Focus

Chiptechnologie is niet alleen goed voor snelle telefoons, slimme computers of zelfrijdende auto’s. Ook ons lichaam kan ermee verbeterd worden. Verbonden met het brein, met als taak om belangrijke lichaamsfuncties te herstellen. Zoals horen, zien, lopen of weer praten. Maar zo’n chip in je brein vraagt ook veel van het lichaam, en van een patiënt. Hoe zorg je ervoor dat zo’n chip het juiste effect heeft in het lichaam en wanneer mag je überhaupt een chip in iemands lichaam implanteren?  De vooruitzichten voor deze technologische ontwikkeling zijn veelbelovend en gaan razendsnel, maar roepen ook een hoop ethische vragen op. Die vragen bespreekt presentator Lara Billie Rense met Karin Jongsma, Universitair Hoofddocent Bio-ethiek bij het UMC Utrecht.  ⏪ In de vorige aflevering (https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/103722/3-het-technologische-lichaam-3-hoe-een-hersenchip-je-leven-verandert-s09) sprak presentator Lara Billie Rense met verslaggever Stijn Goossens over zijn bezoek aan het lab van Pieter Roelfsema en hoor je meer over de oogchip van Jeroen Perk. 🎧 Luister ook aflevering 1 (https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/103115/1-het-technologische-lichaam-1-meten-is-weten-toch-s09)en aflevering 2 (https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/103393/2-het-technologische-lichaam-2-zo-helpt-je-smartwatch-bij-stress-s09) van deze podcastserie over Het Technologische Lichaam. Die gaan over de impact van draagbare meetapparatuur op ons lichaam. 📺 Meer technologie en wetenschap? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus: 'Zacht Robothart' (https://ntr.nl/Focus/287/detail/Zacht-robothart/VPWON_1353475). De aflevering is vanaf 14 maart te zien op NPO Start. 📱Ga naar onze Instagram (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/) of Tiktok (https://www.tiktok.com/@ntrwetenschap) voor video’s van deze podcast en ander wetenschapsnieuws. 📣Kom naar onze LIVE opnames van de podcast: * Op 16 maart tijdens het InScience Filmfestival (https://www.insciencefestival.nl/nl/vertoning/ntr-focus-podcast/) in Nijmegen * Op 17 maart tijdens het NPO Podcast Event (https://podcastfestival.npo.nl/programma) in Tivoli Vredenburg Lees & bekijk ook: * Meer informatie over medisch ethicus Karin Jongsma (https://www.umcutrecht.nl/en/research/researchers/jongsma-karin-kr) * Lees meer over het verhaal (https://www.nporadio1.nl/nieuws/binnenland/0ac6fb01-065b-4648-99ed-70129c4c7aa1/fabrikant-maakt-het-bionisch-oog-van-jeroen-niet-meer-dancing-in-the-dark) van Jeroen Perk * Meer informatie over Pieter Roelfsema (https://nl.wikipedia.org/wiki/Pieter_Roelfsema) en zijn onderzoek (https://herseninstituut.nl/onderzoeksgroepen/roelfsema/) * Meer informatie over het Nederlands Herseninstituut (https://herseninstituut.nl) * Hoe zit het met neurorechten? (https://www.youtube.com/watch?v=KGUrTcrPfLM) Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Redactie: Stijn Goossens Techniek: Stijn Goossens, Caya Muijs en Sander Nieuwenhuijsen Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

