De inflatie gaat door het dak maar wie is er schuldig? Het komt niet door de oorlog in Oekraine alleen dat de kosten omhoog gaan. Het Grote Geld en haar helpers wijzen naar werkende mensen en zeggen dat de lonen te hoog zijn. Centrale banken gooien de rente omhoog en hopen de werkloosheid te verhogen. Maar dat is een leugen: de echte schuld van de inflatie is woekerwinsten en aandeelhouderskapitalisme. Annelot en Thijs praten je bij. Liquide middelen: Ewald Engelen brengt in De Groene in kaart hoe dividend de absolute leidraad van onze economie werd: https://www.groene.nl/artikel/hebberige-aandeelhouders Stefan Eich schrijft in zijn boek The Currency of Politics hoe de politiek achter geld werkt, en dat economie een keuze is, geen natuurwet: https://www.stefaneich.com/currency Wij maakten een aflevering over alternatieve economische modellen, waaronder Moderne Monetaire Theorie: https://www.hetredelijkemidden.nl/2-7-geldpers-mmt

Ook linkse mensen mogen trouwen. Vooruit, het huwelijk is een verstikkend instituut dat mensen gevangenzet en aantoonbaar ongelukkig maakt. Ja, het discrimineert talloze alternatieve vormen van liefde. Natuurlijk, het is bespottelijk dat er allerlei financiële en bureaucratische voordelen aan verbonden zitten. Maar iedereen verdient een liefdevolle dag om in het zonnetje gezet te worden, en soms heb je gewoon de zorgverzekering van je partner nodig. Huwelijksgeloften: Marriage, a History van Stephanie Coontz: https://archive.org/details/marriagehistoryf00coon Love in the Time of Capital: https://www.dissentmagazine.org/article/love-in-the-time-of-capital Against Love van Laura Kipnis https://sites.middlebury.edu/sexandsociety/files/2015/01/LauraKipnisAgainstLoveAPolemic2003.pdf

Klimaatverandering is zo'n overweldigend probleem, dat het makkelijk is om er moedeloos van te worden. Maar het is niet het einde van de wereld. Toekomstprofessor Joost Vervoort laat zien hoe we ons een hoopvollere toekomst kunnen inbeelden, en, nog belangrijker, die kunnen verwezenlijken. AARDKLOOTS: Disco Elysium is op dit moment in de aanbieding: https://store.steampowered.com/app/632470/DiscoElysiumTheFinal_Cut/ De website van Seeds of Good Antropocenes https://goodanthropocenes.net/ Joosts keiharde band: https://terzijdehorde.bandcamp.com/ Een artikel waarin Joost nog wat verder vertelt over 'verbeeldingsinfrastructuur' https://www.e-flux.com/architecture/horizons/497619/imagination-infrastructuring-for-real-and-virtual-worlds/ Zie ook de blog van Joosts onderzoeksproject https://anticiplay.medium.com/ Amitav Ghosh over de verbeeldingscrisis https://www.theguardian.com/books/2016/oct/28/amitav-ghosh-where-is-the-fiction-about-climate-change- Waarom Lula's overwinning een overwinning voor het klimaat is https://www.vox.com/down-to-earth/2022/9/29/23373427/amazon-rainforest-brazil-jair-bolsonaro-lula-deforestation Onze aflevering over Brazilië, hup Lula https://www.hetredelijkemidden.nl/2-10-brazilie Onze aflevering over de smerigheid van overbevolkingspraatjes https://www.hetredelijkemidden.nl/4-7-overbevolking

Als we na een volle werkweek de huur noch de gasrekening kunnen betalen, waar doen we het dan nog voor? Werk kan leuk en bevredigend zijn, maar het maakt ons nu arm en ongelukkig. Thijs en Pim gaan op zoek naar het fundamentele plezier in werk, en waarom dat nu ontbreekt. TPS Reports: Anja Meulenbelts Alle Moeders Werken Al: https://www.walburgpers.nl/nl/book/9789462498877/alle-moeders-werken-al Marguerite van den Bergs Werk is Geen Oplossing: https://www.walburgpers.nl/nl/book/9789463725170/werk-is-geen-oplossing David Graebers Bullshit Jobs: https://www.rentabasicauniversal.es/wp-content/uploads/2018/09/Bullshit-Jobs-A-Theory-David-Graeber.pdf Klein Orkests klapper 'Koos Werkeloos': https://www.youtube.com/watch?v=rFsMLTwZMMM

