Claim OwnershipWat blijft
Subscribed: 490Played: 17,357
Subscribe
© NPO Radio 1 / HUMAN
Description
Wat blijft als we er niet meer zijn?
Wat Blijft is een radioprogramma en een podcast van Omroep HUMAN. In de podcastserie Wat blijft volgen we het spoor terug van recent overleden Nederlanders. Wat hebben zij écht betekend? Wat kunnen we leren van hun leven? En hoe leven zij voort?
131 Episodes
Reverse
Theoloog, ethicus, bijzonder hoogleraar, hoofdaalmoezenier van het ministerie van Justitie Fred van Iersel was zijn leven lang bezig met het onderwerp oorlog, vrede en de ethiek van de krijgsmacht. Hij was betrokken bij de vredesbeweging Pax Christi, verleende geestelijke bijstand aan militairen, schreef boeken en doceerde in Tilburg; alles wat hij deed was met een enorme betrokkenheid. Hij was als kind al gehandicapt – hij was halfzijdig verlamd– iets dat hem nog meer stimuleerde vooral zijn intellect in te zetten voor de goede zaak. Toen hij uiteindelijk ernstig ziek werd, ging hij op bedevaart naar Lourdes.
Peter Blom volgt zijn spoor terug: Wat blijft, na de dood van Fred van Iersel?
Weerman Piet Paulusma was een autodidact met een grenzeloze werklust. Hij maakte zijn radiodebuut in 1985 bij Omrop Fryslân en brak in 1996 landelijk door bij SBS6 waar hij een jaar later de Elfstedentocht versloeg. Tijdens zijn hoogtijdagen keken er meer dan één miljoen mensen naar zijn weerrubriek. Hij leek er altijd en overal te zijn, hij was de meest benaderbare Bekende Nederlander. Tot hij ziek werd, want dat hield hij voor zijn publiek geheim.
In Wat Blijft volgt Botte Jellema zijn spoor terug en praat met zijn tweelingbroer Lume, zijn dochter Martsje, zijn oude collega Sybren Terpstra van Omrop Fryslân en Jan Slagter van Omroep Max.
Theatermaker Jozef van den Berg maakte internationaal furore in de jaren tachtig met zijn bijzondere voorstellingen, waarin de poppenspeler achter het doek vandaan kwam en dus zichtbaar werd. In 1989 bekeerde hij zich tot het orthodoxe christendom en beëindigde hij plotseling, tijdens een voorstelling, zijn toneelcarrière. Het verliet zijn vrouw en vier kinderen en ging in een hut in de achtertuin van mensen in Neerijnen wonen. Daar leefde hij als een kluizenaar.
In Wat Blijft volgt Kees van den Bosch het spoor van Jozef van den Berg terug en praat met oude vrienden en Jozefs dochter Lotte die zelf ook de toneelwereld inging.
Jurist, hoogleraar, politicus en diplomaat Dries van Agt was op z’n zachtst gezegd een bijzonder politicus. Toen hij minister-president was (1977-1982), maar ook al daarvoor als Minister van Justitie werd hij de spil in politieke commotie rond de Drie van Breda, abortuskliniek Bloemenhove, de zaak Menten en de Molukse trein- en schoolkapingen.
Na zijn politieke carrière schoof hij op naar links, zei zijn lidmaatschap van het CDA op en werd pleitbezorger van de Palestijnse zaak. Hij overleed onlangs op hoge leeftijd, samen met zijn echtgenote Eugenie Krekelberg, als gevolg van duo-euthanasie.
In Wat Blijft volgt Peter Blom zijn spoor terug en praat met journalist Jan Tromp (Volkskrant), voormalig politica Hedy d’Ancona en Van Agt’s kleindochter en profwielrenster Eva van Agt.
Sportvrouw Gien van Maanen was keepster van Oranje en zat in het eerste officieuze Nederlandse vrouwvoetbalelftal. Officieuze, want de KNVB vond vrouwen en voetbal geen goede combinatie, boycotte het elftal en weigerde het een lidmaatschap. Gien en medespelers regelden vanaf het begin zelf alle zaken; het publiek bleek wél belangstelling te hebben voor vrouwenelftal.
Na een paar jaar stapte Gien over op handbal, ze speelde in het nationale team en beleefde 32 interlands. Buiten de sport leefde ze een enigszins teruggetrokken en solitair bestaan.
In Wat Blijft volgt Romaneé Rodriguez haar spoor terug en praat met haar nicht, neef en een goede vriendin, met amateur-sporthistoricus Remco Neu en profvoetballer Sherida Spitse.
M.m.v. Veronique Konings, auteur van het boek ‘Vrouwen die muren afbreken; 22 opbouwende verhalen’.
Beeldend kunstenaar PINK de Thierry (geboren in 1943 als Helena Scheerder) verwierf bekendheid in de jaren tachtig en negentig met haar opmerkelijke performances: zij zette zichzelf en haar gezin (man en kind) centraal in haar werk en was daarmee lang vóór Big Brother iemand die zich begaf op de grens tussen privé en openbaar. Dat werd niet altijd begrepen en gewaardeerd, ze leefde op gespannen voet met de officiële kunstwereld. Maar ze was een vechter en doorzetter en bleef haar leven lang kunst maken. In Wat Blijft volgt Dide Vonk haar spoor terug. Ze praat met haar man Donald Louw, dochter Sara, cultuurhistoricus Anja Novak en advocaat en huisvriend Chris van Eeghen.
Linda van Dyck kwam uit een acteursnest: haar ouders acteerden allebei en haar stiefvader was de beroemde Ko van Dijk. Ze maakte haar debuut in de speelfilm, ze werd bekend door haar rollen in 'Twee vorstinnen en een vorst', 'Ciske de Rat' en ‘Ademloos’, maar veroverde later ook mooie rollen op het toneel. Ze werkte hard en serieus, totdat ze eerst een burn-out kreeg en vervolgens in 2021 een herseninfarct. Ze raakte deels verlamd. In Wat Blijft volgt Peter Blom haar spoor terug en praat met collega-vriend Jeroen Krabbé, toneelcritica Hanny Alkema van Trouw en Linda’s zoon Jamie Trenité.
De in Friesland geboren politicoloog en oud-hoogleraar politieke theorie Meindert Fennema was een dwarse denker die de vrijheid van meningsuiting te vuur en te zwaard verdedigde. Gedurende zijn 42-jarige loopbaan aan de Universiteit van Amsterdam kwam hij regelmatig in botsing over zijn denkbeelden. Hij schreef verschillende boeken, waaronder de Wilders-biografie Geert Wilders. Tovenaarsleerling waaraan Geert Wilders zelf niet meewerkte. Hij overleed na een langdurige ziekte op 77-jarige leeftijd.
Annette van Soest volgt zijn spoor terug en spreekt met collega’s, zijn weduwe en zijn oudste dochter.
Afgelopen najaar overleed zeer plotseling de 23-jarige succesvolle, charismatische acteur Reiky de Valk. Zijn overlijden was het gevolg van zelfdoding en bracht een schok teweeg onder vrienden en collega’s; niemand had dit zien aankomen.
Reiky was al tijdens zijn opleiding aan de Amsterdamse Jeugdtheaterschool te zien in films en televisieseries. Hij werd bekend door zijn rollen in Dertigers, Hockeyvaders, Oogappels en de Nickelodeon-serie Hunterstreet.
In Wat Blijft praat Nathan de Vries met regisseur Ties Schenk, vriend Arjan van Hesteren en met Reiky’s moeder Anouk.
Stamperius publiceerde haar eerste boeken onder een mannennaam, Hannes Meinkema. Dat was geen toeval. In de boekwinkels van de jaren zeventig had je een stapeltje vrouwenliteratuur en een stapeltje mannenliteratuur. En alleen dat laatste werd serieus genomen door de literaire pers. Ze werd beroemd met haar derde boek En dan is er koffie (1976) en schreef sindsdien nog dertig boeken: over het kwaad en het disfunctionele gezin, over echtscheiding en alleenstaand moederschap. Thema's die raakten aan haar eigen leven zoals haar geweldadige jeugd. Fleur Jurgens volgt het spoor terug met schrijver en emeritus-hoogleraar genderstudies Maaike Meijer, met vriendin Esselien 't Hart en met pleegdochter Jowi Schmitz. Wat blijft na de dood van Hannemieke Stamperius?
