De Universiteit van Nederland Podcast

De magnetron heeft een slechte reputatie. Van “je krijgt er kanker van” tot “het sloopt alle voedingsstoffen”. De mythes zijn hardnekkig, maar kloppen ze ook? Samen met levensmiddelentechnoloog Matthijs Dekker (Wageningen University) ontrafelen we de grootste misverstanden. En laten we je zien waarom de magnetron vaak juist gezonder is dan andere manieren van koken. Plus wat tips voor complete verse maaltijden die je zelf kunt bereiden in de magnetron.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De haai sterft uit, maar bijna niemand maakt zich er druk om. We redden bijen, knuffelen panda’s, maar haaien? Dankzij films als Jaws en Sharknado staan ze bekend als moordmachines, terwijl haaien in werkelijkheid cruciaal zijn voor een gezonde planeet. Niet alleen in de oceaan, maar ook op het land. Het is dus tijd voor een campagne vóór de haai! Ecoloog én haaienfan Guido Leurs van de Wageningen Universiteit vertelt je waarom de haai juist jouw liefde verdient. Link naar de viswijzer: https://www.goodfish.nl/See omnystudio.com/listener for privacy information.

Ruizen, piepen, continu herrie in je hoofd, en dan zegt de arts: daar is niks aan te doen. Of toch wel? Psycholoog Rilana Cima (Maastricht University) ontwikkelde een behandeling voor tinnitus. Het geheim? Niet bang zijn voor je tinnitusgeluid. Tinnitus behandeling Adelante  556. Gaat dit apparaatje tinnitus genezen? See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wat werkt beter: een celstraf of huisarrest met een enkelband? Strafrechtjurist Jacques Claessen (Maastricht University) laat zien dat bijna de helft van de ex-gevangenen opnieuw de fout ingaat. Volgens Jacques ligt de sleutel niet in strenger straffen, maar in een andere manier om misdaad aan te pakken. Zo kunnen huisarrest en taakstraffen de kans dat iemand opnieuw de fout ingaat aanzienlijk verkleinen. Jacques pleit in deze aflevering dan ook voor een radicaal andere blik op straf: geen wraak, maar herstellen van je fouten en vooral: voorkomen dat je nog een keer in de fout gaat.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vergeet de huidige, vaak dure en vervelende methoden zoals scans of het chirurgisch weghalen van een stukje tumor met een lange naald om te achterhalen of het kwaadaardig is. Wereldwijd werken onderzoekers aan een revolutie in de kankerdiagnostiek. Ze speuren in het bloed naar sporen van kanker: DNA sporen. Hiermee is heet steeds beter mogelijk om vast te stellen óf iemand kanker heeft, maar ook wáár in het lichaam het zit en hoe ernstig het is. Eén van die onderzoekers is Daan Hazelaar, die samen met zijn collega’s van het kankerinstituut van het Erasmus MC probeert te bewijzen hoe goed deze techniek werkt. 00:00 Kun je via bloed kanker opsporen? 00:25 Hoe wordt kanker normaal gevonden? 01:18 Bloedtesten: de toekomst van vroege opsporing? 03:31 Hoe ontstaat kanker eigenlijk? 05:31 Hoe komt DNA in je bloed terecht? 06:11 Hoe spoor je kankersporen op in bloed? 08:35 Hoe bepaalt een arts welk type kanker je hebt? 09:55 Wat vertelt de lengte van DNA over kanker? 10:20 Computers als hulpmiddel bij kankeropsporing 11:15 Wat kan bloed zeggen over je gezondheid?See omnystudio.com/listener for privacy information.

