Філасофскія нататкі

У новым выпуску падкаста “Філасофскія нататкі” ксёндз Раман Суша запрашае да знаёмства з адным з найбольш значных каталіцкіх мысляроў ХХ стагоддзя – Эманюэлем Мунье, стваральнікам французскага персаналізму. Гэты філосаф бачыў у індывідуалізме небяспеку для чалавека, які, шукаючы толькі ўласнага камфорту, губляе глыбіню і жывую сувязь з іншымі. Паводле Мунье, асоба нараджаецца не ў ізаляцыі, а ў дзеянні, адказнасці і здольнасці ісці да Іншага. Менавіта таму ён падкрэсліваў значэнне саўдзелу як супрацьлегласці пасіўнасці і чаканню “ідэальнага моманту”. Для Эманюэля Мунье развіццё асобы – гэта не столькі набор псіхалагічных практыкаванняў, колькі стыль жыцця: стыль, каб не закрывацца ў сваёй “бяспецы” і не задавольвацца тым, што “ўсе так робяць”. Развіццё асобы, паводле Мунье – гэта шлях мужнай веры: не ўцякаць ад свету, а ператвараць нават свае паразы ў крокі росту, - падкрэслівае ксёндз Раман.  

У новым выпуску падкаста "Філасофскія нататкі" ксёндз Раман Суша звяртаецца да ідэй нямецкага філосафа ХХ стагоддзя Хельмута Плеснера, каб разабрацца ў прыродзе чалавека. Перадача асвятляе, як пазбегнуць крайнасцей у разуменні сябе — ці то звядзення ўсяго да біялогіі, ці то да абстрактнага "чыстага духу". Плеснер пачынае аналіз з фундаментальнага паняцця "мяжы". Кожная жывая істота, ад расліны да чалавека, мае сваю мяжу (скуру, абалонку), якая аддзяляе яе ад знешняга свету. Гэтая мяжа — не проста абмежаванне, а ўмова для існавання і развіцця. Філосаф сцвярджае, што эвалюцыя — гэта не толькі пераадоленне меж, але і іх стварэнне. Толькі ўсвядоміўшы свае абмежаванні, можна іх пераўзысці, як чалавецтва, што спачатку вывучыла законы фізікі, перш чым паляцець у космас. Прымяняючы гэтую логіку да чалавека, Плеснер прапануе адрозніваць "плоць" і "цела". Плоць — гэта наша ўнутранае, суб'ектыўнае перажыванне: боль, радасць, стомленасць. Яна перажываецца. Цела — гэта наш знешні выгляд, тое, што мы бачым у люстэрку. Яно назіраецца. Жывёлы жывуць "знутры", у сваёй плоці, рэагуючы на свет, але не здольныя паглядзець на сябе збоку. У гэтым і заключаецца ключавое адрозненне чалавека. Чалавек валодае тым, што Плеснер называе "эксцэнтрычнай пазіцыянальнасцю". Гэта ўнікальная здольнасць быць адначасова "ўнутры" сваіх перажыванняў і "звонку", назіраючы за сабой як бы збоку. Мы можам не толькі адчуваць стомленасць, але і аналізаваць свае паводзіны, ацэньваць свае ўчынкі. Гэтая "адлегласць" ад самога сябе і ёсць праява духу. Для Плеснера дух — не нешта аддзеленае ад цела, а менавіта магчымасць выйсці за межы імгненнай рэакцыі, асэнсаваць сітуацыю, задаць пытанні "чаму?" і "як жыць далей?". Такім чынам, духоўнае жыццё — гэта здольнасць не проста адчуваць, а разумець сэнс таго, што адбываецца.

У гэтым падкасце ксёндз Раман Суша працягвае разважанні пра сувязь чалавека і сусвету. Гэтым разам наш спадарожнік – аўстрыйскі мысляр пачатку ХХ стагоддзя Фердынанд Эбнэр, які сцвярджаў, што чалавек нараджаецца для дыялогу. Менавіта ў адносінах з іншым ён становіцца сабой, раскрываецца і расце. Аднак сапраўдны дыялог – гэта не пустая размоўная тэхніка. Ён пачынаецца толькі там, дзе ёсць любоў і павага. Эбнэр прапануе вярнуць у размову другую асобу, навучыцца канцэнтраваць увагу і сэрца на тым, хто побач. Пачаць можна з малога: адна кароткая малітва, адна размова без спешкі, адна падзяка. Эбнэр паказаў, што быць сабой — гэта не вялікая формула, а штодзённая ўвага, мастацтва заўважаць не толькі лес, але і кожнае дрэва.  

У новым выпуску “Філасофскіх нататак” ксёндз Раман Суша знаёміць з думкамі нямецкага філосафа і псіхолага Эрыха Фрома, які імкнуўся зразумець, чаму ў сучасным свеце людзі адчуваюць трывогу і ўнутранае напружанне. Фром бачыў у гэтых сімптомах не толькі псіхалагічныя, але і маральныя прычыны. Ён сцвярджаў, што чалавек пакутуе, калі жыве насуперак уласным каштоўнасцям, калі паміж яго пачуццямі і ўчынкамі ўзнікае разлад. Гэты стан філосаф называў маральным канфліктам і лічыў, што яго пераадоленне пачынаецца з адказнасці за ўласнае ўнутранае жыццё, з пераходу ад імкнення “мець” да “быць”, бо шчаслівы чалавек жыве не рэчамі, а адносінамі. Мы перагружаныя інфармацыяй, спяшаемся, перажываем, параўноўваем сябе з іншымі. І ўсё ж чалавек не становіцца спакайнейшым ад таго, што мае больш, колькі відэа праглядзеў і колькі інфармацыі атрымаў. Ён супакойваецца толькі тады, калі адчувае, што жыве “па сутнасці”, калі ў яго ёсць каму сказаць добрае слова, каму дапамагчы сваім талентам і каго мудрага паслухаць, тлумачыць ксёндз Раман.  

Чаму ў свеце столькі спрэчак і ці заўсёды канфлікт — гэта зло? У сённяшнім эпізодзе ксёндз Раман Суша звяртаецца да ідэй нямецкага філосафа Георга Зімеля, які бачыў у канфлікце не пагрозу, а рухавік культуры. Ці заўсёды спрэчка вядзе да разбурэння, ці ў ёй можна знайсці стваральны патэнцыял? Аўтар тлумачыць, як Зімель разглядаў канфлікт не як паталогію грамадскага жыцця, а як яго неад’емную частку — «форму сацыялізацыі». Праз сутыкненне інтарэсаў і поглядаў мы ўдакладняем мэты, вучымся выбудоўваць межы і ў выніку ствараем новыя, больш дасканалыя формы ўзаемадзеяння. Цэнтральная ідэя выпуску — канцэпцыя "трэцяга боку". Зімель сцвярджаў, што канфлікт рэдка адбываецца выключна паміж дзвюма старанамі. Амаль заўсёды ў ім прысутнічае трэці элемент: суддзя, агульная каштоўнасць, маральная норма або, у хрысціянскім кантэксце, Божае Слова. Гэтая трэцяя сіла дазваляе ўдзельнікам падняцца над сітуацыяй і пераасэнсаваць яе, ператвараючы сляпую барацьбу ў асэнсаванае спаборніцтва. З выпуску вы даведаецеся, чым канкурэнцыя, дзе мэта — дасягнуць лепшага выніку, адрозніваецца ад барацьбы, дзе мэта — знішчыць апанента. Гэта разважанне прапануе глыбокі аналіз і практычныя высновы пра тое, як захаваць адносіны і знайсці шлях да росту нават у самых вострых сутыкненнях.