Voor deze podcast is gebruik gemaakt van fragmenten uit de volgende programma’s:
- Een uur Ischa, 20 augustus 1991, Vpro: Ischa Meijer in gesprek met de schrijfster Hannes Meinkema/Hannemieke Stamperius over haar jeugd, haar werk en hoe het allemaal begon met "En dan is er koffie”, uitgezonden op Radio 1
- Een Monument van Ongeduld, kleine geschiedenis uit de jaren zeventig, documentaire, uitgezonden op 12 november 1995, Vpro, Nederland 3
- Dolle Mina's strijd voor vrouwenrechten: ludiek, maar ook confronterend, NOS-Nieuws, 23 januari 2020
Schrijver Wessel te Gussinklo streefde altijd naar het hoogst haalbare. Hij begon al jong met schrijven maar zijn carrière kwam die eerste jaren niet van de grond. Zijn doorbraak kwam op zijn 45ste met De verboden tuin waarvoor hij de Anton de Wachterprijs won. Te Gussinklo had een muze nodig om romans te kunnen schrijven. Nadat zijn eerste vrouw overleed, stopte hij zo’n twintig jaar met schrijven van literatuur. Toen hij een nieuwe liefde vond, lukte het hem om weer romans te publiceren.
Maartje Willems volgt zijn spoor terug met vriend en collega Frans Thomése, met schrijver Michiel Lieuwma en zijn weduwe Odilia te Gussinklo.
1Helmert Woudenberg was een van de oprichters van het baanbrekende gezelschap Het Werkteater, speelde in films, in televisieseries, en in zijn eigen solovoorstellingen. Zijn leven was getekend door de NSB-geschiedenis van zijn familie. Die geschiedenis nam hij mee het podium op: hij wilde een stem geven aan personages, zonder daar een oordeel over te geven. Hij had een enorme werkdrift en wilde het liefst zo vaak mogelijk spelen. Op de dag van zijn overlijden, zou hij ’s avonds ook weer op het podium staan. Maar die geschiedenis tekende hem ook in zijn privéleven.
Botte Jellema volgt zijn spoor terug met toneelrecensent Hein Janssen, collega Tjeerd Bischoff en dochter Mose.
Een lastpak, zo werd hij soms genoemd. Maar ook bevlogen en activistisch. PvdA politicus Adri Duivesteijn vond het leven te kort om aandacht te besteden aan dingen die hij niet echt belangrijk vond. Hij groeide op in de Haagse Schilderswijk, waar hij al vroeg in zijn leven zag wat ongelijkheid betekent. De overtuiging dat ieder mens het recht en de vrijheid moet hebben om zijn eigen weg te volgen, ongeacht afkomst, liep als een rode draad door zijn leven.
Annette van Soest volgt zijn spoor terug met partijgenoot Lodewijk Asscher, met documentairemaker Marit Geluk en met zijn partner, Liesbeth Janson.
Klaas de Jonge had lak aan gezag en conventies. Hij sloot zich in de jaren ‘80 aan bij de anti-apartheidsbeweging in Mozambique en werd opgepakt tijdens het smokkelen van wapens voor het ANC. Toen hij de politie na zijn arrestatie moest laten zien waar een aanslag ophanden zou zijn, leidde hij hen listig naar de Nederlandse ambassade in Pretoria waar hij veilig was. Daar bleef hij maanden zitten, met open raam en op luid volume draaide hij er de hit Free Nelson Mandela.
Peter Blom volgt zijn spoor terug met biograaf Jenne Jan Holtland, Conny Braam (oprichter van de Nederlandse anti-apartheidsbeweging) en zijn zoon Arjen de Jonge.
Jeannette Kok was een baken voor Amsterdammers met HIV en aids. Ze werkte als sociaal verpleegkundige en struinde voor de GGD homokroegen op de wallen af om soatesten te doen. Tijdens de HIV- en aidsepidemie van de jaren ‘80 was ze de eerste die het bron- en contactonderzoek uitvoerde. Haar betrokkenheid ging zo ver dat patiënten ook thuis bij Jeannette Kok over de vloer kwamen. Dide Vonk volgt haar spoor terug met microbioloog en haar voormalig baas Roel Coutinho, met haar goede vriend Ruud van Buren en met dochter Sanna Bakker.
