رادیو سرگذشت

بهار و مظاهر آن در موسیقی ایرانی جایگاه خاصی دارند. درحدی‌که موسیقی‌دان‌های ایرانی، در طول سالیان و در دوره‌های مختلف، قطعات پرشماری متناسب با این ایام ساخته‌اند. در این اپیزود، رفته‌ایم به سراغ قسمتی‌ از این ساخته‌ها و در ضمن بررسی تصانیف بهاری مربوط به دوره‌های قاجار و اوایل پهلوی اول، از تاریخ موسیقی ایران در این دوره هم مفصلا صحبت کرده‌ایم.پشتیبانی مالی از پادکست:https://hamibash.com/gooshepod

کیهان کلهر اواخر دهه‌ی هفتاد و اوایل هشتاد، در کنار شجریان‌ها و علیزاده، گروه بسیار مهم و یکه‌تازی بودند که موسیقی ایرانی رو به جلو هدایت می‌کردند. اما کیهان کلهر در کنار این گروه همزمان در مجالس و محافل جهانی هم شناخته می‌شد و یکی از چهره‌های تاثیرگذار و مهم موسیقی ایران در عرصه‌ی جهانی بود. در این اپیزود از این دو فعالیت مهم کلهر در دهه‌ی هشتاد صحبت کرده‌ایم.اسپانسر این اپیزود:‌ خنیاگرhttps://l.khonyagar.com/sargozashtpod2کد تخفیف: kg-sargozashtpodمتن اپیزود: رضوان صیاداجرا و تهیه: فاروق قادری

  وقتی حرف از «سلبریتی» می‌شه، عموما کسایی رو به یاد میاریم که با مهارت یا زحمت کم، به چهره شناخته‌شده‌ای تو حرفه خودشون تبدیل شدن و در همین راستا این کلمه ناخودآگاه بار منفی رو به همراه خودش داره. تو موسیقی کلاسیک ایرانی اما حداقل یک نفر از این قضیه مستثنی‌ست. کیهان کلهر کسیه که می‌تونه همراه با کارنامه کاری پربارش، لقب سلبریتی رو هم به دوش بکشه. کلهر چهره مهم و خاصی تو موسیقی کلاسیک ایرانیه چون طیف مخاطبینش به قشر خاصی محدود نمی‌شه. به نوع دیگه، برای لذت بردن از موسیقیش نیازی به مخاطب خاص موسیقی ایرانی بودن نیست و بین شنونده خاص و عام این موسیقی مدت‌هاست که محبوبیت خاصی داره. کمانچه، در ذهن بسیاری از شنونده‌های موسیقی ایرانی با ساز کلهر تعریف شده و به گفته بعضی لقب «نماینده» این ساز رو به دوش می‌کشه. صحبت از هنرمندیه که خیلی از ما رو به این ساز و صدای گرمش علاقه‌مند کرد و به همین دلیل صحبت کردن از این نوازنده و آهنگساز از این نظر اهمیت زیادی داره. اسپانسر:‌خنیاگر:l.khonyagar.com/sargozashtpod1کد تخفیف: kg-sargozashtpodنویسنده‌: رضوان صیادتهیه و اجرا: فاروق قادری

در قسمت سوم و آخر از پرونده‌ی حسین علیزاده از موسیقی‌فیلم‌هایی که حسین علیزاده ساخته است صحبت کرده‌ایم، همکاری‌ او با شجریان، کلهر و ناظری را بررسی کرده‌ایم و از دیگر همکارها و همکاری‌ها او گفته‌ایم.متن اپیزود: نرگس زرین‌نژاداجرا و تهیه: فاروق قادری

