دانش و فنآوری

پرستاری و زندگی با یک فرد بیمار، الگوهای خاص خود را می‌طلبد اما هنگامی که بیماری فرد از نوع اختلالات روانی باشد، نزدیکان یا پرستار در مراقبت‌های خود باید به ویژگی‌های دیگری همچون صبوری، حفظ آرامش و چگونگی برقراری ارتباط توجه کنند. اسکیزوفرنی، گونه‌ای اختلال روانی که می‌تواند در تمامی طول عمر با فرد همراه باشد حدود یک درصد از افراد بزرگسال در جهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد اما گاه جنبه‌های مختلف این بیماری همچون توهم، هذیان یا مشکلات شناختی می‌تواند نه تنها زندگی فرد مبتلا بلکه اطرافیان وی را تحت تاثیر قرار دهد. تعداد قابل توجهی از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی باید به دیگران متکی باشند زیرا آنها قادر به انجام کار یا مراقبت از خود نیستند. برخی از آنها در برابر درمان مقاومت می‌کنند. این موارد بر کیفیت زندگی اطرافیان بیمار هم بطور مستقیم تاثیرگذار است. اسکیزوفرنی همانطور که دارای علائم گوناگونی است، عوامل متعددی هم در بروز آن دخالت دارند. شناخت رفتارهای فرد روان‌گسیخته، مبتلا به اسکیزوفرنی، یکی از مهمترین عوامل در کنار درمان‌های دارویی برای برخورداری اطرافیان فرد مبتلا از زندگی با کیفیت‌ بهتر است. - اسکیزوفرنی چه علایمی دارد؟ - علل ابتلا به اسکیزوفرنی چیست؟ - آیا اسکیزوفرن دچار توهم می‌شود؟ چه توهماتی؟ - سوءظن در میان اسکیزوفرن‌ها: در چه مقطعی از بیماری فرد دچار سوءظن. می‌شود؟ - آیا فرد اسکیزوفرن می‌تواند همانند سایر افراد جامعه، در هنگامی که بیماری در حال کنترل است، فعالیت‌های روزمره داشته باشد؟ - چگونه و با چه رفتارهایی دیگر افراد خانواده می‌توانند در کنار یک اسکیزوفرن زندگی آرام‌تری داشته باشند؟ برای شنیدن توضیحات نادر آقاخانی، روانشناس در پاریس، مهمان این شماره از مجله دانش و فناوری، بر روی تصویر کلیک کنید.

در کمتر از یک ماه دیگر انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی ایران برگزار می‌شود و با اعلام نظر شورای نگهبان درباره صلاحیت نامزدهای انتخاباتی، آمار حاکی از آن است که شمار رد صلاحیت شدگان رکورد بی‌سابقه‌ای برجای گذارده است. با در نظرداشت این شرایط، ابهام‌ها درباره ترکیب مجلس آینده به ویژه با رد گسترده صلاحیت‌ها و حضور کم‌رنگ اصلاح‌طلبان افزایش یافته است. برخی پیش بینی دقیق درباره اضلاع رقابت‌ها در فضای انتخابات ۱۳۹۸ را تا حدودی غیرممکن می‌دانند. همچنین، پیش‌بینی می‌شود در یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی، جریان اصولگرایی مجلسی یکدست را در اختیار داشته باشد. با توجه به نتایج تائید و رد صلاحیت‌های اعلام شده از سوی شورای نگهبان و ناامیدی اصلاح طلبان برای ارائه فهرست در بسیاری از حوزه‌ها همچنین اتفاقات درون اردوگاه اصولگرایان، چه چشم اندازی در برابر انتخابات مجلس و حضور جناح‌های مختلف وجود دارد؟ برای شنیدن توضیحات آقایان مهدی خزعلی، نویسنده و دبیرکل جبهه آزادی، در تهران و صادق زیباکلام، تحلیلگر سیاسی و استاد علوم سیاسی، در تهران، بر روی تصویر کلیک کنید.

در میانه حوادث و رویدادهای سیاسی و اجتماعی ایران، آنچه که مربوط به رخدادهای طبیعی و زیست‌محیطی بود به حاشیه رفت هر چند خسارات و آسیب‌های فراوانی را به بخش‌هایی از ایران وارد ساخت. خوانشی از سیل‌های سال جاری در ایران، از سیل در استان گلستان گرفته تا سیل در مناطق جنوب غربی ایران و سیل در استان سیستان و بلوچستان، این رخدادهای طبیعی هم، از سوی کارشناسان بعنوان یک پدیده عادی قلمداد می‌شوند که در برهه‌ای از زمان رخ می‌دهد و هم پدیده‌هایی غیرطبیعی که با تغییرات اقلیمی ارتباط دارند. منشا وقوع سیل چه عاملی طبیعی چه ناشی از تغییرات اقلیمی باشد در این میان جان و اموال شهروندان بسیاری در معرض خطر قرار گرفته که همت عالی مسئولان برای ساماندهی و سازماندهی را می‌طلبد. -آیا منشا وقوع این سیل‌ها یکسان بوده است؟ -این سیل‌ها به ویژه پس از آنکه در یک مقطعی از خشکسالی رخ داده آیا می تواند نتایج مثبتی هم برای این مناطق به دنبال داشته باشد؟ -وقوع سیل قابل پیش بینی بود و یا حتی قابل پیشگیری بود؟ -سدها چه مقدار در کاهش میزان خسارت سیل موثر هستند یا اینکه خود عاملی برای وقوع خسارت بیشتر هستند؟ برای شنیدن توضیحات دکتر ناصر کرمی، استاد تغییرات اقلیمی در نروژ، بر روی تصویر کلیک کنید.