Pierre Kartner, alias Vader Abraham, was altijd op zoek naar de volgende hit. Het kleine café aan de haven en Het Smurfenlied brachten hem wereldfaam. Veel minder mensen weten dat hij aan het begin van zijn carrière schunnige nummers maakte als onderdeel van het duo Venus en Penis. Kartner had twee kanten: de serieuze songwriter én de carnavaleske artiest. Ondanks zijn succes bleef hij een leven lang zoeken naar erkenning. Annette van Soest volgt zijn spoor terug met muziekjournalist Jan Vollaard, met zanger Jacques Herb, voor wie Kartner de hit Manuela schreef, en met Corry Konings, die op haar zestiende door hem werd ontdekt.
Als interviewer was Clairy Polak geliefd, bewonderd maar ook gevreesd. Haarscherp wist ze zin van onzin te scheiden, dikwijls met een nauwelijks verhulde glimlach en licht spottende ogen. ‘Ze kon een kwestie helemaal afpellen,’ vertelt collega Jeroen Pauw. ‘Als een politicus wollige taal gebruikte, prikte zij daar feilloos doorheen. Met humor, een frons, en een betoverende blik erbij.’
Clairy Polak deelde niet veel over haar privéleven. Niemand wist dat ze ziek was. Maar, zegt goede vriendin Daan Roovers, ze was niet eenzaam. ‘Ze voelde zich fundamenteel alleen staan in het leven. Maar dat is niet hetzelfde als eenzaamheid denk ik. Ze vond het belangrijk om haar eigen leven te besturen. Soevereiniteit was voor haar een manier van leven.’
Lotje IJzermans volgt haar spoort terug met collega-journalist Jeroen Pauw, goede vriendin en filosoof Daan Roovers en goede vriend Bo van der Meulen.
Fotograaf Erwin Olaf wilde dat zijn werk na zijn dood op een goede plek te zien zou zijn. Dat is gelukt: zijn ‘Hope Portrait 5’ hing als eerste foto ooit in de eregalerij van het Rijksmuseum. Maar ondanks dat hij grote internationale bekendheid verwierf, zijn werk tot Nederlands erfgoed werd benoemd en hij hoffotograaf was, bleef Erwin Olaf ook altijd onzeker.
Botte Jellema volgt zijn spoor terug met curator Mattie Boom van het Rijksmuseum, met fotoconservator Wim van Sinderen die een grote omslag zag in zijn werk nadat Erwin aanvankelijk bekendstond om zijn shockerende foto’s van piemels en sperma. En met fotograaf Jasper Groen die veel van hem leerde als zijn stagiair: “Als Erwin de studio in kwam dan vulde hij meteen de ruimte energie, zoiets heb ik met niemand anders meegemaakt.”
Een gouden schaatsmedaille op de Olympische Spelen, dat was het ultieme doel voor Stien Kaiser. Het lukte haar in 1972, op 33-jarige leeftijd, als bekroning van een imposante schaatscarrière waar ze keihard voor moest werken. Stien Kaiser was een pionier in het vrouwenschaatsen. Ze was de eerste vrouwelijke Nederlandse wereldkampioen allround, reed negen wereldrecords en doorbrak de hegemonie van de Russische schaatssters.
Maarten Westerveen volgt haar spoor terug met oud-schaatsster en journalist Jessica Merkens, vriendin en ploeggenoot Carry Geijssen, en Stiens dochter Saskia Mellema.
Shoarma met friet, tomaat, gesmolten kaas, sla, sambal en knoflooksaus. Oftewel: de kapsalon. Deze wereldberoemde snack werd bedacht door kapper Tati Gomes. Hoewel vrienden hem aanspoorden om geld te verdienen aan de snack, vond hij zelf de eeuwige roem voldoende. Tati Gomes had een kapperszaak in Rotterdam. Het was een plek waar iedereen zich familie voelde. Ook speelde hij in verschillende Kaapverdiaanse bands.
Maartje Willems volgt zijn spoor terug met goede vriend en comedian Jandino Asporaat, met Vado Semedo met wie hij jarenlang in een band zat en met zijn neef, Carlos Gomes.
Download from Google Play
Download from App Store
United States
prachtig!
voor Vera Pauw: Dank voor deze stap, voor het delen van al wat er plaats vond en vindt. Voor al deze foute mannen: time's up. Women will fight you, and you will no longer get away with it.