«با نی نالنده همدستان شوید»این مصراع و این مثنوی اولین جرقة ذهن پویای علیزادة جوان برای ساخت قطعه‌ای بود که به قول خودش؛ خوشبختانه یا متأسفانه، تبدیل به شناسنامة اون شد. ما تا اینجا علیزاده‌ای رو شناختیم که یک مسیر مشخص رو برای خودش شخصی‌سازی کرد و مدام سعی کرد یک حرف نو داشته باشه. تو مرکز حفظ و اشاعه اولین قدم‌هاش رو برداشت و پا رو فراتر گذاشت، چاووش بهش امکانات و آزادی بیشتری برای تجربة جدید داد و حالا انگار وقت اون شده بود که به قله‌ای که بهش فکر می‌کرد، دست پیدا کنه. نی‌نوا در دورة به‌خصوصی خلق شد. دوره‌ای که حال و هوای اون پر از بغض و گره بود و انگار آدم می‌خواست این بغض رو بشکنه. اما ببینیم این قطعة پرماجرای علیزاده از کجا اومد و به کجا رسید.متن: نرگس زرین‌نژادتهیه و اجرا: فاروق قادریحامی: عطا بشریاسپانسر اپیزود: دکتر حسین پناهی

حسین علیزاده یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین موزیسین‌های موسیقی ایرانی در نیم قرن گذشته‌ست. پس ما تصمیم گرفته‌ایم در قالب یک سریال ویدیویی، در چند قسمت، از زندگی و آثار این هنرمند مهم موسیقی ایران صحبت کنیم. در قسمت اول این سریال، مروری داشته‌ایم بر کودکی، نوجوانی، جوانی و سال‌های فعالیت حسین علیزاده‌ در هنرستان موسیقی، دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران، مرکز حفظ‌واشاعه‌ی موسیقی و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. از علیزاده‌ی هنرجو و نوآموز گفته‌ایم و رسیده‌ایم به علیزاده‌ای که در مرکز از اساتید قدیم ایران درس می‌گرفت و در کانون پروروش فکری به کودکان و نوجوانان ایرانی درس می‌داد و آهنگ می‌ساخت.اسپانسر: خانه‌ی کار و دیدار کارمانhttps://kaarmaan.house/حمایت مالی از پادکست:http://hamibash.com/gooshepod

توی این ایپزود ما با یک هنرمند سخت‌گیر طرف‌ایم. هنرمندی که کل آثاری که به فارسی خوند به عدد سی نمی‌رسه اما تأثیر بزرگی در تاریخ موسیقی گذاشته. ممکن نیست روزهای اول فروردین یا جمعه یادی ازش نکنیم. اون با «جمعه» و «کودکانه» صدای خودش رو به تک‌تک ما رسونده. این شما و این فرهاد مهراد، از آغاز تا پایان. اسپانسر: ویپاد؛ ترابانک پاسارگاد وب‌سایت: https://trc.metrix.ir/tzqxvi/

«من در دوستی و عشق اغراق می‌کردم. در حدی که طرف مقابل نمی‌تونست پابه‌پای من بیاد. روحیة من بسیار عاطفیه».این جمله شالودة زندگی کسیه که از روابط انسانی‌ش تأثیرات بزرگی گرفت و تأثیرات خیلی زیادی هم بر جا گذاشت. تأثیراتی که به خودش و اطرافیانش ختم نشد و جریان‌های مختلفی رو ساخت، زنده کرد و یا ادامه داد. امروز قراره از این جریان‌ها و نتیجه‌های کوچیک و بزرگ صحبت کنیم و از صاحبشون یعنی امیرهوشنگ ابتهاج و محیط رشدش بیشتر بدونیم. در خلال این‌ها راجع‌به شعر و موسیقی زمانة ابتهاج بیشتر صحبت می‌کنیم، از موسیقی رادیو و جریان بازگشت حرف می‌زنیم، از شاعران هم‌دورة ابتهاج یاد می‌کنیم و دوستان اون رو از دریچة خودش می‌شناسیم. من فاروق قادری هستم و در اپیزود پنجم پادکست رادیوسرگذشت، سرگذشت جناب هوشنگ ابتهاج رو برای شما تعریف می‌کنم. متن این اپیزود رو هم خانم نرگس زرین‌نژاد نوشته.اسپانسر این اپیزود:ترابانک پاسارگاد: ویپاد: https://trc.metrix.ir/tzqxvi/حمایت مالی از پادکست:http://hamibash.com/gooshepod