واژه سرطان اغلب دلهره‌آور و ترسناک است اما پیشرفت‌های پزشکی، در مواجهه انسان با این واژه دلهره‌آور تاثیر مثبت داشته است. واژه سرطان همانند دهه‌های گذشته مساوی با مرگ نیست بلکه برخی از انواع سرطان‌ها در صورت تشخیص به موقع درمان‌پذیر هستند. با وجود تلاش‌های محققان، برای کشف راه قطعی درمان انواع سرطان‌ها، هنوز سرطان نه تنها در کشورهای کمتر توسعه یافته بلکه در کشورهای پیشرفته روند رو به رشد دارد و قربانی می‌گیرد. در افغانستان، ده‌ها هزار نفر به امراض سرطانی مبتلا هستند و کم نیستند بیمارانی که جان خود را بدلیل ابتلا به امراض سرطانی از دست می‌دهند. سرطان سینه، شایعترین نوع سرطان در افغانستان است و سرطان معده هم پس از آن، بیشترین قربانی را از مردم افغانستان می‌گیرد. گرچه برای شناخت به موقع و درمانی سرطان نیاز به تجهیزات پزشکی و متخصصان در این حوزه است اما آگاه ساختن جامعه از بیماری و معالجه به موقع نیازی است که باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. آگاهی‌دهی به شهروندان برای تغییر عادات نامناسب زندگی به منظور کاستن از ابتلا به سرطان‌ها ضروری است. شایعترین انواع سرطان در افغانستان کدامند؟ کدام سرطانها بیشتر قربانی می گیرند؟ چه اقداماتی از سوی دستگاه‌های مسئول برای آگاه ساختن جامعه نسبت به امراض سرطانی صورت می‌گیرد؟ برای شنیدن توضیحات دکتر میهن، مسئول برنامه ملی کنترل سرطان در افغانستان، بر روی تصویر کلیک کنید.

