Daders

In Daders spreekt Cas de Jong (EenVandaag) met moordenaars, ex-TBS'ers en andere zware criminelen. Hoe kwamen zij tot hun gruwelijke daad? Hebben ze spijt? En waarom moet de maatschappij hen nog een tweede kans geven?

Gerrit is amper 21 jaar oud wanneer hij op koelbloedige wijze zijn schoonvader om het leven brengt. Hij zit vast en gaat vervolgens weer de fout in. Bij een verkeerscontrole schiet hij één agent door zijn hoofd en de ander in zijn rug. De schietpartij haalt die avond alle journaals. Daarna volgt een omslag in zijn leven. Hij krijgt berouw, maar merkt dat hij het stempel moordenaar nooit meer kwijtraakt.

Bij een brute roofmoord steekt Wesley als 16-jarige puber in een vlaag van blinde woede een man dood. Diezelfde dag slaat hij bij een beroving een oude vrouw tegen de grond, die daaraan overlijdt. Twee dodelijke slachtoffers op één dag dus. In de TBS-kliniek zien behandelaars hem lange tijd als een levensgevaarlijke psychopaat die onbehandelbaar is. Bijna 20 jaar brengt hij door tussen de muren van TBS-klinieken en gevangenissen. Vooral met alcohol op ligt een terugval altijd op de loer. Hij doet er alles aan om zijn leven te beteren en wil graag als maatschappelijk werker aan de slag om anderen te helpen.

Joop wordt Europees kampioen kickboksen en leidt een prachtig leven. Totdat hij in de drugshandel belandt en uitgroeit tot één van de meest beruchte criminelen van Nederland. Hij verdient 25.000 euro per uur, zet een drugslijn op tussen Nederland en Marokko, bereidt een liquidatie voor en schakelt op meedogenloze wijze zijn rivalen uit. Op het dieptepunt in zijn leven zet een vijand uit de onderwereld een pistool op het hoofdje van zijn 1-jarige dochtertje. Na jaren van gevangenisstraf volgt er een wonderbaarlijke ommekeer in zijn leven.

Ze had nooit gedacht ertoe in staat te zijn; toch brengt Willeke met 19 messteken de man die zich vergrepen zou hebben aan haar dochter om het leven. Op het moment dat haar kind haar huilend vertelt dat ze voor de derde keer misbruikt is, schreeuwt ze letterlijk: "Hij gaat eraan." Een dag later drogeert ze deze man en steekt hem in een roes dood op bed. In de vrouwengevangenis merkt ze hoe wreed vrouwen kunnen zijn. Ook stelt ze vermeende seksuele relaties tussen de vrouwelijke gedetineerden en het personeel aan de kaak. Het grootste offer dat ze moet brengen, is dat haar beide dochters na de lange jaren in de bajes niets meer van haar willen weten.

“Een enorme explosie van geweld”, noemt hij het zelf, als Ganimet als een beest tekeer gaat in Den Haag en willekeurige mensen aanvalt en aftuigt. In deze zeer gewelddadige psychoses is hij tot alles in staat. Dit levert hem tot tweemaal toe TBS op. Ook in de kliniek is hij regelmatig onhandelbaar en steekt hij meerder malen zijn cel in de fik. Volgens Ganimet straft justitie hem extra zwaar, omdat ze hem van straat willen hebben. Zijn onvoorspelbare gedrag zorgt voor veel onrust in de wijk. Inmiddels heeft hij zijn stoornis al jaren onder controle met medicatie, maar toch merkt hij dat hij nooit helemaal van het stempel TBS’er af zal komen.

Na een dronken uitgaansavond brengt Jorge een vriend van hem om het leven. Ze hebben daarvoor samen net betaalde seks gehad bij een klant en krijgen ruzie over geld. Dit escaleert volledig op het moment dat Jorge naar een broodmes grijpt in de keuken en hiermee zijn aorta raakt. De jongeman sterft binnen een paar minuten. Volgens Jorge gaat het om een ongeluk, maar de rechter vonnist doodslag. Dit dieptepunt volgt op een roerig bestaan in de straatprostitutie, waar hij iedere dag Russisch roulette speelt met zijn eigen sterfelijkheid.