گلها. قطعا همه‌مون اسم رادیو گلها رو شنیدیم. دوره‌ای مهم و تاثیرگذار که در طول بیشتر از دو دهه جریان اصلی و غالب موسیقی ایرانی بود. گلهایی که موسیقی ایران رو به قبل و بعد از خودش تقسیم کرد. جریان و دوره‌ای بسیار مهم که بیش و پیش از هر کسی مدیون و وامدار تلاش‌های خستگی‌ناپذیر داوود پیرنیا بود. کسی‌که گلها رو با خون دل ساخت، بزرگش کرد و در نهایت هم با غم و ناراحتی گلها، رادیو و اصلا خونه‌ی خودش رو ترک کرد و بعد هم در این غم جانش رو از دست داد.من فاروق قادری هستم و در اپیزود چهارم پادکست رادیوسرگذشت، سرگذشت جناب داوود پیرنیا رو برای شما تعریف می‌کنم. متن این اپیزود رو هم خانم نرگس زرین‌نژاد نوشته. اگر مایلید از این حرکت فرهنگی مستقل حمایت کنید و حامی تداومش باشید، می‌تونید سری بزنید به توضیحات و در سایت حامی‌باش از داخل و خارج از کشور ما رو حمایت کنید.اسپانسر:‌ویپاد:https://trc.metrix.ir/tzqxvi/حمایت مالی از پادکست:http://hamibash.com/gooshepod

استاد غلامحسین بنان با تصنیف و ترانه ‌و آوازهای ماندگاری که خونده و اجرا کرده قطعا یکی از محبوب‌ترین و بزرگ‌ترین خواننده‌های موسیقی معاصر ایرانه. به این بهانه، در بزرگداشت و یادکردی از ایشون، در اپیزود سوم پادکست رادیوسرگذشت به سراغ زندگی و آثار ایشون رفته‌ایم و یادی از بنان کردیم.حمایت مالی از پادکست:http://hamibash.com/gooshepod

پدر و بزرگ پیانوی ایرانی، بهترین همنواز بنان، معلمی کوچک، مردی با خلقی تند و حساس و مبدع خط نتی مخصوص به خود، یا خالق کاروان بنان. همه‌ی اینها توصیف یک نفره. استاد مرتضی محجوبی یا اون‌طور که بنان او رو خطاب می‌کنه: مرتضای پیانو. اما چرا مرتضی‌خان محجوبی انقدر شخصیت مهمیه در تاریخ موسیقی معاصر ما؟ یا چرا بنان بالاتر از صبا و دیگران، او رو بهترین همنواز آوازهای جاودانش می‌دونه؟توی اپیزود دوم پادکست رادیو سرگذشت من فاروق قادری سعی می‌کنم با روایت سرگذشت مرتضی‌خان محجوبی پاسخی به این سوال بدم.اگر دوست دارید حامی تداوم این حرکت فرهنگی مستقل باشید، سری به سایت حامی‌باش که لینکش توی توضیحات هست بزنید و ما رو حمایت کنیدhttp://hamibash.com/gooshepod

