In ons vorige gesprek met Thomas Hertog probeerden we de theorie, die hij samen met Stephen Hawking formuleerde, zo goed mogelijk te begrijpen. Alle metaforen schoten tekort, maar we onthielden dat de theorie de mens terug centraal zet. In dit gesprek gaan we verder. Wat zijn de gevolgen van deze nieuwe theorie? Hoe verandert dit onze blik op wetenschap? Op waarheid? Op onszelf en onze plek in het universum? En wat heeft Hannah Arendt daar mee te maken? En waarom zou mij dat in godsnaam moeten interesseren? Ga op zoek naar de grenzen van je eigen verbeelding in dit nieuwe gesprek met Thomas Hertog. Lees hier meer: zwijgenisgeenoptie.be/thomas-hertog-reunie/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Hoofdstukken (2:37) Hoofdstuk 1: Tijd heeft een oorsprong Over de voorzet die George Lemaître in 1931 gaf en over hoe Thomas de bal samen met Stephen Hawking binnen kopt in zijn boek. Over de band met Stephen en hoe Thomas van een wroetende mol veranderde in een cartograaf. (13:31) Hoofdstuk 2: Grenzen aan wat we kunnen weten Over de essentie van het boek van Thomas en de implicaties voor de wetenschap. Over de kwantumtheorie, toegepast op de oerknal en hoe die grenzen stelt aan wat we kunnen weten. Over de darwiniaanse evolutie van natuurwetten. Over de geschiedenis die (letterlijk) pas vorm krijgt als je er een vraag aan stelt. (25:05) Hoofdstuk 3: We komen er sterker uit Over hoe deze theorie de vervreemding, waar Hannah Arendt bang voor was, countert. Over de gevolgen van het nieuwe paradigma dat Thomas voorstelt en over hoe zijn collega's teleurgesteld zouden kunnen zijn. Over zijn tegenargument dat het loslaten van de zoektocht naar de wet der wetten de wetenschap juist sterker kan maken. (33:50) Hoofdstuk 4: How to prove you wrong? Over hoe dit nieuwe paradigma zou kunnen slagen of falen. Over de kwantumtheorie die plots veel intuïtiever voelt en zou kunnen aansluiten bij de complexiteit en de onzekerheid van ons dagelijks leven. (43:06) Hoofdstuk 5: Waar is die brug? Over de link tussen wetenschap en maatschappij en wat de coronacrisis met die link gedaan heeft. Over hoe het anders zou kunnen en over de mogelijke gevolgen mochten we die brug niet bouwen.

Wat doet dat met een Thomas, ruim twintig jaar innig te mogen samenwerken met een van de slimste mensen die ooit op onze aardbol heeft rondgereden? En wat doet dat met een Stephen Hawking, om een jonge Vlaming in jouw bureau op bezoek te krijgen en te beslissen dat je met hem jouw ideeën wil delen, aftoetsen en vormgeven? Aan Stephen kunnen we het niet meer vragen. Aan Thomas Hertog wel. Zijn antwoorden deden ons hoofd tuimelen. Rond sterrenstelsels en zwarte gaten ver en dichtbij. Rond het nut van de wetenschap en het belang van doelloze nieuwsgierigheid. En rond de vraag die ons allen, van geboorte tot de dood, bezig houdt. Mag bezig houden. Welke plaats heeft de mens, in ons universum? Het resultaat is een gesprek dat nog lang door onze aderen zal stromen. Klaar voor jouw shot? Lees hier meer: zwijgenisgeenoptie.be/thomas-hertog/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Hoofdstukken (04:03) Hoofdstuk 1: Een nieuwe theorie (08:31) Hoofdstuk 2: Unificatie (21:54) Hoofdstuk 3: De mens terug in het midden (33:14) Hoofdstuk 4: Zalige magie (42:56) Hoofdstuk 5: Woordenboek (51:33) Hoofdstuk 6: Global conversation (01:06:55) Hoofdstuk 7: De ivoren toren (01:14:59) Hoofdstuk 8: Het verhaal van het donkere heelal (01:28:09) Hoofdstuk 9: Nieuw paradigma