У новым выпуску праграмы "Філасофскія нататкі" ксёндз Раман Суша запрашае паразважаць над ідэямі Эрнста Касірэра – мысляра ХХ стагоддзя, які бачыў чалавека як істоту, якая жыве ў свеце сімвалаў. Касірэр спрабаваў зразумець, што робіць чалавека чалавекам, што адрознівае нас ад іншых жывых істот. І адказ, які ён знайшоў, заключаецца ў тым, што чалавек — гэта істота сімвалічная (animal symbolicum). Жывёлы жывуць у свеце сігналаў: калі адчуваюць дождж — шукаюць сховішча. А чалавек не проста рэагуе на свет, а надае яму сэнс: глядзіць на дождж і бачыць у ім знак, музыку, крыніцу ўраджаю. Касірэр бачыў у мове, мастацтве і навуцы не проста формы творчасці, а спосабы, праз якія чалавек стварае свой свет, свет сэнсаў. Культура для яго — гэта не дадатак да жыцця, а сама тканіна чалавечага існавання.

У новым выпуску “Філасофскіх нататак” ксёндз Раман Суша знаёміць з думкамі Паўля Тыліха – хрысціянскага філосафа ХХ стагоддзя, які шмат пісаў пра трывогу. Аўтар падкаста тлумачыць, што Тыліх бачыць тры формы трывогі: страх перад смерцю і будучыняй, трывогу пустэчы і страты сэнсу, а таксама трывогу віны. Кожная з іх можа паралізаваць чалавека, але таксама – стаць кропкай росту. Адказам на гэтую ўнутраную пагрозу Тыліх называе “мужнасць быць” – не бессэнсоўнае геройства, а глыбокае сцвярджэнне жыцця, нягледзячы на яго крохкасць. Як выглядае гэтая мужнасць у штодзённасці? Як навучыцца прымаць сябе, іншых і Бога нават калі нас ахоплівае трывога? Пра гэта – у свежым выпуску праграмы на хвалях Ватыканскага радыё.  

Чаму часам мы адчуваем, што нас не чуюць, а размовы заходзяць у тупік? Гэты эпізод падската "Філасофскія нататкі" даследуе ідэю Бахціна аб тым, што жыццё па сваёй сутнасці дыялагічнае. Быць — значыць быць для іншага, бо праўду пра сябе немагчыма спасцігнуць у адзіноце, гледзячы ў люстэрка. Яна адкрываецца толькі ў вачах суразмоўцы. Падкаст раскрывае розніцу паміж маналогам, дзе адзін голас імкнецца дамінаваць, і сапраўдным дыялогам — сустрэчай, якая ўзбагачае, не знішчаючы ўнікальнасці кожнага. Цэнтральнай тэмай становіцца "поліфанія" — шматгалоссе, якое Бахцін бачыў ідэальнай мадэллю жыцця. Гэта свет, дзе мноства галасоў не заглушаюць, а ўзаемна дапаўняюць адзін аднаго, ператвараючы нават канфлікт у творчую сілу. На жывых прыкладах з сямейнага жыцця паказваецца, як павага і ўменне слухаць ствараюць атмасферу даверу. Ксёндз Раман Суша таксама закранае вострую думку Бахціна: "у жыцці няма алібі". Кожнае нашае слова, учынак ці нават маўчанне — гэта ўдзел у вялікім дыялогу, за які мы нясём адказнасць. Гэты выпуск — не проста аналіз філасофскіх канцэпцый, а запрашэнне да разваг пра тое, як ператварыць штодзённыя зносіны ў крыніцу ўзаемнага росту і разумення.