روزهای پایانی سال، همواره فرصتی برای مرور بهترین‌ها و حتی بدترین‌های یک سال گذشته است. موبایل‌، ابزاری کارآمد در قرن حاضر، که تنها در خدمت برقراری مکالمات تلفنی نیست، بلکه وسیله‌ای پرمصرف برای ارتباط با جهان مجازی به ویژه از طریق اتصال به اپلیکیشن‌ها است. از زمانی که مکالمه تلفنی با موبایل به حاشیه رفت و اپلیکیشن کاربری بیشتری با موبایل را رقم زدند، موضوع شناخت بهترین و امن‌ترین اپلیکیشن‌ها هم مطرح شد. نظرات کارشناسی و تحلیل‌ها بسیاری در مورد بهترین اپلیکیشن‌ها در سال ۲۰۱۹ مطرح شد که پرداختن به تمامی آنها از حوصله یک برنامه رادیویی با فرصت محدود خارج است. اما با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال مصمم شدیم تا دست‌کم تعدادی از پرطرفدارترین اپلیکیشن‌ها را انتخاب کرده و در این شماره از مجله دانش و فن‌آوری نامی از آنها ببریم. این اپلیکیشن‌ها از لحاط میزان کاربری و میزان پیاده‌سازی در فهرست بهترین‌های سال ۲۰۱۹ قرار گرفتند. واتس‌آپ با واتس‌آپ آغاز کنیم که یکی از پرکاربردترین‌ها در سال ۲۰۱۹ به ویژه برای ارسال پیام‌ و تشکیل گروه‌های گفتگو بود.با واتس‌آپ امکان ارسال عکس و ویدئو به راحتی امکانپذیر است. قطع چند روزه اینترنت در جریان اعتراضات آبان ۹۸ و زمانیکه در کنار پیام‌هایمان به سوی نزدیکانمان در ایران تیک دو گانه آبی شکل نمی‌گرفت، بیش از پیش به نقش این راه ارتباطی واقف شدیم و البته در آن روزها دلتنگ. اپلیکیشن فیس‌بوک مسنجر، یکی دیگر از راه‌های ارتباطی و محبوب سال ۲۰۱۹ بود که به کاربر امکان برقراری ارتباط با دوستان فیس‌بوکی بدون هزینه تلفن را فراهم ساخت. از ارسال هرگونه عکس، فایل متنی، ایموجی تا برقراری مکالمات چند نفره در فیس‌بوک مسنجر امکانپذیر است. تیک تاک اپلیکیشن تیک تاک، نمونه ساخت چین، راه ورود به فضای مجازی در تلفن‌های اروپاییان را هم پیدا کرد. این اپلیکیشن، همزمان امکان مونتاژ ویدئوها و انتشار ویدئو کلیپ‌ موسیقیایی را فراهم آورده است. بدین گونه که کاربر پس از ضبط یک ویدئو، بر روی آن موسیقی می‌گذارد، احساس خود را در غالب تصاویر موجود در این فضا، بر روی ویدئو پیاده کرده و آن را منتشر می‌کند، همین و بس. دیگر کاربران تیک تاک می‌توانند ویدئو را مشاهده کنند. اسنپ‌چت اما اسنپ‌چت که به ویژه در میان کاربران جوان از محبوبیت زیادی برخوردار است، امکان ارسال پیام و به انتشار گذاردن تصاویر و ویدئوها را برای تمامی افراد مرتبط با کاربر که در اسنپ‌چت عضو هستند، فراهم می‌کند. تفاوت اسنپ‌چت با دیگر شبکه‌های مجازی این است که محتوای پیام تنها ده ثانیه پس از انتشار برای فرد ارسال کننده و دیگر کاربران قابل دسترسی است. اینستاگرام اینستاگرام، اپلیکیشن محبوب برای به اشتراک گذاشتن عکس و ویدئو که امکان نشر متن کوتاه را هم فراهم می‌کند با فرصتی برای نشر لحظه‌ای رویدادهایی که کاربر می‌پسندد هم از نمونه‌های پرطرفدار سال ۲۰۱۹ بود. اینستاگرام، هم که همانند برخی دیگر از شبکه‌های مجازی به یکی از عضوهای جداناشدنی زندگی امروزه تبدیل شده است در فهرست برترین اپلیکیشن‌های سال ۲۰۱۹ جای گرفته است. اینستاگرام که حالا صدها میلیون‌ دنبال‌کننده (فالوور) در سطح جهان دارد، به کاربران امکان داده تا روزانه میلیون‌ها تصویر، ویدئو و مطلب را از طریق این پایگاه به سراسر جهان مخابره کنند و البته لحظات کوتاهی را هم با دیگر کاربران خود، تنها برای یک شبانه روز به اشتراک بگذارند. امکان پخش زنده، ارسال پیام و برقراری تماس تصویری هم از دیگر ویژگی‌های اینستاگرام است که با استقبال زیادی همراه شده و به ویژه امکان پخش زنده هر شهروند عادی را به یک رسانه بالفعل تبدیل کرده است. یوتیوب یوتیوب که در مقایسه با بسیاری از پایگاه‌های مجازی قدمت طولانی‌تری دارد، در سال ۲۰۱۹ جایگاه خود را میان اپلیکیشن‌‌های برتر حفظ کرده است. بدون هیچ‌گونه اغراقی، اپلیکیشن یوتیوب در سال ۲۰۱۹ مدال افتخار بیشترین اپلیکیشن پیاده شده (دانلود شده) را کسب کرده است. در اپلیکیشن یوتیوب از ویدئوهای برترین مارک‌های جهانی تا ویدئوهای آماتور در دسترس کاربران قرار دارد. تنها نکته تاسف‌برانگیز این اپلیکیشن، وجود شمار فراوان ویدئوهای تبلیغاتی است که البته موضوع کسب درآمد و تامین بودجه هم قابل درک است. در عین حال برخی از اصحاب سینما بر این باورند که یوتیوب باید به فکر پرداخت حق تالیف یا هم کپی‌رایت معروف به صاحبان آثار پخش شده در این فضای مجازی باشد. نت‌فلیکس اما نت‌فلیکس، پایگاه برتر پخش بهترین آثار سینمایی جهان که به ویژه بر شمار کاربرانش در سال ۲۰۱۹ به شدت افزوده شد. عاشقان سینما که نه تنها امکان دیدن و دوباره دیدن فیلم‌ها و سریال‌های مورد علاقه خود را در هر مکان و زمانی دارند بلکه نت‌فلیکس، اکنون، به تنها پایگاهی برای پخش برخی از آثار سینمایی تبدیل شده است. بطور نمونه، فیلم «مرد ایرلندی» ساخته مارتین اسکورسیزی، از محصولات اصلی نت‌فلیکس است و توسط همین شرکت در نوامبر سال ۲۰۱۹ منتشر شد. بر اساس آمار نت‌فلیکس، تنها در پنج روز نخست، بیش از ۱۷ میلیون نفر این فیلم را دیده‌اند. اسپاتیفای و دیزر در جهان موسیقی اپلیکیشن‌ها، دو غول رقیب مطرح، اسپتاتیفای و دیزر، شانه به شانه یکدیگر در رده‌بندی سال ۲۰۱۹ حرکت کردند. هرچند که اسپاتیفای اندکی بر رقیب خود به لطف طبقه‌بندی گسترده‌تر موسیقیایی و درخواست‌های بیشتر شخصی سبقت گرفت. اسپاتیفای، سرویس استریم موسیقی، دوستداران موسیقی را با تنها چند کلیک ساده به راحتی وارد جهان موسیقی آنلاین می‌کند. البته هم بطور رایگان و هم با پرداخت اشتراک ماهیانه با امکانات پیشرفته خود امکان شنیدن آثار موسیقیایی و معرفی هنرمندان جهان را به سادگی امکانپذیر کرده است و در عین حال از حقوق مولفین آثار هم محافظت می‌کند. در اسپاتیفای، موسیقی می‌تواند از طریق پارامترهای مختلف از جمله نام هنرمند، آلبوم، سبک، فهرست پخش یا ناشر جستجو شود. دیزر هم که با بیش از ۵۰ میلیون ترانه و پلی‌لیست‌های بسیار فراوان هم امکان دانلود موسیقی و هم شنیدن پادکست‌ها را فراهم کرده است همچون رقیب خود میلیون‌ها کاربر را جلب نموده است. اما در هر دو مورد، اسپاتیفای و دیزر، با پخش متناوب تبلیغات در لابلای موسیقی‌ها، سعی در جلب کاربران برای پرداخت اشتراک ماهیانه به منظور استفاده از کاربری بهتر این دو اپلیکشین دارند. گوگل‌مپ و ویز پس از جهان موسیقی و فیلم و عکس و ویدئو، سرویس‌های مکان‌یاب مانند گوگل‌مپ و ویز در فهرست اپلیکیشن‌های برتر ۲۰۱۹ جای دارند. گوگل مپ که امکان یافتن مکان مورد نظر را در هر حالتی از سواره تا پیاده فراهم کرده است یکی از پرکاربردترین سرویس‌های پیاده شده بر روی موبایل‌ها بوده است که علاوه بر مکان مورد نظر بسیاری از سرویس‌های مورد نیاز در اطراف را نیز از جمله نانوایی، سینما و پمپ بنزین را نیز به کاربر نمایش می‌دهد. هر چند که انتظار می‌رفت سرویس مکان‌یاب ویز جایگاه بالاتری در رده‌بندی داشته باشد اما هشدارها و پیام‌های اعلام ترافیک ویز نسبت به گوگل‌مپ ضعیف‌تر عمل می‌کنند. با این وجود، ویز، جایگاه دوم در میان تمامی اپلیکیشن‌های مکان‌یاب را از آن خود کرده است و هنوز کاربران بسیاری با ارسال اطلاعات در زمان واقعی ، همچون ترافیک، تصادف و موانع پیش‌بینی شده، جامعه فعال کاربران ویز را همراهی می‌کنند. وینتد اما بحث اقتصادی هم موجب افزایش شمار کاربران برخی اپلیکیشن‌ها شده است از جمله وینتد که امکان فروش لوازم دست دوم از جمله کیف و کفش و لباس و لوازم کودک را میسر ساخته است. اما اگر چرخی در اپلیکیشن‌ وینتد بزنید خواهد دید که کتاب، اسباب‌بازی و لوازم دست دوم خانگی هم برای فروش به عرضه گذارده شده است. دیلابس باز هم اپلیکیشن دیگری با کاربرد اقتصادی. دیلابس که در آن انواع بن‌ها و کدهای تخفیف عرضه شده است و کاربران با مراجعه به این اپلیکیشن از بهترین تخفیف‌ها برای خرید اجناس مورد نظر بهره‌مند می‌شوند. تروللو اگر بدنبال راهی برای سر و سامان دادن به فایل‌ها، برنامه‌ها و پروژه‌های خود هستید، اپلیکیشن‌ ترللو را در میان از دست ندهید. این اپلیکیشن در میان اپلیکیشن‌های برتر ۲۰۱۹ جای گرفته است.