Hoe oprecht is de spijt van Willeke over de moord die ze heeft gepleegd? Is het verhaal van Jorge dat zijn dodelijke slachtoffer in een mes viel geloofwaardig? En hoe gevaarlijk is Wesley nog voor de maatschappij? Met advocaat Jan-Jesse Lieftink van Bureau TBS en forensisch psychiater Peter van Panhuis luisteren we de meest opvallende fragmenten uit de serie terug en maken we de balans op.

Mike is 19 jaar oud als hij op gruwelijke wijze zijn vriendin om het leven brengt. Hij komt tot zijn fatale daad na een ruzie in de slaapkamer. "Ik drukte haar zo hard op bed dat haar strottenhoofd verbrijzelde. Daarna heb ik een mes gepakt en haar keel doorgesneden." Jaren later overheerst bij Mike geen spijt over dat hij de liefde van zijn leven heeft vermoord. Wel zegt hij een ander mens te zijn en dat het nooit meer zal gebeuren.

”Die vriend keek mij aan en maakte het 'pistool teken'. Ik knikte en deed een pas naar voren en schoot hem door zijn voorhoofd.” Het is de eerste, maar niet de laatste keer dat Daniel een drugsrivaal vermoordt. Jarenlang maakt hij deel uit van de top van de georganiseerde misdaad waar harde criminele codes gelden. Openhartig spreekt Daniel over hoe een liquidatie in zijn werk gaat en over de miljoenen die er in de wapen- en drugshandel omgaan.

“Ik wilde als martelaar sterven en mij niet overgeven aan de ongelovigen.” Een week na de moord op cineast Theo van Gogh leert heel Nederland moslimterrorist Jason W. kennen. Bij een 14 uur durende belegering in het Haagse Laakkwartier gooit hij een handgranaat door de deuropening van zijn woning en doodt daarbij bijna 3 agenten. Op een anonieme plek spreekt Jason over hoe hij radicaliseerde, of hij de moord op van Gogh had kunnen voorkomen en waarom hij zo boos is op zijn broer die als Syrië-ganger om het leven kwam in het kalifaat. Jason geeft hiermee een uniek inkijkje in het brein van terroristen die bereid zijn hun leven te geven in naam van het geloof.

“Ik deed alles voor geld.” Een zin die het leven typeert van Nina, die jarenlang een imposante drugslijn runde waar miljoenen in om gingen. Ze leefde altijd op het scherpst van de snede. Als enige vrouw in de top van een criminele organisatie keek ze meerdere keren de dood in de ogen. Maar ook bij haar man, een bekende Surinaamse drugsbaron, is ze niet altijd veilig. Zo moet ze een paar keer letterlijk zijn kogels ontwijken als hij een pistool op haar leeg schiet. Het kenmerkt het bizarre leven van Nina. Een verhaal over prostitutie, keiharde drugscriminaliteit en seksuele relaties in vrouwengevangenissen.

Hij stond bekend als een soort 'klusjesman' voor de onderwereld. Als een crimineel zijn kaken op elkaar hield of niet wilde betalen, ging Eric erop af. Met zijn gereedschapskist in de aanslag wist hij zelfs de meest taaie gasten te breken. “Ik hoefde eigenlijk de spullen alleen maar uit te stallen, dan zei ik: Je krijgt precies 1 minuut de tijd, anders ga ik gebruiken wat ik in mijn handen heb. Dat deed ik ook als ik iemand een pistool tegen zijn hoofd drukte.” Openhartig vertelt Eric over hoe hij werd neergestoken in de gevangenis, waarom hij nog steeds nachtmerries heeft over die ene gewapende overval op een supermarkt en hoe het is om te leven met het besef dat je ieder moment kunt worden neergeschoten.

"Ik heb alles gestolen wat los en vast zit, behalve 2 kernkoppen." Meer dan 10.000 inbraken en diefstallen heeft hij op zijn naam staan, maar Okkie werd vooral bekend vanwege de brutale roof van twee Vincent van Gogh-schilderijen. Met ogenschijnlijk gemak slaagde hij erin deze wereldberoemde meesterwerken te stelen uit het museum. Keer op keer is Okkie politie en justitie te slim af, omdat hij met bijna militaire precisie te werk gaat en nergens sporen achterlaat. Ook is hij bij talloze spectaculaire bankkraken betrokken. Zo laat hij zich een heel weekend opsluiten in een kluis in een bank in Arnhem en gaat hij er met een enorme buit vandoor.