เมื่อต้นเดือนกันยายนที่ผ่านมา มีคลิปนักเรียนกลุ่มหนึ่งยืนเข้าแถวหน้าเสาธงและร้องเพลงชาติพม่าถูกเผยแพร่ในสื่อสังคมออนไลน์ไทยหลายแพลตฟอร์ม ซึ่งนำไปสู่การวิพากษ์วิจารณ์เป็นวงกว้าง ต่อมา กระทรวงศึกษาธิการมีคำสั่งให้มีการตรวจสอบและนำมาสู่การสั่งปิด โดยให้เหตุผลไว้ว่าศูนย์การเรียนรู้เด็กข้ามชาติดังกล่าวจัดตั้งโดยไม่ได้รับอนุญาตจากกระทรวงฯ

คลิปไวรัลดังกล่าวเกิดขึ้นในช่วงเดียวกับที่รัฐบาลไทยยื่นตราสารถอนข้อสงวนข้อ 22 ของอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็ก ซึ่งว่าด้วยเด็กผู้ลี้ภัยและเด็กผู้แสวงหาที่พักพิง อันจะมีผลให้เด็กทุกคนได้รับสิทธิขั้นพื้นฐานโดยปราศจากการเลือกปฏิบัติ อย่างไรก็ตาม ผู้ใช้สื่อออนไลน์จำนวนหนึ่งได้ส่งต่อข้อมูลที่บิดเบือนไปว่าการถอนข้อสงวนฯ จะทำให้เด็กซึ่งเป็นลูกหลานแรงงานข้ามชาติที่อาศัยอยู่ในไทยได้รับรองสัญชาติไทยทันที

ความเคลื่อนไหวบนโลกออนไลน์เหล่านี้นำไปสู่การโหมกระพืออคติต่อคนข้ามชาติและมีกระแสเรียกร้องให้ยุติการให้ความช่วยเหลือลูกหลานของคนกลุ่มนี้ สะท้อนให้เห็นอคติอันฝังรากลึกที่ทำให้การเลือกปฏิบัติยังเกิดขึ้นในสังคมไทย

101 In Focus สัปดาห์นี้ จึงชวนสำรวจชีวิตอันไร้หลักประกันและเรื่องราวการต่อสู้ของเด็กข้ามชาติและเด็กไร้สัญชาติ ทั้งกรณีเด็กที่เกิดในไทยแต่ไม่ได้รับการรับรองสัญชาติ และลูกหลานแรงงานข้ามชาติที่ติดตามพ่อแม่มาทำงาน ในวันที่อคติยังไม่เลือนหายไป จะผลักดันอย่างไรให้เด็กข้ามชาติและเด็กไร้สัญชาติเข้าถึงโอกาสในชีวิตได้อย่างเท่าเทียม

ดำเนินรายการโดย เพ็ญพิชชา มุ่งงาม และ ณัชชา สินคีรี กองบรรณาธิการ The101.world
…
อ่านบทความเพิ่มเติมได้ที่:

“เราไม่ได้มีเวลาทั้งชีวิตเพื่อรอบัตรประชาชนใบเดียว” : ชีวิตไร้หลักประกัน ฝันที่ถูกกั้นขวาง บนเส้นทางการต่อสู้ของ ‘เด็กไร้สัญชาติ’
https://www.the101.world/stateless-children-struggle-for-rights/

“สัญชาติไม่ควรตัดโอกาสทางการศึกษาของใคร” ศูนย์การเรียนรู้เด็กข้ามชาติ มหาชัย พื้นที่เติบใหญ่ของลูกแรงงานพม่า
https://www.the101.world/migrant-children-training-center-mahachai/

‘ศูนย์การเรียนสามเณรไร้รัฐ’ การศึกษาใต้ร่มกาสาวพัสตร์ที่ไร้เส้นพรมแดน
https://www.the101.world/stateless-novices-education/