آذر ماه سال جاری، پانزدهمین دوره برگزاری این جشنواره در پاریس با همکاری سازمان ملل متحد، با محوریت زیست‌محیطی زیر عنوان «اکنون هنگام عمل است» برگزار شد. یک موبایل، یک دقیقه، یک فیلم. این شعار همیشگی «موبایل فیلم فستیوال» است. ویژگی فیلم‌های شرکت‌کننده در جشنواره موبایل فیلم فستیوال، ساخت فیلم کوتاه یک دقیقه‌ای، تنها با یک تلفن موبایل است و موضوع آن هر ساله توسط بنیانگذاران این جشنواره مشخص می‌شود. همزمان با برگزاری پانزدهمین دور«موبایل فیلم فستیوال»، برگزارکنندگان این جشنواره همکاری خود با «یوتیوب» را نیز آغاز کردند و تمامی فیلم‌های راه یافته به بخش مسابقه، از دو هفته پیش از اعلام آراء داوران جشنواره بر روی این شبکه مجازی برای عموم قابل مشاهده بود.  در این جشنواره فیلم کوتاه سینمایی، در مرحله نخست، ۸۰۰ فیلم، از ۹۱ کشور جهان شرکت کردند که در نهایت ۵۰ فیلم برتر، از ۲۴ کشور جهان به بخش مسابقه راه یافتند. سه فیلم از ایران، کیف پول / والت، به کارگردانی فاطمه نوفلی، رسکیو/ نجات‌یافته، به کارگردانی فردین تکرمیان و مسعود قنبرلو، همچنین پدر درختان، به کارگردانی تیمور قادری، به بخش مسابقه راه یافت. به انتخاب داوران، والت/کیف پول، به کارگردانی فاطمه نوفلی، با محوریت کمبود آب و خشکسالی، برترین جایزه جشنواره با عنوان «جایزه بزرگ بین‌المللی» را کسب کرد. بنیانگذار «موبایل فیلم فستیوال» در نشستی پیش از مراسم اهدا جوایز برندگان این جشنواره با اشاره به حضور پررنگ فیلم‌سازان ایرانی در این جشنواره فیلم کوتاه تاکید کرد که میخواهد از فرصت گفتگو با بخش فارسی رادیو بین‌المللی فرانسه استفاده کرده و تاکید کند که  پس از فرانسه، هر ساله، ایران دومین کشوری است که در فیلمسازانش در این جشنواره شرکت می‌کنند. برونو اسماجا، بنیانگذار جشنواره «موبایل فیلم فستیوال» : «میخواهم از فرصت گفتگو با بخش فارسی رادیو بین‌المللی فرانسه استفاده کرده و تاکید کنم که طی پنج سال اخیر که ما این جشنواره را در سطح جهانی برگزار می‌کنیم، کشوری که بطور مرتب و تقریبا همانند فرانسه در این جشنواره حضور دارد، کشور ایران است. و ما بسیار به این موضوع افتخار می‌کینم زیرا که من، شخصا، سینمای ایران را دوست دارم، سینمای ایران، سینمایی بزرگ است. سینمایی است که داستان‌های فوق‌العاده‌ای را تعریف می‌کند. سینمایی است که دست‌اندرکارانش، مبارز هستند. مبارزانی که می‌بینیم، هر روزه، بسیاری از آنها زندگی خود را به خطر می‌اندازند. افرادی که از حق کار کردن محروم شده و حتی اجازه خروج از کشور را ندارند، و جوانان دست اندرکار سینما که به مبارزه خود ادامه می‌دهند ... به فیلم ساختن ادامه می‌دهند ... دو نفر از آنها سال گذشته برنده شدند ... امسال هم یک خانم کارگردان که برای اولین بار برنده جایزه اصلی جشنواره شده  ... و ما به شدت به این امر مفتخریم ... فیلمی که بسیار عالی است توسط یک خانم ایرانی ساخته و تهیه شده ... این مایه خوشبختی ماست و ما بسیار خوشحال هستیم که می‌توانیم او را با اهدا بورس ۲۰ هزار یورویی برای ساخت فیلم بعدیش حمایت کنیم». دالی بن‌صلاح، یکی از داوران این جشنواره هم درباره دلیل انتخاب این بعنوان برترین فیلم «موبایل فیلم فستیوال» به رادیوی بین‌المللی فرانسه گفت: «والت / کیف پول، یک سکانس فوق‌العاده از یک فیلم بلند است. واقعا، از نظر فنی و تکنیکی، روی آن کار شده است و علاوه بر آن، حس و معنای فیلم است که کاملا در موضوع وارد شده است و به شیوه‌ای بسیار هوشیارگونه، موضوع را به پیش می‌برد. و علاوه بر تمامی اینها، نکات فنی و تکنیکی در تمامی لحظات به خوبی رعایت شده است. این فیلم شایسته برتری و برنده شدن را داشت». در این فیلم یک دقیقه‌ای، تعدادی مسافر که در یک تاکسی سوار هستند، به جای پرداخت پول، هزینه سفر شهری خود را با پرداخت مقداری آب به راننده پرداخت می‌کنند. لحظه‌ای بعد هنگامی که در سرزمینی که آب ارزشی بیش از طلا یافته است، باران شدیدی شروع به باریدن می‌کند و مسافران و سرنشینان خودروهای دیگر که همگی به ظرفی مجهز هستند به زیر باران می‌شتابند تا از این طلای کمیاب تا حد امکان برای خود ذخیره بسازند. فاطمه نوفلی، کارگردان فیلم والت / کیف پول، پس از اینکه فیلمش به عنوان یکی از 50 فیلم برتر به بخش مسابقه راه یافت، تصمیم گرفت تا برای حضور در شب مراسم «موبایل فیلم فستیوال» به فرانسه سفر کند اما مراحل اخذ ویزای او مصادف شد با هفته‌ی پرحادثه در ایران و قطعی کامل اینترنت. و بدین ترتیب این کارگردان جوان ایرانی موفق به اخذ ویزای فرانسه نشد. اما پیام ویدئویی که به جشنواره ارسال کرده بود در مراسم پخش شد. علاوه بر سازمان ملل متحد و یوتیوب، تعدادی از نهادها و سازمان‌های جهانی، همچنین چندین نهاد حقوق بشری، از جمله فدراسیون جهانی حقوق بشر، موبایل فیلم فستیوال را همراهی و همیاری می‌دهند. در گفتگویی تلفنی از خانم فاطمه نوفلی، انگیزه او از ساخت این فیلم و دلیل حضورش در جشنواره موبایل فیلم فستیوال را جویا شدم. برای شنیدن مشروح این برنامه بر روی تصویر کلیک کنید.