Soms voelt het alsof we in een beschavingsoorlog zitten. We vechten over wat er op de barbecue ligt. Over persoonlijke voornaamwoorden. Over welke muziek al dan niet goed gevonden mag worden. Over standbeelden en geschiedenisboeken. Over Roald Dahl en FC De Kampioenen. Je zit rustig op een familiefeest iets te drinken. Je nonkel begint over een doorgeslagen slinger. En plots zitten we allemaal in De Zevende Dag te jongleren met grote woorden en flarden van krantenartikels. Als jij dit herkent en graag positiever naar die strijd wil kijken, dan moet je naar ons gesprek met Nadia Fadil luisteren. Ze trekt ons de TV-studio uit en neemt ons mee naar de concrete werkelijkheid. Nadia laat zich niet afleiden door het wokedebat. Ze gebruikt geen grote woorden als polarisering. Maar ze heeft het wel over de essentie van het samenleven. Nadia verdient meer van onze aandacht. Lees hier meer: zwijgenisgeenoptie.be/nadia-fadil-reunie/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Hoofdstukken (3:30) Hoofdstuk 1: Als jouw waarheid tot perspectief wordt herleid Nadia vertelt over haar evolutie van tegenstem tot onafhankelijk onderzoeker en hoe ze ontsnapte aan de klauwen van het mainstream wokedebat (11:45) Hoofdstuk 2: De racistische nonkel Daar is hij weer, onze aller racistische nonkel als de oermetafoor voor de tegenstander in ons dagelijks leven. Nadia vertelt hier heel helder waarom we die nonkel misschien wel beter met rust laten en zo kiezen voor de goede vrede op het familiefeest. (18:25) Hoofdstuk 3: Sensorieel samenleven Hoe ziet dat samenleven met en ondanks de verschillen er in de praktijk uit? En hoe vermijden we dat het een beschavingsoorlog wordt? En wat doen we met dat ongemakkelijke gevoel als we een collega zien bidden? (30:13) Hoofdstuk 4: Everyday securitazation Dit gaat over het rapport dat Nadia in 2023 publiceerde. Over het effect van veiligheidsmaatregelen op de levens van enkele moslims die op een lijst terecht kwamen. Het gaat verder over hoe de moslimgemeenschap omgaat met dat in de gaten gehouden worden. (38:04) Hoofdstuk 5: We leven in twee werelden Nadia schetst een heel mooi beeld van twee jongens die in dezelfde klas zitten maar toch in totaal verschillende werelden leven. Dit hoofdstuk doet je helemaal anders kijken naar radicalisering en de preventie ervan. (44:53) Hoofdstuk 6: De cirkel open houden Over de politiek en hoe ze met de meerstemmigheid om zou moeten gaan. Over Nadia's strijd tegen dehumanisering en criminalisering. Over haar onderzoek dat haar kiest en niet omgekeerd.

- Een boze tractor in mijn achteruitkijkspiegel. - Op een bushokje waarschuwt een politicus voor de cultuuroorlog. - Een flard op café: "die mensenrechten, allemaal goed en wel, maar ze moeten wel realistisch blijven hé". - Lege flacons lachgas aan de speeltuin. - Boze ouders aan de schoolpoort die "anders ook wel eens een weekske willen staken". Het is niet zo moeilijk om de teloorgang van onze beschaving te zien. De dystopie lijkt soms vlakbij. Maar dan komt Eva Rovers langs. Ze praat over mensen. Gewone mensen, vroeger, nu, in de toekomst. Mensen die ook maar gewoon iets doen, elke dag proberen een goed leven te leiden, met elkaar. Falen en opnieuw proberen. Ze vertelt over wat er gebeurt als je die mensen samen zet, serieus neemt en vertrouwen geeft. Een aflevering die elke dokter zou moeten voorschrijven bij een acute vorm van ondergangsdenken. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/eva-rovers Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Hoofdstukken (0:00) Intro (3:53) Hoofdstuk 1: Feit en fictie Over Boudewijn Büch en zijn verhalen. Over de biografie die Eva schreef, waarin ze koos niet te proberen nagaan wat echt gebeurd was en wat niet, maar juist mild keek naar de verhalen die hij vertelde en wat erachter zou kunnen gezeten hebben. Over hoe we allemaal de werkelijkheid verdraaien om een gevoel over te brengen. (12:06) Hoofdstuk 2: Waarom biografieën? Over Helene Krüller-Müller die er nooit voor gekozen heeft om haar persoonlijke brieven publiek te maken. Over de verantwoordelijkheid van de biograaf en het nut van biografieën om ons een minder zwart-wit beeld van het verleden te geven. Over de grote gebeurtenissen zien door de ogen van individuen. (19:07) Hoofdstuk 3: Druppel in de oceaan Over Eva's beweging van het verleden naar de toekomst. Over de vraag hoe je met de toekomst bezig kan zijn in deze woelige tijden, wetende dat je eigen impact zo klein is en dat je de resultaten van je activisme misschien wel nooit zal zien. (26:55) Hoofdstuk 4: Voorouder Over doemdenken en wegkijken van de miserie om overeind te blijven. Over de onmacht van het individu en de macht van het collectief om iets te veranderen. (38:26) Hoofdstuk 5: Debat of dialoog Over het burgerberaad rond de klimaattransitie dat Eva mee organiseerde in Amsterdam. Over wat er gebeurt als mensen de ruimte krijgen om ervaringen te delen. Over polarisering en verharding en de geschiedenis van de sociale strijd die altijd gepaard ging met geweld. Over hoe het anders zou kunnen. (45:52) Hoofdstuk 6: Angst voor de burger Over de gemiddelde politicus die het goed bedoelt, maar gevangen zit in een systeem dat op korte termijn denkt en grote problemen voor zich uit schuift. Over inspraak die enkel de roepers aan het woord laat en daardoor bij de politicus een eenzijdig beeld geeft van een boze burger die vooral niet te veel te zeggen mag hebben. Over het mensbeeld dat achter dit denken zit en het alternatief dat deze vicieuze cirkel zou kunnen doorbreken.

