İsrail ve İran, 13 Haziran'da İsrail'in saldırıları sonucunda 12 günlük bir savaşa girdi. ABD Başkanı Donald Trump'ın duyurduğu ateşkes sonucunda 24 Haziran'da taraflar saldırıları sonlandırdı.

Savaş sırasında İsrail, İran'ın gaz sahalarını, radarlarını, askeri hava üslerini, hava savunma sistemlerini, Devrim Muhafızları karargahlarını, füze fırlatıcılarını, füze depolarını, nükleer tesisleri ve nükleer fizikçilerini hedef aldı. İran Genelkurmay Başkanı, saldırılarda hayatını kaybetti.

İsrail, saldırılarında savaş uçaklarını kullandı. İlk gün Irak hava sahası üzerinden seyir füzeleri ateşleyen İsrail, ilerleyen günlerde İran hava sahasına girdi.

İran da İsrail'e karşılık olarak balistik füzeler kullandı. İsrail'de borsa merkezi, Hayfa limanı, Mossad karargahı, biyolojik araştırma laboratuvarı, askeri hastaneler ve çeşitli istihbarat birimleri hedef alındı. Saldırılar sonucunda Tel Aviv ve Hayfa'da ciddi yıkım gözlemlendi.

ABD, savaşa 22 Haziran'da doğrudan müdahil oldu. Hava Kuvvetleri’ne ait 7 B-2 casus bombardıman uçağı, 22 Haziran'da geceyarısı İran’ın Fordo, Natanz ve İsfahan nükleer tesislerine ve uranyum zenginleştirme merkezlerine saldırı düzenledi. Saldırıya, ABD’nin İran açıklarındaki denizaltılarının da Tomahawk seyir füzeleri fırlatarak dahil olduğu açıklandı.

Trump, İran'ın nükleer programının ortadan kaldırıldığını iddia etti. Kimi uzmanlar ise İran'ın nükleer programının ancak birkaç ay geriye gittiğini öne sürdü.

Diğer yandan ABD'ye yakın ve Amerika'da yaşayan İranlı kimi isimler, İran'da mevcut yönetime karşı ayaklanma çağrısında bulundu. İran'da herhangi bir sokak eylemi yaşanmazken, İsrail'de Binyamin Netanyahu hükümeti, İran'da rejim değişikliği arzuladıklarını açıkça söyledi.

İsrail-İran ateşkesini, İran’daki iç siyasi dinamikleri, Batı’nın rejim değişikliği söylemlerini ve mevcut tabloyu, Ortadoğu ve İran çalışmaları uzmanı Dr. Mehmet Akif Koç ile konuştuk.

Dr. Mehmet Akif Koç’a göre İsrail ve ABD, İran’a yönelik hedeflerine ulaşamadığı için ateşkesin ömrü uzun olmayacak:

İran’ın Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) denetçilerinin ajanlık yaptığı iddiasını değerlendiren Dr. Mehmet Akif Koç, bunun gerçeği yansıtmadığını vurguladı. Dr. Koç’a göre Mossad’a karşı ciddi bir istihbarat ve güvenlik zaafiyeti yaşayan İran, durumun üstünü örtmek için farklı bir anlatı geliştirdi:

Dr. Mehmet Akif Koç’a göre İran’a yönelik saldırılar devam etseydi, ılımlı veya şahit kanat, Devrim Muhafızları’ndaki destekçilerini konsolide ederek bir darbe yapabilirdi:

İran’ın önünde üç farklı senaryo bulunduğunu ifade eden Dr. Koç, en gerçekçi senaryonun İran’ın statükoyu korumak için çabalaması olduğunu belirtti:

İran’da seküler bir devrim ihtimalinin oldukça zayıf olduğunu dile getiren Dr. Akif Koç, özellikle seküler kesimin sayıca az olduğunu ve bürokraside kadroları bulunmadığını belirtti. Batı’nın gündeme taşıdığı rejim değişikliği söylemlerinin gerçekçi olmadığını sebepleriyle anlatan Koç, öte yandan İran’ın devlet olarak zayıflaması durumunda taşra kesiminde etnik ve mezhepsel ayrılıkçı grupların sahada kontrol elde etme ihtimalinin daha fazla olduğunu söyledi: