Bram de Podcast

In Bram gaan Welmoed Vlieger en Allard Amelink op zoek naar antwoorden op de grote maatschappelijke vraagstukken van dit moment - van klimaat tot ongelijkheid en van woningmarkt tot racisme. In deze trailer stellen zichzelf kort voor en leggen ze uit wat ze in podcast Bram gaan doen.

In Bram gaan Allard Amelink en André Poortman op zoek naar antwoorden op de grote maatschappelijke vraagstukken van dit moment - van klimaat tot ongelijkheid en van woningmarkt tot racisme.

In deze openingsaflevering stellen Allard Amelink en André Poortman zich kort voor en vertellen ze wat de podcast Bram inhoudt. Wil meepraten? Word dan lid van de Telegramgroep. Ga dan naar www.cda.nl/wi voor meer informatie.

In de eerste aflevering staat het klimaat centraal. Te gast is Ties Joosten, onderzoeksjournalist van Follow the Money. Een beter milieu begint bij jezelf, zo wordt vaak gezegd. Maar is dat wel zo? Grote industrieën stoten eindeloos veel CO2 uit. Er lekt olie weg uit boorplatforms. Een soep van plastic overwoekerd de oceanen. Er vliegen duizenden vliegtuigen door de lucht. In deze aflevering vragen we ons af waar dat betere milieu nu echt begint en wat mijn eigen rol daarin is. George Harinck laat in zijn column zien hoe het milieu voor Kuyper al in de 19e eeuw een belangrijke rol speelde. Hoewel voor Kuyper inderdaad een beter milieu thuis begint (een schoon huis en een geregelde badbeurt) ziet hij desondanks een duidelijke rol voor de overheid weggelegd.

In deze tweede aflevering: marktwerking. Te gast is Jelle van Baardewijk, lector bedrijfsethiek HR en UD maatschappelijke bestuurskunde VU. We vragen ons af: is de marktwerking failliet? Neem de kinderopvang in de buurt. Van wie is die eigenlijk? Niet van de gemeente of van de leidsters; en ook niet van jou als ouder. Nee, de kinderopvang om de hoek, zou zomaar in handen kunnen zijn van een enorm Canadees private equity-bedrijf. Dat geeft een onbehaaglijk gevoel: waarom moet de winst die gemaakt wordt door de opvang van je kind naar een Canadese multinational afvloeien? Nog los van alle subsidie van de overheid die naar de kinderopvangbranche gaat. Maar nog breder: waarom is de kinderopvang überhaupt een markt? Deze en andere vragen staan centraal in de aflevering over marktwerking. Download hier het boek "Morele grip. Een theorie en agenda voor de bedrijfsethiek" van Jelle van Baardewijk: https://www.jellevanbaardewijk.nl/wetenschap/

Het Engelstalige fragment komt uit de Britse comedyshow "Mitchell and Webb-look": https://www.youtube.com/watch?v=oOlJ_jCLHmo&t=1sLees hier meer over het onderzoek van McKinsey naar de "succesvolle businesscase" van genderdiversiteit: https://www.consultancy.nl/nieuws/29705/mckinsey-bedrijven-met-diversiteit-in-de-top-maken-meer-winst

In aflevering vier praten we over stad en regio. Te gast is Floor Milikowski, journalist voor o.m. de Groene Amsterdammer en auteur van de boeken ‘Van wie is de stad?’ over Amsterdam en ‘Een klein land met verre uithoeken’ over ongelijke kansen in een veranderend Nederland. We vragen ons af in deze aflevering hoe in een klein land de verschillen zo ontzettend groot kunnen zijn. In denkbeelden, economie, welvaart en noem maar op. Floor denkt met ons mee over hoe ons land de regio beter kan benutten en de positie van ‘zwakke’ gebieden kan verstevigen. George Harinck neemt ons mee naar vroeger tijden in zijn historische column.

In aflevering vijf gaat het over diversiteit. Te gast is Saniye Çelik, bestuurskundige en lector diversiteit aan de Hogeschool Leiden. Met Saniye denken we na over wat diversiteit betekent en hoe diversiteit in onze samenleving functioneert. We bespreken thema's als uitsluiting en racisme. Daarbij kijken we ook in deze aflevering steeds weer naar het individu en het collectief. Automatisch komen dan vragen op rondom institutioneel racisme, maar ook het racisme in onszelf. Hoe moeten we ons daartoe verhouden? Hoe gaan we om met het anders-zijn van de ander? Saniye Çelik biedt verfrissende perspectieven op dit onderwerp. George Harinck bespreekt in zijn column het thema diversiteit in het kader van de volksvertegenwoordiging in de Tweede Kamer.