Racisme is verwerpelijk, daar zijn de meeste mensen het over eens. Toch is racisme in Nederland een structureel probleem. Het toeslagenschandaal toonde dat zelfs onze overheid er niet immuun voor is. Maar wie moet of kun je racisme aanrekenen? Als onze racistische ideeën helemaal teruggaan naar ons koloniale verleden, is het dan realistisch om racisme te zien als een persoonlijk probleem? Met andere woorden: is racisme een keuze? En nog belangrijker: kun je het afleren? Farah praat met socioloog Jacob Boersema over wat racisme is, hoe het zich heeft ontwikkeld in Nederland, en wat we in de toekomst kunnen doen om het te verhelpen. Shownotes: Can we unlearn racism? What South Africa teaches us about whiteness van Jacob Boersema. Koop het! Koop het hier! https://www.sup.org/books/title/?id=31759 Alledaags racisme, van Philomena Essed, koop het ook! Koop het! https://www.athenaeum.nl/boek?authortitle=philomena-essed/alledaags-racisme--9789461644336 Als we toch bezig zijn: Witte onschuld van Gloria Wekker! Schaf het aan! Volg deze link! https://www.theblackarchives.nl/gloria-wekker---witte-onschuld.html

Op het allerlaatste moment voor Prinsjesdag lekte het kabinet de plannen om vólgend jaar iets aan de inflatie en koopkracht-daling te doen – terwijl we nú in de problemen zitten. Juist op dat punt blijft het stil, omdat het kabinet denkt dat het onvermijdelijk is dat we "allemaal een beetje armer worden". Behalve zijzelf; zij zitten er wel warmpjes bij. We bespreken de crisis die zich in alle gemeenten voltrekt met Mieke Megawati Vlasblom, fractievoorzitter van BIJ1 Rotterdam en organisator van het Woonprotest. H.J. Schoo-notes: Een interview met Mieke en andere raadsleden over de Rotterdamse raad: https://www.nrc.nl/nieuws/2022/09/15/we-gaan-niet-meer-weg-uit-die-raad-no-way-a4141833 De kabinetsmaatregelen zijn 'too little, too late': https://www.trouw.nl/nieuws/waarom-het-kabinet-zo-lang-aarzelde-met-de-aanpak-van-energiearmoede~ba45136d/ De Miljoenennota voor 2023: https://nos.nl/artikel/2444887-de-belangrijkste-plannen-uit-de-uitgelekte-miljoenennota

Links krijgt nooit iets voor elkaar als ze maar blijven polderen. "Maar je moet wel compromissen sluiten!" Het is een boodschap die eindeloos herhaald wordt, maar die zich vergist in hoe politiek werkt. Annelot en Thijs rekenen af met het idee dat je steeds maar het compromis centraal moet stellen. Politiek gaat juist om stelling nemen en volhouden.