Wat als je, door ziekte of na een ongeluk, blind of verlamd raakt? Je verliest een deel van je lichaamsfuncties en moet een nieuwe manier van leven opbouwen. Ingrijpende gevolgen, waarbij de wetenschap steeds vaker een handje kan helpen. Met een chip in het brein kunnen hersengolven omgezet worden in gesproken tekst. Camerabeeld kan verwerkt worden tot zicht, of met elektrische impulsen kunnen benen weer bewegen. De afgelopen jaren werden deze technieken getest op mensen, met positieve resultaten. Maar is er ook een keerzijde? Dat en meer onderzocht verslaggever Stijn Goossens voor deze aflevering. Deze aflevering spreekt presentator Lara Billie Rense met Stijn over die ontwikkelingen. ⏩ In de volgende aflevering gaat presentator Lara Billie Rense in gesprek met medisch ethicus Karin Jongsma (https://www.umcutrecht.nl/en/research/researchers/jongsma-karin-kr) over de ethische vragen bij chips in het brein. 🎧 Luister ook aflevering 1 (https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/103115/1-het-technologische-lichaam-1-meten-is-weten-toch-s09) en aflevering 2 (https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/103393/2-het-technologische-lichaam-2-zo-helpt-je-smartwatch-bij-stress-s09) van deze podcastserie over Het Technologische Lichaam. 📺 Meer weten? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus: 'Geprinte benen (https://ntr.nl/Focus/287/detail/Geprinte-benen/VPWON_1353472)', over de wetenschappelijke ontwikkelingen voor prothesen. De aflevering is te zien op NPO Start 📱 Ga naar onze Instagram (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/) of Tiktok (https://www.tiktok.com/@ntrwetenschap) voor video’s van deze podcast en ander wetenschapsnieuws. 📣Kom naar onze LIVE opnames van de podcast: Op 16 maart tijdens het InScience Filmfestival in Nijmegen Op 17 maart tijdens het NPO Podcast Event in Tivoli Vredenburg Lees & bekijk ook: * De video van Stijn’s VR-ervaring op onze Instagram (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/) * De bionische voet van SimBionics (https://www.simbionics.eu/index.php/technology/)uit de TV-uitzending van Focus: ‘Geprinte benen’ (https://ntr.nl/Focus/287/detail/Geprinte-benen/VPWON_1353472) * De oudste prothese (https://thingsthattalk.net/nl/t/ttt:TiHurG/stories/not-to-see-but-to-be-seen/the-history-of-the-eye-prothesis) ooit gevonden, en hoe Egyptenaren (https://historiek.net/teenprothese-uit-het-oude-egypte/162527/) hun protheses maakten * Lees meer over het verhaal (https://www.nporadio1.nl/nieuws/binnenland/0ac6fb01-065b-4648-99ed-70129c4c7aa1/fabrikant-maakt-het-bionisch-oog-van-jeroen-niet-meer-dancing-in-the-dark) van Jeroen Perk * Meer informatie over Pieter Roelfsema (https://nl.wikipedia.org/wiki/Pieter_Roelfsema) en zijn onderzoek (https://herseninstituut.nl/onderzoeksgroepen/roelfsema/) * Meer informatie over het Nederlands Herseninstituut (https://herseninstituut.nl) * Bekijk de gebruikte presentatie (https://www.youtube.com/watch?v=btWKkjbX-uc) van Elon Musk over Neuralink * Meer informatie over het bedrijf Second Sight (https://spectrum.ieee.org/bionic-eye-obsolete) en het failliete Pixium Vision (https://www.pixium-vision.com) * De verlamde Nederlander (https://nos.nl/artikel/2476311-verlamde-man-kan-door-digitale-brug-tussen-hersenen-en-rug-lopen) die weer kan lopen met een chip in zijn ruggenmerg Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Redactie: Stijn Goossens Techniek: Stijn Goossens, Caya Muijs en Sander Nieuwenhuijsen Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

We dragen technologische apparaten steeds dichter op ons lichaam, vaak met als doel om onze gezondheid in de gaten te houden. We meten stappen, hartslag en slaap, en tegenwoordig zelfs ons stressniveau. Maar kan draagbare technologie voorkomen dat we stress ervaren? Of zorgt al die technologie juist voor meer stress? Die vragen stelt presentator Lara Billie Rense in deze aflevering aan Matthijs Noordzij, hoogleraar gezondheidspsychologie en technologie aan de Universiteit Twente. Hij doet onderzoek naar het meten van stress met de zogeheten wearables, technologie die je aan en op je lichaam draagt. Lees & bekijk ook: * Meer informatie over Matthijs Noordzij (https://people.utwente.nl/m.l.noordzij) * Meer informatie over het onderzoeksproject Stress in Action (https://stress-in-action.nl/) * Meer informatie over de app Sense-IT (https://senseitapp.nl/) en hoe die kan helpen met herkenning van emoties ⏩ In de volgende aflevering gaat presentator Lara Billie Rense in gesprek met Focus-verslaggever Stijn Goossens over technologie in het lichaam. Wordt je leven beter met een chip in je lichaam? 🎧 Luister ook aflevering 1 (https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/103115/1-het-technologische-lichaam-1-meten-is-weten-toch-s09) van deze podcastserie over Het Technologische Lichaam. 📺 Meer weten? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus Geprinte benen (https://ntr.nl/Focus/287/detail/Geprinte-benen/VPWON_1353472), over de wetenschappelijke ontwikkelingen voor prothesen. De aflevering is te zien op donderdag 22 februari op NPO 2 en daarna op NPO Start 📱 Ga naar onze Instagram (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/) of Tiktok (https://www.tiktok.com/@ntrwetenschap) voor video’s van deze podcast en ander wetenschapsnieuws. 📣Kom naar onze LIVE opnames van de podcast: Op 16 maart tijdens het InScience Filmfestival in Nijmegen Op 17 maart tijdens het NPO Podcast Event in Tivoli Vredenburg Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Redactie: Caya Muijs en Stijn Goossens Techniek: Caya Muijs en Stijn Goossens Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

