Teknofilia

Sedat Peker’in video ve tweet paylaşımları, Türkiye'de gündem olmaya devam ederken, ilk defa YouTube ve Twitter ile diğer sosyal medya hesaplarına erişim engeli getirme kararı alındı.Bu karar, teknoloji devlerini geçtiğimiz yıl yürürlüğe giren Sosyal Medya Yasası ile karşı karşıya bıraktı.Şu ana kadar Türkiye'nin bu kararı yerine getirilmiş değil... 1 Ekim 2020’de yürürlüğe giren Sosyal Medya Yasası, Türkiye’de 1 milyon ve üzeri kullanıcı sayısına sahip platformların temsilci atamasını zorunlu kılmıştı. YouTube, Twitter, Facebook, TikTok ve Pinterest gibi devler, platformları adına Türkiye’ye temsilcilerini atamışlardı.Peker kararının yerine getirilmemesinin ardından bazı bilişim uzmanları, "Sosyal medya devleri Türkiye'de dize getirilemedi" yorumları yapmaya başladı. Peki işin aslı ne, eğer bu kararlar uygulanmazsa hangi süreç devreye girer?Ahval editörleri Ali Aslangül, Ali Abaday ve Evren Dede, Teknofilia'da bu sorunun cevabı üzerinden değerlendirmelerini yapıyorlar.Öte yandan haftalardır devam eden kripto para, UFO ve uzay konularındaki son gelişmeleri de ele alan editörler, yakın gelecekte dünyayı nelerin bekleyebileceği konusundaki yorumlarını paylaşıyorlar.

Dünyanın en zengin insanları çoğu zaman rol model olurlar. Kimi zaman ise nefret objesi hâline gelirler. Bunlardan birisi de, her yıl dünyanın en zenginleri listesinde zirvelerde yer alan Amazon'un sahibi Jeff Bezos.Bezos, 20 Temmuz'da ABD’nin Teksas eyaletinden havalanacak Blue Origin roketi ile birlikte 11 dakikalık bir uzay yolculuğuna hazırlık yapıyor.Milyarder iş insanını yolculuğunda kardeşi Mark Bezos’un yanı sıra, açık artırmada 28 milyon dolar ödeyen bir talihli katılacak.Ancak, dünyanın en zengin insanının Dünya’ya geri dönmesini istemeyen bir topluluk, internette bir imza kampanyası başlattı. Altı binden fazla imzanın toplandığı kampanyada Bezos, Süpermen’in azılı düşmanı Lex Luthor’a benzetildi.Ahval editörleri Ali Aslangül, Ali Abaday ve Evren Dede, Teknofilia'da Bezoss'un neden Dünya'da istenmeyen adam ilan edildiğini, kendisine yönelik tepkilerin geçerliliği olup olmadığını konuştular. Bezoss'un uzay yolculuğunun nasıl olacağını da kamuoyu ile paylaşılan bilgiler eşliğinde değerlendirdiler. “Jeff Bezos'un Dünya'ya Yeniden Girişine İzin Vermeme Kampanyası” adlı girişim, “İinsanlığın kaderi sizin ellerinizde. Bezos’u Dünya'dan uzak tutalım” ifadeleriyle destekçi bulmaya çalışıyor.Bununla birlikte, 30 yıl önce online alışveriş potansiyelini fark ettikten ve Amazon'u bir internet kitapçısı olarak kurduktan sonra 193,4 milyar dolarlık (Forbes, 2021) net servete sahip olan dünyanın en zengin insanı, gelecek ay şirketin zirvesindeki pozisyonunu bırakıyor.Diğer taraftan Bezos, Amazon üzerinden rekabete aykırı uygulamalar yaptığı iddiasıyla sıklıkla eleştirildi. Ayrıca, düşük ücretler, çalışanların sürekli gözetimi ve ücretsiz fazla mesai de dahil olmak üzere Amazon'daki tartışmalı çalışma politikaları nedeniyle bir hedef hâline geldi. Öte yandan Teknofilia yayınında bu hafta Almanya'da istihbarat kurumlarına WhatsApp ve benzeri uygulamalardan yapılan şifreli yazışmaları okuma imkânı veren yasa tasarısı Federal Meclis’ten geçmesi de ele alındı.Hükümetin hazırladığı ve daha önce Bakanlar Kurulu'ndan geçen tasarı 280'e karşı 355 oyla kabul edildi, 4 milletvekili çekimser kaldı.Böylelikle özellikle ülkenin iç istihbarat servisi Alman Anayasayı Koruma Teşkilatına (BfV) WhatsApp ve benzeri uygulamaları izleme imkânı verilecek ve BfV’nin kişileri takip etmesinin önündeki engeller kalkacak.Ahval editörleri, bu izlemenin hangi şartlar oluştuğunda gerçekleşeceği konusunu masaya yatırıyor ve istihbarat kafasına göre her mesaja ulaşabilecek mi sorusuna cevap arıyorlar.Alman hükümeti bu yasayla özellikle aşırı sağla mücadelede BfV ile Askeri İstihbarat Servisi (MAD) arasındaki iletişimi iyileştirmeyi de hedefliyor.Muhalefet partileri ise yasayı vatandaşların haklarına müdahale olarak değerlendiriyor.

New York merkezli araştırmacı gazetecilik kuruluşu ProPublica; Jeff Bezos, Elon Musk ve Michael Bloomberg gibi dünyanın en zengin insanlarının hemen hemen hiç vergi ödemediğini belgeledi.Buna göre Amazon kurucusu Bezos 2007 ve 2011, Tesla kurucusu Elon Musk ise 2018 yılında hiç gelir vergisi ödemedi.15 yıldan uzun süredir ABD Vergi Dairesi'ne (Internal Revenue Service) gönderilen vergi beyannamelerinden alınan bilgilere dayanan belgeler, teknoloji milyarderlerinin vergi borçlarını nasıl “sıfırladıklarını” ortaya koydu.Peki, bu ifşaat, milyarderlerin vergi beyannamelerinde yasa dışı işler çevirdiği anlamına mı geliyor, ABD Vergi Kanunu bu konuda nasıl bir kapı açıyor?Ahval editörleri Ali Aslangül, Ali Abaday ve Evren Dede, Teknofilia yayınında bu hafta bu sorulara yanıt ararken, teknoloji dünyasında öne çıkan diğer gelişmeleri de ele alıyorlar.

Teknoloji dünyasında artık Elon Musk’sız bir gündem neredeyse hiç olmuyor.Son haftalarda kripto para piyasasındaki manipülasyoncu tavırları ile tepkileri üzerine çeken Musk, bir kez daha yine sahnedeydi. Bitcoin’i Tesla ödeme opsiyonları arasından çıkararak düşüşü tetikleyen Elon Musk sonrasında elindeki Bitcoin yatırımını sattığını ima ederken çark ederek satmadığını söylemişti. Musk bu kez ayrılma imasıyla Bitcoin’e bir kırık kalp emojisi bırakarak yüzde 8 civarında düşmesine neden oldu. Teknofilia yayınında bu hafta Elon Musk neyin peşinde sorusuna yanıt arıyoruz.Yayında Bitcoin üzerinden Türkiye’deki kripto para piyasasının hacmini de Merkez Bankası'nın ilk kez gündeme getirdiği raporundan ayrıntılarla konuştuk.ABD Savunma Bakanlığının (Pentagon) elindeki UFO görüntüleri hakkındaki tartışmalar da yine bu haftanın öne çıkan başlıklarındandı. Ülkenin San Diego kenti kıyılarında siyah bir objenin denize inerek ortadan kaybolduğu görüntülerine ilişkin ABD’nin eski başkanı Barack Obama yeni açıklamalarda bulundu. Obama, ABD'nin uzaylılara kendini savunmak için silah sistemlerine çok daha fazla para harcayabileceği ve yeni dinlerin ortaya çıkabileceği konusunda uyardı.Obama’nın açıklamaları, ABD Ulusal İstihbarat Direktörlüğü'nün UFO'larla ilgili gizli dosyalarına ilişkin raporunu açıklamaya hazırlandığı sırada gelirken, “Uzaylıların olduğu bilgisinin, insanların ortak noktalarını pekiştireceğini düşünüyorum” ifadesi yeni bir tartışmanın da fitilini ateşledi.Ahval editörleri Obama’nın mesajları üzerinden uzay ve uzaylıların varlığına ilişkin tezler konusunda değerlendirmelerini paylaştılar.

Teknoloji dünyasında son bir haftada yaşananları konuştuğumuz Teknofilia yayında bu hafta sosyal medya devi Facebook’un koronavirüsle ilgili pandoranın kutusunu açan kararı, film dünyasında dengeleri değiştirecek satın almayı ve öne çıkan başlıkları ele aldık.Facebook, salgının kaynağının insan yapımı olduğu yönündeki paylaşımlara getirdiği yasağı kaldırdığını duyurdu.Facebook'un internet sitesinden yapılan açıklamada, "Virüsün kökenine ilişkin devam eden araştırmalar ışığında ve halk sağlığı uzmanlarına danışmamız sonucunda, insan yapımı olduğu veya üretildiği iddialarını artık engellemeyeceğiz" ifadesine yer verildi.Açıklamada, salgınının değişen doğasına ayak uydurmak için sağlık uzmanlarıyla çalışmaya devam edileceği, yeni gerçekler ve eğilimler ortaya çıktıkça Facebook politikalarının düzenli olarak güncelleneceği kaydedildi.Facebook, Şubat 2021'den bu yana buna izin vermiyordu.Ahval editörleri Ali Abaday, Ali Aslangül ve Evren Dede, Teknofilia'da Facebook’un bu adımı üzerinden “Sansür, acaba sosyal medya şirketlerinin görevi mi?” sorusuna cevap arıyorlar.Haftanın bir diğer önemli gelişmesi ise Amazon’un, 8,45 milyar dolara Metro Goldwyn Mayer'i satın almasıydı.MGM’nin kütüphanesinde 4 bini aşan film ve 17 binden fazla televizyon içeriği bulunuyor.Amazon’un hisseleri haber sonrasında yüzde 0,5 yükseliş kaydetti. Amazon'un bu satın alması 2017 yılındaki 13,7 milyar dolarlık Whole Foods alımından sonraki en büyük ikinci anlaşma oldu.Abaday, “stream dünyasında bir ya da iki şirketin düşmesine yönelik tarihin ilk adımı” olarak yorumluyor bu satın almayı.“Çok erken bir tahmin belki ama ilerisi için inanılmaz önemli bir satın alma” diyen Abaday, “Artık Amazon’un elinde dev bir arşiv var. Netflix’in giderek ivme kaybeden içerik yelpazesini kırabilecek bir durumdan bahsediyoruz” diyor.

Teknoloji dünyasında yine sıcak gelişmelerin yaşandığı bir haftayı geride bıraktık.Dünyanın en zengin insanlarından biri olan ve SpaceX ile Tesla’yı yöneten Elon Musk, kripto para piyasasında spekülatif hareketlerine devam ediyor.Tesla'nın satış planından vazgeçmesi sonrası Bitcoin'e darbe indiren Musk, bu kez Starbase (STAR) Coin'e el veren paylaşımları ile gündem oldu.Musk'ın paylaşımı sonrasında Starbase Coin'de rekor yükselişler yaşandı.Öte yandan haftanın en flaş gelişmesi ise, WhatsApp'ın Türkiye'de kullanıcılara gizlilik sözleşmesi dayatmasından vazgeçmesi oldu.Rekabet Kurumu’nun başlattığı soruşturma kapsamında savunması alınan WhatsApp temsilcileri, güncellemenin Türkiye’de yürürlüğe girmeyeceğini iletti. Sözleşmeyi kabul edenler dahil sözleşmeden muaf tutulacak ve güncellemeye onay vermelerini talep eden bildirimler almayacak.Ahval editörleri Ali Abaday, Ali Aslangül ve Evren Dede, Teknofilia'da bu hafta teknoloji dünyasındaki son gelişmeleri ele aldı.Dede, Abaday ve Aslangül, WhatsApp'ın Türkiye'de neden pes ettiğini ve bunun bir zafer olup olmadığını tartışırken, gündemin öne çıkan başlıkları arasındaki Uzay ve UFO'ya dair açıklamaları da yorumluyorlar.Amazon'un kurucusu Bezos'un uzay şirketi Blue Origin, uzay yolculuğunda bir kişilik koltuğu müzayede ile satışa çıkarmıştı. Açık artırma devam ederken şirket New Shepard roketindeki bir koltuk için verilen en yüksek teklifi de açıkladı. Buna göre teklif, çoğu insan için 2.6 milyon dolar gibi astronomik sayılabilecek bir rakam oldu...Japon milyarder Maezawa ise, 8 Aralık'ta Baykonur Uzay Üssü'nden Rus Soyuz MS-20'ye gitmeyi planladığı uzay seyahatine ilişkin 20 milyon ila 40 milyon doları gözden çıkardığı açıkladı.Bu fiyatlar gerçekten de astronomik mi, sıradan vatandaşların Uzay'a yolculuk hayali bir hayalden öte değil mi?Ahval editörleri konuya ilişkin örneklerle değerlendirmeler yapıyorlar.Öte yandan Pentagon geçtiğimiz günlerde 'Tanımlanamayan Hava Olayları'nı gösteren birkaç videonun gerçek olduğunu ve ABD ordusu tarafından kaydedildiğini doğrulamış ve gündem olmuştu. O tartışmaların ardından bir açıklama da ABD Eski Başkanı Barack Obama'dan geldi.Komedyen James Corden'in The Late Show programına katılan Obama, kafaları karıştıran şu açıklamayı yaptı:"Uzaylılar söz konusu olduğunda, size yayında söyleyemeyeceğim bazı şeyler var" dedi ve "Gerçek şu ki, göreve geldiğimde 'uzaylı veya uzay gemilerini sakladığımız bir laboratuvar var mı?' diye sordum. Biraz araştırma yaptılar ve cevapları 'hayır' oldu" diye ekledi.Ama gerçek şu ki, gökyüzünde tam olarak ne olduklarını bilmediğimiz nesnelerin görüntüleri ve kayıtları var. Nasıl hareket ettiklerini yörüngelerini bilmiyoruz. Kolayca açıklanabilecek bir kalıpları yoktu. Bence insanlar bunun ne olduğunu anlamaya çalışıyor. Ama bunun hakkında bugün size rapor edeceğim hiçbir şey yok."Uzaylılar gerçekten var mı, yoksa süper güçler bir planın parçası kapsamında mı UFO iddialarını gündeme getiriyorlar?Bu haftaki yayında ayrıca bir dönem internet tarayıcıları piyasasında yüzde 95'lik bir pazar payına sahip olan Internet Explorer'ın çöküş hikâyesi de işleniyor.Son olarak yapay zekânın durdurak bilmeyen gelişimini de değinilen yayında, Google'un cilt hastalıklarını tespit eden uygulaması ve dublajlı filmlerde devrim niteliğindeki çeviri teknolojisi ile Twitter'ın mavi tiki tüm kullanıcılara açması masaya yatırılıyor.