In de boeken Kies toch niet steeds de kant van de macht en Anders is al dit werk voor niets geweest van resp. Kim van Keken en Dieuwertje Kuijpers, en Kuijpers solo, worden prangende, complexe problemen aan de kaak gesteld. Maar niet altijd even doortastend als Dennis en Pim zouden willen. In deze bonusaflevering gaan we in op de Bregman-methode: te simpele antwoorden op complexe vraagstukken, en systeemkritiek die geen systeemkritiek is. Keren dat Het Redelijke Midden de kant van de macht koos: Tamar Stelling vindt dat je niet zo moet zeuren over wespen, zelfs al komen ze je barbecue verstieren. https://decorrespondent.nl/13623/vijf-redenen-om-van-wespen-te-houden-in-plaats-van-ze-dood-te-slaan-met-je-slipper/2548256109267-9f6ba551 Current Affairs is geen fan van Yuval Noah Harari, en wij ook niet. https://www.currentaffairs.org/2022/07/the-dangerous-populist-science-of-yuval-noah-harari Bestel Kies toch niet steeds de kant van de macht hier: https://www.vn.nl/product/kies-toch-niet-steeds-de-kant-van-de-macht/ Thijs Lijster snapt de verontwaardiging rondom het seksisme van studentenverenigingen niet zo. Een klootzakkenmachine produceert klootzakken: https://www.groene.nl/artikel/de-stront-van-de-baas-eten Anders is al dit werk voor niets geweest is o.a. hier te koop: https://libris.nl/boek?authortitle=dieuwertje-kuijpers/anders-is-al-dit-werk-voor-niets-geweest--9789021409818 Black Hawk Down van Ridley Scott is de lievelingsfilm van je vader. https://en.wikipedia.org/wiki/BlackHawkDown(film) You either die a hero, or schrijft De Nieuwsfabriek en richt de Correspondent op en publiceert betweterige stukken totdat iedereen een pleurishekel aan je krijgt. https://www.debezigebij.nl/boek/de-nieuwsfabriek/ Manufacturing Consent, een boek dat wat systeemkritiek levert op de verwantschap tussen macht en media. https://en.wikipedia.org/wiki/Manufacturing_Consent Lees Thijs' brieven aan Ewald, ook in de Groene. https://www.groene.nl/artikel/diversiteit-of-klassenstrijd

In het vierde seizoen van Het Redelijke Midden ontkrachten we elke week rechtse mythes die de linkse verbeeldingskracht verstikken, en zetten er een alternatief tegenover. Voor de zomerstop kijken we terug op wat we leuk vonden, wat moeilijker ging, hoe we aan ideeën komen, waar we gasten vandaan halen, en wie terloops de koningin doodwenst. Shownotes: Die ene tweet van Thijs aan Hugo de Jonge: https://twitter.com/redelijkemidden/status/1383200100189667335 Schillem Winkels boek Pandemocratie, democratie voor pannen. ha ha, sorry: https://libris.nl/boek?authortitle=willem-schinkel/pandemocratie--9789083121468 Dat is 't. Dat zijn de shownotes.

Er is iets goed mis op de Nederlandse universiteiten. Vooral de vele medewerkers met tijdelijke contracten hebben last van uitbuiting en sociale onveiligheid, maar klagen levert slechts meer gedoe op. In deze aflevering spreken Dennis en Annelot met docent genderstudies Ilse Lazaroms over haar ervaringen met de neoliberale universiteit, hoe het anders moet en op welke manieren er al weerstand geboden wordt. SHOWNOTES, vanaf nu met aparte volle hyperlinks: Het essay van Ilse in dNBg: https://www.nederlandseboekengids.com/20220601-ilse-josepha-lazaroms/ Suze Zijlstra's afscheidsessay: https://www.mareonline.nl/opinie/waarom-ik-mijn-verloving-met-de-universiteit-verbreek/ Onze aflevering met Suze: https://www.hetredelijkemidden.nl/3-4-voormoeders Lauren Berlant, Cruel Optimism: https://www.dukeupress.edu/cruel-optimism Alle genoemde actiegroepen op Twitter: https://twitter.com/0pointseven, https://twitter.com/actiewangedrag, https://twitter.com/AccessibleAc, https://twitter.com/CasAcStories, https://twitter.com/WOinactie

Politici op rechts geven migranten graag de schuld van alle problemen in het land. Of het nou over problemen op de arbeidsmarkt of de volkshuisvesting gaat: minder migratie is telkens het antwoord. In deze aflevering onderzoeken Farah en Pim samen met historicus Nadia Bouras hoe politici de migrant langzaam maar zeker in een zondebok hebben veranderd. Shownotes: Nadia en Leo Lucassen in OneWorld aan het woord (https://www.oneworld.nl/lezen/discriminatie/westers-versus-niet-westers-was-nooit-een-onschuldige-indeling/) over het gebruik van ‘Westers’ en ‘Niet-Westers’. Eribons ‘Terug naar Reims (https://www.athenaeum.nl/boek?authortitle=didier-eribon/terug-naar-reims--9789491717574)’ komt elke keer weer terug.