Een stap niet gemeten is een stap niet genomen. Het horloge om je pols en de telefoon in je broekzak houden continu bij of je wel voldoende beweegt, goed slaapt of misschien niet te gestrest bent. Maar wat doen we met al die gegevens? Leren we onze lichamelijke gezondheid daadwerkelijk beter kennen, of worden we er misschien juist ongezonder van? In deze aflevering bespreekt verslaggever Stijn Goossens zijn zoektocht naar een antwoord op de vraag waarom we ons lichaam zo nodig moeten meten. En wat kunnen we dan allemaal met al die data? In gesprek met presentator Lara Billie Rense bespreekt Stijn de rol van intieme technologie, hoe sommige mensen zichzelf extreem uitgebreid meten en of de metingen van zo'n wearable wel te vertrouwen is. Lees & bekijk ook: * Het onderzoek van MultiScope (https://www.multiscope.nl/diensten/marktcijfers/healthy-lifestyle-monitor.html) over gebruik van gezondheidsapps en wearables * Het onderzoek (https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/0073275319865830) van Fenneke Sysling (https://www.universiteitleiden.nl/medewerkers/fenneke-sijsling#tab-1) over de geschiedenis van zelfmeten * Meer informatie over Santorio Santorio (https://en.wikipedia.org/wiki/Santorio_Santorio) * Het YouTube-kanaal van The Quantified Scientist (https://www.youtube.com/@TheQuantifiedScientist), waar bioinformaticus Rob ter Horst (https://www.robterhorst.com) wearables test. * Disclaimer namens Rob: "Zelfmeten en YouTube zijn niet mijn dagelijkse werk, maar een uit de hand gelopen hobby. Ik word op mijn YouTube-kanaal niet gesponsord door merken, maar doe wel aan affiliate-links bij merken waar ik zelf ook tevreden over ben. Ik probeer zo objectief mogelijk te zijn, maar wil ook transparant zijn over mijn inkomen."  * Meer informatie over The Quantified Self-community (https://quantifiedself.com) * Meer informatie over Martijn de Groot (https://www.linkedin.com/in/martijn-de-groot-15897a12/?originalSubdomain=nl) (Radboud UMC Health Innovations Lab (https://www.radboudumc.nl/health-innovation-labs)) * Meer informatie over Personal Science (https://en.wikipedia.org/wiki/Personal_Science) * Meer informatie over Sebastiaan Overeem (https://www.kempenhaeghe.nl/kempenhaeghe/professionals/sebastiaan-overeem/) (Kempenhaege Instituut) * Het promotieonderzoek van Denise van der Mee (https://research.vu.nl/en/publications/psychophysiology-in-the-digital-age) (VU Amsterdam) over onderscheid tussen stress en opwinding bij wearables. Voor de geïnteresseerden:  * App: Sleep Cycle (https://www.kempenhaeghe.nl/kempenhaeghe/professionals/sebastiaan-overeem/) * Video: Sebastiaan Overeem bij de Universiteit van Nederland (https://www.youtube.com/watch?v=QD2GueTCqXk) ⏩ In de volgende aflevering gaat presentator Lara Billie Rense in gesprek met hoogleraar gezondheidspsychologie en technologie Matthijs Noordzij over het meten van stress met draagbare technologie. Zorgt technologie voor meer of minder stress?   🎧 Luister ook de komende afleveringen van deze podcastserie over Het Technologische Lichaam.   📺 Meer weten? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus Geprinte benen (https://ntr.nl/Focus/287/detail/Geprinte-benen/VPWON_1353472), over de wetenschappelijke ontwikkelingen voor prothesen. De aflevering is te zien op donderdag 22 februari op NPO 2 en daarna op NPO Start   📱 Ga naar onze Instagram (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/) of  Tiktok (https://www.tiktok.com/@ntrwetenschap) voor video’s van deze podcast en ander wetenschapsnieuws. 📣Kom naar onze LIVE opnames van de podcast: Op 16 maart tijdens het InScience Filmfestival in Nijmegen Op 17 maart tijdens het NPO Podcast Event in Tivoli Vredenburg Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Redactie en verslag: Stijn Goossens en Caya Muijs Techniek: Ruben Rosen Jacobson, Stijn Goossens en Caya Muijs Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