هر فردی بارها در طول زندگی خود احساس غمگینی را تجربه می‌کند. غالبا احساس غمگینی در پی از دست دادن یک عزیز، شکست، اتفاقات سخت و ناخواسته بروز می‌کند. إحساس غمگینی، واکنشی در برابر یک شرایط دشوار و ناراحت کننده است. در برخی موارد در برابر شرایط غم و دلزدگی، اصطلاح افسردگی معادل غمگینی بکار گرفته می‌شود. آیا غمگینی همان افسردگی است یا افسردگی با غمگینی تفاوت دارد؟ غمگینی یک حالت روانی است که فرد با إحساس خود، دفاعی روانی در برابر عامل غم بروز می دهد و معمولا وقتی فاکتور غم از بین می‌رود زندگی به حال عادی برمی‌گردد. اما افسردگی، یک حالت خلقی، شامل بی‌حوصلگی و گریز از فعالیت، بی‌علاقگی و بی‌میلی است و می‌تواند بر روی افکار، رفتار و احساسات و حتی سلامت و تندرستی فرد تاثیر بگذارد. اصلی ترین تفاوت و فرق بین افسردگی و غمگینی چیست؟ علائم و نشانه‌های فرد غمگین چیست؟ آیا غمگینی در دراز مدت، در صورت عدم توجه یا عدم درمان، می‌تواند منجر به بروز افسردگی در فرد شود؟ برای شنیدن توضیحات دکتر نیما مقدم، روانپزشک در پاریس، بر روی تصویر کلیک کنید.

وزش باد، بارندگی و بارش برف، پیام‌آور هوای لطیف بدور از آلودگی برای شهرهای آلوده‌ای همچون تهران است. اما آلودگی هوا در تهران و چند شهر بزرگ دیگر در ایران، چندین دهه است که به معضل و مشکل عمده زیست محیطی به ویژه در فصل سرد تبدیل شده است و به‌ویژه تهران را در شمار آلوده‌ترین شهرهای جهان قرار داده است. غلبه بر آلودگی هوا علاوه بر نیاز به ارائه برنامه جامع برای کاهش آلودگی به عزم قاطع دولتمردان هم نیاز دارد. دلایل عمده آلودگی هوای شهرهای بزرگ در تهران چیست؟ آیا این معضل راه درمان دارد؟ آلودگی هوای شهرهای بزرگ در ایران به چه راهکارهایی نیاز دارد؟  برای شنیدن توضیحات دکتر ناصر کرمی، استاد تغییرات اقلیمی در نروژ، مهمان این شماره از مجله دانش و فناوری، بر روی تصویر کلیک کنید.

واژه اکسیژن یادآور حیات و زندگی است. حیات سلول‌ها وابسته به دریافت اکسیژن کافی است اما راز سازگاری سلول‌ها با تغییر سطح اکسیژن ناشناخته مانده بود. این راز با تحقیقات سه دانشمندی که موفق به دریافت جایزه نوبل شدند گره‌گشایی شد. این سه دانشمند در تحقیقات خود مولکولی را کشف کردند که چگونگی واکنش سلول‌های بدن به تغییر سطح اکسیژن در محیط اطراف را تعیین می‌کند. این سه دانشمند، ویلیام جی کائلین جونیور، سر پیتر جی راتکلیف و گرگ ال اسمنزا موفق شدند نوبل پزشکی ۲۰۱۹ را دریافت کنند. بنا بر اعلام کمیته نوبل نه تنها راز سازگاری سلول‌ها برای بقا با تغییر سطح اکسیژن را کشف کردند بلکه راه را برای ابداع روش‌های جدید به منظور مقابله با سرطان، ترمیم زخم، کم خونی و بسیاری بیماری‌های دیگر هموار کردند. نفش اکسیژن در حیات سلولی چیست؟ منظور از این تحقیق، راز سازگاری سلول‌ها با اکسیژن، چیست؟ اثرات مخرب اکسیژن پایین در خون چیست؟ چگونه با شناسایی دلایل سازگاری سلول‌ها با تغییر سطح اکسیژن راه برای مقابله با بیماری‌هایی خطرناک همچون سرطان هموار می‌شود؟ برای شنیدن توضیحات دکتر مسعود میرشاهی، سرطان‌شناس در پاریس، بر روی تصویر کلیک کنید.

در روزگاری که استفاده از اینترنت به بخشی غیرقابل اجتناب در زندگی ما تبدیل شده است ما کاربران هم باید بدنبال راهکارهای جدید و موثر بر اساس نیازهای روزانه خود باشیم. اغلب ما روزانه مجبوریم مسیرهایی را برای انجام کارهای ضروری و رسیدن به محل کار یا در برگشت به خانه طی کنیم یا ساعاتی را در صف‌های انتظار بگذرانیم که البته با مدیریت زمان بهتر می‌توانیم از اتلاف وقت خود تا حدی جلوگیری کنیم. گوش سپردن به فایل‌های صوتی موجود در اینترنت یکی از این روش‌ها است. اما در میان میلیون‌ها محتوای صوتی موجود در جهان اینترنت، باید از شیوه‌هایی بهره برد که بیشترین نیاز ما را برطرف می‌‍‌کنند. پادکست، پادپخش یا تدوین صوتی یکی از این شیوه‌ها است که هر چند، سالهاست در فضای مجازی جای پای خود را محکم کرده اما هنوز کاربرانی هستند که با ویژگی‌های آن آشنا نیستند یا از شیوه‌های جستجوی در این حوزه آشنایی چندانی ندارند. پادکست‌ها، از رادیوهای اینترنتی تا مباحث علمی، دارای تنوع و گوناگونی هستند. پادکست‌ها در هر زمان و در هر مکانی قابل شنیدن هستند و برای استفاده مناسب از وقت، لازم نیست که بدنبال یک مکان ویژه یا ابراز فوق‌العاده و پیچیده باشیم . پادکست چیست و از چه زمانی به عرصه اینترنت راه یافت؟ بهترین راه جستجوی پادکست‌ها چیست؟ برای شنیدن توضیحات علی نیکویی، کارشناس ارشد اینترنت و امنیت سایبری، بر روی تصویر کلیک کنید.

برخورداری از سلاح‌های نظامی پیشرفته، هر چند امری ضروری و اساسی برای تامین نظم و امنیت و توان مقابله کشورها با هرگونه تهدید نظامی است اما این امر به دو شیوه، از طریق افزایش دانش و توسعه خط تولید و فن‌آوری یا به طریق خرید ابزار نظامی قابل تحقق است. موشک‌ها بخشی از صنعت نظامی هستند و حکایت حضور آنان به جنگ جهانی دوم باز می‌گردد. نمونه‌های وی 1 و وی 2 با تفاوت‌هایی نسبت به موشک و سامانه هدایت. اما نقطه شروع کاربرد موشک‌ها در نبردها از این‌جا آغاز شد. در حوزه صنایع موشکی، بر پایه نحوه برخورد به هدف و نوع هدفی که مورد نظر است، نام دو گونه موشک، بالستیک و کروز، به میان می‌آید. موشک‌های کروز البته انقلابی در علوم صنایع نظامی ایجاد کردند از نشانه‌گیری اهداف از زیر آب تا چند هزار کیلومتر در اعماق خشکی، امکان هدف‌گیری از یک شناور دریایی به سوی اهداف زمینی و هدف‌گیری از سوی یک جنگنده بدون داخل شدن به حریم آسمان دشمن. در بخش اقتصادی هم تولید موشک‌های کروز با قیمت پایین‌تر نسبت به رقیب موشکی، موشک‌های بالستیک، امکانپذیر است. در این شماره از مجله دانش و فناوری همراه با دکتر شروین تقوی لاریجانی، دکترای فیزیک اتمی از انستیتو فناوری کالیفرنیا و پژوهشگر در حوزه صنایع فضایی و دفاعی و استاد مهمان در دانشگاه کلتِک در کالیفرنیا، با ویژگی‌های موشک‌های کروز آشنا می‌شویم. برای شنیدن توضیحات با دکتر شروین تقوی لاریجانی، بر روی تصویر کلیک کنید.

یک حرکت اشتباه به هنگام ورزش، رفتارها و حرکات مکرر نادرست بدنی، انجام کارهای فرسایشی روزانه و مواردی از این قبیل، سرمنشا بروز دردهای گاه بسیار شدید و گاه مزمن در نواحی شانه، بازو و آرنج هستند. دردهایی که شاید بسیاری از ما در ناحیه فوقانی بدن، در دست‌ها و شانه‌ها تجربه کرده باشیم و برخی هم با این دردها که مزمن شدند، سال‌ها همراه و همسفر شدیم. برخی از اینگونه دردها در ناحیه دست، بازو یا شانه، دارای نشانه‌های التهاب تاندون یا تاندونیت هستند. تاندون، یا زردپی، رابط بین عضله و استخوان است و این دو بافت را به یکدیگر متصل می‌کند. تاندون که دارای بافتی محکم و قابل انعطاف است می‌تواند تحت کشش بسیار شدید قرار گرفته و مقاومت کند اما حرکات نامناسب می‌تواند به بروز مشکلات تاندون منجر شود. کشش‌های مکرر و بیش از حد تحمل تاندون که به ویژه در حین فعالیت‌های بدنی و ورزشی به آن وارد می‌شود مهمترین و شایعترین علت بیمار شدن تاندون است. درمان التهاب‌های تاندون از یک آرامبخش تا کم کردن فعالیت‌های بدنی، ثابت نگهداشتن ناحیه دارای التهاب بوسیله اورتوزها یا گچ گرفتن، فیزیوتراپی، استفاده از امواج مغناطیسی، استفاده از گرما و سرمای موضعی، اولتراسوند، شوک ویوتراپی و ترزیق کورتیکوستروئید می‌تواند متغیر باشد. برای شنیدن توضیحات دکتر علیرضا نوری، جراح اورتوپد در سوئد، بر روی تصویر کلیک کنید.

رهبران جهان گردهم آمدند تا تعهد کشورهای خود برای اجرایی نمودن راهکارهای کمک به جلوگیری از بحران گرمایش زمین را اعلام کنند. نوجوانان و جوانان نیز به خیابان‌ها آمدند و خطاب به پدران و مادران خود گوشزد کنند که بی‌توجهی آنها به کره زمین، آینده را برای آنان دشوار می‌سازد. بیش از یکصد دانشمند و محقق فرانسوی با بکارگیری الگوهای مختلف به این نتیجه رسیدند که اگر روال گرم شدن زمین جدی گرفته نشده و تدابیر جدی بکار گرفته نشود روند افزایش گرمایش زمین تا ۸۰ سال آینده به بیش از ۷ درجه سانتیگراد برسد که حدود سه برابر بیش از تخمین‌های پیشین است. این هشدار دانشمندان را باید جدی گرفت زیرا این موضوع، با سرعت زیاد، موجب بروز تورم شدید در اقتصاد وابسته به سوخت‌های فسیلی، نفت و گاز،  خواهد شد. درپی هشدار دانشمندان، ۶۶ کشور عضو سازمان ملل متحد نسبت به کنارگذاشتن سوخت‌های فسیلی تا سال ۲۰۵۰ متعهد شدند. این تعهد در چارچوب توافق آب و هوایی پاریس ۲۰۱۵ صورت گرفت. روسیه، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گاز‌های گلخانه‌ای هم از جمله کشورهایی است که با چهار سال تاخیر، به جمع کشورهای امضا کننده توافق آب و هوایی پاریس پیوست اما در برابر تعدادی از کشورهای اروپایی، که پیش از این به این توافق متعهد شده بودند، به تعهدات خود بطور کامل عمل نکردند. آمریکا، بزرگترین تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای هم پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید از توافق پاریس خارج شد. - چرا تدابیر اندیشیده شده برای جلوگیری از بحران گرمایش زمین کافی نبوده است؟ - پس از این ناکامیها اکنون پدیده بحرانی گرمایش زمین به کدام سو می‌رود؟ برای شنیدن توضیحات دکتر ناصر کرمی، استاد تغییرات اقلیمی در نروژ، بر روی تصویر کلیک کنید.

رعایت بهداشت دهان و دندان نه تنها برای داشتن دندان‌های سالم و دهانی خوشبو ضروری است بلکه ضامنی برای حفظ سلامت قلب، مغز و جلوگیری از ابتلا به برخی از ببماری‌های گوارشی و تنفسی هم به شمار می‌رود. رعایت بهداشت دهان و دندان مستلزم توجه به نکاتی همچون نحوه مسواک کشیدن، نوع مسواک، خمیر دندان و نخ دندان هم هست. اما نگرانی‌ها پس از آن افزایش یافت که نتایج یک تحقیق نشان داد از هر سه نوع خمیردندان، دست‌کم دو نوع آن یا به بعبارتی دو سوم خمیردندان‌ها حاوی ماده‌ای به نام دی‌اکسید تیتانیوم، ماده‌ای سرطان‌زا است. در این تحقیق که توسط یک انجمن در فرانسه انجام شده است بیش از ۴۰۰ نوع مختلف خمیردندان مورد آزمایش قرار گرفت و نتایج این تحقیق حاکی از آن بود که: - ۲۷۱ نوع مختلف خمیردندان برای بزرگسالان، - ۲۹ نوع خمیردندان برای کودکان (بعبارتی نیمی از مجموع کل خمیردندان‌ها برای این رده سنی) - ۲۵ نوع خمیردندان بیو یا ارگانیک، حاوی ماده سرطان‌زای دی‌اکسید تیتانیوم است. توصیه دندانپزشکان پس از این تحقیق برای کاهش هر چه بیشتر از عوارض این ماده‌ی خطرناک چیست؟ برای شنیدن توضیحات دکتر رامتین تقوی لاریجانی، دندانپزشک و متخصص ایمپلنتولوژی در پاریس و دبیرکل انجمن پزشکان، دندانپزشکان و داروسازان در فرانسه، درباره اهمیت ایمپلنت دندانی، بر روی تصویر کلیک کنید.

ماه سپتامبر، از جمله ماه‌هایی است که در فرانسه، کارزارهای مختلفی به منظور ایجاد حساسیت در جامعه برای شناخت زودهنگام انواع سرطان‌ها در میان کودکان و نوجوانان برپا می‌شود. سالانه، دست‌کم ۲۵۵۰ مورد جدید ابتلا به سرطان، به ویژه در میان کودکان و نوجوانان، در این کشور شناسایی می‌شوند. بیماری لوسمی، یکی از انواع سرطان خون که مغز استخوان را درگیر می‌سازد هم در میان کودکان و هم در میان نوجوانان همانند بزرگسالان رواج دارد. آنگونه که مسئولان انجمن خون و سرطان در ایران هم می‌گویند در سال بیش از ۳۵۰۰ مورد کودک زیر ۱۵ سال مبتلا به لوسمی در ایران شناسایی می‌شوند؛ اما پیشرفت در علم پزشکی این امید را ایجاد کرده که دست کم ۸۵ درصد این بیماران بهبود می یابند. به تازگی، در فرانسه دارویی مورد آزمایش قرار گرفت که با "برنامه‌ریزی" بر روی بخشی از گلبول‌های سفید بیمار سلول‌های سرطانی را مورد هدف قرار می‌دهند. - لوسمی چیست و دارای چه نشانه‌هایی است؟- دلیل بروز لوسمی چیست؟- وراثت و عوامل محیطی چه تاثیری بر بروز و روند بیماری دارند؟- آیا شیوه جدید درمان لوسمی، امیدواری نسبت به درمان این بیماری را افزایش می‌دهد؟ دکتر مسعود میرشاهی، سرطان‌شناس و استاد دانشگاه در پاریس، که مهمان این شماره از مجله دانش و فناوری است در ابتدا تعریفی از لوسمی ارائه داده و توضیح می‌دهد که این بیماری چه بخش‌ها و ارگان‌هایی را هدف حمله قرار می‌دهد.

گذر زمان و بالا رفتن سن، امری اجتناب‌ناپذیر است و تاکنون هیچ دارو و درمانی نتوانسته مانع از روند بروز پیری شود. به هر صورت، پیری روزی فرا می‌رسد اما این دوران مشکلاتی را به همراه دارد که شاید برای بسیاری از افراد یک پدیده‌ی رشک‌برانگیر نباشد. پیشرفت علم، راهکارهایی را به ما ارائه می‌دهد تا با رعایت آنها "خوب پیر شویم" و دست‌کم مشکلات این دوران از حیات را به حداقل ممکن برسانیم.برخی عوامل محیطی و ژنتیکی بر روند پیری تاثیرگذار هستند اما به کارگیری برخی از شیوه‌های توصیه‌شده در این شماره، می‌تواند به خوب پیر شدن کمک کند و در نهایت این ما هستیم که باید تصمیم بگیریم و بهترین روش‌های ممکن را انتخاب کنیم. - چه کنیم تا با وجود بالا رفتن سن، دیرتر با مشکلات پیری روبرو شویم؟- عمده‌ترین عوامل و دلایل ایجاد بیماری‌ها در سنین بالا و در دوران پیری چیست؟- برنامه عادی زندگی ما باید چه گزینه‌هایی را در بر داشته باشد تا ما در دوران پیری کمترین دشواری‌ها را داشته باشیم؟- چه مواد خوراکی باید در رژیم غذایی ما گنجانده شود؟ برای شنیدن توضیحات دکتر رامین شریفی، پزشک عمومی، متخصص در طب سالمندان، در پاریس بر روی تصویر کلیک کنید.