Volgens rechts is 'neoliberalisme' een holle verzamelnaam voor alles wat links niet leuk vindt. Maar ondanks dat de betekenis ervan iets verwaterd is, is het nog altijd de duidelijk herkenbare politieke ideologie die we kennen van Thatcher, Reagan, en die wandeldende bestuurscultuur met een stropdas, Mark Rutte. Bram Mellink en Merijn Oudenampsen, schrijvers van het nieuwe boek 'Neoliberalisme, een Nederlandse geschiedenis', brengen de overtuiging in kaart die marktwerking introduceert en aanzwengelt waar het niet hoort. Shownotes: Koop het boek van Merijn en Bram hier (https://www.boomgeschiedenis.nl/product/100-10524_Neoliberalisme); Kannis met Dannis: wat is bevrijding? (https://www.hetredelijkemidden.nl/kennis-met-dennis-bevrijding)

Heteroseksualiteit bestaat niet. Er is geen enkel wetenschappelijk bewijs voor. Toch hebben we onze hele wereld ingericht op suffe seks in saaie standjes met steeds dezelfde persoon. Ook de hetero's zelf lijken doodongelukkig, gevangen in relaties gebouwd op achterhaalde, verstikkende ideeën over gender en seksualiteit. Annelot rest maar één taak: breken met heteroseksualiteit. Het is tijd om te stoppen met hokjesdenken. Wees vrij om lief te hebben wie je wilt liefhebben. BLOW GOATS Annelot is razend om de trend van kerstfoto's met geknevelde vrouwen (https://twitter.com/mattxiv/status/1473340981131026439?s=20&t=0j-tzwK8VpE1zWWFPhmfSw); Voor meer heterocultuur kun je terecht op deze instagrampagina (https://www.instagram.com/hets_explain_yourselves/); De pagina was een initiatief van Jane Ward die het boek The Tragedy of Heterosexuality schreef (https://nyupress.org/9781479851553/the-tragedy-of-heterosexuality/); Hanne Blank schreef het boek Straight: The Surprisingly Short History of Heterosexuality (https://nashvillefeministart.files.wordpress.com/2014/06/2012_hanne-blank-straight.pdf) waarin het lijstje met historische gevaren voor heteroseksualiteit voorkomt; When Harry met Sally (https://youtu.be/aJz1f8hPRGc) miskent elke andere verhouding tussen man en vrouw dan een heteroseksuele; In Kevin Can Fuck Himself (https://youtu.be/oubiQsc9Hw8) bevrijdt Annie Murphy zich van de verstikkende vrouwenhaat en heteroseksualiteit van de sitcom; Rocher Koendjbiharie schreef deze week ook een stuk over de discriminerende politiek van de liefde in OneWorld. (https://www.oneworld.nl/lezen/discriminatie/racisme/ik-val-niet-op-zwarte-mannen-persoonlijke-voorkeur-of-racisme/)

Sinds Fortuyns dood is er een ware mythevorming op gang gekomen over Fortuyn als de "goede populist" die Nederland nooit kreeg, een politicus van het volk, voor het volk. Het is tijd om dat idee los te laten: Fortuyn waaide het hardst van allemaal met de neoliberale tijdsgeest mee. Hij zou zijn eigen kiezers het vel over de neus hebben getrokken als hij de kans kreeg. Er valt niets van hem te leren. SNOW NOTES Het NOS-journaal van 6 mei 2002 (https://www.youtube.com/watch?v=xXm7nYKpBlA); De Speld: Paul Scheffer sluit het multiculturele debat af (https://speld.nl/2011/08/15/multiculturele-discussie-officieel-afgerond/); Merijn Oudenampsen over Fortuyn als neoliberaal (https://twitter.com/dewaremerijn/status/1176062580298833920); Nog meer Oudenampsen en Mellink (https://www.boomgeschiedenis.nl/product/100-10524_Neoliberalisme); De Puinhopen van Acht jaar Paars (https://nl.wikipedia.org/wiki/De_puinhopen_van_acht_jaar_Paars).