In dierentuin Blijdorp scheppen wetenschappers gorillapoep om kanker te bestrijden. De virussen in deze poep kunnen namelijk niet alleen een tumor aanvallen, maar helpen het lichaam ook om de kanker te bestrijden op lange termijn. Op steeds grotere schaal doet men onderzoek naar deze bizarre maar veelbelovende therapie. Hoe werken deze virussen? Kunnen we elk soort virus hiervoor gebruiken? En kan het de kankerbehandeling van de toekomst zijn? Die vragen stelt presentator Lara Billie Rense in deze aflevering aan Geertje van der Horst, medisch bioloog aan het LUMC in Leiden. Zij verkent de toepassing van deze 'oncolytische' virussen voor prostaatkanker. 📺 Meer weten? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus over kankerbestrijdende virussen, met Petra Grijzen (https://npo.nl/start/serie/focus/seizoen-12/focus_25/afspelen). Lees & bekijk ook: * Website van het OVIT (Oncolytische Viro Immuno Therapie) consortium (https://www.supportcasper.nl/nl/over-support-casper/onderzoek/ovit-consortium) * KWF: Oncolytische virussen maken de weg vrij voor effectieve immuuntherapie van kanker (https://www.kwf.nl/onderzoek/onderzoeksdatabase/oncolytische-virussen-maken-de-weg-vrij-voor-effectieve-immuuntherapie) * KWF: Versterken van immuuntherapie bij prostaatkanker met oncolytische virussen (https://www.kwf.nl/onderzoek/onderzoeksdatabase/versterken-van-immuuntherapie-bij-prostaatkanker-met-oncolytische) * Het proefschrift van Christianne Groeneveldt (https://scholarlypublications.universiteitleiden.nl/handle/1887/3663612?solr_nav%5Bid%5D=1c5097d707f0b3804fe6&solr_nav%5Bpage%5D=0&solr_nav%5Boffset%5D=0) (onderzoeker in groep van Nadine van Montfoort, LUMC) waar de ridder/kasteel-metafoor vandaan komt * Voor de liefhebber, wetenschappelijke artikelen vanuit LUMC: * Reovirusen in prostaatkanker (weefselplakjes en muizen) (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34135475/) * Het adenovirus ('apenvirus') uit gorillapoep (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34861769/) * Van onderzoek naar behandeling (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32553482/) Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Redactie: Ruben Rosen Jacobson Techniek: Sander Nieuwenhuijsen Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

Kunnen virussen de kankerbehandeling van de toekomst worden? In het LUMC doen ze uitgebreid onderzoek naar deze zogeheten 'oncolytische' virussen in prostaatkanker. Verslaggever Ruben Rosen Jacobson ging langs om de experimenten met eigen ogen waar te nemen. In deze aflevering vertelt hij over de labmuizen met lichtgevende tumoren en de hoopgevende bijdrage die zij leveren aan dit onderzoek. 📺 Meer weten? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus over kankerbestrijdende virussen, met Petra Grijzen (https://npo.nl/start/serie/focus/seizoen-12/focus_25/afspelen). 📱 Ga naar onze Instagram (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/)of TikTok (https://www.tiktok.com/@ntrwetenschap)voor filmpjes van de labmuizen Lees & bekijk ook:  * Het artikel in de Volkskrant (https://www.volkskrant.nl/wetenschap/kanker-bestrijden-met-een-virus-uit-de-poep-van-apen-het-erasmus-mc-maakt-er-werk-van~bad8b98b/) waarin Casper van Eijck vertelt over zijn patiënten Host: Lara Billie Rense Verslaggever: Ruben Rosen Jacobson Redactie: Ruben Rosen Jacobson Techniek: Sander Nieuwenhuijsen Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

Virussen maken ons soms ziek, maar ze kunnen juist ook heel nuttig zijn voor ons. Ze spelen een sleutelrol in ecosystemen, houden ons immuunsysteem op scherp, en we kunnen ze inzetten om medicijnen bij onze organen naar binnen te smokkelen. Daarover spreekt presentator Lara Billie Rense deze aflevering met viroloog Marjolein Kikkert. Marjolein legt uit wat zo'n virus precies doet, in welke smaken ze komen, en hoe we hun evolutionaire trucjes in ons eigen voordeel kunnen gebruiken. 🎧 Luister ook aflevering 1 (https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/101792/1-vriendelijke-virussen-1-het-virus-onze-vijand-s08) van deze podcastserie over Vriendelijke Virussen. 📺 Meer weten? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus over kankerbestrijdende virussen, met Petra Grijzen (https://npo.nl/start/serie/focus/seizoen-12/focus_25/afspelen). Lees & bekijk ook: * Het Focus Jaaroverzicht op TV (https://ntr.nl/Focus/287/detail/Focus-Jaaroverzicht/VPWON_1344834) waarin o.a. viroloog Marion Koopmans terugblikt op het wetenschapsnieuws van het jaar 2023 Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Redactie: Ruben Rosen Jacobson Techniek: Stijn Goossens Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