بشر، در طول دهه‌های متوالی در صنعت تولید خودرو، با تحولات مختلفی روبرو شده است که این تحولات گاه با چشم‌انداز اقتصادی از وجوه مصرف سوخت کمتر، سرعت بیشتر، قدرت موتور بالاتر، قیمت مقرون به صرفه یا تولید آلاینده‌های کمتر همراه بوده است. ماشین تسلا، اختراع بشر در اوایل قرن ۲۱، برخی از این وجوه را مورد توجه قرار داده است. تسلا یک خودروی تمام برقی است که در ابتدا با قیمتی همگن با خودروهای لوکس به بازار آمد اما با توجه به گزینه‌های دیگر، برای تولید خودروهای ارزان‌ قیمت هم تلاش کرد. عدم تولید آلاینده‌های محیط‌زیستی یکی از مهمترین گزینه‌هایی است که در فن‌آوری تولید خودروی تسلا جلب توجه می‌کند. خودروی تسلا، برای آنان که دغدغه محیط زیستی دارند، یک گزینه با ارزش است اما هنوز تقاضای خرید با مشکل قیمت بالای این خودرو روبرو است. برای شنیدن توضیحات علی نیکویی، کارشناس فن‌آوری و امنیت سایبری، بر روی تصویر کلیک کنید.

مهمترین عملکرد دندانها جویدن غذا و سپس کارهایی از جمله بیان درست کلمات است. ولی دندان‌ها نقش بسیاری در زیباتر کردن چهره دارند. دندان‌های ردیف و منظم و بدون جرم، به هنگام خنده، نمای زیباتری دارند، اما برخی از افراد گاه از رنگ دندان‌های خود راضی نیستند و بدنبال شیوه‌ای برای برطرف کردن لک و جرم روی دندان خود یا سفید و براق‌تر کردن دندان‌های خود هستند. ونیر (ونیر کامپوزیت) یکی از این شیوه‌ها است. ونیر که غالبا از جنس سرامیک ساخته می‌شود یکی از گزینه‌های ترمیم شکل ظاهری دندان است. ونیر کامپوزیت‌ها به دلیل مقرون به صرفه بودن، سریع انجام شدن و داشتن ظاهری زیبا و طبیعی در بین مردم از محبوبیت ویژه ای برخوردارند و می‌توانند نقص های بسیاری که ممکن است شما را از داشتن لبخندی زیبا منع کند را برطرف می کنند. اما برخی از دندانپزشکان تاکید دارند که این شیوه در صورتیکه به دندان آسیب وارد سازد نباید مورد استفاده قرار گیرد. برای شنیدن توضیحات دکتر رامتین تقوی لاریجانی، دندانپزشک و متخصص ایمپلنتولوژی در پاریس و دبیرکل انجمن پزشکان، دندانپزشکان و داروسازان در فرانسه، بر روی تصویر کلیک کنید.

شمار زیادی از شرکت‌ها و موسسات فن‌آوری، بخش‌های محرمانه‌ای برای تمرکز بر روی طراحی و تولید فن‌آوری‌های جدید راه‌اندازی کردند. فیس‌بوک هم همانند تعدادی از رقبای خود از جمله اپل اقدام به راه‌اندازی یک بخش محرمانه کرده است. فیس‌بوک که با نوآوری و ابتکارات در دنیای نرم‌افزار، به شهرت رسید، پس از آنکه گام به دنیای سخت‌افزار نهاد این بخش محرمانه را راه‌اندازی کرد. بخش محرمانه فیس‌بوک که از آن با عنوان ساختمان شماره ۸ نام برده می‌شود، برنامه‌هایی برای تولید سخت‌افزاری در رقابت با شرکت‌هایی مانند گوگل و آمازون دارد. آنگونه که برخی گزارش‌ها نشان می‌دهد فیس‌بوک در ساختمان شماره ۸  یا مقر "مغز متفکر" خود فراز و نشیب‌هایی داشته است اما این چالش‌ها شاید خود زمینه موفقیت برای گام‌های بعدی و عرضه طیف‌های گوناگونی از محصولات جدید به جهان مدرن امروزی باشد. از ساختمان شماره  ۸ فیس‌بوک چه می‌دانیم؟ برای شنیدن توضیحات علی نیکویی، کارشناس امنیت سایبری، ساکن هلند، بر روی تصویر کلیک کنید.

کمتر از پنجاه سال پیش بود زمانی که دو پزشک آمریکایی و اسکاتلندی برای نخستین بار اصطلاح زندگی یا حیات نباتی را در دنیای پزشکی مورد استفاده قرار دادند. زندگی نباتی، حالتی است که هر ساله هزاران نفر در سراسر جهان را وارد چرخه‌ای می‌کند که با وجود بروز برخی علائم حیاتی در فرد بیمار، همچون نفس کشیدن یا حتی خندیدن و اشک ریختن، اما احتمال بازگشت فرد به زندگی عادی و هوشیاری تقریبا دور از انتظار است. در سال ۱۹۷۲، دکتر فرد یلام، متخصص مغز و اعصاب از آمریکا و دکتر بریان جنت، جراح اسکاتلندی، برای نخستین بار اصطلاح زندگی نباتی را جایگزین سندرم آپالیک نمودند. هنوز علم پزشکی ناگفته‌ها و ناشناخته‌های بسیاری در ارتباط با حیات نباتی دارد. اما این ناشناخته‌ها هنوز روزنه امید برای امیدواری به بازگشت فرد به زندگی عادی را نبسته است. زندگی نباتی دارای شرایط دشوارتری نسبت به حالت کما است زیرا در بیماری که در حالت زندگی نباتی به سر می‌برد، واکنش‌هایی مانند خندیدن یا گریه کردن وجود دارد اما با وجود یک سری حرکات غیرارادی، هیچ نشانی از هوشیاری در فرد بیمار وجود ندارد. اگر دوران زندگی نباتی در فرد بیمار به دارازا بکشد، امید به بازگشت فرد بیمار به حالت هوشیاری کمتر و تقریبا غیرممکن است. زندگی نباتی دارای چه مشخصه‌ای است و تفاوت آن با حالت کما چیست؟ روند مرگ در بیماران حیات نباتی چگونه است؟ برای شنیدن توضیحات دکتر مسعود میرشاهی، پزشک ساکن بر روی تصویر کلیک کنید.