liberalizacja, deregulacja i globalizacja – czy to one stały za rosnącymi nierównościami? Co zmieniła pandemia i inflacja? Jak wypada Polska na tle innych państw naszego regionu? Odpowiedzi szukamy z ekonomistą prof. Michałem Brzezińskim w podcaście GRAPE | Tłoczone z danych „Prawda o nierównościach w Polsce”. Zapraszają: Joanna Tyrowicz & Marcin Bojanowski.W tym odcinku Podcastu GRAPE | Tłoczone z danych sprawdzamy, jak zmieniały się nierówności dochodowe i majątkowe w Polsce od 1989 roku. Szukamy głównych przyczyn wzrostu nierówności i pytamy, na ile oficjalne statystyki dobrze odzwierciedlają rzeczywistość. Kto mieści się w 1% procencie najbogatszych?Omawiamy też skuteczność polityk redystrybucyjnych, takich jak system podatkowy i transfery socjalne, w łagodzeniu nierówności. Sprawdzamy, czy owoce wzrostu gospodarczego po 1989 roku były równo dzielone, a jeśli nie, kto zyskał, a kto stracił? 🔗  STRONA ODCINKA:https://grape.org.pl/news/podcast-grape-prawda-o-nierownosciach-w-polsce ⏱ CZASÓWKA:0:00Początek0:45 Stan nierówności3:32 Prawda i statystyki5:45 Na tropie bogaczy7:28 Jak jest?10:05 Brak danych11:36 Inna droga16:05 Wschód – Zachód19:51 Terapia szokowa23:34 Co kto lubi28:34 500+ pomogło?30:49 Numerek33:52 ZakończeniePodoba Ci się nasz podcast? Będziemy wdzięczni za zostawienie oceny i komentarza! Dziękujemy!

Czym jest inflacja chciwości? Czy za wzrost cen odpowiadają przedsiębiorcy? A jeśli nie chciwość, to co, albo kto, odpowiada za wzrost inflacji? Jak z nią walczyć, żeby wygrać? Czy podwyżka stóp procentowych oznacza wzrost bezrobocia, recesję i piekło dla przedsiębiorców? Oraz czym się różni inflacja w Polsce i w Czechach? Odpowiedzi szukamy z ekonomistą Piotrem Żochem. Zapraszają: Jakub Bodziony (Kultura Liberalna) & Marcin Bojanowski.⏱ CZASÓWKA:0:00 Początek0:18 Inflacja3:49 MFW7:34 Clickbait11:16 Winni14:51 Zaufanie16:52 Bezrobocie21:50 Polska vs. Czechy27:03 Numerek32:01 Zakończenie

Czy kobiety pomagają kobietom… w męskim świecie? 🤔Płeć w biznesie ma znaczenie? Kobiety ostro rywalizują czy wzajemnie się wspierają? Budują swoją sieć kontaktów? Co hamuje rozwój ich karier? Kto rzuca im kłody pod nogi? Blokady pojawiają się na etapie rekrutacji, ścieżek awansu, szans rozwoju? A gdy już kobiety dotrą na sam szczyt… pozostają sobą czy przejmują męski styl zarządzania? Jak zmieniają firmy, którymi kierują? Co do tego wszystkiego mają konkursy do amerykańskich orkiestr symfonicznych? I dlaczego politycy powinni mieć więcej córek?W tym odcinku podcastu GRAPE | Tłoczone z danych odpowiedzi szukamy wraz z Magdaleną Smyk-Szymańską. Zapraszają Joanna Tyrowicz & Marcin Bojanowski!