Teknoloji dünyasında yine kripto paraların damgasını vurduğu bir haftayı geride bıraktık.Dünyanın en zengin insanlarından biri olan ve SpaceX ile Tesla’yı yöneten Elon Musk, daha önce Bitcoin ile araç satın almaya yeşil ışık yaktıkları Tesla araç satın alma planını askıya alma kararı aldığını duyurdu. Space X aracılığıyla Mars’a yatırım yapan ve kendisini “Mars’ın İmparatoru” ilan eden Musk, “Bitcoin üretirken kullanılan fosil yakıtların ve özellikle kömürün hızla artması endişe yarattı. Dolayısıyla Bitcoin kullanarak otomobil ve araç satın alma uygulamamızı askıya aldık” dedi.Kripto para piyasalarını sarsan ve yoğun eleştirilerin yönelmesine neden olan karar için “Musk’ın zokası” benzetmesi yapılsa yeridir.Musk, deyim yerindeyse Bitcoin’e satış koyarken, son dönemin yükselen kripto para birimi Dogecoin güzellemelerine başlamış durumda.Daha birkaç ay öncesine kadar çok bilinmeyen Dogecoin, bugün piyasanın en güçlü üçüncü oyuncusu konumunda ve Musk’ın SpaceX yörüngeye uydu yerleştirme ücretini Dogecoin olarak kabul edeceğini açıklaması ile yükseliş trendini daha da yukarılara taşıma yolunda.Ahval editörleri Ali Abaday, Ali Aslangül ve Evren Dede, Teknofilia'da bu hafta Elon Musk’ın kripto para dünyasındaki spekülatif hareketlerinin ardında yatan nedenleri ve teknoloji dünyasında yaşanan son gelişmeleri ele alıyor. Bu haftaki yayında Facebook tarafından satın alınan WhatsApp'ın gizlilik sözleşmesi için belirlediği son uzatma tarihi olan 15 Mayıs’tan sonra ne olacağı da masaya yatırıldı.WhatsApp, 2021 başında gelen tepkiler üzerine eni gizlilik sözleşmesinin onaylanma tarihini 15 Mayıs'a erteleme kararı almıştı. WhatsApp AB başta olmak üzere bazı ülkeler hariç dünya genelinde bu yeni sözleşmenin onaylanmasını zorunlu tutmuştu. Türkiye de onay zorunluluğunun bulunduğu ülkelerden biriydi.Ancak şirket 15 Mayıs öncesi bir taktik değişikliğine gitti ve bu tarihe kadar sözleşmeyi onaylamayanların hesabını askıya almama kararı aldı.Ancak burada da sosyal medya devinin bir “oyun” planladığı “Kullanıcıları neler bekliyor?” sorusuna verdikleri cevaplarda ortaya çıktı.Öte yandan SpaceX’in uydudan internet projesi Starlink ile Google arasında Amazon’a gol sayılabilecek yeni bir anlaşma bu haftanın öne çıkan konularındandı.Google, kullanıcılarına daha iyi hizmet vermek adına SpaceX ile bir anlaşma yaptıklarını açıkladı. Anlaşma kapsamında artık Google Cloud veri merkezlerinde Starlink kullanılacak.Anlaşmanın detayları henüz açıklamanmasa da, Amazon’un da bir bulut servisi göz önünde bulundurulunca iki devin Jeff Bezos’u alt etme girişiminde ortaklık kurduğu yorumları ağırlık kazandı.Yayında son olarak YouTube’un TikTok’a rakip olarak devreye soktuğu Shorts'un etkinliğini artırmak amacıyla içerik üreticilere gelecek yıl boyunca 100 milyon dolar ödeme yapacağını açıklaması konuşuldu.Teknofilia’da yayın boyunca şu sorulara yanıtlar aradık:- Elon Musk’ın Bitcoin zokası sonrası kripto para dünyasını neler bekliyor?- Bitcoin, Ethereum ve Dogecoin’den sonra piyasanın yükselen yeni yıldızı kim?- WhatsApp’ın “15 Mayıs oyunu” ne, bu tarih sonrası kullanıcıları neler bekliyor?- Video platformlarının geleceğinde format değişikliği kaçınılmaz mı?- YouTube, Shorts üzerinden kullanıcılara para vaadi ile TikTok ve Reels’e rakip olabilecek mi?- Google’un Starlink’le yaptığı anlaşma, Amazon’un bulut projesine darbe indirir mi?- Clubhouse rüzgârı söndü mü, Twitter Spaces ölü doğan bir proje mi?

Kripto paralar son ayların en çok konuşulan, aynı zamanda en çok da tartışma konusu olan konuların başında geliyor.SpaceX CEO’su Elon Musk’ın Bitcoin’e yaptığı dev yatırımlar sonrası bu piyasada dengeler değişirken, Türkiye pazarında ise kelimenin tam anlamıyla skandal bir vurgun yaşandı.Thodex adlı kripto para alım satım işlemini gerçekleştiren şirketin 26 yaşındaki CEO’su Faruk Fatih Özer’in 2 milyar dolar ile yurt dışına kaçtığı söyleniyor.Arnavutluk’a gittiği belirlenen ve bu ülkeden kırmızı bülten talebi ile iadesi istenen Özer ise suçlamaları reddederek siber saldırı altındaki şirketini güçlendirmek adına müşterilerle görüşmeye gittiğini iddia ediyor. Ülkeye döneceğini söylese de ağabeyinin medyaya yansıyan ifadelerine göre, “ailesini de çarpıp kaçmış” gözüküyor...Ahval editörleri Ali Abaday, Ali Aslangül ve Evren Dede, Teknofilia'da bu hafta Thodex skandalı sonrası Türkiye’deki kripto para piyasasının nereye evrileceğini irdeliyor.Bu konuda bir kitap da kaleme almış olan Ali Abaday’a göre kripto para konusu uzun süreli ve araştırma isteyen, risklerin de göze alınması gereken bir konu. Şu an için dünya genelinde madeni paralarda yaşanan çöküşün paniğe yol açmasının normal olduğunu söyleyen Abaday, uzun vadeli olarak yatırım yapmanın tam da sırası olduğu görüşünü dile getiriyor.Yayında Apple’ın yeni tanıttığı ürünleri de konuşan editörler, geçmişe yolculuk yaparak Macintosh’tan iMac’e nasıl bir değişim yaşandığını ele alıyorlar.Apple’ın belki de en tartışmalı ürünü olmaya aday cihaz takip anahtarlığı olarak adlandırılan AirTag’in fiyat politikasını masaya yatıran editörler, karşıt görüşlerini dile getiriyorlar ve “Bir anahtarlığa 5 bin lira öder misiniz?” sorusuna cevap arıyorlar.Yayında son olarak NASA’nın, Mars’ta oksijen üretmeyi başarmasını da değerlendiren Ahval editörleri, Perseverance ile Kızıl Gezegene gönderilen "Mars Oksijen Yerinde Kaynak Kullanımı Deneyi (Moxie)" adı verilen cihazın gelecek adına büyük bir adım attığını söylüyorlar.Editörler, “Mars’ta yaşam artık çok uzak değil mi?” sorusunu etraflıca ele alıyorlar ve olasılıklar üzerinden yorumlarını paylaşıyorlar.