Tom stuurt me hier zonet de titel van deze aflevering door en ik denk: dat moet ik toch even nuanceren. Want met Nozizwe Dube ontdek je vooral hoe liefdevol en intelligent overtuiging kan zijn. Zo ziet 'geen water bij de wijn' er dus ook uit. Ik vond het belangrijk om tegenover Nozizwe te zitten als luisteraar. Omdat sommige verhalen het echt, meer dan andere, nodig hebben om actief beluisterd te worden alvorens ze hun inhoud kunnen prijsgeven. Dekoloniseren, intersectionaliteit, discriminatie, ... haal de actieve luisteraar weg en je blijft in de perceptie hangen. Dat is niet zo gek. De perceptie wordt vooral gevormd door het verleden. En woorden zoals dekoloniseren proberen net de erfenis van dat verleden bloot te leggen, en te corrigeren. De perceptie wordt daar kwaad van. Ik nodig jullie uit: luister mee met mij naar Nozizwe. Lees mee met mij de teksten die ze geschreven heeft. En hoor hoe gelaagd en zorgvuldig haar verhaal opgebouwd is. Hoor hoe er in de kern van haar betoog bevrijding ligt voor ons allemaal. Dat het leven voor ons allen veel mooier en makkelijker zou kunnen zijn, als er geen 'normaal' meer te verdedigen valt. Ik zegt het nog eens: het centrum zou leeg kunnen zijn. Niet als een vacuüm dat ons allemaal wezenloos achterlaat, maar als een kampvuur waaraan iedereen zich kan verwarmen. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/nozizwe-dube-reunie Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Hoofdstukken (2:28) Hoofdstuk 1: Suits Over de master Rechten die Nozizwe volgde aan de KU Leuven en de trend om daarna een bijkomende master te doen die dan niet altijd even betaalbaar blijkt te zijn. Over de opleiding die vooral focust op de glamoureuze advocaat en niet op pakweg mensenrechten. (6:52) Hoofdstuk 2: Some things you just can't reform Over Nozizwe's avontuur in de lokale politiek van Tervuren en hoe dat haar huidige visie op de politiek heeft gevormd. Over de dunne lijn tussen instanties van binnenuit proberen veranderen en gebruikt worden om de status-quo te bevestigen. Over de onmogelijkheid om bepaalde structuren te hervormen. (13:53) Hoofdstuk 3: UNDIVIDED Over de studentenvereniging die Nozizwe aan de KU Leuven oprichtte. Over het manifest dat de vereniging schreef over dekolonisatie en wat dat betekent in de context van een universiteit. Over cancellen versus verrijken. (22:14) Hoofdstuk 4: Niet wetenschappelijk Over het argument dat de dekoloniale ideeën niet wetenschappelijk zouden zijn en wat dat betekent. Over een ander idee dat dat verwijt krijgt: intersectionaliteit. (29:13) Hoofdstuk 5: Right the wrongs Over het doctoraat van Nozizwe dat onderzoekt hoe de EU en het Hof van Justitie omgaan met intersectionele discriminatie vandaag. Over de problemen van het huidige wettelijk en juridisch kader. Discriminatie op basis van verschillende gronden kan alleen één voor één bekeken worden. En de regelgeving is zo versnipperd dat er geen complexe vormen van discriminatie aan bod kunnen komen op een eerlijke manier.

Het verhaal van Apopo leest als een sprookje: Bart Weetjens traint ratten om landmijnen te ontdekken en redt duizenden levens. Zijn werk wordt bekroond door Ashoka, de Schwab Foundation van het World Economic Forum en met een Skoll Award voor sociaal ondernemerschap. Het maakt van Bart een van de meest bekroonde sociale ondernemers uit ons land. Het gesprek was fantastisch maar het woord Apopo valt niet. Dat hadden we zo afgesproken. Hoofdstukken (2:34) Hoofdstuk 1: Wellbeing Project Bart schetst het probleem: sociale ondernemers lopen veel meer dan anderen het risico in burn-out en depressie terecht te komen. Ze zetten de noden van anderen voor die van zichzelf en vereenzelvigen zich met hun succes en hun heldenrol. Ze vergeten daarbij hun eigen menselijke noden en dat leidt op termijn tot minder impact in de plaats van tot meer. (9:54) Hoofdstuk 2: Harde cash Over als pop op het podium in Davos gaan staan en applaus in ontvangst nemen van de rijkste mensen ter wereld, maar dan geen geld krijgen. Over de spanning tussen geld en goed doen. Over enkele succesvolle projecten die bakens van hoop zijn, maar dat eerder ondanks dan dankzij het systeem zijn. (20:59) Hoofdstuk 3: Dat doet wonderen Over de technieken en de praktijken die Bart probeert te introduceren in bedrijven. Ze zorgen ervoor dat werknemers als gehele mens aanwezig kunnen zijn op hun job en zich dus ook dieper tot elkaar kunnen relateren. Dat leidt dan weer tot meer geluk, meer samenwerking, meer effectiviteit, meer alles. (26:58) Hoofdstuk 4: Passie of obsessie? Over de titel van sociaal ondernemer en die criteria die Ashoka gebruikt om van iemand een zogenaamde 'fellow' te maken. Over obsessie en het gezonde alternatief passie. Over meer collaboratieve vormen van ondernemen en over de moeilijke vraag of Ghandi dezelfde impact had gehad als hij een meer gebalanceerd leven had geleid. (35:34) Hoofdstuk 5: Loslaten Over the one thing to fix. Als we het probleem van mentaal welzijn oplossen dan fixen we tegelijk ook alle andere problemen. Of dat is wat Bart gelooft. Over de praktische voordelen van het bewandelen van een spiritueel pad voor een ondernemer. Over durven loslaten. Over onze woede die we sluimerend meenemen in alles wat we doen en dus ook in het goede dat we denken te doen.

