Zapis spotkania promocyjnego numeru Autoportretu “Ziemia/z ziemi”, które odbyło się 3 kwietnia 2025 roku na Wydziale Architektury Krajobrazu Politechniki Krakowskiej

Justyna Dziedziejko i Magdalena Wnęk z pracowni topoScape opowiadają o projekcie Kopca Powstania Warszawskiego, który współtworzyły z pracownią Archigrest na zamówienie Zarządu Zieleni Miasta Stołecznego Warszawy.

Architektki krajobrazu w wykładzie przybliżają swoją metodę projektową, opartą o analizę miejsca i wartości kulturowych, język wzorców, zastanej i kreowanej bioróżnorodności. Naświetlają również reakcję społeczności, i splatanie, przenikanie i wzajemne oddziaływania przyrody i pamięci w opowieści wykreowanej na Kopcu.

TOPOSCAPE – Justyna Dziedziejko i Magdalena Wnęk Pracownia architektury krajobrazu. Zajmuje się szeroko pojętym projektowaniem krajobrazu w kontekście współczesnych miast. Uwzględnia kontekst miejsca, uwarunkowania przyrodnicze i ekonomiczno-eksploatacyjne, relacje społeczne między użytkownikami, potrzeby zrównoważonego rozwoju oraz gospodarowanie wodami opadowymi. Za park na Kopcu Powstania Warszawskiego, zrealizowany z biurem Archigrest, otrzymała nagrody m.in.: Towarzystwa Urbanistów Polskich, Landezine International Landscape Award (LILA), architektoniczną tygodnika „Polityka”, Prezydenta m.st. Warszawy, European Prize for Urban Public Space 2024.  Park został również nominowany do europejskiej Nagrody architektonicznej Mies van der Rohe 2026.

„Autoportret” ZIEMIA/Z ZIEMI 4 [86] 2024

Geologia daje nam wgląd w czas głęboki, niewyobrażalnie odległy, a jednocześnie przekształcony w byt konkretny, materialny i bezpośrednio kształtujący nasze otoczenie. Ostatnio dokonuje się w nauce zwrot materialny, badacze i badaczki śledzą tropy i na nowo opowiadają nasze relacje z materią i miejscem, przepisują historię – nie tylko – architektury. Ukazują związki budowania z wydobyciem i energią. Współczesne budowanie jest aktem przemocy wobec ziemi, jej warstw geologicznych: najpierw powstaje wykop, człowiek wyrzuca żyzną glebę, miejsce zmienia się nieodwracalnie. Następnie utwardza się powierzchnię, neguje jej przepuszczalność. Odpompowujemy wody podziemne, wymuszamy zmianę ich biegu. Odcięciem się od gruntu rozpoczynamy nasze odizolowanie od środowiska. Wielu z nas funkcjonuje na co dzień w kontrolowanych termicznie biurach i mieszkaniach. Ich temperaturę regulują urządzenia podłączone do prądu. Systemy HVAC działają na paliwa kopalne, przetworzone szczątki organiczne dawnych zwierząt zakumulowane w ziemi. Współczesna architektura zerwała tradycyjne związki z ziemią. Nie sposób już dociec, gdzie powstają poszczególne materiały (a raczej produkty) budowlane. Dobra wiadomość brzmi: z ziemi, tej obok nas, również możemy budować. Czy nasze związki z ziemią da się zmienić, ustanowić ponownie?

Więcej: https://www.autoportret.pl/numery/ziemia-z-ziemi-pl/

Spotkanie dofinansowane ze środków MKIDN, Fundusz Promocji Kultury