Geert Mak over 'Grote Verwachtingen'

Europa maakte twee woelige decennia door. Zoveel is wel duidelijk na het lezen van 'Grote Verwachtingen'. Hoe ziet Geert Mak de toekomst? Nicky Aerts vraagt het hem in de laatste aflevering van deze podcast-reeks. Toen Geert Mak in 1999 door Europa reisde, overheerste het optimisme. Zoals de Britse historicus Tony Judt betoogde: 'De 21ste eeuw wordt de eeuw van Europa'. Heeft Europa na twintig jaar crisissen en onverwachte uitdagingen opnieuw reden om optimistisch te zijn? Nicky Aerts polst bij Geert Mak wat de uitdagingen voor Europa zijn. Hoe gaan we om met de klimaatverandering? Wat is het antwoord op beschuldigingen van 'fake news'? Bieden de huidige politieke en maatschappelijke structuren het juiste antwoord op de dynamiek van de 21ste eeuw?

Nicky Aerts neemt het Europese vluchtelingenbeleid onder de loep met Geert Mak en journaliste Linda Polman, in aflevering 4 van de reeks rond het boek 'Grote Verwachtingen'. Er is de voorbije twintig jaar een Europees publiek debat ontstaan. In verschillende Europese landen wordt over dezelfde thema's gesproken. Dat is één van de optimistische conclusies die Geert Mak maakt in 'Grote Verwachtingen'. Eén van die thema's die Europa van noord tot zuid, en van oost tot west beroeren, is de vluchtelingencrisis. Onderzoeksjournaliste en schrijfster Linda Polman bestudeert al jaren de situatie van vluchtelingen over de hele wereld. In haar recentste boek, 'Niemand wil ze hebben', neemt ze het Europese vluchtelingenbeleid onder de loep. Ze betoogt dat er weinig veranderd is sinds de eerste Europese top over vluchtelingen in 1938, toen de Europese landen een omgang moesten vinden met de stroom Joodse vluchtelingen. 'Niemand wil ze hebben' van Linda Polman is verschenen bij uitgeverij Jurgen Maas.

Wat is de plaats van Europa op het wereldtoneel? Nicky Aerts vraagt het aan Geert Mak en docent internationale politiek David Criekemans, in aflevering 3 van deze reeks rond het boek 'Grote Verwachtingen'. Eind jaren '90 werd de discipline bijna dood verklaard, vandaag staat geopolitiek haast centraal in het buitenlands beleid. David Criekemans, hoofddocent Internationale Politiek aan de Universiteit Antwerpen, heeft er zijn specialiteit van gemaakt. In 2018 publiceerde hij bij Gompel & Svacina het boek 'Geopolitieke kanttekeningen, 2011-2018, en daarna', waarin hij een wereld 'in volle geopolitieke transitie' beschrijft. De veranderingen in de traditionele machtsverhoudingen vormen ook een belangrijk thema in 'Grote Verwachtingen' van Geert Mak. Nicky Aerts heeft dan ook een hoop prangende vragen voor Geert Mak en David Criekemans. Hoe moet Europa verder, nu de Verenigde Staten zich steeds meer op zichzelf lijken terug te plooien? Welke banden kunnen er nog met Rusland zijn na de oorlog in Oekraïne? Hoe ziet de toekomst van de NAVO eruit? En heeft Europa genoeg aandacht voor het Verre Oosten?

In 1999 overheerste het optimisme: de 21ste eeuw zou de eeuw van Europa worden. Vervolgens werd de EU getroffen door de ene crisis na de andere. Waar liep het fout en waar gaat het naartoe met de EU? Dat vraagt Nicky Aerts aan Geert Mak en Vincent Stuer, in aflevering 2 van deze reeks rond het boek 'Grote Verwachtingen'. Na de val van het communisme en het einde van de oorlog in ex-Joegoslavië keek Europa vol vertrouwen naar de toekomst. Maar in zijn boek 'Grote Verwachtingen' laat Geert Mak zien dat het optimisme al snel omsloeg. De grote uitbreiding van de Europese Unie in 2004 verliep een stuk moeizamer dan gedacht. De interne organisatie moest herbekeken worden, en net op dat moment werd Europa getroffen door achtereenvolgens de financiële crisis, de eurocrisis en de vluchtelingencrisis. Als klap op de vuurpijl stemde een meerderheid van de Britten in 2016 voor een Brexit, een uittrede uit de Europese Unie. Wat is de impact van die opeenvolgende crisissen en hoe moet de EU zich in de toekomst organiseren? Dat bespreekt Nicky Aerts met Geert Mak en Vincent Stuer. Stuer bracht de voorbije tien jaar door in het hart van de Europese instellingen, als speechwriter voor Europees Commissaris Karel De Gucht en Europees Commissievoorzitter José Manuel Barroso. Op dit moment is hij woordvoerder van de Europese fractie van de Nederlandse partij D66. Over Europa schreef hij zelf de boeken 'Kleinstaterij!' (De Bezige Bij) en 'Curb your idealism' (VUB Press)

In 'Grote Verwachtingen' bestudeert Geert Mak de grote gebeurtenissen in Europa tussen 1999 en 2019. In aflevering 1 van deze vijfdelige reeks vraagt Nicky Aerts wat hem opviel tijdens het schrijven van dit boek. In deze podcast vraagt Nicky Aerts Geert Mak uit over zijn boek 'Grote Verwachtingen'. In 1999 reisde schrijver en journalist Geert Mak door Europa. Het werd een inspectietocht: hoe lag het continent erbij aan het einde van de woelige 20ste eeuw? Daaruit groeiden het bejubelde boek en de tv-reeks In Europa. Er volgden andere boeken. In 'Reizen zonder John' nam Mak de Verenigde Staten onder de loep, en in 'De levens van Jan Six' verdiepte hij zich in het wel en wee van de rijke Amsterdamse familie Six. Maar ondertussen stond de actualiteit niet stil, en het journalistieke instinct dreef Geert Mak opnieuw de Europese straten op. In 'Grote Verwachtingen' brengt hij een synthese van de grote crisissen die Europa troffen sinds 1999. Het gaat over de impact van 9/11, de uitbreiding van de Europese Unie, het gekissebis over een Europese grondwet, de oorlogen in Georgië en Oekraïne, de Brexit en nog veel meer. Hoe begon Geert Mak aan dit project en wat waren voor hem de grootste verrassingen? Dat horen we in aflevering 1 van deze reeks rond het boek 'Grote verwachtingen'.

Twintig jaar na 'In Europa' schreef Geert Mak 'Grote Verwachtingen'. Het is een round-up van alles wat Europa sinds 1999 heeft bezig gehouden. Nicky Aerts vraagt Geert Mak in vijf podcast-afleveringen uit over zijn nieuwe boek. Beluister alvast een korte trailer.