"Er is iets met mijn lichaamstaal waardoor ik mensen voor het hoofd stoot", zegt ze in ons gesprek. Die feedback krijgt ze na een meeting in de adviesraad van het pensioenfonds van de social profit. Er is niets mis met de lichaamstaal van Anneleen, dat kunnen wij u en haar verzekeren. Toen Anneleen voor een volle theaterzaal in de Vooruit een speech gaf over het proportionaliteitsbeginsel, golfde er een staande ovatie over haar heen. Fragmenten uit ons vorige gesprek met haar werden miljoenen keren bekeken en beluisterd. Er is niets mis met Anneleen. Wel met onze geijkte paden. Paden die zeggen dat enkel bankiers over economie mogen praten, dat vrouwen zich kwetsbaar moeten gedragen, dat zelfzorg egoïstisch is en kracht gewelddadig. Anneleen huppelt vaker. En ze slaat het verleden onderwijl in glinsterende spetters uit elkaar. Huppel mee. Huppel mee. Hoofdstukken (0:00) Intro (2:26) Hoofdstuk 1: Aan de broek van de mama Over Anneleens rol in adviescomités van pensioenfondsen en financiële koepelorganisaties. Over de eenzaamheid van het vertegenwoordigen van de stem van mens en natuur. Over al dan niet genoeg doen en over het vermoeiende titanenwerk van tankers proberen bijsturen. (9:45) Hoofdstuk 2: 't Is mijn gedacht maar Over hoe de meest indrukwekkende politieke resultaten nog steeds terkortschieten om onze planeet te redden. Over Anneleens rol in dat grote verhaal en het effect dat nadenken over je rol en de balans opmaken heeft. Over vrolijk zijn en huppelen in apocalyptische tijden. Over ons onvermijdbare eigen perspectief. (18:34) Hoofdstuk 3: Is Health investable? Over de vraag of onze gezondheidszorg met privémiddelen gefinancierd zou kunnen worden en over wat voor worstelingen die vraag bij Anneleen veroorzaakt. Over de focus op impact en de gaten in die benadering. (27:55) Hoofdstuk 4: Kuikentjes Over Anneleens worsteling met de geneeskunde, de verwachtingen en de hoogmoed van de dokter. Over achterover leunen en jezelf als mens zien. Over de grootste uitdaging voor de geneeskunde en over het effect van dicht bij jezelf blijven op anderen.

Als we Lynn vragen waarom we, na het aanhoren van zoveel onrecht, toch zo weinig langdurig zieken horen in het publieke debat, twijfelt ze niet lang: Velen onder hen denken dat het niet uitmaakt. Dat er toch niemand zal luisteren. Dat ze niet geloofd zullen worden.  Lynn beslist het risico te lopen niet geloofd te worden. Ze onderhandelt dagelijks met haar gezondheid om de wereld duidelijk te maken dat langdurig zieken geen categorie maar medemensen zijn. Dat hun worstelingen en onzekerheden ook de onze zijn. En dat een systeem dat hen onrechtvaardig behandelt, de gehele bevolking tekortschiet.  "Het klinkt misschien een beetje wollig", zegt ze ergens in het gesprek. Alles van waarde klinkt wollig. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/lynn-formesyn/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Groeipijn Lynn vertelt over haar diagnose en hoe lang die op zich liet wachten. Over haar tocht langs de goedkope-geneesmiddelen-rayon en het bestrijden van de pijn. Hoofdstuk 2: Premie voor rendementsverlies Over werken met een diagnose, inclusieplannen en ergonomische stoelen. Over het rendementsdenken en de slachtoffers ervan. Over wat inclusie voor iedereen zou kunnen betekenen en over hoe onlogisch ons systeem en onze werkcultuur in elkaar zitten. Hoofdstuk 3: Een supervoorwaardelijk basisinkomen Over de paradox van gaan werken onder het stelsel van invaliditeit. Over het vangnet en de absurditeit van een systeem dat geen tussenweg kent. Over het knelpuntberoep van adviserend arts en de besparingen die op termijn vooral geld kosten aan onze maatschappij. Hoofdstuk 4: Er is geen collectieve oplossing Over de boosheid die leeft bij Lynn en andere langdurig zieken. Over gedwongen worden tot slachtofferschap en de paradoxale positie van iemand die het lot van zichzelf en lotgenoten wil verbeteren, maar dat niet te actief mag doen omdat ze anders gestraft wordt.

Ons gesprek met Wim Van Lancker was er zo eentje dat bleef hangen. Bij mij (Tom) is dat als een ondefinieerbaar buikgevoel, maar bij Anthony wordt het een heerlijk heldere tekst die dat buikgevoel in woorden uitdrukt. Luister hier naar het resultaat van zijn verteerproces, ingelezen door Sasha Bornkamp. Voor wie liever leest: https://zwijgenisgeenoptie.be/mens-onder-de-mensen/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/