Welk beeld krijgen we in de media voorgeschoteld van virussen? Welke taal wordt er gebruikt om erover te praten? Verslaggever Ruben Rosen Jacobson zoekt het uit. Virussen zijn met het blote oog niet waar te nemen, maar ze kunnen wel de hele wereld in zijn greep houden. De recente Covid-pandemie of de Spaanse griep.. door alle doden, nare ziektes en pandemieën in de geschiedenis zijn virussen nooit echt onze vrienden geweest. Weinig mensen dus die deze ziektemakers het voordeel van de twijfel willen geven. Toch is daar misschien wel reden toe. 📺 Meer weten? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus over kankerbestrijdende virussen, met Petra Grijzen (https://npo.nl/start/serie/focus/seizoen-12/focus_25/afspelen). Lees & bekijk ook:  * Het artikel (https://onzetaal.nl/flipbook/dec-2020/mobile/index.html#p=4) van Jaap de Jong in Onze Taal, alsook het artikel (https://www.nemokennislink.nl/publicaties/hoe-we-de-onzichtbare-vijand-met-een-hamer-platslaan/) dat Nemo KennisLink hierover schreef * De video (https://youtu.be/UJLWiLPIfGU?si=61QeYE65WKXUPYmt)van EO TopDoks over het coronavirus * De video (https://youtu.be/Kr57ax0OWMk?si=sf32mhSAAXQeVm2O)van Kurzgesagt over het pokkenvirus * De infographic (https://www.visualcapitalist.com/history-of-pandemics-deadliest/)over de dodelijkste pandemieën uit de geschiedenis Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Verslaggever: Ruben Rosen Jacobson Redactie: Ruben Rosen Jacobson Techniek: Stijn Goossens  Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

De mode-industrie produceert continu goedkope nieuwe kleding die van ver weg naar ons toe verscheept wordt. Vervolgens kopen we te veel, dragen het te weinig en gooien het te gemakkelijk weer weg. Dat resulteert in bergen wegwerpkleding.  Zijn de huidige businessmodellen van de fashionindustrie nog wel van deze tijd? En hoe kunnen fashion ondernemers de slag naar duurzaamheid maken? Daarover gaat presentator Lara Billie Rense in gesprek met Kim Poldner. Zij is lector circulaire businessmodellen aan de Haagse Hogeschool en houdt zich al bijna twintig jaar bezig met de duurzame modesector. ⏩Dit was de laatste aflevering in de serie Fast Fashion. In het nieuwe jaar zijn we er weer, met nieuwe wetenschapsverhalen! 🎧 Luister ook de andere afleveringen (https://plinkhq.com/i/791101885) van deze podcastserie over Fast Fashion. 📺 Meer weten? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus (https://ntr.nl/Focus/287/detail/Fast-Fashion/VPWON_1344851) over Fast Fashion, met Petra Grijzen. 📱 Ga naar onze Instagram (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/) of TikTok (https://www.tiktok.com/@ntrwetenschap) voor video's van deze podcast en ander wetenschapsnieuws. Lees & bekijk ook:  * Meer informatie over het boek 'Love Letter To My Clothes' van Kim Poldner (https://lecturis.nl/en/product/love-letters-to-my-clothes/) Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Redactie: Stijn Goossens Techniek: Ruben Rosen Jacobson en Stijn Goossens Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl)Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

Onze maatschappelijke verslaving aan kleding is slecht voor de planeet. Kledingwinkels hebben elk seizoen meerdere collectiewissels, kleding wordt zo goedkoop mogelijk geproduceerd en over de hele wereld verscheept.  Hoe keren we het tij? Welke alternatieven zijn er, zodat de consument én de industrie kunnen verduurzamen? Focus-verslaggever Stijn Goossens bezocht de Dutch Sustainable Fashion Week om te leren over de initiatieven die bestaan, en hoe die oplossingen uit hun duurzame niche kunnen breken. Hoe maken we van duurzame fashion het nieuwe normaal? ⏩In de volgende afleveringen gaat presentator Lara Billie Rense in gesprek met Kim Poldner, lector circulaire business aan de Haagse Hogeschool. 🎧 Luister ook de andere afleveringen (https://plinkhq.com/i/791101885) van deze podcastserie over Fast Fashion. 📺 Meer weten? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus over Fast Fashion (https://ntr.nl/Focus/287/detail/Fast-Fashion/VPWON_1344851), met Petra Grijzen. 📱 Ga naar onze Instagram (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/) of TikTok (https://www.tiktok.com/@ntrwetenschap) voor video's van deze podcast en ander wetenschapsnieuws. Lees & bekijk ook:  * Meer informatie over de jaarlijkse Dutch Sustainable Fashion Week (https://www.dsfw.nl) * Een kijkje in de winkel van de Swapshop (https://www.the-swapshop.com/nl) * De duurzaamheidsscores op het platfrom COSH (https://cosh.eco/nl) * De duurzame styling van Janneke Cloosterman (https://www.instagram.com/thesustainablestylist.nl/) * De duurzame tassen van Studio Macnas (https://studiomacnas.com) (Belinda Werschkull) * Het statiegeld-initiatief van New Optimist (https://newoptimist.nl/pages/statiegeld) Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Verslag en redactie: Stijn Goossens Techniek: Ruben Rosen Jacobson en Stijn Goossens Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