HEY U! Is mijn gemiddelde schermtijd van 5+ uur erg? Klopt het dat ik mijn telefoon beter niet kan gebruiken vlak voor het slapengaan? En heeft Gen-Z nou écht een aandachtsprobleem? Stefan van der Stigchel (Universiteit Utrecht) onderzoekt aandacht en beantwoordt in deze aflevering jullie 5 vragen over scherm- en telefoongebruik. 00:26 Is op je telefoon kijken voor het slapen gaan slecht? 02:26 Kan Gen Z zich minder goed concentreren dan millenials? 04:26 Is tv kijken beter dan social media? 05:45 Is schermtijd altijd slecht? 07:28 Kan je chagrijnig worden van je telefoon? Zat jouw vraag er nou niet tussen? Geen zorgen! Op de socials van Universiteit van Nederland beantwoordt Stefan nog meer kijkersvragen. En als je nog een extra vraag hebt kun je die stellen in de comments ⬇️ Wil je ons iets vragen? Of heb je een opmerking? Dat kan via dit formulier: https://forms.gle/5YTUR72pTwzXRAFk6See omnystudio.com/listener for privacy information.

In 2040 zijn er vier keer zoveel 100-jarigen in Nederland dan nu. Maar hoe blijven we fit en zelfstandig? In deze 8-delige serie maakt de Universiteit van Nederland, samen met jou, kennis met wetenschappers die op zoek zijn naar de formule voor een gezond leven. In deze aflevering: Mensen in kwetsbare situaties - met weinig geld, zonder vast thuis of met andere problemen - worden vaak tot 25 jaar eerder ziek en leven gemiddeld 8 jaar korter. Wetenschappers zetten alles op alles om die ‘gezondheidskloof’ te dichten, maar het onderzoek sluit meestal niet aan bij de mensen die het het hardst nodig hebben. Carlijn Kamphuis (Universiteit Utrecht) en Margret Franssen (Wageningen University & Research) leggen uit hoe dit komt. We gaan met hen langs bij een adviesraad die bestaat uit mensen in kwetsbare situaties. Zij helpen onderzoekers om hun studies beter te laten aansluiten bij de praktijk. Deze serie is gemaakt door de Universiteit van Nederland met ondersteuning van het Institute for Preventive Health, een alliantie tussen Eindhoven University of Technology, Wageningen University & Research, Universiteit Utrecht en Universitair Medisch Centrum UtrechtSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In 2040 zijn er vier keer zoveel 100-jarigen in Nederland dan nu. Maar hoe blijven we fit en zelfstandig? In deze 8-delige serie maakt de Universiteit van Nederland, samen met jou, kennis met wetenschappers die op zoek zijn naar de formule voor een gezond leven. In deze aflevering: Heb je deze podcast via een aanbeveling ontdekt? Of heb je je lievelingsfilm ontdekt via een Netflix-aanbeveling? Volgens Martijn Willemsen (Eindhoven University of Technology) kunnen zulke aanbeveling-systemen ook helpen om gezondere keuzes te maken, bijvoorbeeld in online supermarkten. In deze aflevering hoor je hoe die systemen werken. We gaan ook langs bij Ellen van Kleef (Wageningen University & Research). Zij test zulke aanbevelingssystemen in de praktijk, want daar blijken ze nog lang niet zo vanzelfsprekend als bij Netflix. Deze serie is gemaakt door de Universiteit van Nederland met ondersteuning van het Institute for Preventive Health, een alliantie tussen Eindhoven University of Technology, Wageningen University & Research, Universiteit Utrecht en Universitair Medisch Centrum UtrechtSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In 2040 zijn er vier keer zoveel 100-jarigen in Nederland dan nu. Hoe blijven we fit en zelfstandig? In de korte serie 'De F√ormule' maak je kennis met wetenschappers die op zoek zijn naar de formule voor een gezond leven. In deze aflevering: In de eerste duizend dagen van je leven leggen miljoenen minibeestjes en bacteriën in je darmen het fundament voor je gezondheid: je microbioom. In deze aflevering vertelt Clara Belzer (Wageningen University & Research) hoe dat microbioom ontstaat en waarom het zo belangrijk is. We bezoeken ook Manon Benders op de vroeggeboorte-afdeling van het UMC Utrecht. Daar raken de darmen van te vroeg geboren kinderen flink verstoord. Hoe gaan artsen daarmee om? Dat hoor je in deze aflevering van De F√ormule. Deze serie is gemaakt door de Universiteit van Nederland met ondersteuning van het Institute for Preventive Health, een alliantie tussen Eindhoven University of Technology, Wageningen University & Research, Universiteit Utrecht en Universitair Medisch