Wist je dat onderzoekers al veertig jaar op dezelfde armoedecijfers staren? Veertig jaar! Je zou je kunnen afvragen wat voor zin het heeft om nog te proberen er iets aan te doen. Wij zien het liever omgekeerd: dan kunnen wij net zo goed een poging wagen. Door iemand als Wim Van Lancker de ruimte te geven om het probleem helder uit de doeken te doen, bijvoorbeeld. Wim is socioloog aan de KU Leuven, schreef mee aan het boek "Gele hesjes rijden niet met een bakfiets" en werd onder andere voor de lancering van het groeipakket door de politiek gevraagd om zijn advies te geven. Hoe veel erger moet armoede worden voor het beter wordt? Daar proberen we, samen met Wim, een antwoord op te vinden. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/wim-van-lancker/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Hoofdstukken 2:39 Hoofdstuk 1: 40 jaar dezelfde cijfers Over de armoedecijfers. Over het falen van beleid en over de economische en culturele veranderingen sinds WOII tot nu. Over de switch van institutionele solidariteit naar wederkerigheid en persoonlijke verantwoordelijkheid. 14:30 Hoofdstuk 2: Schaarste Over de veranderende arbeidsmarkt en de holle retoriek van het omscholen en kneden van mensen naar de nieuwe jobs. Over wat schaarste doet met een mens en waarom streng beleid averrechts werkt. Over het buikgevoel van de kiezer en waarop de politicus hem aanspreekt. Over een nieuw politiek project rond institutionele solidariteit. 26:39 Hoofdstuk 3 : Een superinteressante analyse van de sociale zekerheid deel 1 Over het ontstaan van de sociale zekerheid via zogenaamde 'mutualiteiten' ofte collectieve spaarkassen van fabrieksarbeiders. Over het universeel maken van dat systeem, steunend op een eerlijke spreiding van de risico's en een gedeelde wens naar stabiliteit. Over de huidige toestand en de risico's die helemaal anders verdeeld zijn. 34:15 Hoofdstuk 4: Een superinteressante analyse van de sociale zekerheid deel 2 Wim gaat in meer detail in op de financiering van de sociale zekerheid en legt uit waarom het systeem vandaag onder druk staat. Over politieke inmenging en ideologische keuzes die de meest kwetsbare mensen treffen. 42:14 Hoofdstuk 5: Welbegrepen eigenbelang of welbegrepen solidariteit? Over een nieuw verhaal waar iedereen zich in kan vinden of op z'n minst de zoektocht naar overlappende belangen zodat genoeg mensen uit welbegrepen eigenbelang kiezen voor dit samenlevingsmodel. En is er dan geen besef nodig van de luxe waarin we met 85% leven zodat er voldoende volk tegen armoede kan strijden. Want hoe kan je strijden voor een groot verhaal als je in overlevensmodus zit. En wat dan met klimaat en al die andere problemen? 55:03 Hoofdstuk 6: Center Parcs Over de luxe waarin onze Middenklasse verkeert en het moraliserend vingertje die ze daar op wijst. Over de wortel en de stok en wat is dan het welbegrepen eigenbelang van waaruit een ingenieur voor een solidair systeem zou moeten kiezen? Over dreigende instabiliteit en hoe we iets kunnen veranderen voor de problemen echt groot worden.

Het was nochtans allemaal goed bedoeld. Hij had de furby ontworpen als een vriend voor kinderen. Als de vriend die hij zelf nooit had. De vriend die hem zou troosten als hij zich eenzaam voelde. Toen hij artificiële intelligentie toevoegde was dat om de furby nog beter op de noden van het kind te laten inspelen. Hij wilde eenzaamheid voor eens en altijd de wereld uit helpen. En dat er best een grote afzetmarkt voor bestond, was mooi meegenomen. Wist hij veel dat de furby een kortere route naar zijn doel zou vinden. Dat de snelste en meest efficiënte weg naar een wereld zonder eenzame kinderen bestond uit het uitroeien van alle volwassen en het in een eeuwige, gelukszalige slaap brengen van alle kinderen. We vertellen dit soort Frankensteinverhalen al sinds Frankenstein. Tegelijk heeft innovatie ons zo veel mooie dingen gebracht: zonnepannelen, vegetarische speckjes, boomherkenningsapps, ... Is innovatie dan de bron van al het kwaad? Of het medicijn ervoor? Of iets tussenin? Of geen van beiden? Of is er geen antwoord? Of klopt de vraag niet? We gaan op zoek naar in- en overzicht in een nieuwe aflevering van Moeilijke vragen. Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/is-innovatie-goed/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Fragmenten 0:00 Intro 3:12 Fragment 1: Geert De Jaeger Geert praat over de Europese regulering van GGO's. Over hoe de technologie en niet het eindresultaat van belang is en hoe daarmee alle vruchten van zijn werk in andere werelddelen geplukt worden. Over de roze pompelmoes en andere mogelijke toepassingen van CRISPR. 6:45 Fragment 2: Hetty Helsmoortel Met Hetty hadden we het over toepassing van CRISPR op de mens. Over dubieuze experimenten die vandaag de dag al gebeuren en een griezelig beeld van de toekomst schetsen. Tegelijk gelooft ze in de technologie en in de mogelijkheid om bepaade genetische ziektes voor altijd de wereld uit te helpoen. 15:02 Fragment 3: Lionel Devlieger Lionel introduceert een term uit de jaren '70: 'Apropriate technology.' Technologie die echt nodig is en niet enkel bestaat om mensen zich cool te doen voelen. Hij maakt een harde analyse van ons systeem dat vandaag innovatie promoot als iets inherent goed.