Hoe komt het dat onze kledingindustrie zo milieuonvriendelijk, verleidelijk en verslavend is? En hoe worden wij als consumenten beïnvloed om toch mee te gaan in alle modehypes? Daarover spreekt presentator Lara Billie Rense deze aflevering met gedragsonderzoeker Judith Roumen. Vanuit de psychologie onderzoekt ze wat consumenten drijft en kan belemmeren in het maken van duurzamere keuzes. Met die wetenschappelijke kennis adviseert Milieu Centraal overheden, bedrijven en vooral consumenten. 🎧 Luister ook aflevering 1 (https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/98543/1-fast-fashion-1-kleding-als-wegwerpproduct-s07) van deze podcastserie over Fast Fashion. 📺 Meer weten? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus over Fast Fashion (https://ntr.nl/Focus/287/detail/Fast-Fashion/VPWON_1344851), met Petra Grijzen. 📱 Ga naar onze Instagram (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/) of TikTok (https://www.tiktok.com/@ntrwetenschap) voor filmpjes van de rondleiding bij Sympany en Johan’s tips voor het beter omgaan met kleding Zie ook * Milieu Centraal over Fast Fashion (https://www.milieucentraal.nl/bewust-winkelen/kleding/zo-schaadt-kleding-het-milieu/) * Advies onderzoekers over fossiele reclames (https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2023/10/25/een-verbod-op-fossiele-reclame) * De modetrend van orca's (https://www.discovermagazine.com/planet-earth/attacking-boats-may-be-a-new-social-trend-for-juvenile-orcas) Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Redactie: Stijn Goossens en Ruben Rosen Jacobson Techniek: Stijn Goossens  Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

Iedereen heeft kleding nodig, dus is het niet gek dat we regelmatig kleren kopen. Maar zijn we er misschien in doorgeslagen? Grote kledingmerken en webwinkels hebben van Fast Fashion steeds meer een norm gemaakt: veel kleding voor weinig geld en van lage kwaliteit. Na een paar keer dragen verdwijnt het in de prullenbak en gaan we weer shoppen. En dat systeem richt flink wat schade aan. Zien we kleding inderdaad als wegwerpproduct in Nederland? Verslaggever Ruben Rosen Jacobson ging op verkenning in een winkelcentrum en bij een textielverwerker. 📺 Meer weten? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus over Fast Fashion (https://ntr.nl/Focus/287/detail/Fast-Fashion/VPWON_1344851), met Petra Grijzen. 📱 Ga naar onze Instagram (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/) of TikTok (https://www.tiktok.com/@ntrwetenschap) voor filmpjes van de rondleiding bij Sympany en Johan’s tips voor het beter omgaan met kleding Zie ook * Het verslag van het Europese Parlement (https://www.europarl.europa.eu/news/nl/headlines/society/20201208STO93327/de-gevolgen-van-textielproductie-en-afval-voor-het-milieu#:~:text=De%20textielsector%20was%20in%202020,kleding%20en%20schoenen%20te%20voorzien.) over de gevolgen van de textielindustrie voor het milieu * Het onderzoek van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (https://www.mvonederland.nl/onderzoek-nederlanders-kopen-veel-meer-kleding-dan-nodig/#:~:text=Uit%20dit%20onderzoek%20is%20gekomen,zoals%20Duitsland%2C%20Denemarken%20en%20Engeland) naar koopgedrag van kleding onder Nederlanders * Textielverwerker Sympany (https://www.sympany.nl/) Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Verslaggever: Ruben Rosen Jacobson Redactie: Ruben Rosen Jacobson Techniek: Stijn Goossens  Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

Lange tijd werden vrouwen uitgesloten van medische en neuropsychologische onderzoeken. Hun hormoonhuishouding zou ingewikkeld en daarmee onpraktisch zijn voor wetenschappelijke studies. Logisch gevolg is dat kennis over de invloed van vrouwelijke hormonen uitblijft. Hoogleraar neurocognitieve klinische psychologie Ellen de Bruijn (https://www.universiteitleiden.nl/medewerkers/ellen-de-bruijn#tab-1) brengt daar nu verandering in. Zij gaat uitzoeken wat de invloed van de vrouwelijke hormonen is op hun gedrag en de hersenen.   Zie ook In de podcast wordt verwezen naar het boek ‘Wij zijn onze hormonen (https://www.nporadio1.nl/fragmenten/nos-met-het-oog-op-morgen/331abdbd-c2eb-4698-9fee-1910bc1737a4/2022-08-31-boek-wij-zijn-onze-hormonen)’ van Max Nieuwdorp Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Redactie: Maartje Braam Techniek: Sander Nieuwenhuijsen en Stijn Goossens Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