Centrum UtrechtSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In 2040 zijn er vier keer zoveel 100-jarigen in Nederland dan nu. Hoe blijven we fit en zelfstandig? In de korte serie 'De F√ormule' maak je kennis met wetenschappers die op zoek zijn naar de formule voor een gezond leven. Deze aflevering: Rauw vlees, ‘gezonde’ supplementen en anti-rimpelcrème met... lood. Influencers op Instagram en TikTok doen soms alsof ze dé sleutel tot gezondheid in handen hebben. Maar hoe ver mogen ze daarin gaan? En wat kun je doen als je schade oploopt doordat je hun adviezen volgt? In deze aflevering vertellen Margje Camps en Catalina Goanta (Universiteit Utrecht) hoe influencers jou verleiden en hoe je jezelf daartegen kunt beschermen. Deze serie is gemaakt door de Universiteit van Nederland met ondersteuning van het Institute for Preventive Health, een alliantie tussen Eindhoven University of Technology, Wageningen University & Research, Universiteit Utrecht en Universitair Medisch Centrum UtrechtSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De scheepvaart is een van de meest vervuilende sectoren ter wereld. Maar wat als vrachtschepen weer zouden gaan… zeilen? Niet met doeken en touwen, maar met enorme stalen buizen die ronddraaien in de wind. Scheepvaart-onderzoeker Albert Rijkens van de TU Delft laat in deze aflevering zien hoe dit soort “rotorzeilen’ werken. En legt uit waarom de toekomst van de scheepvaart misschien wel in het verleden ligt. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Matcha - het lijkt niet meer weg te denken uit café's. Dit groene poedertjes dat oorspronkelijk als thee werd gedronken, duikt steeds vaker op. Op tiktok en insta wordt het zelfs aangeprezen als wondermiddel. Als een oplossing tegen dementie, depressie, goed is voor de stoelgang, bloeddrukverlagend en ga zo maar door. Voedingswetenschapper Ellen Kampman (Wageningen University) legt uit waar de claims op gebaseerd zijn en of er iets van klopt. Van Japandeskundige Katarzyna Cwiertka (Universiteit Leiden) hoor je hoe de matcha-hype ontstond.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wat voor effect de kans op een overstroming heeft op de huizenprijs is voor het eerst voor heel Nederland in kaart gebracht. Uit nieuw onderzoek van Philibert Weenink (Maastricht University) blijkt dat woningen in risicogebieden gemiddeld 1% minder waard zijn, met uitschieters tot wel 9% op de gevaarlijkste plekken. En dat effect groeit: naarmate Nederlanders zich bewuster worden van de dreiging, daalt de waarde van kwetsbare huizen t.o.v veilige huizen alleen maar verder. Waar in Nederland je wel veilig bent en waar je op kunt letten legt Philibert uit in deze aflevering. www.overstroomik.nl www.risicokaart.nlSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Van religieuze Tiktok-influencers die online zieltjes (of volgers?) proberen te winnen tot het jaarlijkse televisiespektakel The Passion. Nederland ontkerkelijkt in rap tempo. Maar dat betekent niet dat geloof geen plaats meer heeft in de samenleving. Integendeel. Religiewetenschapper Ernst van den Hemel (Universiteit Utrecht) vertelt op het Betweter Festival van de Universiteit Utrecht hoe religie steeds weer nieuwe betekenis krijgt online en hoe religieuze influencers daar op inspelen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Planten in leven houden kan een hele opgave zijn. Met volle moed haal je een plant in huis, zet 'm in een leuke pot, en dan... ja dan vergeet je de plant water te geven, of misschien geef je veel te veel. En is water eigenlijk het enige dat een plant nodig heeft? Bioloog Casper Quist (Wageningen University) geeft je tips hoe je je plant het best verzorgt én hij vertelt welke plant de grootste overlevingskans heeft: een aso, teamplayer of een manager.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Een doodenge horrorfilm, een spannend bezoek aan een spookhuis of elkaar laten schrikken met Halloween, wat is daar leuk aan? Toch doen mensen het regelmatig. Hoe ze daarmee omgaan onderzoekt Linda de Voogd (Universiteit Leiden) in een spookhuis op Lowlands. Ze probeert niet alleen te achterhalen hoe angsten ontstaan, maar ook hoe je er weer vanaf komt. En jij kunt tijdens het luisteren meedoen met ons angst-experiment!See omnystudio.com/listener for privacy information.

HEY U! Waarom lig ik altijd klaarwakker in bed tussen 2 en 4 uur ‘s nachts? Is meteen in slaap vallen eigenlijk wel een goed teken? En kun je te veel slapen? In deze aflevering beantwoordt slaapwetenschapper Merijn van de Laar (Maastricht University) jullie 5 vragen over slaap. 😴Zat jouw vraag er nou niet tussen? Geen zorgen! Op de socials van Universiteit van Nederland beantwoordt Merijn nog meer kijkersvragen. En als je nog een extra vraag hebt kun je die stellen in de comments ⬇️ Wil je meer wetenschap over slaap? Luister hier onze nieuwe podcast-serie 'Wetenschap met je ogen dicht'See omnystudio.com/listener for privacy information.

De verkiezingen komen eraan — dé tijd waarin politici strooien met beloftes, slogans en grote plannen. Iedereen wil jouw stem, en natuurlijk beloven ze dat alles beter wordt zodra jij op hen vertrouwt. Maar… welke van die beloftes zijn écht haalbaar, en welke klinken gewoon té mooi om waar te zijn?Samen met politicoloog Mariken van der Velden (Vrije Universiteit Amsterdam) helpt de Universiteit van Nederland jou om het verschil te zien. Met een handige checklist voor verkiezingsbeloftes leer je politieke praat razendsnel doorprikken.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Stel je voor: het licht gaat uit. Geen internet. Geen pinpas. Geen navigatie. Klinkt als science fiction, maar kan komen door ruimteafval: rommel die je niet eens ziet, maar wel rondzweeft in de ruimte en tegen de satellieten botst die zo belangrijk zijn voor het leven op aarde. Sterrenkundige Thomas Wijnen (Universiteit Leiden | NOVA) legt in deze aflevering uit waar dat afval precies vandaan komt, en hoe we deze ruimterommel kunnen opruimen. 00:00 Wat is ruimteafval?00:32 Hoe kan gps uitvallen door ruimteafval?02:09 Hoeveel satellieten vliegen er om de aarde? 03:06 Kan je ruimteafval zien? 04:57 Is de ruimte om de aarde ooit vol? 05:35 Hoe draaien satellieten rond de aarde?07:13 Hoe snel vliegen satellieten rondom de aarde?09:35 Hoe gaat ESA ruimteafval opruimen?See omnystudio.com/listener for privacy information.

Misschien voel je nu al de neiging om te krabben, alleen al bij het zien van de titel van deze aflevering. Dat is precies hoe krachtig jeuk werkt. In deze aflevering legt dermatoloog Deepak Balak (LUMC) uit waarom jeuk zo aanstekelijk is, waarom krabben zo lekker voelt, en hoe je brein je soms zelfs voor de gek houdt door jeuk 'te maken' zonder dat er iets op je huid zit. Na het luisteren kijk je zeker anders naar die muggenbult of kriebeltrui.See omnystudio.com/listener for privacy information.