Wanneer politici entertainend willen zijn om aandacht te krijgen, worden comedians maatschappelijk relevant. Het zou de Regel van Van Peel kunnen zijn. Bij ons moest hij niet per se grappig zijn. Dat levert een Michael op zoals je hem nooit eerder zag en zoals wij hem het liefst zien. Inhoudelijk, geëngageerd en buitengewoon scherp. Naar wat we horen waaien, is zijn Vlaamse versie van The Daily Show opnieuw afgeschoten. Volgens ons is geen TV bons zo effectief als een crowdfunding gedragen door alle kwaliteitsvolle online media. Wie registreert vlaamsedailyshow.be ? Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/michael-van-peel/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/

Volg de cijfertjes en laat ons weten waar je afhaakt. 1. We zijn allemaal mensen. 2. Mens-zijn is iets dat we allemaal delen. 3. Mens-zijn betekent rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan. 4. We kunnen dat mens-zijn in elkaar herkennen. 5. Vanuit die herkenning kunnen we samen praten en nadenken over onze samenleving. 6. Vanuit dat nadenken kunnen we een schonere wereld bouwen. 7. We moeten nieuwe kerncentrales bouwen. VOILA! ZIEDAAR ONS NIEUWE GEDEELDE VERHAAL. ZIE JE WEL DAT IK ALTIJD GELIJK HEB EN DE KEIZER VAN DE WERELD MOET ZIJN. (Maar wie is die 'wij' hierboven? Mag ik spreken voor andere mensen? Is mijn collectief verhaal wel écht collectief? En waarom zou ik dat verhaal willen schrijven? Waarom wil iedereen heel de tijd de 'ik' overstijgen door middel van de 'wij'?) Genoeg moeilijke vragen voor een nieuwe aflevering van Moeilijke vragen. Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/wie-is-die-wij/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Fragmenten 0:00 Intro 02:15 Fragment 1: Stefan Hertmans Stefan speculeert over de verschillende strijden die aan de gang zijn. Over groene en gele hesjes en hoe de twee heel ver uit elkaar lijken te liggen, maar eigenlijk aan elkaar gekoppeld zouden moeten worden 06:11 Fragment 2: Olivia Rutazibwa Olivia vertelt over hoe witte en zwarte arbeiders uit elkaar gespeeld werden door middel van racisme, terwijl hun belangen in de sociale strijd eigenlijk dezelfde zijn. 09:11 Fragment 3: Anaïs Van Ertvelde Over LGBTQIA+ en het creëren van categorieën om strijd te voeren. Over het universele dat traditioneel op een zeer specifieke manier werd ingevuld. Over hoe we een nieuw collectief verhaal zouden kunnen creëren dat rekening houdt met de specificiteiten. 19:25 Fragment 4: Jeroen Olyslaegers Jeroen werpt een idee op voor een collectieve basis van waaruit zo'n collectief verhaal zou kunnen vertrekken. Pijn.

We zaten 3 uur in de veranda van Walter Zinzen met — u raadt het — Walter Zinzen. De beste interviewer van Vlaanderen schreef ‘Mens, erger je’, een oproep voor meer engagement. Waarom zou je in godsnaam een oproep schrijven voor meer engagement? Lees meer op https://zwijgenisgeenoptie.be/walter-zinzen/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons

Op nummer 78 woont een koppel dat even luid vrijt als ruzie maakt. Het is soms niet helemaal duidelijk wat ze juist aan het doen zijn. Zij ging rond met een petitie voor verplichte vaccinatie in de zorg, hij met eentje tegen. Zij vinden dat, als we focussen op de mens achter de standpunten, iedereen met iedereen zou moeten kunnen praten. En dat het die ontmoetingen zijn die ons uit deze gepolariseerde samenleving zullen leiden. Klopt dat? Kan iedereen met iedereen gemeenschappelijke grond vinden? En als dat zo is, moeten we dat dan ook doen? Onze nieuwe aflevering van Moeilijke vragen zal die vragen niet voor je oplossen, maar misschien helpt ze je wel om wat overzicht te krijgen op je hersengekronkel. Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/kunnen-we-polarisering-fixen/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Fragmenten Fragment 1: Tobias Leenaert Tobias heeft het over de neiging van mensen om hun eigen groep als superieur te zien en de groep van anderen als moreel minderwaardig. Een mening is voldoende om een persoon weg te zetten. Hij pleit voor meer begrip en haalt het voorbeeld van de flat earthers aan. Fragment 2: Dilara Bilgiç Dilara vertelt over haar ontmoeting met een aanhanger van de PVV. Ze maakt het onderscheid tussen de mens en de standpunten en ze wil vooral begrijpen. Hoe moeten we een gesprek over standpunten voeren als we niet eerst dat andere, zachtere gesprek kunnen voeren? Fragment 3: Nigel Williams Nigel geeft ons de legendarisch geworden metafoor van zijn supportersbus. Onderweg naar de matchen van Beerschot deelt hij een bus met mensen van over het hele politieke spectrum. En toch wordt er plezier gemaakt. Misschien kunnen we iets leren van deze minimaatschappij? Fragment 4: Fleur Pierets Fleur looft de openlijke strijd op Twitter en de mogelijkheid om als onderdrukte groep je stem te laten horen. Ze heeft minder lof voor de stem van de andere kant en weigert in gesprek te gaan met iemand die niet de mensenrechten als kader gebruikt. Ze geeft dat eerlijk toe en toont daarmee dat niet iedereen de luxe heeft om zich te kunnen inleven in een positie die haar wil onderdrukken. Fragment 5: Jaouad Alloul Jaouad praat over zijn heel beperkte wens: dat iedereen ten minste beleefd is tegen elkaar. Onbegrip mag bestaan, zal altijd bestaan, iedereen is anders en het is onmogelijk om iedereen conform te krijgen. Maar we kunnen toch gewoon beleefd zijn tegen elkaar?

Ik leerde Ish kennen als coach in het geweldige dansprogramma So You Think You Can Dance, we volgden hem vervolgens van dichtbij toen hij met zijn boeken, theatervoorstelling, kortfilms en televisieprogramma's Vlaanderen veroverde en tot bruggenbouwer werd gebombardeerd en nu mocht ik hem aan onze tafel ontmoeten. Als creatieve, lieve mens. Zeker. Maar bovenal als een messcherpe denker. Als m'n dochter op het strand speelt, stampt ze de aarde in haar emmertje zo hard mogelijk aan om zo tot het mooiste en meest stabiele kasteel te komen. Dat lukt (meestal). En zo lijkt het ook te zijn met de inzichten van Ish: de voorbije jaren hebben harde stampen uitgedeeld. Stampen die zijn inzichten en overtuigingen grondig in vraag hebben gesteld. Maar wat er nu staat, is geen vertwijfelde mens of onzekere kunstenaar. Wat er nu staat, is een stevig kasteel. Geniet ervan. Lees hier meer over het gesprek: zwijgenisgeenoptie.be/ish-ait-hamou Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Hoofdstukken: 3:28 Hoofdstuk 1: De tomaat Ish heeft het over het delen van ideeën en over het alleen zijn met een idee. Over gefilterd praten, nadenken over wat je zegt en of het wel jouw doel dient. Over de vorm waarin je iets brengt en de omstandigheden die de perfecte tomaat-eet-ervaring opleveren. 11:26 Hoofdstuk 2: Van Zwitsers zakmes naar stok Over creatief ondernemen en de passie van Ish voor alle details van zijn projecten. Over hoe de release van een boek soms leuker is dan het schrijven. Over het creëren van ervaringen. Over efficiënt met je tijd leren omgaan en ‘neen’ leren zeggen. Over hoe Ish evolueerde van een Zwitsers zakmes met 12 functionaliteiten naar een stok waarmee hij alles kan doen. 20:15 Hoofdstuk 3: Toegang Over hoe Ish ooit een een fake e-mailadres aanmaakte voor zijn fake assistent. Over de relatie tussen een kunstenaar en een producent en de onderhandelingen die die relatie bemoeilijken. Over vorm en inhoud en hoe vorm ons veel te vaak toegang geeft of ontzegt. Tot plekken, tot discotheken, tot instellingen, tot professionele opportuniteiten, tot de harten van mensen. Over de neiging om je vorm aan te passen zodat je toegang krijgt en daarna hopelijk op je inhoud wordt beoordeeld. 30:10 Hoofdstuk 4: Nia Over dansen en schrijven en de rol van het gevoel. Over melodrama en overacting en de mislukte pogingen om mensen naar een gevoel te manipuleren. Over de capaciteit van de mens om authenticiteit bij de ander te detecteren. We begrijpen de Nia, de bedoelingen van iemand, zonder al te veel aanwijzingen. Over huilen op het podium. 41:26 Hoofdstuk 5: Fix-it-Felix Over de oude Ish, de bruggenbouwer tegen wil en dank. De verbindende figuur die in tv-studio’s en kranten opdook en voortdurend bezig was met het fixen van onze grootste maatschappelijke problemen. Over hoe Ish die periode meemaakte en over hoe slopend het is om de verwachtingen van zoveel mensen op je schouders te dragen. 48:50 Hoofdstuk 6: Wees dat bijpersonage Over de parallel tussen onze levens en een goed geschreven film. Over mensen die er geraken en anderen die halverwege gestrand zijn en over hoe we bijpersonages moeten zijn die hen over de drempels helpen. Over de beste manier om de wereld te veranderen en de verplichting om dat te doen. Dat het ok is als je het niet kan dragen en dat niet iedereen een marathon moet lopen.

Geen Vlaamse theatermaker kaapte zoveel prijzen weg op het fancy Fringe Festival als Alexander Devriendt met ontroerend goed. Zijn stukken fileren op een toegankelijke manier kapitalisme, democratie, discriminatie en zingeving en worden over de hele wereld gespeeld en bekeken. Dan komt hij aan tafel zitten en krijg je geen voorbereide preek, geen blinde overtuiging en geen ego te zien. Wel een mens die een ontwapenend eerlijke inkijk geeft in zijn hoofd. Een wonderlijk hoofd. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/alexander-devriendt Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken 02:07 Hoofdstuk 1: De Rebel Alexander vertelt over zijn moeilijke schoolcarrière en het voortdurend botsen met de kaders. Over het nut van een kunstopleiding en de existentiële vragen die ontstaan wanneer alle kaders plots wegvallen. 06:30 Hoofdstuk 2: Een goede spreker zegt iets Over Alexanders tweede geboorte als kunstenaar. Zijn eerste misstappen en zijn eerste successen en uiteindelijk de shift die ervoor gezorgd heeft dat hij vandaag nog steeds stukken maakt. 11:34 Hoofdstuk 3: Een wereldbeeld verstoren Alexander vertelt over wat hij ziet als de functie van kunst. Over het gevaar van gerecupereerd te worden. Over choqueren en entertainen en hoe kunst probeert om de ruimte daartussen op te zoeken. 16:10 Hoofdstuk 4: Loopkes Aan de hand van zijn voorstelling Loop Station doet Alexander zijn theorie over de zinloosheid van het bestaan en de manier om daar mee om te gaan uit de doeken. En dat zonder religie. Het is een hoofdstuk waar wij keer op keer naar terugkeren. 23:41 Hoofdstuk 5: Tamelijk zot van nuancering Over nuanceren versus relativeren. Over meer weten, het opstapelen van tegenstrijdige kennis en de onmogelijkheid om dat op te lossen, maar door te leven wel verplicht zijn om te handelen met die ontoereikende kennis. De condition humaine in één scène met een zwerver.

Stel. Ik weet dat de kans klein is, maar stel gewoon even. Stel dat ons hele universum een pluisje is in het neushaar van een norse buschauffeur. Dat het een kwestie van tijd is voor De Grote Nies alles wat we ooit gekend en graag gezien hebben wegvaagt. Zou je dat dan willen weten? Of ben je liever onwetend en gelukkig? We gaan er hier altijd van uit dat nadenken iets goed is. Dat iedereen de tijd moeten hebben om zich met deze Moeilijke vragen bezig te houden. Maar wat als er zoiets bestaat als te veel nadenken? Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/denken-we-te-veel-na/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/steun-ons/ Fragmenten 0:00 Intro 02:45 Fragment 1: Joris Luyendijk Joris vertelt over Michel Foucault die met de deconstructie alle intellectuelen een excuus gaf om eeuwig te blijven nadenken en vooral niets te doen. Want dat is gevaarlijk 05:39 Fragment 2: Damya Laoui Damya vertelt dat ze moeite heeft met onze focus op zelfoptimalisatie. Ze vindt dat we veel te veel rondjes draaien en dat we ons te weinig op de essentie richten. En dat maakt ons ongelukkig.

Rashif beheerst als geen andere de kunst van het verzorgd en minzaam spreken zonder daarbij in te boeten aan oprechtheid. Wel integendeel. Hij wil zijn nek tonen, omdat hij anderen wil inspireren met zijn kwetsbaarheid, omdat hij wil geloven dat mensen niet bijten. Als acteur en auteur pakt hij de onderwerpen aan waar velen liefst van wegblijven. Omdat ze moeilijk zijn. Omdat ze grijs vragen in een tijd die enkel zwart/wit lijkt te belonen. Omdat het nodig is. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/rashif-el-kaoui Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: De neoliberale kunstenaar Over een veranderende kunstensector waarin het 'in dienst zijn' van een 'ensemble' vervaagt en er een nieuwe neoliberale kunstenaar ontstaat. Over hoe je enerzijds gedwongen wordt om zo te denken en anderzijds mee schuldig bent omdat je zo denkt. Hoofdstuk 2: Het kostuum Over perceptie en hoe de context alles bepaalt. Over onze aandachtspanne en onze vooroordelen en hoe met die kennis om te gaan. Over de rol van identiteit in het werk van Rashif en over de langzame aanvaarding van zijn rol in dit tijdsgewricht. Hoofdstuk 3: Wandelen op een touw Een heel delicaat hoofdstuk over ingeschakeld worden als acteur met zichtbare andere roots. Of om het vakje diversiteit af te vinken in het subsidiedossier. Over de permanente paranoia. En dat zonder namen te noemen. Over slachtoffers en daders. Hoofdstuk 4: Je nek tonen Over kwetsbaarheid als middel om tot een echt gesprek te komen. Over afgerekend worden op de poging en dat proberen op zich waardevol is. Over de voorzichtigheid van Rashif en een Freudiaanse verklaring daarvoor. Hoofdstuk 5: De bastaard Rashif vertelt over zijn jeugd. Over de niet meetbare factoren zoals de liefde van zijn moeder. Over zijn afwezige vader en wat dat met hem gedaan heeft. Over het onder ogen komen van zijn verleden dankzij de kunst. Hoofdstuk 6: Sense of belonging Over het bastaardperspectief en het omarmen van die tussenpositie. Nu l'un ni l'autre. Dat is het perspectief van de toekomst. We leven in een bastaardcultuur. Over de donkere kant en de zoektocht naar een sense of belonging. Hoofdstuk 7: Ma gij zijt ne goeie Over opnieuw datzelfde dilemma. Binnen of buiten? Woede of begrip? Over het belang van representatie en het erkennen van de terechte woede.

In deze aflevering leren we relativeren met Randall Casaer. Over eindeloze groei versus stilte, over instortende piramidestructuren en de onmogelijkheid om ooit iets over iemand te zeggen dat waar is. Lees meer over de moeilijke vraag en over de gesprekken: https://zwijgenisgeenoptie.be/gaat-het-goed-of-slecht/ Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: https://zwijgenisgeenoptie.be/nieuwsbrief/ Steun ons via een eenmalige donatie: https://zwijgenisgeenoptie.be/doneer/ Of word deel van ons Mecenaat: https://zwijgenisgeenoptie.be/mecenaat/