W dzisiejszym odcinku rozmawiamy o zbieraniu folkloru w XIX wieku, a także o inspiracjach folklorem w polskiej muzyce artystycznej tego okresu. Temat jest bardzo szeroki i złożony. Mówi się, że dziewiętnaste stulecie to czas wzmożonego zainteresowania wszystkim tym, co ludowe; jak się okazuje, obok romantycznych fascynacji było też miejsce na rozwój metod naukowych. Zapraszamy więc w podróż do czasów, w których etnografia muzyczna dopiero zaczynała się rozwijać.

Gościnią odcinka jest etnomuzykolog dr Gabriela Gacek – absolwentka Wydziału Instrumentalnego Akademii Muzycznej we Wrocławiu (fortepian) oraz muzykologii na Uniwersytecie Wrocławskim. W 2019 roku obroniła w Instytucie Sztuki PAN w Warszawie pracę doktorską pt. „Tradycje muzyczne górali kliszczackich”. Jest dwukrotną stypendystką Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, członkinią International Council for Traditions of Music and Dance oraz Stowarzyszenia Polskie Seminarium Etnomuzykologiczne. Uczestniczyła w pracach zespołu merytorycznego opracowującego tom „Podlasie i Kurpie” w serii „Polska pieśń i muzyka ludowa. Źródła i materiały”, wydawanej przez Instytut Sztuki PAN w Warszawie. Dwukrotnie otrzymała grant badawczy w programie Instytutu Muzyki i Tańca Muzyczne Białe Plamy, a w latach 2018–2019 brała udział w projekcie Małopolskiego Centrum Kultury Sokół pt. Małopolska źródłem tradycji (Nowa Akcja Zbierania Folkloru). Od 2023 roku zatrudniona w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego na stanowisku asystenta z doktoratem.

Spis treści

(00:00 ) Wprowadzenie. Wyraziciel duszy narodu

(04:55 ) Mity i mistyfikacje

(07:07 ) Przed Kolbergiem. Hugo Kołłątaj

(10:34 ) Łukasz Gołębiowski i Karol Kurpiński

(14:08 ) Popularyzacja i opracowania

(17:56 ) Panslawizm i komparatystyka

(19:58 ) Ewolucja metody Kolberga

(24:30 ) Kolbergowskie niespodzianki

(27:46 ) Kraków i Podhale

(30:45 ) Kompozytorskie inspiracje

(33:19 ) Moniuszko pod strzechami

(36:43 ) Od Żeleńskiego do Kilara

(40:29 ) Kopalnia inspiracji

Z księgarni PWM: F. Nowowiejski, „Pieśni na głos i fortepian. Opracowania świeckich melodii ludowych”: https://pwm.sklep.pl/piesni-solowe-z-towarzyszeniem-fortepianu

Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu „Dziedzictwo Muzyki Polskiej”.