Indianie: Historia, którą próbowano wymazać.
Description
To nie tyle opowieść o „dzikim Zachodzie”, co o świecie, który istniał na długo przed Kolumbem - i o tym, co się z nim stało, gdy na horyzoncie pojawiły się europejskie żagle. W tym odcinku ruszamy śladem rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej: od pierwszych łowców sprzed kilkunastu tysięcy lat, przez potężne miejskie centra jak Cahokia i skalne miasta Indian Pueblo, po Konfederację Irokezów, która stworzyła jeden z najciekawszych systemów politycznych swoich czasów.
Potem przychodzi kontakt z Europą: Kolumb, wyprawy, choroby, misje chrześcijańskie, pierwsze wojny i zderzenie dwóch zupełnie różnych wizji świata. Opowiadam o wojnach z XVII i XVIII wieku, o tym, jak rodziły się Stany Zjednoczone - i co to oznaczało dla plemion, które nie były zaproszone do stołu, przy którym dzielono ich ziemie.
Kulminacją historii Indian jest XIX wiek: ustawa o przesiedleniach, Szlak Łez Czirokezów, ostatnie wojny na preriach, Ustawa Dawesa i system rezerwatów, Taniec Duchów i masakra pod Wounded Knee, która symbolicznie zamyka epokę Wojen Indian.
Ale na tym historia się nie kończy. W XX wieku pojawia się cichy opór, raporty o nadużyciach, próby reform, a wreszcie ruch Red Power, okupacja Alcatraz i Wounded Knee 1973 - to momenty, w których rdzenni Amerykanie mówią głośno: „my wciąż tu jesteśmy”.
To odcinek o utracie ziemi, języka i wolności, ale też o pamięci i przetrwaniu. O tym, jak łatwo wymazać kogoś z mapy - i jak trudno wymazać go z historii.
Dobrego słuchania!
Rafał ✨
Timeline:
0:00 Intro
1:40 ROZDZIAŁ I: Ci naprawdę pierwsi Amerykanie (ok 15.000 PNE – 1500 NE)
7:06 Indiańskie złożone kultury i społeczności (1000 PNE – 1500 NE)
12:32 Cahokia – miasto Indian Missisipi
18:17 Duchowość i kosmologia Indian
26:08 Kopiec Mnichów, Duchowość kultury Missisipi
36:52 Upadek Cahokii i transformacja religijna
41:55 Indianie Pueblo; Hohokam
49:19 Konferedracja Irokezów
1:00:01 Rola kobiet u Indian; Matrylinearność
1:06:48 Ameryki przed kontaktem z Europą – Podsumowanie dotychczasowej historii
1:12:43 ROZDZIAŁ II: Pierwszy kontakt z Europą; 1492-1700
1:16:08 Krzysztof Kolumb
1:26:12 Po Kolumbie – kolejni kolonizatorzy po 1492 r.
1:30:01 Anglia, Francja, Holandia – dalsza kolonizacja
1:39:51 Dlaczego Indianie od razu nie walczyli z Europejczykami?
1:42:47 Bakterie i choroby przywiezione z Europy
1:47:37 Choroby jako broń
1:50:34 Alkohol i Dieta
1:54:45 Misjonarze i Chrześcijaństwo
1:58:57 ROZDZIAŁ III: Początek Wojen Indian (1600-1800)
2:00:33 Wojna Króla Filipa
2:06:53 Konfederacja Irokezów – Mistrzowie sprawnej dyplomacji
2:11:23 Rewolucja Amerykańska
2:18:38 ROZDZIAŁ IV: Szlak Łez i przymusowe deportacje Indian (lata 1830 i dalsze)
2:28:39 Szlak Łez
2:34:03 ROZDZIAŁ V: Ostatni Krzyk Plemion – ostatnie lata woje i asymilacja kulturowa (1850-1930)
2:40:36 Wielka Wojna Siuksów i Little Bighorn
2:46:14 Ustawa Dawesa i Asymilacja Kulturowa (1887-1930)
2:49:54 Taniec Duchów; Wounded Knee
2:53:51 Asymilacja Kulturowa
2:58:43 ROZDZIAŁ VI: Cichy Opór – XX wiek i współczesność
3:04:51 Czerwona Siła
3:09:01 Wounded Knee (ponownie – 1973 r.)
3:12:36 Od lat 80-tych do współczesności
3:17:41 Epilog: Trwanie
3:19:06 Outro
3:21:18 Patroni
3:22:50 Ciekawostka
✨ Jeśli Ci się podoba – Zostań Patronem! https://patronite.pl/podcasthistoryczny 💖
Moja ksiażka „Historia dla Odważnych” – kup szybko i bezpiecznie na https://odwaga.alt.pl 🔥🔥 [autopromocja]
TT: https://twitter.com/sadowski_rafal
IG: https://www.instagram.com/rafal_sadowskii
Niektóre źródła: https://pastebin.com/6Ek7RJ93
Patroni: https://pastebin.com/xkWRD4Fz
Dziękuję, że towarzyszycie mi na pokładzie tego statku podczas podróży przez fale historii!




![Naród bez Państwa - Historia Polski 1795-1864 [Zabory, Legiony, Napoleon, Powstania] Naród bez Państwa - Historia Polski 1795-1864 [Zabory, Legiony, Napoleon, Powstania]](https://storage.pinecast.net/podcasts/8aa9409f-6b17-438c-aa94-f48982c1f0c7/artwork/e1d946e7-5d27-40b0-9288-9f7083d3d105/Copy_of_Copy_of_PODCAST_HISTORYCZNY.jpg)


