Kripto paralar son ayların en çok konuşulan, aynı zamanda en çok da tartışma konusu olan konuların başında geliyor.SpaceX CEO’su Elon Musk’ın Bitcoin’e yaptığı dev yatırımlar sonrası bu piyasada dengeler değişti. Bitcoin, rekor kıran çıkışlarına bir yenisini daha ekleyerek 68 bin doların üzerini de gördü.Bitcoin'in değeri, bazı büyük şirketler tarafından yapılacak ödemelerde kabul edilmeye başlanmasıyla birlikte 2020 sonlarından bu yana üçe katlanmış durumda.Ancak bazı analistler, Bitcoin'in değerini 60 bin doların üzerine taşıyan bu son yükselişin kısmen ABD'de koronavirüs salgını nedeniyle kabul edilen 1,9 trilyon dolarlık teşvik paketinden kaynaklandığını belirtiyor.Türkiye’de ise Merkez Bankası'nın (TCMB) yeni yönetmeliği ile, 30 Nisan'dan itibaren kripto varlıkların ödemelerde kullanılmasına yönelik hizmet sunulamayacak. Düzenlemenin yatırımcıları ve finans dünyasını nasıl etkileyeceğiyle ilgili hem soru işaretleri hem de tepkiler söz konusu.En merak edilen soruların başında ise, “Kripto para hesabına haciz gelir mi?” var.Ahval editörleri Ali Abaday, Ali Aslangül ve Evren Dede, Teknofilia'da bu hafta kripto para piyasasında yaşanan son gelişmeleri ve Neuralink ile beyne çip yerleştirme projesini ele alıyor. Türkiye’deki uzmanların genel icra kanununa göre, Türk kripto para borsalarında kişinin borcu olup olmadığının tespitinin mümkün olduğuna dikkat çektiklerini hatırlatan editörler, yurt dışı kripto para borsalarında paranın tespitine ilişkin bir düzenleme bulunmadığına dikkat çekiyorlar.Özellikle genç yatırımcıların yoğun ilgi gösterdiği kripto para piyasasının uzun vadede yasaklanma gibi bir yolla kontrol altına alınamayacağı görüşü üzerinde duran Ahval editörleri, ancak belirli kısıtlamalar ile etki gücünü kırmanın planlanabileceği görüşünü dile getiriyorlar.Türkiye'de kripto paraya haciz konulduğuna dair haberlere dikkat çeken editörler, bu durumun İstanbul İcra Daireleri’nde meydana geldiğini aktarıyorlar. Bunun da sadece Türk kripto para borsalarında borç tespiti ile mümkün olabileceğine işaret ediyorlar.Elon Musk'ın insan beyne çip takma projesi Neuralink'teki yeni gelişmeleri de ele alan Abaday, Aslangül ve Dede, Musk'ın bu yıl içinde insanlara çip takmayı istediğine dair iddiaların üzerinde dururken, dokuz yaşındaki Pager isimli maymunun beynine implant takılarak yapılan deneyi yorumluyorlar.İki farklı bilgisayar oyununu başarıyla oynayan maymun joystick kullanırken diğer yandan da ekranın altında yer alan bir pipetle muzlu süt içiyordu.Musk Twitter üzerinden yaptığı açıklamada "İlk Neuralink ürünü, felçli bir kişinin akıllı telefonu, baş parmak kullanan birine göre daha hızlı kullanmasını sağlayacak" ifadesini kullandı.Musk çipin kafatasına yerleştirilmesi sayesinde kablosuz şarj edilebildiğine vurgu yaparak şunları ekledi:"Daha sonraki sürümler, beyindeki Neuralinklerden vücut motor/duyusal nöron kümelerindeki Neuralinklere sinyalleri aktarabilecek ve böylece, örneğin belden aşağısı felç olanların tekrar yürümesini sağlayacak. Çip, kafatası içerisine yerleştiriyor ve kablosuz şarj edilebiliyor. Bu sebeple implant yapılan kişi normal görünüyor ve bir rahatsızlık duymuyor."Peki, sağlıkta devrim olacak bu projenin komplo teorilerine kapı aralayan yanları var mı?

Teknoloji dünyasında tam anlamıyla cerahat patlaması yaşanan bir haftayı geride bıraktık.Türkiye’nin en büyük online yemek alışverişi sitelerinden Yemeksepeti'ne düzenlenen saldırı sonrası bu kez Facebook ve LinkedIn’de 500 milyonun üzerinde kullanıcının bilgilerinin hacklendiği açığa çıktı.Business Insider’ın bir hacker platformunda 106 ülkeden 533 milyon Facebook kullanıcısının telefon numaraları ve kişisel verilerinin online ücretsiz paylaşıldığını haberleştirmesi sonrası ortaya çıkan skandal da Türkiye’den de yaklaşık 20 milyon kullanıcının bilgilerinin çalındığı düşünülüyor.BTK, bu konudan Facebook'tan açıklama isterken, sosyal medya devi daha çok elektronik posta adresleri ve telefon numaralarının açığa çıktığı hack saldırısının 2019 yılında gerçekleştiğini söylüyor.Buna göre dev sızıntı, ABD'de 32 milyon, Türkiye'de 20 milyon, İngiltere’de 11 milyon ve Hindistan'da 6 milyon kullanıcıdan gelen verileri içeriyor.Ahval editörleri Ali Abaday, Ali Aslangül ve Evren Dede, Teknofilia'da bu hafta dev veri skandalı başta olmak üzere teknoloji dünyasında yaşanan son gelişmeleri ele alıyor. Insider’ın tespitine göre çalınan veriler şöyle sıralanıyor:Telefon numaralarıFacebook kimlikleriTam adlarıKonum ve yerDoğum tarihleriniBiyografilerE-posta adresleriBu veriler “dark web” olarak adlandırılan internet dünyasında satışa çıkarılmış durumda. Peki, başımız belada mı?Facebook Sözcüsü Alon Gal’ın, “Siber suçlular tarafından Facebook profillerini taklit ederek dolandırıcılık için kullanılabilir durumda” açıklamasına dikkat çeken Ahval editörleri, “Bu sözler işin vahametini ortaya koyuyor” değerlendirmesini yapıyorlar.500 milyonun üzerinde bir kişisel veri hırsızlığını düşününce hemen her Facebook ya da LinkedIn kullanıcısının bu ağa dahil olması kaçınılmaz gözüküyor. Yine de emin olmak için bazı arama yöntemleri mevcut.Ahval editörleri, bu noktada "Have I Been Pwned" internet sitesini tavsiye ediyor. Bu siteye girdiğinizde telefon numaranızı ya da elektronik posta adresinizi arama bölümüne eklemeniz yeterli. Site size bugüne kadar hangi bilgilerinizin, hangi saldırı ve platformlardan sızdırıldığını söylüyor.Öte yandan Firefox Monitor de alternatifler arasında. monitor.firefox.com adresinden yine benzer şekilde kontrol yapabiliyorsunuz.Teknofilia’da ayrıca Foreign Affairs’te çıkan Çin’in Tekno-Otoriterliğinin nasıl küresel bir tehdit hâline geldiğini irdeleyen makale de ele alınıyor.Çin hükümetinin kendi vatandaşları ve diğer ülkelerin vatandaşları hakkında casusluk yapmak için teknolojiyi “rahatsız edici” bir şekilde kullandığının ayyuka çıkmasına dikkat çeken editörler, Çin'in teknoloji devlerini, casusluk teşkilatına dönüştürme gayretlerinin hangi boyutlara geldiğini analiz ediyor.Bu tehditten yola çıkarak Çin’e karşı bir alternatif oluşturulmaması durumunda dünyayı nasıl bir geleceğin beklediğine dair öngörüler sıralanıyor.#hacksaldırısı #kişiselveriler #teknoloji