Czy trzeba wierzyć w sprawiedliwość społeczną, żeby miała ona sens ekonomiczny? Na jakich przesłankach opiera się równość? Czy równo znaczy sprawiedliwie? Czy nauka dochodzi do tych samych wniosków co agenda ONZ? Jak budować sprawiedliwość i równość w zglobalizowanym świecie? O tym rozmawiamy z Kamilem Wyszkowskim z UN Global Compact Network Poland. Zapraszają red. Patrycja Maciejewicz, Wyborcza.biz, i Joanna Tyrowicz, GRAPE.Za równą pracę kobieta zarabia średnio 85 gr na każdą złotówkę zarobioną przez mężczyznę. Ta nierówność nie zmieniła się znacząco od lat 90! W tym odcinku przyglądamy się tematowi równości oraz sprawiedliwości w biznesie i społeczeństwie. Zaglądamy w statystyki i konfrontujemy je z wartościami. Rozmawiamy między innymi o tym:✅ Czy trzeba wierzyć w sprawiedliwość albo równość, by dostrzegać w niej ekonomiczną wartość? Jak sprawiać, by to co opłacalne było też “dobre”? ✅ Czy ważne dla nas wartości powinny mieć odzwierciedlenie w polityce gospodarczej i systemie zabezpieczeń społecznych? ✅ Czy samoregulacja biznesu w kontekście wartości działa? ✅ Czy i jak mechanizmy ekonomiczne mogą wspierać podejmowanie równościowych decyzji biznesowych?✅ Skąd się bierze dyskryminacja i jakie są skuteczne mechanizmy zmniejszające nierówności? ✅ Czy istnieje kraj, w którym nie ma dyskryminacji ze względu na płeć? Rozmawiamy o tym, jakie mechanizmy – od prawa międzynarodowego, przez regulacje krajowe, aż po stereotypy i realia rynku pracy – wpływają na to, ile zarabiają kobiety i mężczyźni, wykonując tę samą pracę. Zastanawiamy się, czy dążenie do równości jest opłacalne ekonomicznie i gdzie leży granica między faktyczną równością a iluzją sprawiedliwości. Poruszamy wątki takie jak gender pay gap, parytety w zarządach firm czy wyzwania stojące przed kobietami na rynku pracy – nie tylko w Polsce, ale i na świecie.Nie zabraknie także refleksji nad rolą regulacji, CSR-u, greenwashingu czy wpływu globalnych nierówności na codzienne życie. To odcinek pełen konkretów, liczb i przykładów z życia wziętych. Jakie są konsekwencje tego systemu, w którym żyjemy, dla nas wszystkich. Zapraszamy do 🎧 słuchania! ⏱ CZASÓWKA:0:00 – Intro0:40 – Co to jest sprawiedliwość społeczna?5:47 – Czy sprawiedliwość to znaczy równość?9:10 – Co rozumiemy o pojęciu "Równa praca równapłaca"?17:33 – Maksymalizacja zysku26:06 – Korporacyjne wybielanie32:53 – Szklany sufit40:53 – Stereotypy kobiet w miejscu pracy51:49 – Wpływ kobiet w miejscu pracy na produktywność1:00:23 – Na czym polega mechanizm merytokracji?1:11:09 –  Liczba odcinka Prowadzenie: Patrycja Maciejewicz i Joanna TyrowiczMontaż i postprodukcja: Maximilian NosalOpis odcinka: Marta RogalskaKierownik projektu: Marcin Bojanowski🍇 TŁOCZONE Z DANYCH to cykl podcastów i felietonów, w których dzielimy się wiedzą ze wszystkimi, którzy chcą lepiej zrozumieć otaczającą nas rzeczywistość społeczno-gospodarczą. Badamy, analizujemy i komentujemy kluczowe dane z zakresu ekonomii, socjologii oraz psychologii zachowań.Zapraszamy najlepsze polskie ekonomistki i ekonomistów, by porozmawiać o globalnych trendach, prognozach i kryzysach ekonomicznych, nierównościach, makroekonomii, społeczeństwie, rynku pracy i wielu innych tematach.Wszystkie odcinki 🎧 dostępne są 🟢 Spotify | 🟣 Apple | 🔴 YouTube | 🔵 WWW🗣 POZNAJMY SIĘ! GRAPE – unikatowy w skali kraju ośrodek badań ekonomicznych – tworzy grono ponad 20 ekonomistów i ekonomistek z polskich i zagranicznych uczelni. Więcej o naszych działaniach przeczytasz w zakładce O nas.|| LinkedIn || X || FB || www ||ℹ️ Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznawanych przez Ministerstwo Nauki w ramach Programu Społeczna odpowiedzialność nauki II.