In aflevering zes spreken we over het levenseinde. Te gast is Bert Keizer, filosoof, specialist ouderengeneeskunde en werkzaam bij het Expertisecentrum Euthanasie. Met Bert bespreken we de geschiedenis van de euthanasiewet: hoe ging dat eigenlijk vroeger en hoe gaat het er tegenwoordig aan toe? Daarbij komen ook actuele vraagstukken voorbij: euthanasie bij een gevorderde dementie en de problematiek van Voltooid Leven. Bert Keizer is als geen ander thuis in de wereld van het levenseinde. Hij komt met interessante perspectieven op de huidige problematiek en illustreert zijn opvattingen met boeiende anekdotes.

We eindigden de afleveringen hiervoor steeds met de vraag: wat kunnen “we” doen (het collectief) en wat kunnen “wij” doen (heel concreet jij en ik). Maar eigenlijk is er een derde optie: dat het collectief stuurt op wat het individu doet. Individu en collectief lijken niet van elkaar te scheiden. Dat is een element waar we het in deze aflevering over hebben, met Damiaan Denys, filosoof en hoogleraar psychiatrie aan de Universiteit van Amsterdam. Allerlei organisaties in hun marketing en ook de overheid in het maken van beleid maken bewust of onderbewust gebruik van die inwerking van het collectief op het individu. Beleidsmatig heet het 'nudging' als dat sturen op een manier gebeurt die niet direct merkbaar is voor de persoon om wie het gaat. En bij dat sturen gaat het altijd vanuit de zender om een zeker gewenst gedrag. Er komen hier twee disciplines, twee gebieden bij elkaar. Namelijk filosofie (hoe verhoudt het individu zich tot het collectief) en psychiatrie (hoe reageren we op subtiele en niet merkbare sturing).

Allard en André zitten er klaar voor: het nieuwe seizoen van Bram de Podcast - de podcast die een stap terug doet van de politieke waan van de dag en zich richt op de grote en urgente thema's van deze tijd. Ook dit seizoen gaan A&A in gesprek met interessante gasten, die specialist zijn in hun vakgebied. Dit seizoen komen thema's langs als Europa, klimaat, polarisatie en data en autonomie. Abonneer en volg ons ook op twitter en instagram.

In deze aflevering gaan we in gesprek met Beatrice de Graaf over polarisatie, tribunalen en het algemeen belang. In Nederland verkeren we in de gelukkige omstandigheid dat we leven in een democratische rechtstaat. Daarin mogen we allemaal van mening verschillen over waar het heen moet met ons land. Die meningen kunnen ver uit elkaar liggen en kunnen leiden tot verhitte debatten. Maar het idee is toch dat uiteindelijk die debatten gaan over: wat is het beste voor Nederland en dus voor ons allemaal? In een gepolariseerde samenleving waarin ideologie er niet meer toe lijkt te doen, en vaak juist in ‘vijandsbeelden’ wordt gedacht lijkt dat gemeenschappelijke doel, het beste voor Nederland, onder druk te staan. Daarom in deze aflevering van Bram de vraag: is het algemeen belang nog te redden?

Dat we een klimaatprobleem hebben is zo ongeveer iedereen wel duidelijk. Hoe dat probleem moet worden opgelost is nog niet helder. Vaak horen we de term ‘groene groei’. Het lijkt het beste van twee werelden: een gezonde planeet en meer welvaart voor iedereen. Maar klopt dit wel? Of is het alleen een reclameslogan waarmee we onszelf zand in de ogen strooien? In deze aflevering pleit Paul Schenderling voor een nieuw tijdperk. Het tijdperk van post-growth waarin we bezig zijn met kwalitatieve groei in plaats van alleen materiële en kwantitatieve groei.

In deze aflevering gaan Allard en André in gesprek met Jaap de Hoop Scheffer, voormalig secretaris-generaal van de NAVO. Aanleiding is de oorlog die Rusland in Oekraïne is gestart. Het wordt gezien als het grootste conflict op Europese bodem na de Tweede Wereldoorlog. Zijn Europese en nationale instituties en internationale bondgenootschappen als de NAVO nog wel ingericht zijn op de heel concrete dreiging van Rusland. En hoe gaan we om met de dreiging van kernwapens? Kortom: zijn we nog in staat onze veiligheid te garanderen?