Teknoloji dünyasında sıcak gelişmelerin yaşandığı bir haftayı daha geride bıraktık.Türkiye’nin en büyük online yemek alışverişi sitelerinden Yemeksepeti'ne siber saldırı düzenlendi ve önemli kullanıcı bilgileri çalındı.Yemek sipariş şirketi de yaptığı açıklamada, kullanıcıların ad ve soyadı, mail adresleri, telefon numaraları, adres bilgilerinin çalındığını ancak kredi kartı bilgileri ve sosyal medya hesabı bilgileri gibi verilerin güvende olduğunu duyurdu.Bilgileri çalınan kullanıcılarına e-mail yoluyla bildirim yollayan şirket, şifrelerin güvende olduğunu söylese de yine de değişiklik yapılmasını tavsiye etti."Yemek Sepeti"ne ait web uygulama sunucusundaki bir zafiyetten yararlanılarak, 18 Mart'ta kullanıcı bilgilerinin bulunduğu veri tabanına, kimliği veri sorumlusunca belirlenemeyen şahıs ya da şahıslarca erişildi.Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM) tarafından yürütülen inceleme kapsamında yurt dışı kaynaklı IP adresleri tespit edildi.Peki, bu veriler kimler tarafından ne amaçla çalınmış olabilir? Bu siber saldırının arkasında bazı ülkelerin olması ihtimal dahilinde mi?Ahval editörleri Ali Abaday, Ali Aslangül ve Evren Dede, Teknofilia'da bu hafta Yemeksepeti skandalı başta olmak üzere teknoloji dünyasında yaşanan son gelişmeleri ele alıyor. Programda, İtalyan donanmasında görevli bir subayın Rusya'ya gizli belge sattığı iddiasıyla gözaltına alınmasıyla ortaya çıkan casusluk hikâyesi de ele alındı.İtalyan basınında "Soğuk Savaş" gibi başlıklarla haberleştirilen gelişmede Rusya’nın casusluk konusundaki artan girişimleri ve siber dünyadaki casusluklardaki rolleri tartışıldı.Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi NASA’nın 10 kentilyon dolarlık asteroite gitme planı da bu haftanın konu başlıklarından.Mars ve Jüpiter arasındaki asteroit kuşağındaki 16 Psyche'in çapı 226 kilometre. Bilim insanlarının tahminlerine göre asteroit oluşumunu tamamlayamamış bir gezegenin çekirdeğinden koptu. Tahminlere göre 16 Psyche asteroitinin tamamı değerli madenlerden oluşuyor.NASA, Ağuston 2022'de 16 Psyche asteroitine doğru yola çıkacak. Yaklaşık 4 yıl sürecek yolculuğun ardından NASA'nın keşif sondası 16 Psyche asteroitine varacak. Sonda, 2023'da Mars'ın yerçekimine girecek daha sonra 2026'da 16 Psyche'ten veri toplayacak noktaya ulaşacak.Ahval editörleri, NASA’nın bu madenleri işletmesi durumunda oyun değiştirici bir düzen kurulacağını öngörüyorlar. Yaptığı paylaşımlar ve icraatlarıyla teknoloji dünyasında hemen her hafta konuşulmayı başaran Elon Musk, Tesla’nın "dünyanın en büyük şirketi" olacağını öne süren tweetiyle tartışma yarattı.Ancak, Twitter'daki paylaşımları ile piyasalarda sık sık dalgalanmalara milyarder girişimci, yaptığı paylaşımları kısa bir süre sonra sildi. Musk, geçtiğimiz günlerde Bitcoin kullanılarak Tesla marka araçların satın alınabileceğini açıklamıştı.Forbes’in verilerine göre ise Tesla'nın değeri ise 600 milyar dolar seviyesinde seyrediyor.Ahval editörleri, Tesla CEO’sunun yakın zamanda Bitcoin kullanılarak Tesla marka araçların satın alınabileceğini açıklaması ile bu iddianın paralellik oluşturabileceğine dikkat çekerek, spekülatif bir hareket olduğu görüşünü dile getiriyorlar. Musk’ın da bu durumun farkın vararak geri adım attığını düşünüyorlar.Son olarak sosyal medya devi Facebook'un bünyesinde bulunan WhatsApp'in, akıbeti yılan hikâyesine dönen ödeme hizmetini Brezilya‘da yeniden başlatabileceği yolundaki gelişmeyi değerlendiren editörler, Brezilya Merkez Bankası'nın kısmen de olsa Facebook'a yeşil ışık yakması sonrası Visa ve Mastercard kartları ile WhatsApp kullanıcılarının birbirlerine para göndermelerine izin verilebileceğini kaydediyorlar.Bu özelliğin Brezilya'da kullanıma girmesinin ardından Facebook'un asıl planı olan WhatsApp'a entegre edilecek sistem ile platform üzerinden alışveriş imkânı sunma adımının gelebileceği üzerinde duruluyor.

ABD Meclis Enerji ve Ticaret Komitesi, teknoloji dünyasının dev şirketleri Google, Twitter ve Facebook'u mercek altına aldı.Bu kapsamda perşembe günü, Facebook’un kurucusu Mark Zuckerberg, Google’ın CEO'su Sundar Pichai ve Twitter’ın kurucusu Jack Dorsey, online olarak ABD Kongresi’nde ifade verdiler.“Sosyal medya baronları” olarak da anılan isimlerin, özellikle pandemi ve seçim döneminde var olan yanlış bilgilendirmeler hakkında ifadesi alındı.2016 seçimleri ile birlikte gündemden düşmeyen Facebook'un kurucusu ve CEO'su Zuckerberg, son seçimde yaşanan Kongre baskınına ilişkin suçlamaları reddederken, sorumluluğun eski Başkan Donald Trump ve göstericilerde olduğunu belirtti.Manipülasyon iddialarının gölgesinde geçen 2020 seçimleri ile ilgili Google'ın CEO'su Pichai, "bu seçimde çok çalıştık" dedi ve şirketinin bu süreçte derin bir sorumluluk duygusu ile hareket ettiğinin altını çizdi.ABD basını CEO'ların verdikleri yanıtlardan pek memnun olmadı. Ülke basınında "cevap veremediler" yorumları yapıldı.Temsilci Mike Doyle Pichai'ye kongre baskınını tetikleyen 'stop the steal' (hırsızlığı durdur) hareketiyle ilgili "Bilgileri yayma sorumluluğu alıyor musunuz?" diye sorduPichai bu soruya, "bu karmaşık bir soru" cevabını verdi. Twitter'ın patronu Dorsey evet yanıtı verdi ve ekledi:"Ama aynı zamanda daha geniş ekosistemi de hesaba katmalısınız."Ahval editörleri Ali Abaday, Ali Aslangül ve Evren Dede Teknofilia’da bu hafta Sosyal medya baronları nasıl hizaya geldi başlığı altında Kongre’deki ifade verme konusunu ele aldılar.Programda son haftalarda bir çılgınlık hâline dönüşen Non-Fungible Token (NFT-değiştirilemez para) NFT olayını da konuşan editörler, insanların kripto paralarla nasıl elle tutulamayan dijital içeriklere milyon dolarlar ödediğini masaya yatırdı.Son olarak Twitter’ın CEO’su Jack Dorsey’in ilk tweeti NFT olarak 2,9 milyon dolara satıldı.Dorsey'nin 15 yıl önce platformu kurarken attığı ilk tweeti NFT olarak 2,9 milyon dolara satın alan Türk asıllı iş insanı Sina Estavi akıllı bir yatırım yaptığını söyledi.Yayında ayrıca Tesla’nın CEO’su Elon Musk ile Çin hükümeti arasında yaşanan casusluk gerilimi de konuşuldu.Çin ordusunun Tesla araçların kullanımını yasakladığı yolundaki haberler sonrası Musk’tan gelen “Böyle bir casusluk olsa şirketi kapatırız. Bize güvenin, TikTok kadar güvenliyiz” açıklamasını değerlendiren editörler, bir araç üzerinden nasıl casusluk yapılabileceği konusun işlediler.Son olarak sosyal medya devi Facebook'un bünyesinde bulunan popüler mesajlaşma uygulaması WhatsApp’ın, devrim niteliğinde olan WhatsApp Web'e telefon internet bağlantısı olmadan erişim olanağı sağlayacak olmasını da konuşan editörler, bunun güvenlik açısından ne gibi sorunları olabileceğini ya da ne avantajlar getirebileceğini değerlendirdiler.

