در این قسمت درباره دوران اصلاحات میرزا حسین خان مشیرالدوله سپهسالار حرف می‌زنیم و مروری بر جوانب تاریخ روشنفکری پیرامون آن هم می‌کنیم.

نقل قولهای مستقیم این قسمت از این منابع بود:

• «دفتر تنظیمات» یا «کتابچه غیبی» از میرزا ملکم خان.


• کتاب «یک کلمه» از میرزا یوسف مستشارالدوله.


• نامه‌های حسین خان مشیرالدوله که از کتاب «اندیشه ترقی و حکومت قانون» اثر فریدون آدمیت .


• متن «لایحه تشکیل دربار اعظم»  از کتاب «مرآت البلدان» اثر محمدحسن خان اعتمادالسلطنه.


• شرح مجالس تنظیمات از «کتابچه تنظیمات حسنه» اثر حسین خان مشیرالدوله، به کوشش علی‌اصغر حقدار.


• رساله «پلتیکای دولتی» از میرزا ملکم خان.

منابع برای مطالعه بیشتر:

• اندیشه ترقی و حکومت قانون: عصر سپهسالار از فریدون آدمیت


• فکر آزادی و مقدمه نهضت مشروطیت از فریدون آدمیت


• معاهدات و قراردادهای دوره قاجاریه به کوشش غلامرضا طباطبایی مجد


• سپهسالار اعظم از محمود فرهادمعتمد


• یک کلمه از یوسف مستشارالدوله، به کوشش باقر مومنی


• رساله‌های میرزا ملکم خان از میرزا ملکم خان، گردآوری از حجت‌الله اصیل


• Mirza Malkum Khan, by Hamid Algar


• Russia and Britain in Persia, by Firuz Kazemzadeh