 توی این اپیزود سعی می‌کنم پروژکتور بندازم روی نقاط تاریک و روشن زندگی محمدرضا لطفی و در قالب یک پرونده‌ی مفصل از زندگی و آثارش بگم. ابتدا کوتاهی در مورد زندگی و مسیر کاری لطفی صحبت می‌کنم، بعد از ماجرای تاسیس گروه شیدا می‌گم و در کنارش ماجرای ساخت دو آلبوم مهم لطفی یعنی بیاد عارف و بیاد درویش‌خان رو مرور می‌کنم، بعد از اون قصه‌ی یکی از قطعات مهم تاریخ موسیقی ایران یعنی چهارمضراب ماهور رو تعریف می‌کنیم و در نهایت از گروه آن و آلبوم آفتاب روشن که شاگردان لطفی به یاد او منتشر کردن صحبت می‌کنم. اسپانسر:کارگزاری آگاه:https://agbr.ir/9164D107صنایع مفتولی زنجان:https://zanjan-wire.com/حمایت مالی از پادکست:http://hamibash.com/gooshepod

در قسمت پایانی پادکست گوشه رفته‌ایم به سراغ مرور ادامه‌ی همکاری‌های شجریان با علیزاده و کلهر در سال‌های اوج و پایانی آن. از کنسرت مهم‌ و تاثیرگذار همنوا با بم گفته‌ایم و مروری داشته‌ایم بر آلبوم‌های فریاد، بیتوبسرنمی‌شود، سرود مهر، ساز خاموش و دلایل اتمام این همکاری را براساس گفته‌های این هنرمندان بررسی کرده‌ایم.اسپانسر این اپیزود:کارگزاری آگاه:https://agbr.ir/B9930846حمایت مالی از پادکستhttp://hamibash.com/gooshepod

«من زمستان است رو در سال‌هایی خوندم که واقعا همین قدر زمستان بود و کسی سلام آدم رو پاسخ نمی‌گفت. مردم در یک ناامیدی و سردی کاملی فرو رفته بودن...»اینها صحبت‌های محمدرضا شجریانه در مورد آلبوم زمستان است که در این اپیزود قصه‌اش رو تعریف کردیم.متن: نرگس ژرین‌نژاد روایت: فاروق قادریمهمان/کارشناس: امیر اثنی‌عشریحمایت مالی از پادکست:http://hamibash.com/gooshepod

شب، سکوت‌، کویر، این آلبوم مهم دهه‌ی هفتاد، حاصل سه برخورد و ارتباط بود: اول کیهان کلهر و حاج قربان سلیمانی، بعد محمدرضا شجریان و حاج قربان و آخرسر هم این دیدار شجریان و کلهر بود که وجود آلبومی به اسم شب، سکوت، کویر رو میسر کرد. در اپیزود جدید پادکست گوشه که فرداشب منتشر می‌شه، بیشتر از این سه دیدار و برخورد و ماجرای پس پشت آلبوم شب سکوت کویر صحبت می‌کنیم.متن و روایت: رضوان صیاد، فاروق قادریاسپانسر این اپیزود: کارگزاری آگاهhttps://landing.agahinvest.com/gold-fund?utm_source=podcast&utm_medium=social&utm_content=gooshe&utm_campaign=zarrin&utm_term=4021223حمایت مالی از پادکست:http://hamibash.com/gooshepod

در ابتدا اصلا قرار نبود صدای شجریان در دلشدگان شنیده بشه و شجریان چهارمین گزینه و در واقع یک توفیق اجباری بود برای حاتمی و دلشدگان. و اگه ۹پرده از فیلم حذف نمی‌شد، شاید ما امروز دلشدگان رو با صدای شهرام ناظری یا محسن کرامتی می‌شنیدیم. موسیقی‌ای حاصل آهنگسازی حسین علیزاده که جالبه اون هم گزینه‌ی اول علی حاتمی نبود و ابتدا قرار بود بیژن کامکار موسیقی فیلم رو کار کنه و بعد هم حسین دهلوی کار رو تا یک جایی پیش برد. اما چی شد که اول حسین علیزاده و بعد هم محمدرضا شجریان وارد فیلم ماندگار علی حاتمی شدن و اون موسیقی درخشان رو به سرانجام رسوندن.پژوهش و تالیف متن: رضوان صیاد، فاروق قادریاجرا: فاروق قادریپشتیبانی مالی از پادکست:http://hamibash.com/gooshepod

سه شب از شب‌های سال ۱۳۲۷ صدای خواننده‌ی زن جوانی از رادیو پخش می‌شه. صدای این زن به‌قدری قدرتمند و متفاوت بود که همه‌ی توجه‌ها رو به سمت خودش جلب می‌کنه. طوری‌که بعد از پخش برنامه‌ی سوم، مردم از گوشه‌وکنار تهران دسته‌دسته راه می‌افتن، پامی‌شن می‌رن دم در استودیو می‌ایستن تا ببین این خواننده‌ی جوان کیه و چه شکلیه. تا اون شب فقط اسم و صداش رو می‌دونستن. اما از اون شب به بعد دیگه کسی نبود که اسم یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین خواننده‌های زن تاریخ موسیقی ایران رو ندونه. اون شب شبی بود که افسانه‌ای به نام «مرضیه» متولد شد. در قسمت سوم پادکست رامشگر قصه‌ی زندگی و موسیقی‌های ماندگار مرضیه رو تعریف می‌کنیم.پشتیبانی مالی از پادکست:http://hamibash.com/gooshepod

«بهترین خواننده‌ی انتخابی تلویزیون در موسیقی اصیل ایران»می‌دونید این کدوم خواننده‌ست؟ایشونن. خانم پریسا. کسی‌که هنوز به سی سالگی نرسیده، محبوب‌ترین خواننده‌ی زن موسیقی سنتی ایران بود. کسی‌که کاست‌هاش از شجریان هم بیشتر می‌فروخت. کسی‌که پیر فرزانه رو تو اون کنسرت استثنایی با علیزاده در جشن هنر خوند، اما درست در اوج محبوبیت و شهرت، وقتی‌که وسط کنسرت بود در ژاپن، بهش خبر می‌دن که در ایران انقلاب شده، و وقتی برمی‌گرده، دیگه هیچ وقت نمی‌تونه که در وطن خودش آزادانه بخونه.در قسمت دوم پادکست رامشگر از پریسا صحبت می‌کنیم.پژوهش و تالیف متن: نرگس زرین‌نژادروایت: رضوان صیاد و فاروق قادریحمایت مالی از پادکست:http://hamibash.com/gooshepod

توی دهه 30 و 40، صدا و خواننده‌ای رو دستش نبود. همه عاشق آوازش بودن. حتی همه کسب و کارشونو تعطیل می‌کردن تا برن خونه و از رادیو صدای آوازش رو بشنون. صدایی پرقدرت و نامی بزرگ و ماندگار با شیوه آوازی‌ای که خاص خودشه. احتمالا تا الان فهمیدید قراره درباره کی حرف بزنیم. درباره‌ی استاد علی‌اکبر گلپایگانی یا اون‌طور که همه‌مون ایشون رو می‌شناسیم:‌گلپا.حمایت مالی از پادکست:http://hamibash.com/gooshepod

عارف یکی از بزرگترین تصنیف‌سازان تاریخ موسیقی ایرانه. این عبارت رو زیاد شنیدیم. اما اکثرمون بی‌اطلاعیم از اینکه اصلا چه قصه و ماجراهایی پشت این تصانیفه؟ هر کدوم از این تصنیف‌ها چه قصه‌ای دارن و در چه زمینه و زمانه‌ای ساخته ‌شده‌ن. یا مصنف این‌ها یعنی ابوالقاسم عارف قزوینی، هنگام ساختن این تصانیف چه حالی داشته؟ و چه احوالاتی رو از سر می‌گذرونده؟ توی این اپیزود یاد ایام، در شماره‌ی سوم این پادکست، من فاروق قادری، قراره از این صحبت کنم. از قصه‌ی تصنیف‌های عارف قزوینی.حمایت مالی از پادکست:http://hamibash.com/gooshepod