Is er in Nederland wel ruimte voor industrie? We zijn een klein en vol land. Veel mensen ervaren gevolgen als gezondheidsproblemen door grote en vervuilende industrie. Of zou Nederland juist met zijn kennis en innovatiekracht koploper verduurzamen kunnen worden? En welke rol is er weggelegd voor kernenergie? Deze vragen bespreken we met Tweede Kamerlid voor het CDA Henri Bontenbal. Vorig jaar verscheen zijn pamflet waarin hij pleit voor een groene industriepolitiek in Nederland. Met hem gaan we in gesprek over waar de focus van het klimaatbeleid zou moeten liggen en hoe verduurzamen en verdienen zich tot elkaar verhouden. Krijgt politiek Den Haag alle neuzen dezelfde kant op om het klimaat te redden?

In deze aflevering spreken Allard en André filosoof Miriam Rasch. Zij schreef een boek over autonomie. Actueel omdat nogal regelmatig klinkt dat onze autonomie onder druk staat. De overheid zou onze vrijheid inperken, algoritmen bepalen ons leven en volgens sommige wetenschappers zijn we ons brein. Bestaat autonomie eigenlijk wel? En zo ja, hoe geven we autonomie vorm?

Wat is dat toch altijd met Nederland en Europa. We zitten in de Unie, maar van harte lijkt dat niet altijd te gaan. Hoe zit dat eigenlijk? De Nederlandse houding lijkt er vooral een te zijn van: als het maar genoeg voordeel oplevert. Open grenzen, een munt en een vrije markt. In deze aflevering bespreken Allard en André de geschiedenis van de Europese samenwerking en de toekomst van Nederland in Europa met hoogleraar Europese geschiedenis Mathieu Segers.

Het is tegenwoordig een hot topic: collectieve excuses maken voor historisch onrecht. We worden meer dan vroeger geconfronteerd met de zwarte bladzijden van de Nederlandse geschiedenis. Het is de vraag hoe die geschiedenis van bijvoorbeeld het slavernijverleden ook nu nog doorwerkt in onze samenleving. En zijn we ons voldoende bewust daarvan? Wat betekent eigenlijk de schuldvraag van vroeger voor generaties van nu? En zijn excuses dan nodig of richten we ons beter op de urgente vraagstukken van vandaag? In deze aflevering van BRAM leggen Allard en André deze vragen voor aan Kathleen Ferrier, iemand die als geen ander zich juist met deze thema’s bezighoudt.

Deze maand is het 20 jaar geleden dat Pim Fortuyn vermoord werd. Zijn invloed is nog steeds groot, al is het maar omdat er gesproken wordt over "voor Fortuyn" en "na Fortuyn". Het verschil in die periodes zit in de grote politieke aandacht voor migratie, integratie en islam. Vóór Fortuyn werd daar nauwelijks in de politiek over gesproken, sindsdien staat het hoog op de agenda - niet alleen bij rechts-populistische partijen. Is Nederland politiek gezien naar rechts geschoven deze eeuw? En welke rol speelt radicaal en extreemrechts daarin? Hebben zij het Overton-window van wat acceptabel is, opgeschoven? André en Allard bespreken het met Nikki Sterkenburg. Ze promoveerde op radicaal- en extreemrechts en schreef het boek "Maar dat mag je niet zeggen".

Vraag op een gemiddelde verjaardag naar de huidige staat van onze politiek en je zult weinig enthousiasme horen. De politiek is vooral met zichzelf bezig, te veel gericht op hypes; de kloof tussen burger en politiek is alleen maar toegenomen en ondertussen ook de verdeeldheid in de samenleving; en wezenlijke besluiten worden vooruit geschoven; en wie hebben nu echt de macht? Het volk, of lobbyisten en grote bedrijven? Er is actie nodig. De politiek zal een beweging terug moeten maken, en dat gaat verder dan ‘naar de burger luisteren’. Allard en André gaan in gesprek met Eva Rovers naar aanleiding van haar nieuwe boek ‘Nu is het aan ons. Oproep tot echte democratie’. Zij stelt dat de politiek burgers op een wezenlijke en geïnformeerde manier bij besluitvorming moet betrekken. In deze aflevering wordt verkend hoe onze democratie ervoor staat, en welke instrumenten nodig zijn om mensen niet alleen als kiezers, maar vooral als burgers te zien. Voor meer informatie over het nieuwe boek van Eva Rovers, uitgegeven bij De Correspondent: http://www.decorrespondent.nl/nuishetaanons