Help ons voortbestaan door te doneren: https://desnijtafel.nl

Als je niet kunt doneren: likes, subscribes (met belletje) en comments op Youtube en recensies op iTunes en Spotify zijn gratis en helpen ook.



RECTIFICATIE

Commenter @TomasTravels wees ons er terecht op dat onze informatie over de regels rond het uitlezen van smartphones verouderd is. Vorig jaar heeft het Europese Hof van Justitie in de zaak CG/Landeck de regels zodanig scherp geformuleerd dat het uitlezen van méér dan wat zeer oppervlakkige data al niet meer 'beperkt' genoemd kan worden en dus een machtiging van de rechter vereist. Er volgde een nieuw arrest van de Hoge Raad (ECLI:NL:HR:2025:40 9) dat hierbij aansluit en nu als leidend moet worden beschouwd, i.p.v. het door ons getoonde arrest uit 2017. De Hoge Raad zegt:



"Politiemensen mogen op basis van hun eigen bevoegdheden zonder nadere toestemming onderzoek doen aan inbeslaggenomen voorwerpen – waaronder elektronische gegevensdragers – als dat niet meer dan een beperkte inbreuk op de privacy van de gebruiker van dat voorwerp oplevert. De wet vereist in zo’n geval geen voorafgaande rechterlijke toetsing of tussenkomst van de officier van justitie. Een onderzoek om alleen de identiteit van de gebruiker vast te stellen is zo’n beperkte inbreuk. Een ander voorbeeld is een opsporingsambtenaar die een bij een verdachte aangetroffen smartphone of computer bekijkt en daarbij enkele beperkte waarnemingen doet over het feitelijk gebruik daarvan op dat moment of direct voorafgaand aan de inbeslagname, bijvoorbeeld door na te gaan welke contacten de gebruiker van een telefoon kort tevoren heeft gelegd.



Van een beperkte inbreuk op de persoonlijke levenssfeer is echter geen sprake als op voorhand is te voorzien dat door het onderzoek aan de gegevensdrager inzicht wordt verkregen in verkeers- en locatiegegevens maar ook in gegevens zoals foto’s, de browsergeschiedenis, de inhoud van via die smartphone uitgewisselde communicatie en gevoelige gegevens (persoonsgegevens waaruit ras, etnische afkomst, politieke opvattingen en religieuze of levensbeschouwelijke overtuigingen blijken)."



Dit verkleint het verschil tussen het in art. 13 Grondwet vastgelegde briefgeheim en de bescherming van opgeslagen communicatie in het bezit van verzenders en ontvangers. De grens voor machtiging ligt niet bij het punt waarop een 'min of meer compleet beeld ontstaat' maar al veel eerder. Toch is het verschil daarmee niet weg. Er is nog steeds inspectie van een smartphone door de politie mogelijk zonder machtiging van een rechter, terwijl er geen enkele inbreuk op het briefgeheim mogelijk is zonder zo'n machtiging. Ook staat het briefgeheim nog steeds in de Grondwet en de bescherming van data op smartphones niet eens in een gewone wet. Ten slotte bevestigt deze ontwikkeling ons bredere punt dat we voor (betere) bescherming van onze grondrechten veel meer naar internationale verdragen, verordeningen en hoven moeten kijken dan naar de Grondwet.

EINDE RECTIFICATIE



Het is Pieter Omtzigts favoriete toneelstuk: De Grondwet, uiteraard opgesteld door Johan Rudolf Thorbecke in 1848. Nou ja, er staat 1815 boven en hij stamt eigenlijk uit 1798, maar sinds 1848 staat hij echt als een huis. Een huis waarin slavernij legaal was trouwens. Gelukkig is de slavernij in 1863 afgeschaft (of 1873?) en en nu danken wij allemaal onze vrijheid aan dit document. Rechters mogen er niet aan toetsen en het is ondergeschikt aan een heleboel verdragen, maar de tekst is fantastisch. Toch? Met Ewout Jansen & Kasper C. Jansen.



In deel 13: In Nederland gold het briefgeheim lange tijd alleen voor brieven, telegrammen en telefoongesprekken. Pas sinds 2022 (!) valt communicatie via internet er ook onder. Nu mag de overheid je brieven en telecommunicatie niet inzien, tenminste, niet tijdens de periode dat de berichten onder het beheer vallen van de transporteur.