У гэтым выпуску ксёндз Раман Суша распавядае пра ідэі каталіцкага тэолага ХХ стагоддзя Карла Ранэра. Ранэр казаў, што чалавек – гэта “слухач Слова”, а сапраўдная сутнасць чалавека адкрываецца не ў гаворцы, а ў здольнасці слухаць. І не проста чужыя словы, а тое Слова, якое можа прыйсці нават ад самога Бога. У шуме сучаснага свету, дзе ўсе гавораць, слухаць — гэта самы радыкальны ўчынак, бо слуханне патрабуе пакоры, умення прыняць нешта, чаго ты не кантралюеш. Быць слухачом – гэта не слабасць, а сіла. Гэта мастацтва прасторы, мастацтва пакінуць месца для іншага: для блізкага, для сумлення, для Бога. І толькі ў мастацтве слухання нараджаецца сумленная сустрэча. А ў сустрэчы – сэнс, які кожны сёння так старанна шукае, - тлумачыць ксёндз Раман.

У новым выпуску падкаста “Філасофскія нататкі” ксёндз Раман Суша знаёміць з думкамі французскага мысляра ХХ стагоддзя Поля Рыкёра – філосафа і хрысціяніна, які ставіў сабе пытанне: што значыць зразумець самога сябе? Рыкёр падкрэсліваў, што чалавечая тоеснасць – гэта толькі знешні контур, рысы, якія мала змяняюцца. Але сапраўднае вымярэнне асобы – гэта самасць або здольнасць заставацца верным сабе, сваім прынцыпам і дадзеным абяцанням. Філосаф прапануе глядзець на жыццё як на аповед, у якім заўсёды ёсць пачатак і падзеі, выбар і героі, абяцанні і здрады. Калі чалавек трымаецца абяцанага, гісторыя яго жыцця становіцца суцэльнай, калі ж здраджвае сабе – аповед рвецца і ўзнікае ўнутраная пустэча. Рыкёр паказвае, што мы разумеем сябе толькі ў адносінах з іншымі: калі кажам “я верны сабе” гэта часта азначае таксама ”я верны табе” – Богу, блізкаму, сябру.

У сваім падкасце ксёндз Раман Суша распавядае пра французскага філосафа Габрыэля Марсэля (1889-1973), які ў 1929 годзе прыняў каталіцтва і стаў вядомым прадстаўніком хрысціянскага экзістэнцыялізму. Марсэль называў сябе "філосафам канкрэтнага", бо імкнуўся, каб яго ідэі датычыліся жывога чалавечага досведу, а не заставаліся абстрактнымі. Галоўная думка Марсэля - падзел жыцця чалавека на дзве катэгорыі: "мець" і "быць". "Мець" - гэта не толькі пра валоданне рэчамі, але і пра імкненне кантраляваць працу, статус, адносіны. Праблема ў тым, што такі падыход робіць чалавека ўразлівым: тое, што маеш, можна страціць, а страчваючы гэта, чалавек адчувае, што губляе сябе самога. "Быць" - альтэрнатыўны шлях, які грунтуецца на тым, што нельга кантраляваць, што жыве ў глыбіні. Гэта сапраўдная прысутнасць для іншых, любоў, служэнне, вернасць. Тут ксёндз таксама прыводзіць станоўчыя прыклады: студэнт, які адкрывае радасць у самім працэсе пазнання; маці, якая знаходзіць сябе і пасля сыходу дзяцей; настаўнік, які знаходзіць новыя інтарэсы на пенсіі. Марсэль падкрэсліваў, што менавіта любоў ператварае "мець" у "быць". Калі мы бачым у іншым не рэч, а "Ты", тады ўзнікае сапраўдная прысутнасць, а не валоданне. Філосаф таксама папярэджваў пра небяспеку ператварэння чалавека ў "ролю" ці "функцыю" ў сучасным свеце. Філасофію Марсэля называюць "філасофіяй надзеі", бо яна сцвярджае, што заўсёды ёсць магчымасць выбраць "быць", а не "мець". Надзея - гэта не наіўны аптымізм, а глыбокая ўпэўненасць, што жыццё мае сэнс, калі чалавек аддае сябе іншым і Богу.

