تعریف اختلال شخصیت

5-DSM اختلال شخصیت (Personality Disorder) را اینگونه تعریف می کند: مجموعه ای بادوام از تجربه های درونی و رفتارها که با آنچه از فرهنگ و جامعه فرد انتظار می رود بسیار تفاوت دارد، فراگیر و انعطاف ناپذیر است، در نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع شده است، در طول زمان ثبات دارد، و به رنج یا نابسامانی منجر می شود.

دو مورد از شناخته شده ترین انواع اختلالات، اختلال شخصیت مرزی و اختلال شخصیت ضد اجتماعی هستند. ویژگی های اصلی اختلال شخصیت مرزی عبارتند از تغییرات خلقی شدید و مرتب، أعمال بی فکرانه و بی پروا، انفجارهای عصبی، و عقاید متغیر درباره خود.

خصوصیات اصلی اختلال شخصیت ضداجتماعی عبارتند از:

بی تفاوتی دایمی در مقابل احساسات و حقوق دیگران، عدم پشیمانی، اعمال بی فکرانه و بی پروا، تلاش برای رسیدن به اهداف خود به هر قیمتی که هست، مبتلایان به اختلال شخصیت ضداجتماعی، گاهی سوسیویت (sociopath) یا سایکوپت (psychopath) نامیده می شوند.

افراد مبتلا به اختلالات شخصیت

افراد مبتلا به اختلالات شخصیت همیشه انکار می کنند که مشکل روانی دارند، متوجه نیستند که رفتارشان خلاف هنجارهای اجتماعی و فرهنگی است، و مشکلات روانی را به روش های فکری و رفتاری انعطاف ناپذیر خود مربوط نمیدانند. در نتیجه، درمان این اختلالات بسیار دشوار است زیرا در آنها روش های فکری و رفتاری بسیار ثابت و انعطاف ناپذیر وجود دارد.

همانطور که خواهیم دید، بسیاری از اختلالات شخصیت با اعتماد به نفس ضعیف یا ناپایدار ارتباط دارند و با بعضی اختلالات روانی، به ویژه افسردگی و اختلالات اضطرابی، کاموربیدیتی زیادی نشان میدهند. علاوه بر آن، کاموربیدیتی بعضی اختلالات روانی با اختلالات شخصیت باعث می شود که درمان آنها بسیار دشوارتر شود.

بر خلاف بسیاری از اختلالات روانی، که افراد ابتدا سالم هستند ولی بعدا به بیماری روانی مبتلا میشوند و می توان آنها را به طور موفقیت آمیز درمان کرد (یا حداقل، تحت کنترل در آورد)، اختلالات شخصیت معمولا از کودکی آغاز می شوند و در مقابل روان درمانی مقاومت می کنند. این موضوع باعث شده است که بررسی نظریه پردازان اعتقاد داشته باشند که اختلالات شخصیت اختلالاتی گسسته و جداگانه نیستند، بلکه ابعاد افراسی شخصیت عادی، یعنی افراطی ترین حالت شیخصیت عادی را نشان می دهند.

افراطی ترین حالات شخصیت گاهی در اطرافیان خود ما نیز دیده می شود، افرادی که در بعضی شرایط، صفاتی نشان می دهند که می توان آنها را به اختلالات شخصیت ربط داد (مثل نوسانات خلقی، رفتارهای بی فکر و بی پروا (ایمپالسیو)، رفتارهای پارانوئیدی، فقدان شعور اجتماعی)، این پدیده نشان می دهد که اختلالات شخصیت ممکن است اختلال نباشند، بلکه صرفا نشان دهنده ابعاد افراطی خصوصیات شخصیتی عادی باشند، مشکل دیگر این است که در اکثر اختلالات شخصیت خصوصیات مشترکی وجود دارد که تا حدی همپوشانی نشان می دهند (مثل رفتارهای ایمپالسیو، اعتماد به نفس ضعیف)، و توصیه می شود که روان شناسان بالینی در هر درمانجو فقط یک اختلال شخصیت دیاگنوز کنند (او را مبتلا به بیش از یک اختلال شخصیت اعلام نکنند).