Dünyanın en büyük sosyal medya platformlarından Twitter, uzun süreç sonunda Türkiye'de temsilci atamaya hazırlanıyor.Önce iktidar medyasında Twitter'ın, erişim yavaşlatma uygulamasına kısa süre kala Türkiye'nin şartlarını kabul edeceğini ilettiği iddia edildi, ardından Ulaştırma ve Teknoloji Bakanlığı'ndan henüz bu yönde bir adım atılmadığı açıklaması geldi. Ancak gece geç saatlerde Bakanlık'tan temsilci atanacağı yolunda bilgi paylaşımı yapıldı.Bir süredir Türkiye'den reklam alamama cezasıyla karşı karşıya olan Twitter, yasal yükümlülüklerini yerine getirme kararı alarak, bant daraltma cezasından kaçınmış olacak.Böylece, Türkiye'de aktif olarak kullanılan yabancı sosyal medya kanallarından Pinterest hariç tamamı, Türkiye'de temsilci bulunduracağını açıklamış olacak.5651 sayılı Kanunun ek 4'üncü maddesi kapsamında, Türkiye'de temsilcilik açmayı kabul etmeyen şirketlere daha önce yaptırımların ilk adımı olarak 10 milyon lira, ikinci adımında 30 milyon lira olmak üzere, toplamda 40 milyon lira ceza kesilmişti.YouTube, TikTok ve Facebook gibi sosyal medya platformları ise para cezalarının ardından temsilci atamaya karar vermişti. Para cezalarına rağmen Türkiye'de temsilci atamayan Twitter, Periscope ve Pinterest'e Ocak 2021 itibarıyla reklam yasağı cezası verilmişti.Ahval editörleri Ali Abaday, Ali Aslangül ve Evren Dede, Teknofilia'da bu hafta Twitter'dan gelen son haberleri ele aldılar.Twitter'ın temsilci ataması gerekli mi, eğer öyleyse nedenleri neler üzerinden tartışma yürüten editörler, Twitter'ın YouTube özelliğini de konuştular.Son olarak editörler, NASA'nın elektrikli uçak projesinden de bahsederken teknoloji dünyasından son gelişmeleri de notlar hâlinde aktardılar.

Teknoloji dünyasında sıcak gelişmelerin yaşandığı bir haftayı daha geride bıraktık.Netflix, pilot uygulama olarak başlattığı denemelerle şifre paylaşımına son vermeye hazırlanıyor.WhatsApp için geri sayım başladı ve 15 Mayıs’ta kullanıcılar için yeni dönem başlayacak. Görselliğin öne çıktığı sosyal medyada Twitter’dan da yeni adım geliyor.Ahval editörleri Ali Abaday, Ali Aslangül ve Evren Dede, Teknofilia'da bu hafta yaşanan son gelişmeleri ele alıyor. Bazı Netflix kullanıcıları, ekranında "Bu hesabın sahibi ile yaşamıyorsanız, izlemeye devam etmek için kendi hesabınızı oluşturmalısınız" uyarısı çıktığını söylemeye başladı.Bir Netflix Sözcüsü, "Bu test uygulama, kullanıcıların yetkileri olan Netflix hesaplarını kullandıklarından emin olmak için tasarlandı" dedi.Bu uygulamanın bütün Netflix kullanıcıları için geçerli olup olmayacağı konusunda şirketin henüz net bir kararı yok.Denemelerde, kullanıcılar kendilerine cep telefonu mesajı veya email ile gönderilen bir kod ile hesaba erişimleri olduğunu kanıtlayabiliyor.Netflix, HBO Go, Amazon Prime ve Disney+ gibi platformlar bir hesapta birden fazla kullanıcı kaydedilmesine izin veriyor. Ama kullanım hakları ve sözleşmesine göre hesaba kayıtlı her bir bireyin aynı evde yaşıyor olması gerekiyor.Ahval editörleri Netlix’in bu planının ne kadar gerçekçi olabileceğini sorgularken, yaşanabilecek sorunları masaya yatırıyor.Google ise, YouTube’un içerik üreticilerinden, ABD’deki izleyicilerden elde ettikleri kazançlardan vergi kesileceğini duyurdu. Şirket, videolarla elde edilen kazançlardan kesinti yapacak. Kesintilere haziranda başlanması bekleniyor. Zira 31 Mayıs’a kadar kullanıcılara vergi bilgilerinin paylaşımı için süre verildi.Söz konusu bilgilerin paylaşılmaması hâlinde ise dünya çapında elde edilen toplam kazancın yüzde 24’üne kadar kesinti yapılabileceği uyarısı yapıldı.Teknofilia’da özellikle Türkiye’de kafa karışıklığına neden olan bu kesintinin detayları da etraflıca konuşuldu ve işin aslı anlatıldı.Aylardır gündemden düşmeyen WhatsApp’ta da gizlilik sözleşmesini kabul etmek için son tarih 15 Mayıs. Bu tarihten sonra sözleşmeyi kabul etmeyen kullanıcılar mesaj alamayacak ve gönderemeyecek. Bu kullanıcıların hesapları “aktif olmayan hesap” olarak tanımlanacak ve aktif olmayan hesaplar da 120 gün sonra silinecek. Mesaj gönderimi olmamasına rağmen aramalar ve bildirimler ise kısa bir süre daha devam edecek.Bu noktada WhatsApp’tan tekrar bir kitlesel kaçış olup olmayacağını sorgulayan Ahval editörleri, öngörülerini paylaşıyor.Son olarak Twitter konusunu da değerlendiren editörler, yapay zekânın sosyal medya devlerini de değişime zorladığını ifade ediyorlar.Bu bağlamda Twitter, gönderilerde tek bir şekilde paylaşılan fotoğraf eğer standart görüntü oranına uyuyorsa yakın dönemde kırpmadan verecek. Twitter kapalı testlere başlamış durumda.Twitter’dan yapılan açıklamada, şu an için test aşamasında olduğu, yakın zamanda tüm iOS ve Android kullanıcıları için aktif hâle geleceği belirtildi.Bu özelliğin yanı sıra kullanıcıların 4K çözünürlükte görseller yükleyebilmesi özelliği de test ediliyor. Ayarlar-Veri Kullanımı bölümünde bu özelliğin açılabilmesi için bir seçenek sunulacak.