Ксёндз Раман Суша ў штотыднёвай рубрыцы "Філасофскія нататкі" працягвае знаёміць слухачоў з мыслярамі ХХ стагоддзя і сёння звяртаецца да постаці яўрэйскага філосафа Марціна Бубера. Бубер паказвае, што чалавек часта хаваецца не столькі ад Бога, колькі ад самога сябе, уцякаючы ў механізмы самападману. Гэтая думка закранае кожнага: можна быць у святыні, маліцца і выконваць абрады, але ўнутрана заставацца закрытым, жыць у фальшы. Аўтар праграмы заклікае задумацца над тым, як Божы голас разбурае нашыя хованкі і адкрывае шлях да сапраўднай свабоды. Адказаць на пытанне Бога «Дзе ты?» азначае зрабіць крок у бок праўды, вярнуцца да сябе і да Пана, падкрэслівае святар.

У новым выпуску "Філасофскіх нататак" ксёндз Раман Суша распавядае пра канцэпцыю межавых сітуацый у філасофіі Карла Ясперса. Мы ўсе імкнёмся да парадку і стабільнасці, але жыццё часта разбурае нашы звыклыя схемы: хвароба, страта працы, разрыў адносін або смерць блізкага прымушаюць нас выйсці з “панцыра” і шукаць глыбейшы сэнс, адзначае святар. Ясперс паказвае, што перад чалавекам адкрываюцца тры шляхі: схавацца ў старой абалонцы, упасці ў нігілізм або адважыцца сустрэць праўду так, як яна ёсць. Менавіта гэты трэці шлях філосаф называе сапраўдным – бо ён вядзе да пераплаўкі, да адкрытасці для новых адказаў і ўнутранай свабоды, нагадвае аўтар. Межавыя сітуацыі балючыя, але яны здольныя стаць крыніцай росту. У моманты крызісу чалавек пачынае слухаць сумленне, заўважаць падтрымку блізкіх і адкрываць святло Божага слова. Таму цяжкасці – гэта не канец, а магчымасць стаць больш сапраўднымі і глыбокімі, гаворыцца ў падкасце.

У новым выпуску падкаста "Філасофскія нататкі" ксёндз Раман Суша запрашае нас у філасофскае падарожжа па думках Марціна Хайдэгера — мысляра, які жыў праз усе буры XX стагоддзя і задаваў самыя глыбокія пытанні пра сутнасць чалавечага існавання. Што адбываецца, калі мы ставім сябе ў цэнтр сусвету? Чаму гуманізм, які меў добрыя намеры, нечакана прывёў да духоўнага крызісу? Аўтар раскрывае парадокс: чым больш чалавек становіцца "гаспадаром свету", тым больш ён губляе сваю сапраўдную сутнасць. Ён паказвае, як мы страцілі здольнасць бачыць у іншых людзях таямніцу і дар прысутнасці, а ў рэчах — больш чым інструменты для нашай карысці. Гэта і ёсць тая "бяздомнасць", пра якую гаварыў Хайдэгер — не фізічная, а духоўная страта сувязі з быццём. Асаблівую ўвагу падкаст надае ролі мовы як "дому быцця" і значэнню сапраўднага сузірання, якое дазваляе рэчам і людзям проста быць, а не служыць нашым мэтам. У гэтым — ключ да пераадолення экзістэнцыйнай пустэчы і вяртання да аўтэнтычнага існавання. Слухайце, каб адкрыць для сябе глыбінныя пытанні філасофіі Хайдэгера і знайсці шлях да асэнсаванага жыцця ў эпоху тэхналогій і павярхоўных адносін!

У новым выпуску штотыднёвага падкаста "Філасофскія нататкі" ксёндз Раман Суша знаёміць з адной з ключавых ідэй філосафа Льва Карсавіна – паняццем “якаствавання”. Што гэта значыць? Кожны з нас жыве не ў пустэчы. Мы заўсёды скіраваныя да іншых людзей, да свету, да Бога. І вось у гэтых сустрэчах і адносінах мы нібыта “набываем якасць”, якую атрымліваем не толькі ад сябе, але і ад таго, з кім сутыкаемся. Гэта і ёсць тое, што Карсавін называе якастваваннем, тлумачыць святар. Напрыклад, калі чалавек адкрывае сваё сэрца Хрысту, яго жыццё паступова напаўняецца рысамі Хрыста – ён становіцца больш міласэрным, больш гатовым дараваць, больш адкрытым да любові. Можна назваць гэты працэс “хрысціфікацыяй”, то бок чалавек станавіцца падобным на Хрыста праз удзел у Яго якасцях. Але калі чалавек скіроўвае сябе да зла, то можа адбыцца адваротнае – ён набліжаецца да дэманічнага, яго сэрца становіцца нячулым, і ў ім з’яўляецца тое, што можна называць “дэманізацыяй”, перасцерагае аўтар падкаста.  

У гэтым выпуску падкаста “Філасофскія нататкі” ксёндз Раман Суша знаёміць нас з філосафам і псіхолагам пачатку ХХ стагоддзя Густавам Шпетам, вучнем Эдмунда Гусэрля. Шпет заўважаў, што ў жыцці мы часта не проста перадаём інфармацыю, а будуем сэнсы. І гэтыя сэнсы нараджаюцца ў канкрэтнай культурнай і псіхалагічнай прасторы. Для разумення іншага патрэбна “сацыяльная інтуіцыя” – здольнасць бачыць чалавека “цалкам і адразу”, паважаць яго, не губляючы пры гэтым сябе, не адмаўляючыся, напрыклад, ад уласных прынцыпаў.

Ксёндз Раман Суша запрашаем да роздуму над жыццём і думкай святой Эдыты Штайн – філосафа, кармэліцкай манахіні і святой Каталіцкага Касцёла. Яе шлях ад габрэйскай сям’і праз навуку і навяртанне да манаства быў не толькі духоўным, але і інтэлектуальным падарожжам, якое прынесла багаты плён. Святар прапануе паразважаць пра адну з цэнтральных ідэй яе філасофіі – феномен суадчування (Einfühlung). Штайн разумела яго не як простае спачуванне ці эмацыйнае зліццё з іншым, а як глыбокі акт увагі і пазнання, дзе застаецца мяжа паміж "я" і "ты". Гэта ўменне слухаць і разумець іншага чалавека, не губляючы сябе. Яе мысленне можа быць асабліва актуальным у наш час, калі многія перажываюць трывожнасць і эмацыйнае знясіленне праз сваю чуллівасць. Аўтар закранае таксама практычнае прымяненне гэтых ідэй: як суадчуванне дапамагае будаваць глыбокія і шчырыя адносіны, як яно можа стаць ключом да больш чалавечай прысутнасці ў свеце. Запрашаем вас слухаць, разважаць і адкрывацца на мудрасць святой, якая здолела злучыць глыбіню духу з яснасцю мыслення.

У гэтым выпуску перадачы “Філасофскія нататкі” ксёндз Раман Суша працягвае разважаць пра сувязі паміж людзьмі і сусветам. Што адбываецца, калі парадак любові, пра які гаворка ішла на мінулым тыдні, парушаецца? Калі замест любові — крыўда, замест спачування — пагарда? Нямецкі філосаф Макс Шэлер называў такую з'яву “рэсентыментам”. Гэта асаблівы стан душы, калі чалавек, не маючы магчымасці адкрыта выказаць непрыемныя пачуцці — зайздрасць, крыўду, пачуццё нярэалізаванасці — пачынае ўнутрана іх перапрацоўваць, перажоўваць. Напрыклад, таленавіты чалавек аддаў гады творчасці, але яго ніхто не заўважыў. Іншыя, з сувязямі і грашыма, атрымалі славу. А вось ён маўчыць, ён — знешне спакойны, але ў душы не даруе, злуецца. Пачынае пагарджаць іншымі, мастацтвам, самім сабой. Так у сэрцы нараджаецца рэсентымент — як атрута, што дзейнічае павольна, але дакладна. І таму — атручвае самога сябе.