De aarde is zogenaamd vol. We zijn met te veel mensen en we zuigen onze planeet leeg, met de huidige klimaatcrisis tot gevolg. De oplossing: zorgen dat er minder mensen komen. Tenminste, dat wordt binnen de klimaatbeweging en elders steeds vaker geopperd. Maar niet de héle mensheid is schuldig aan klimaatverandering; het zijn vooral de allerrijksten die het leeuwendeel bijdragen. We moeten ons niet laten meeslepen in deze onmenselijke populatiepraatjes en ons richten op het echte gevaar voor de planeet: kapitalisme. Sow Oats: Blijkbaar vindt men het leuk wanneer David Attenborough zegt dat we de aarde 'overrompeld' hebben (https://www.newstatesman.com/science-tech/2020/11/david-attenborough-s-claim-humans-have-overrun-planet-his-most-popular); Een bron voor het beruchte trechtergrafiekje (https://vox.com/energy-and-environment/2017/9/26/16356524/the-population-question); Zembla over de activiteiten van WNF in geboortebeperking (https://www.bnnvara.nl/zembla/artikelen/wereld-natuur-fonds-actief-in-geboortebeperking); Maarten Keulemans droomt dat Sigrid Kaag de wereld gaat redden met ontwikkelingshulp (https://www.volkskrant.nl/wetenschap/het-klimaat-vijftig-jaar-later-een-min-of-meer-hoopgevend-bericht-uit-2069~b0c1b37a/).

Popcultuur speelt in op onze gemeenschappelijke gevoelens van eenzaamheid, onzekerheid, ontgoocheling en machteloosheid, maar met de bakken geld die wij hen geven creëert de cultuurindustrie de politieke omstandigheden voor precies die gevoelens. Zo wordt ons zelfbeeld een kooi waarvoor we zelf betalen. Alle muziek van deze aflevering in één lijst: https://open.spotify.com/playlist/7B1d5URCSgtisO0pm1i3rU?si=fc63168dd5d24e82 Liner Notes: Hoe Buzzfeed van ons zelfbeeld een verdienmodel maakte (https://www.vox.com/2014/5/20/5730762/buzzfeeds-founder-used-to-write-marxist-theory-and-it-explains); Pims essays en recensies voor de Filmkrant (https://filmkrant.nl/author/pim-van-den-berg/); De Filmkrant heeft de beste Nederlandstalige filmkritiek en -journalistiek, dus abonneer je hier (https://filmkrant.nl/abonneren/); Pim schreef ook over de effecten van Spotify op hoe muziek klinkt en gemaakt wordt (https://www.vn.nl/spotify-popmuziek-streamingdiensten/); En hoe een afkeer voor spoilers mediabedrijven meer macht en controle geeft (https://www.vn.nl/pleidooi-voor-spoilers/); Kennis met Dennis: Wat is de cultuurindustrie? (https://www.hetredelijkemidden.nl/kennis-met-dennis-cultuurindustrie) Hoe Disney rechtstreeks homo-, queer- en transfobe wetgeving steunt (https://variety.com/2022/film/news/disney-ceo-bob-chapek-support-lgbtq-1235197938/); Mitski vraagt haar publiek niet alles altijd te filmen (https://www.nme.com/news/music/mitski-asks-fans-to-stop-filming-entire-songs-or-whole-sets-at-her-shows-3169422); Het profiel van schrijver en filosoof Miriam Rasch (https://www.vn.nl/miriam-rasch/) in Vrij Nederland.

Zijn psychotherapeuten wel woke genoeg om je te helpen bevrijden uit de dingen en omstandigheden waarmee je worstelt? Of zijn ze agenten van de staat, die van jou de optimale werker proberen te maken? Therapie is goed en belangrijk, maar we moeten waken voor een te grote nadruk op de individuele verantwoordelijkheid voor de problemen in de wereld, en de neoliberale fantasie van het altijd zijn van je ‘beste zelf’. Annelot en Farah vertellen wat therapie voor hen heeft betekend, maar vooral ook wat níét. CW: mentale gezondheid.

Ondanks de rechtszaak tussen het geschorste Kamerlid Nilufer Gundogan en de partijtop stevent Volt af op een stevige winst bij de gemeenteraadsverkiezingen. Maar waar gelooft deze partij in, anders dan een vaag idee over Europese samenwerking en het 'optimisme' van een 'nieuwe generatie'? Daniel Boomsma en Thijs Kleinpaste schreven over Volt voor De Groene Amsterdammer (https://www.groene.nl/artikel/jonge-technocraten). In deze bonus-aflevering vertellen ze meer over hun stuk, en wat ze over Volt te weten zijn gekomen. Niet Show, niet Notes, maar vooruit: Follow the Money: Waarom Volt zo makkelijk geldschieters vindt. (https://www.ftm.nl/artikelen/de-financiering-van-volt)

Of het nu gaat om klimaatverandering, de uitbuiting van de aarde en haar bewoners door de kapitalisten, of het feit dat de verpleger in het verzorgingshuis van je opa en oma van het management maximaal twintig seconden mag besteden aan het aantrekken van hun sokken: al deze problemen worden veroorzaakt door onze obsessie met economische groei. We liggen op ramkoers met onze planeet en onszelf. Wat als we van het idee van groei afstappen? Winne van Woerden en Thomas de Groot van het Commons Network publiceerden een groot rapport over Degrowth om politici en beleidsmakers te helpen bij het werken aan een zorgzamere en gelukkigere wereld. Ontgroeide Shownotes Het grote rapport over ontgroeien. (https://www.commonsnetwork.org/news/new-report-out-now-building-a-caring-world-beyond-growth/) Jason Hickel in debat met Branco Milanovich. (https://www.jasonhickel.org/blog/tag/degrowth)

'Wie jong is en rechts heeft geen hart. Wie oud is en links geen verstand.' is een mythe waarmee vorige generaties je lieten geloven dat links zijn iets voor kinderen is, maar dat de wereld anders in elkaar steekt. Maar rechts is inmiddels door de werkelijkheid ingehaald. Vroegere generaties betaalden de welvaart, waarmee ze pronken in dat gezegde, met de toekomst van hun kinderen. Maar van Baby Boomers tot Baby Doomers: hun rechtse, egoïstische politiek biedt geen enkel uitzicht. De enige redenen om nog rechts te zijn is als je rijk, naïef, of kwaadaardig bent. Linke Linkse Links: Dennis en Pim zijn aanstaande zondag, 27 februari, live op het 2.Dh5-festival. Kom ook! (https://www.2dh5.nl/event/moedig-voorwaarts-online-solidariteit-versus-digitaal-kapitalisme/) Luister onze afleveringen met Marijn Bolhuis en Cody Hochstenbach (https://www.hetredelijkemidden.nl/afleveringen) er nog eens op na. De Libanese film Cafarnaúm over een jongen die zijn ouders aanklaagt om zijn geboorte (https://nl.wikipedia.org/wiki/Cafarnaúm). Hoe mensen hun familie en vrienden verloren aan de haat, wrok en rancune van Fox News (https://nymag.com/intelligencer/2019/04/i-gathered-stories-of-people-transformed-by-fox-news.html). Rapport van het CBS over de welvaartsverdeling in Nederland (https://longreads.cbs.nl/materiele-welvaart-in-nederland-2020/vermogen-van-huishoudens/). Lees Het Onhoudbare Midden (https://libris.nl/boek?authortitle=gijsbert-pols/het-onhoudbare-midden--9789081776578) van Gijsbert Pols. De aflevering van Buitenhof met Sylvana Simons en Joris Luyendijk (https://www.npostart.nl/buitenhof/13-02-2022/VPWON_1332203).