Co działa lepiej – kij czy marchewka? Wysokie mandaty? Fotoradar za każdym zakrętem? Może opcja atomowa: odbieranie praw jazdy? Czy kary na kierowców w ogóle działają? A jeśli tak, to na kogo bardziej – na kobiety czy na mężczyzn? Co by się stało, gdybyśmy ograniczyli patroledrogówki? Odpowiedzi tłoczymy z danych wspólnie z naszym gościem Stanisławem Cichockim. Zapraszają Joanna Tyrowicz & Marcin Bojanowski. 🔗  STRONA ODCINKA: https://grape.org.pl/news/podcast-grape-szybcy-i-wsciekli  ⏱ CZASÓWKA:0:00 Początek0:46 Dobra wiadomość7:24 Mandaty vs. wypadki13:04 Przyczyny & skutki15:45 Fotoradary18:25 Kierowczynie i kierowcy20:27 Broń atomowa25:47 Numerek29:27 Zakończenie  📚 ŹRÓDŁA:◼︎ Life and Death in the FastLane: Police Enforcement and Traffic Fatalities – Gregory DeAngelo &Benjamin Hansen: https://www.aeaweb.org/articles?id=10.1257/pol.6.2.231◼︎ Do Traffic Tickets ReduceMotor Vehicle Accidents? Evidence from a Natural Experiment – Dara Lee Luca: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/pam.21798◼︎ Learning from LawEnforcement – Libor Dusek & Christian Traxler: https://www.cesifo.org/en/publications/2020/working-paper/learning-law-enforcement◼︎ Speeding, Punishment, andRecidivism: Evidence from a Regression Discontinuity Design – Markus Gehrsitz: https://www.journals.uchicago.edu/doi/abs/10.1086/694844◼︎ OECD: Road Safety Report: https://www.itf-oecd.org/sites/default/files/poland-road-safety.pdf◼︎ Szybcy i wściekli –Stanisław Cichocki: https://grape.org.pl/news/szybcy-i-wsciekli🍇 TŁOCZONE Z DANYCH to cykl podcastów i felietonów, w których dzielimy się wiedzą ze wszystkimi, którzy chcą lepiej zrozumieć otaczającą nas rzeczywistość społeczno-gospodarczą. Badamy, analizujemy i komentujemy kluczowe dane z zakresu ekonomii, socjologii oraz psychologii zachowań. Zapraszamy najlepsze polskie ekonomistki i ekonomistów, by porozmawiać o globalnych trendach, prognozach i kryzysach ekonomicznych, nierównościach, makroekonomii, społeczeństwie, rynku pracy i wielu innych tematach.

Czy system energetyczny działa jak mózg, czy raczej jak domino? Co decyduje o jego stabilności? Jak ogranicza się ryzyka? Odpowiedzi szukamy z Anną Czarczyńską z Akademii Leona Koźmińskiego w najnowszym odcinku podcastu GRAPE | Tłoczone z danych. Zapraszają: Patrycja Maciejewicz (Gazeta Wyborcza, wyborcza.biz) & Joanna Tyrowicz (GRAPE).Jakie to doświadczenie nie mieć prądu w XXI wieku? Czy musimy się szykować na taką sytuację? Jak wygląda blackout w praktyce? Spoiler: mamy dla Państwa relację z Hiszpanii. Czego nas uczą blackouty? Jak możemy się przygotować na kolejne? Do czego mogą się nam przydać lokomotywy spalinowe? Odnawialne źródła energii pomagają czy przeszkadzają w stabilizowaniu systemu? Od czego zależą ceny prądu? Co się dzieje, gdy mamy zbyt małe moce produkcyjne? Czy prąd możemy pożyczyć od innych państw? Ile czasu zajmuje przekierowanie prądu do naszej sieci? Jak działa europejski system energetyczny? Czym są i jak działają interkonektory? Integracja systemów pomaga czy przeszkadza przeciwdziałać blackoutom? W razie awarii w jednym kraju, grozi nam efekt domina? Gdzie są dziury w systemie? Dlaczego nie robi się stress-testów systemu? Co do blackoutów ma cyberbezpieczeństwo?Czy infrastruktura energetyczna nadąża za rozwojem technologicznym? Jak zwiększyć odporność systemu? Grozi nam wojna hybrydowa w energetyce? Jak zagwarantować bezpieczeństwo dostaw?Do posłuchania! 🔗 STRONA ODCINKA:https://tinyurl.com/GRAPE-Odcinek45 ⏱ CZASÓWKA:0:00 Blackout energetyczny0:38 Stabilność systemu energetycznego6:07 Blackout w Hiszpanii14:39 Czego nas uczą blackouty?18:11 Jak działa europejski system energetyczny?24:51 Dziury w systemie31:37 Inwestycje w infrastrukturę39:06 Od czego zależą ceny prądu?48:26 Europejski wspólny rynek energii50:41 Rozwój sieci energetycznej56:04 Podsumowanie: liczba odcinka🍇 O TŁOCZONE Z DANYCHKobiety pomagają kobietom w karierze? Urlopy ojcowskie obniżają mężczyznom pensje i pozbawiają ich awansów? Czy da się prowadzić samochód zgodnie z przepisami? Jaka jestcudowna broń w walce z długiem państwa? Kim był kapitan Nemo i co ma wspólnego z polską prywatyzacją? Odpowiedzi tłoczymy z danych wraz z najlepszymi polskimi ekonomistkami i ekonomistami. Nowy odcinek co dwa tygodnie w piątkowe poranki.🗣 ODEZWIJ SIĘ:X: https://x.com/grape_orgFacebook: https://facebook.com/grape.orgLinkedIn: https://www.linkedin.com/company/grape_orgYouTube: https://www.youtube.com/@grape_orgWWW: https://grape.org.pl/E-mail: grape@grape.org.pl ℹ️ Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznawanych przez Ministerstwo Nauki w ramach Programu Społeczna odpowiedzialność nauki II.

Jaka praca jest dla nas najlepsza? Pasuje nam pracowanie na nocki, w weekendy, w trybie zmianowym? Preferujemy pracę hybrydową czy tradycyjny modelu w biurze? Co by się stało, gdybyśmy wszyscy pracowali tak samo, np. tylko od 8:00 do 16:00? Stalibyśmy się szczęśliwsi? Czy niestandardowe godziny pracy przekładają się na nieuzasadnioną różnice w zarobkach kobiet i mężczyzn? Jak z wiekiem zmieniają się nasze preferencje co do wykonywanej pracy? Czy pracownicy powinni mieć prawo, żeby się odłączyć od pracy po pracy?Jak się zmieniała nasz praca? Jest bardziej globalna, lepiej płatna, trudniejsza niż kiedyś? Czy globalizacja szkodzi zdrowiu pracowników? Kto jest najbardziej narażony? Czy rodzice są bardziej wrażliwi na zmiany czasu pracy? Ekspansja zagraniczna firmy może powodować depresję u pracowników? Czy praca wymagająca kontaktów z partnerami w innych strefach czasowych może skończyć się receptą na leki antydepresyjne?Odpowiedzi szukamy z Beatą Javorcik z Oksfordu i Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju w najnowszym odcinku podcastu GRAPE | Tłoczone z danych. Zapraszają: Patrycja Maciejewicz (Gazeta Wyborcza, wyborcza.biz) & Joanna Tyrowicz (GRAPE). Do posłuchania!🔗 STRONA ODCINKA:https://tinyurl.com/GRAPE-Odcinek44-WWW⏱ CZASÓWKA:0:00 Początek0:41 Depresja zawodowa18:11 Badania24:12 Satysfakcja z pracy37:23 Wysokość zarobków43:35 Praca hybrydowa50:27 Podsumowanie: numerek odcinka🍇 O TŁOCZONE Z DANYCHKobiety pomagają kobietom w karierze? Urlopy ojcowskie obniżają mężczyznom pensje i pozbawiają ich awansów? Czy da się prowadzić samochód zgodnie z przepisami? Jaka jest cudowna broń w walce z długiem państwa? Kim był kapitan Nemo i co ma wspólnego z polską prywatyzacją? Odpowiedzi tłoczymy z danych wraz z najlepszymi polskimi ekonomistkami i ekonomistami. Nowy odcinek co dwa tygodnie w piątkowe poranki.🗣 ODEZWIJ SIĘ:⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Facebook⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠ | ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠X⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠ | ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠LinkedIn⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠YouTube⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠ | ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠WWW⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠ | ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠E-mail⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠ℹ️ Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznawanych przez Ministerstwo Nauki w ramach Programu Społeczna odpowiedzialność nauki II.