Teknoloji dünyasında yine sıcak gelişmelerin yaşandığı bir haftayı daha geride bıraktık.Artık bütün teknoloji devlerinin yazılımlarını ona göre programladığı yapay zekânın bir de "deep learning" (derin öğrenme) denen tartışmalı bir dalı var. Burada öne çıkan ise ünlü isimlerin yüzlerinin ve seslerinin manipüle edilerek izleyiciye sunulması...Bu teknoloji, artık bir sonraki aşamaya geçmiş durumda.Genetik köken bulma firması olan MyHeritage, İsrailli teknoloji firması D-ID ile işbirliği yaparak, yapay zekâ teknolojisi yardımıyla eski fotoğrafları hareketlendiren DeepNostalgia, yani “Derin Nostalji” isimli bir uygulamayı yayımladı.Hayata gözlerini yummuş aile bireylerinin fotoğraflarını canlandırarak hareket ettiren bu uygulama, son dönemin en popülerlerinden.Bu tür bir yapay zeka uygulaması geliştirmek için, öncelikle çok sayıda insanın fotoğrafları ile çeşitli jest ve mimiklerini gösterdikleri anlar saatler boyunca video olarak kaydediliyor. Yapay zekâ algoritması bu fotoğraf ve video verisi üzerinden eğitiliyor. Eğer yapay zeka veriyi başarıyla öğrenebilirse, kendisine beslenen fotoğraf ve videoların arasındaki ilişkiyi öğreniyor ve sonrasında kendisine bir fotoğraf verdiğinizde, o fotoğraf içindeki yüzü algılayıp, hareket etseydi nasıl görüneceğini size sunabiliyor.Ahval editörleri Ali Abaday, Ali Aslangül ve Evren Dede, Teknofilia'da bu hafta "Yapay zeka yeniden hayat verme noktasına nasıl geldi?" sorusuna cevap ararken, Google'ın son gizlilik sözleşmesi vaadi ve Türkiye'de iktidar medyasını öne çıkaran algoritmasını da ele alıyor.

Teknoloji dünyasında yine sıcak gelişmelerin yaşandığı bir haftayı daha geride bıraktık.Dünyada milyonlarca kullanıcısı olan sosyal medya platformu Twitter, hem etkisini hem de kullanıcı sayısını her geçen gün daha da artırırken, para kazanma başta olmak üzere belirli konularda geride kalıyordu.Sosyal medya devi, bunun önüne geçebilmek adına ücret karşılığında özel içeriğe erişim olanağı sağlayacan 'Süper Takip'i duyurdu.Beğendiği kullanıcıya ücret ödeyen aboneler, özel video ve içeriklere ulaşım sağlamış olacak.Bir başka yeni servisi ise Twitter Spaces oldu. Bu platform ile de Twitter, son dönemin en popüler uygulamalarından Clubhouse'u tahtından etmeyi amaçlıyor. Belli ki Twitter, Android açığı üzerinden Clubhouse'u vurmayı planlıyor...Para kazanma dendiğinde bugün en çok konuşulan platform YouTube. Ahval editörleri Ali Abaday, Ali Aslangül ve Evren Dede, Teknofilia'da bu hafta "YouTube'dan hangi şartlarda, ne kadar para kazanılıyor?" sorusunu yanıtlarken, diğer sosyal medya platformlarında bu sistemin nasıl çalıştığını da ele alıyor. Programda Facebook Twitter ve Instagram gibi diğer sosyal medya uygulamalarının da yapay zekâlarının nasıl çalıştığı ve paylaşımlarınızda en çok hangisini sevdiği yorumlanıyor. Tesla ve SpaceX'in CEO'su Elon Musk’ın Bitcoin yüzünden tahtından olması da programda konuşulan konu başlıklarından. Elon Musk, Tesla hisselerindeki sert düşüş sonrasında 15,2 milyar dolar kaybederek dünyanın en zenginleri listesindeki birinciliği Amazon'un patronu Jeff Bezos'a kaptırdı.Editörler, bu tartışma bağlamında Bitcoin nereye doğru gidiyor konusunu da değerlendiriyor.

Teknoloji dünyasında yine sıcak gelişmelerin yaşandığı bir haftayı geride bıraktık.Son ayların en çok konuşulan sosyal medya platformu olarak öne çıkan WhatsApp, kullanıcı verilerini Facebook başta olmak üzere üçüncü part uygulamalarla paylaşma maddesiyle gizlilik sözleşmesini yenilemesine ilişkin yeni bir açıklama yaptı.Daha önce 8 Şubat’ta kullanıcılara zorunlu imza dayatması getiren platform, gelen tepkilerin ardından bunu mayıs ayına çekmişti. Şirketten yapılan son açıklamada, "WhatsApp’ı kullanmaya devam edebilmeleri için bu güncellemeleri inceleyip kabul etmelerini kullanıcılara hatırlatmaya başlayacağız" dendi.Ahval editörleri Ali Abaday, Ali Aslangül ve Evren Dede, Teknofilia’da bu hafta WhatsApp’ın resmi blog sitesi üzerinden yayımlanan bu açıklamanın ne anlama geldiğini konuştu.Programda ele alınan konulardan bir diğeri de, Facebook’un Avustralya hükümeti ile yaşadığı kavga neticesinde 18 Şubat itibarıyla ülkedeki kullanıcıların haber paylaşımını ve görüntülemesini yasaklaması oldu.Editörler, bu kavganın ardında tam olarak ne olduğunu karşılıklı yapılan açıklamalarla analiz etti ve ilerleyen dönemlerde Türkiye’ye bakan yönüyle hangi gelişmelerin yaşanabileceğini anlattı.NASA'nın bir ton ağırlığındaki Rover tipi uzay aracı Perseverance’ın, yaklaşık yedi aylık yolculuğun ardından Mars'ın Jezero Kraterine inişi de Teknofilia’nın bu haftaki konu başlıklarından.Dünyanın heyecanla takip ettiği bu iniş ne anlama geliyor, Perseverance Mars’ta tam olarak ne yapacak ve insanlık için yeni bir kapı mı aralanıyor?Bu soruların cevapları da yine programda etraflıca yorumlandı...Son olarak hafta içinde daha önce çalınan 3 milyonu aşkın Gmail hesabının kimlere ait olduğunun listelenmesini ve Yandex'te bir çalışanın mail hesaplarını para karşılığında satmasını da değerlendiren editörler, kullanıcıların kişisel güvenliğini nasıl sağlayabileceği yönünde bazı methodları paylaşıyorlar.

Elon Musk'ın CEO'su olduğu SpaceX şirketinin uzaydan internet projesi Starlink için Türkiye'de dahil olmak üzere birçok ülkede ön kayda açıldı.Ancak 2023’te Ay’a yolculuk planladığını açıklayan Türkiye’de, döviz krizi göz önüne alınırsa aylık ücret politikası çoğu insanın altından kalkamayacağı yükseklikte.Ahval editörleri Ali Aslangül, Ali Abaday ve Evren Dede, Teknofilia’da bu hafta Starlink’in fiyat politikası ve getireceği yenilikleri konuştu.Musk, ön kayıt için 99 dolar gibi bir depozito bedeli belirlemiş durumda. 2027 gibi tamamlanması planlanan internet projesi için aylık ücret de 99 dolar olarak açıklandı. Sabit bir fiyat politikası güdeceklerini söyleyen Musk, tüm ülkelerde bu fiyatın geçerli olacağını kaydetti.Sözleşme kapsamında kayıt sonrası, ilerleyen dönemde hizmetin alınamaması durumunda 99 dolar depozito ücreti iadesi bulunmuyor. Depozitonun yanında anten kurulumu ve router (yönlendirici) için de 499 dolar ekstra ödeme yapılmak zorunda.Türkiye'den Starlink'e kayıt yaptırmak için ilk olarak Starlink'in resmi internet sitesine girilmesi gerekiyor. Ardından sırasıyla e-posta bölümünü doldurulup, adres kısmından konumun seçilmesi gerekiyor. Gerekli bilgiler doldurup 'Order Now' butonuna tıklandığında ise Starlink'in hizmet sunacağı tarih gösteriliyor.Kapasitenin sınırlı olduğu belirtilen sitede, anten ve router kurulumunu kimin yapacağı bilgisi henüz mevcut değil. Dünya yörüngesindeki uydular aracılığıyla yeryüzüne internet hizmeti sunmayı planlayan şirket, bunun için uzaya binlerce uydu göndermiş ve yörüngeye yerleştirmişti. Böylelikle şirket, belirli bölgelerde beta test kullanıcılarına internet hizmeti sunmaya başlamıştı.SpaceX, Starlink projesi çerçevesinde toplamda 12 bin internet uydusu fırlatmayı planlıyor.Starlink en büyük rakibi ise Amazon. Önümüzdeki dönemde fiyat kapışmasına da tanıklık edebiliriz.Teknofili’da Starlink projesinin yanı sıra son dönemin en popüler uygulaması Clubhouse’un nereye doğru evrildiği de ele alındı. Çin’de “yasaklı konulara” girilmesinin ardından erişimine engel getirilen uygulamanın artıları ve eksilerini tartışan Ahval editörleri, son olarak Türkiye’nin Ay’a yolculuk planını yorumladı.

Kısa bir süre önce dünya genelinde yaygın hâle gelen, Türkiye’de Boğaziçi protestoları sonrası öğrencilerin ve akademisyenlerin seslerini duyurabildiği bir kürsüye dönüşen Clubhouse, son dönemin adından en çok söz ettiren sosyal medya uygulaması.Farklı kategorilerde sohbet odalarından oluşan Clubhouse uygulaması, ünsüz insanların ünlü insanlarla bir araya gelip sadece sesleri ile herhangi bir konuda fikir tartışmasına girmesinin yanı sıra kendi fenomenlerini de yaratacak bir platform olma yolunda ilerliyor.Ahval editörleri Ali Adabay ve Ali Aslangül, Teknofilia’da bu hafta korona salgının cinsel hayata olan olumsuz etkileri üzerinden Clubhouse’un bir iyileştirici etkisinin olup olmadığını irdeledi.Zira günlük politik konulardan ziyade özel yaşama ilişkin de sohbet odaları yaygın. İnsanların diğer sosyal medya platformlarında göstermeye çalıştığı farklı kişi maskeleri şimdilik burada yok. Clubhouse anlık canlı konuşmaların olduğu ve sadece sesli görüşmeye olanak tanıdığı için kişilerin bilgi düzeyi ve konuşma yeteneğini öne çıkarıyor.Bugün Twitter, YouTube ve Instagram’ın yarattığı fenomenler Clubhouse’da şoke yaratabilir. Örneğin, “et tokatlaması” ile dünya çapında şöhrete sahip olan Nusret Gökçe’nin bu platformda ne kadar başarılı olacağı koca bir soru işareti. Yine vücudunu kullanarak takipçi kazanan erkek/kadın fenomenlerin de yıldızının parlayamayacağı bir platform olması kuvvetle muhtemel gözüküyor.Bu sesli sohbet platformunun bu kadar rağbet görmesinin, Covid-19 salgınının getirdiği şartlar olduğu görüşü yaygın.Uzmanlara göre, Covid-19 salgınının neden olduğu stres ve psikolojik baskı çiftlerin cinsel hayatını da etkiledi. Öyle ki, Covid-19'un neden olduğu stres “hayati ihtiyaçlar” önceliğini değiştirdi.Evlere kapanan insanlar bu kasvetli ortamdan kurtulmanın yolu olarak özgürce ve kendilerinin olabildiği bir şekilde konuşmanın yollarını arıyorlar. Belki de bir sohbet yolu ile yeni arkadaşlıklara yol açmanın da methodu buradan geçiyor.Teknofili’da hem uygulamanın teknik detayları konusunu hem de “Korona ile sarsılan cinsel hayatın ilacı Clubhouse’da mı?” sorusuna cevap aradık.

Finans piyasalarında tarihin en önemli günlerinden birine tanıklık ettik.Sosyal medya aracılığıyla bir araya gelen bir grup küçük yatırımcı, Wall Street devlerinin düşüşe yatırım yaparak batırma baskısı oluşturduğu GameStop hisseleri üzerinden bir meydan okuma başlattı.Büyük yatırımcılar milyarlarca dolar kaybetti. Öyle ki, ekonomistlerden bazıları “dev yatırımcıların paramparça edildiği” yorumunu yaptı. Space X'in sahibi Elon Musk da konuya dahil olup GamStop'u destekleyen tweet paylaşımı yapınca, konu hakkında Beyaz Saray’dan da açıklama geldi.Ahval editörleri Ali Abaday ve Ali Aslangül, Teknofilia’da bu hafta Gamestop olayını konuşurken, Microsoft’un ölen kişilerin kişisel bilgilerini sohbet robotu yapmaya olanak tanıyan bir sistemin patentini almasını da etraflıca ele aldı.Patent, görüntülere, ses verilerine, sosyal medya gönderilerine, elektronik mesajlara ve diğer kişisel bilgilere dayalı bir robot tanımlıyor.Robotla ilgili olarak, "Sohbet robotunun temsil ettiği kişi bir arkadaş, akraba, tanıdık, ünlü, kurgusal karakter, tarihi figür veya rastgele birisi gibi geçmiş ya da şimdiki zamana ait bir kişiye (veya bu kişinin bir versiyonuna) karşılık gelebilir" ifadesi de patentte yer alıyor.Ahval editörleri, yakın gelecekte hayatımıza girmesi beklenen bu sistem üzerinden “İnsanlık ölümsüzlüğe yaklaşıyor mu?” sorusuna cevap aradı.Öte yandan programda dünyanın en zengin iki insanı durumundaki Elon Musk ile Jeff Bezos arasında "uydu gerilimi" de masaya yatırıldı.Elon Musk'ın sahibi olduğu Space X ve Jeff Bezos'un sahibi olduğu Amazon, birbirlerini rekabeti engellemeye çalışmakla suçluyor.Şirketler arasındaki gerginlik SpaceX'in Starlink internet uydusu projesinde değişiklik yapmak istemesinden kaynaklanıyor. SpaceX'in uzaya binlerce uydu daha göndermek için ABD Federal İletişim Komisyonu'ndan (FCC) izni var. Fakat şirket komisyona başvurarak üç bin kadar uyduyu daha önceden planlanan ya da onay verilen yükseklikten daha düşük bir irtifada konumlandırmak istediğini duyurdu.Amazon, bu değişiklik talebine Kuiper Projesi adını verdiği kendi uydu takımyıldızı girişimini riske sokacağı gerekçesiyle karşı çıktı. Amazon henüz hiçbir uydu fırlatmadı. Fakat şirket projesi için komisyondan izin almış durumda. Şirketin izin belgesinde Kuiper takımyıldızındaki uyduların en az yarısının fırlatılmış olması öngörülüyor.Amazon, uydularını Alçak Dünya Yörüngesi'nde (LEO) 590 kilometre yükseklikte konumlandırmayı planlıyor.Amazon bunun kendi uydularına "tehlikeli bir şekilde yakın olacağını", Kuiper projesi ve diğer uydu ağlarıyla sinyal sorunları yaşanabileceğini savundu. Musk da Twitter mesajında "Amazon'un en iyimser tahminle birkaç yıl sonra faaliyete geçecek uydu sistemi için Starlink'i baltalaması halkın çıkarına değil" dedi.Amazon buna bir açıklamayla karşılık verirken, bu değişikliklerin uyduların çarpışma riskini artıracağı ve sinyal sorunlarına yol açacağı savunuyor.Teknofilia’nın bu haftaki bölümünde son olarak popülerliğini katlayarak yoluna devam eden Clubhouse uygulaması üzerinde duruldu.Kullanıcıların davetiye yoluyla sesli sohbet odalarına girerek, fikirlerini aktardığı ya da da dinleyici olarak katıldığı platformda el kaldırarak söz hakkı isteme özelliği de var.