Ксёндз Раман Суша ў новым выпуску аўдыё-падкаста "Філасофскія нататкі", з уласцівай яму глыбінёй і чуласцю, запрашае нас у захапляльнае інтэлектуальнае падарожжа па філасофіі нямецкага мысляра Макса Шэлера. У гэтым выпуску аўтар разгортвае перад намі канцэпцыю "ordo amoris" – парадку любові, якую яшчэ святы Аўгустын разумеў як неабходнасць любіць у правільнай іерархіі: найперш Бога, потым бліжняга. Ксёндз Раман тлумачыць, як Шэлер філасофскі развіў гэтую ідэю, паказваючы, што кожны з нас мае ўнутраны "компас каштоўнасцяў", які вызначае наш жыццёвы шлях. Асаблівую ўвагу аўтар надае чатыром формам спагады: суперажыванню, спачуванню, эмацыйнаму заражэнню і ўніпатыі. Ён не толькі тлумачыць розніцу паміж імі, але і раскрывае драматычныя наступствы іх блытаніны ў штодзённым жыцці. Ці заўважалі вы калі-небудзь, як пасля сустрэчы з прыгнечаным сябрам вы самі пачыналі адчуваць цяжар на сэрцы? Ці здаралася вам думаць, што вы цалкам разумееце іншага, толькі каб потым выявіць, што гэта была ілюзія? Падкаст дапаможа зразумець глыбінныя прычыны гэтых з'яў і падкажа, як наладзіць свой унутраны "компас любові". Слухаючы гэты выпуск, мы не проста пазнаёмімся з філасофскімі канцэпцыямі – мы атрымаем магчымасць глыбей зразумець уласныя пачуцці і адносіны з іншымі. Ксёндз Раман, спалучаючы хрысціянскае бачанне з філасофскай глыбінёй, вядзе нас да важнага разумення: любоў – гэта не проста эмоцыя, а здольнасць бачыць каштоўнасць іншага чалавека. Далучайцеся да нашай духоўна-інтэлектуальнай супольнасці кожную нядзелю, каб разам разважаць над вечнымі пытаннямі чалавечага быцця. Падпісвайцеся на канал, дзяліцеся ўражаннямі і запрашайце сяброў – бо сапраўдная мудрасць расце, калі яе падзяляюць з іншымі.

У новым выпуску нашага падкаста ксёндз Раман Суша запрашае зірнуць на свет праз прызму філасофіі Эдмунда Гусэрля — настаўніка святой Эдыты Штайн і аднаго з найвялікшых мысляроў XX стагоддзя. Чаму мы так часта не бачым чалавека, а толькі свае ўяўленні пра яго? Як заслона штодзённых звычак і стэрэатыпаў скажае нашу здольнасць успрымаць рэчаіснасць? Аўтар прыводзіць кранальныя прыклады таго, як адзін і той жа чалавек можа быць успрыняты зусім па-рознаму ў розных асяроддзях — ад школы да працоўнага калектыву. Пазнаёмцеся з ключавым паняццем "інтэнцыянальнасці" — унікальнай здольнасці нашай свядомасці быць накіраванай на свет вакол нас. Даведайцеся, як навучыцца "спыняцца" і глядзець на рэчы як бы ўпершыню, без папярэдніх меркаванняў. Гэты падкаст — не проста філасофская лекцыя, але і духоўнае разважанне пра тое, як мы можам паглыбіць свае адносіны з бліжнімі, убачыўшы іх сапраўдную сутнасць замест уласных праекцый і страхаў. Усяго 15 хвілін, якія могуць змяніць ваш погляд на свет і дапамагчы пазбавіцца ад стэрэатыпаў, што перашкаджаюць нам жыць у міры і любові.