Terwijl de maatschappij doordendert, de ene dag de andere lijkt, verandert de samenstelling van geslachtshormonen bij vrouwen continu. En dan zijn er ook nog levensfases waarin hun geslachtshormonen excessief veranderen: de puberteit, een zwangerschap en de overgang. Dat is even gezond als ongemakkelijk. Moeten vrouwen daar individueel mee dealen of kunnen we hen als maatschappij tegemoet komen? Verslaggever Maartje Braam zocht het uit.   Zie ook * Care for Women (https://careforwomen.nl/) * Woman Inc. (https://www.womeninc.nl/actueel/tweede-kamerleden-ervaren-menstruatiekrampen) die langsging bij Tweede Kamerleden * Het onderzoek van TNO (https://wp.monitorarbeid.tno.nl/wp-content/uploads/2022/05/20220513_TNO-Rapport-overgangsklachten_DEF.pdf) naar overgangsklachten op de werkvloer  Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Redactie: Maartje Braam Techniek: Sander Nieuwenhuijsen  Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

Psychiater Iris Sommer zag en ziet tijdens haar werkende leven dat vrouwen anders ziek worden dan mannen. Als het aan haar ligt, gaan we vrouwen in de gezondheidszorg dan ook anders behandelen. Ze pleit voor genderspecifieke zorg. In deze aflevering hoor je haar wetenschappelijke inzichten over de verschillen tussen mannen en vrouwen, haar verbazing en de lange weg die de gezondheidszorg nog bewandelen kan. De televisie-uitzending van Focus over de Menopauze is op 1 november om 22:50u te zien op NPO 2 en vanaf dan ook op NPO Start (https://www.npostart.nl/index.php/focus/VPWON_1289481).    Zie ook: Het symposium Eva is geen Adam op 19 oktober in het UMC Groningen   (https://onderwijs.umcg.nl/-/eva-is-geen-adam)   Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Redactie: Maartje Braam Verslaggever: Maartje Braam Techniek: Sander Nieuwenhuijsen, Stijn Goossens  Eindredactie: Sander Nieuwenhuijsen, Gerda Bosman Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

Tijdens de overgang nemen de vrouwelijke geslachtshormonen in rap tempo af. Hoe is dat voor onze eigen presentator Lara Billie Rense, die in de overgang zit en tegelijkertijd in transitie is? Waar sommige vrouwen tijdens de overgang geholpen zijn met wat extra vrouwelijke hormonen, verkent Lara Billie onontgonnen terrein. Samen met verslaggever Maartje Braam bespreekt Lara Billie diens overwegingen om de situatie te gebruiken en met hormonen te experimenteren onder begeleiding van specialisten in de transzorg. Kijk/lees ook: De televisie-uitzending van Focus over de Menopauze is op 1 november om 22:50u te zien op NPO 2 en vanaf dan ook op NPO Star (https://www.npostart.nl/index.php/focus/VPWON_1289481)t. In de podcast wordt verwezen naar het boek ‘Wij zijn onze hormonen’ van Max Nieuwdorp (https://researchinformation.amsterdamumc.org/en/persons/max-nieuwdorp) Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Redactie: Maartje Braam Verslaggever: Maartje Braam Techniek: Sander Nieuwenhuijsen, Stijn Goossens  Eindredactie: Sander Nieuwenhuijsen, Gerda Bosman Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

Onbewust en met het grootste gemak laten mensen online data achter. Daarmee geven ze hun gegevens aan gigantische datasets waarmee bedrijven en instanties de meest nauwkeurige inzichten krijgen in menselijk gedrag. Kunnen wetenschappelijke studies daaraan tippen?   Met langlopende studies als LifeLines in Groningen misschien wel. In het noorden van Nederland zijn 167.000 mensen al 17 jaar bereid om hun meest intieme gegevens te delen met de wetenschap. Al die data hebben ervoor gezorgd dat Sandra Brouwer, hoogleraar arbeidsparticipatie, de effecten van Covid-19 op de arbeidsmarkt nauwkeurig kon onderzoeken.   Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Redactie: Sander Nieuwenhuijsen, Maartje Braam Techniek: Sander Nieuwenhuijsen, Maartje Braam Eindredactie: Gerda Bosman Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief

Meer dan 450.000 Nederlanders leveren vrijwillig een bijdrage aan wetenschappelijke onderzoek via hun deelname aan cohortstudies. In cohortonderzoek wordt een afgebakende groep met een gemeenschappelijk kenmerk over een lange periode herhaaldelijke gemeten en gevolgd; van tweelingen of specifiek de bewoners van een wijk of tot 167.000 inwoners van Drenthe, Groningen en Friesland. Dit levert wetenschappers unieke data op voor onderzoek naar bijvoorbeeld veroudering, erfelijkheid en risicofactoren voor ziektes. Van vragenlijsten en hartfilmpjes tot poep- en bloedsamples, de vrijwilligers geven veel. Maar levert het hun persoonlijk ook iets op? Verslaggever Sander Nieuwenhuijsen (https://www.instagram.com/sandeur/) zet verschillende Nederlandse cohortstudies op een rij en spreekt met deelnemers van Lifelines en ERGO over hun ervaringen en motivaties. Luister/lees/kijk ook:  * Overzicht lopende cohortstudies - Nederlands Cohorts Consortium (https://www.demaastrichtstudie.nl/netherlands-cohorts-consortium-ncc) * Lifelines Biobank (https://www.lifelines.nl/) * Nederlands Tweelingen Register (https://tweelingenregister.vu.nl/) * ERGO (https://www.ergo-onderzoek.nl/) * Focus | Wij zijn onze darmen #4 – Eten tegen depressie? (https://npo-nl-ams-p26-am3.cdn.streamgate.nl/eyJ0eXAiOiJKV1QiLCJhbGciOiJIUzI1NiJ9.eyJleHAiOjE2OTUzMDY4MDMsInVyaSI6IlwvYW9kXC9ucG9cL21wM1wvcHJkXC9XT19OVFJfMjAwNzEyNDYiLCJ2aWV3ZXIiOiI5M2ZiNTFlNS1kMDc3LTQ1ZTItYTgyNC1jZWM4MGIwNDE0YTkiLCJyaWQiOiI1NWVmYWU4In0.flIK7LV7-7hdWjVvTxXsGhk3xAcQwmJ4LPDG4buMJWE/aod/npo/mp3/prd/WO_NTR_20071246/WO_NTR_20071246_v1690285325.mp3) Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Verslaggever: Sander Nieuwenhuijsen Redactie: Maartje Braam Techniek: Sander Nieuwenhuijsen, Maartje Braam Eindredactie: Gerda Bosman Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

Het cliché is waar: iedereen is uniek. Mensen verschillen van elkaar in geslacht, lichaamsgewicht, bloedwaardes, etniciteit, leefstijl, noem maar op. Farmaceuten staan voor de uitdaging om voor zo’n bonte verzameling één werkend medicijn te ontwikkelen. Daarvoor testen ze hun medicijnen eindeloos op proefpersonen, maar die proefpersonen zijn niet divers genoeg, stelt promovenda Linda Al-Hassany (https://pure.eur.nl/en/persons/linda-al-hassany). Daarom wil zij zoveel mogelijk verschillende mensen enthousiast maken om proefpersoon te worden, om de wetenschap vooruit te helpen, maar ook zodat elk mens uiteindelijk het juiste medicijn krijgt voorgeschreven. Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Verslaggever: Sander Nieuwenhuijsen Redactie: Maartje Braam Techniek: Sander Nieuwenhuijsen, Maartje Braam Eindredactie: Gerda Bosman Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

Hoe is het om proefpersoon te zijn, bijvoorbeeld in geneesmiddelenonderzoek? Wat zijn de risico’s en wat levert het op? Verslaggever Sander Nieuwenhuijsen ondervindt het aan den lijve. Hij doorloopt het selectieproces en de medische keuring, om vervolgens in de kliniek een medicijn ingespoten te krijgen wat nog niet eerder op mensen is getest. Wie zijn ‘gezonde’ proefpersonen, wat is hun motivatie en hoe is dynamiek tijdens het verblijf? En krijgt hij last van bijwerkingen of was het toch een placebo? Algemeen directeur Perry de Jongh van onderzoekscentrum ICON legt uit welke fases een medicijn moet doorlopen, voor het op de markt komt. En waarom de selectiecriteria voor dit type onderzoek vaak zo specifiek zijn. Tamara Overbeek legt uit hoe de vergoeding vastgesteld wordt en hoe de velen benodigde deelnemers geworven worden. Luister/lees/kijk ook:    Informatie & rechten/plichten proefpersonen (https://www.ccmo.nl/proefpersonen) - Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek   Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door:   Host: Lara Billie Rense  Verslaggever: Sander Nieuwenhuijsen  Redactie: Maartje Braam  Techniek: Sander Nieuwenhuijsen, Maartje Braam  Eindredactie: Gerda Bosman     Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl   Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief