Elke Week van EW Magazine

Duitsland-correspondent Guy Hoeks vertelt in de podcast Elke Week over de asielproblematiek in Duitsland. Vooral de herinvoering van grenscontroles is een symptoom van een dieper liggend politiek probleem.De grenscontroles, geïntroduceerd door de Duitse minister van Binnenlandse Zaken Nancy Faeser, zijn bedoeld om de instroom van asielzoekers te reguleren. Hoewel deze maatregelen voor veel oponthoud zorgen, wordt hiermee geprobeerd de toenemende druk op de Duitse asielopvang te verlichten. Maar de vraag rijst of deze ingrepen daadwerkelijk iets oplossen, of dat het vooral om symboolpolitiek gaat.De huidige asielproblematiek moet gezien worden in het licht van eerdere gebeurtenissen, zoals de vluchtelingencrisis in 2015. Toen opende bondskanselier Angela Merkel de grenzen voor meer dan één miljoen vluchtelingen met haar beroemde uitspraak 'Wir schaffen das'. Dit leidde tot een periode van Willkommenskultur, waarin Duitsland zich profileerde als een land dat klaarstond om te helpen. Inmiddels is die houding aanzienlijk veranderd. Veel Duitsers voelen zich in de steek gelaten door het gebrek aan integratie en de lasten die asielzoekers op de samenleving leggen. Hierdoor komt Merkels open-deurbeleid als een boemerang terug in het huidige debat.Het politieke klimaat in Duitsland wordt nu gekenmerkt door toenemende verdeeldheid, waarbij het verschil in opvattingen tussen Oost- en West-Duitsland prominent naar voren komt. In Oost-Duitsland is de radicaal-rechtse AfD inmiddels uitgegroeid tot een belangrijke politieke speler. De partij weet in te spelen op gevoelens van onvrede en angst voor migratie, die deels voortkomen uit de economische achterstand en het gebrek aan historische migratie in deze regio's. In het westen van Duitsland daarentegen, waar al decennia migranten wonen, zijn de inwoners gewend aan een multiculturele samenleving en is er meer steun voor een liberale benadering van asielzoekers en migratie.Deze verschillen hebben hun oorsprong in het verleden. Terwijl West-Duitsland na de Tweede Wereldoorlog een grondige verwerking van zijn nazi-verleden onderging, ontbrak deze reflectie in Oost-Duitsland. Bovendien zorgde de Duitse hereniging in 1990 voor het gevoel in het oosten dat zij zich daar moesten aanpassen aan de West-Duitse normen en regels. Hierdoor ontstonden een diepgewortelde frustratie en een gevoel van achterstelling, wat nu tot uiting komt in de electorale steun voor partijen als de AfD.De politiek in Duitsland is hierdoor instabieler dan ooit. De verkeerslichtcoalitie onder leiding van Olaf Scholz (SPD), met de Groenen en de liberale FDP, wankelt. Hoewel de SPD probeert de coalitie bijeen te houden, blijven de tegenstellingen tussen de partijen over asiel en financiën groot. De vraag is of deze coalitie de komende maanden kan overleven, gezien de druk vanuit de oppositie en de dreigende electorale verliezen. Het is duidelijk dat Duitsland voor een cruciale periode staat waarin het land zijn koers ten aanzien van migratie en asiel opnieuw moet definiëren.Lees hier de artikelen van Guy Hoeks:Bevindt Oost-Duitsland zich op een doodlopende weg?De Duitse welkomstcultuur is dood en begraven

In de nieuwste aflevering van de podcast 'Elke Week' gaat Sam Verbeek in gesprek met economie-redacteuren Jeroen van Wensen en Lotte Elbrink over de Miljoenennota 2025.Politiek redacteur Carla Joosten geeft daarnaast de eerste reacties vanuit Den Haag. Het gesprek richt zich op de bestendigheid van de begroting, de fiscale maatregelen en de impact op het bedrijfsleven en het midden- en kleinbedrijf (MKB).Hoe bestendig is de begroting?De begroting van 2025 wordt als kwetsbaar gezien. Ondanks de huidige economische groei blijft het begrotingstekort dicht bij de 3%. Dit roept vragen op over wat er zal gebeuren bij een economische terugval. Er wordt veel gesproken over het belang van solide begrotingsbeleid, maar het tekort blijft een punt van zorg. Dit zorgt voor onzekerheid op de lange termijn, vooral als er geen structurele maatregelen worden genomen om de uitgaven te beperken.Wat zijn de meest opvallende fiscale maatregelen?Een van de meest opvallende maatregelen is de geplande btw-verhoging. Deze maatregel moet miljarden opbrengen, maar krijgt veel kritiek. Vooral het verschil in tarieven tussen bijvoorbeeld kamperen (laag btw-tarief) en hotels (hoog btw-tarief) wordt gezien als oneerlijk en juridisch kwetsbaar. Daarnaast blijft de complexe giftaftrekregeling voor burgers ongewijzigd, wat zorgt voor administratieve rompslomp.Wat doet dit kabinet voor het bedrijfsleven en het MKB?Het kabinet wil de regeldruk voor ondernemers verminderen, vooral voor het MKB. Er is meer aandacht voor de Adviesraad Toetsing Regeldruk (ATR), die een grotere rol moet krijgen in het adviseren over nieuwe wetgeving. Ook wordt geprobeerd om extra lasten en regelgeving vanuit de EU te vermijden, wat gunstig kan zijn voor ondernemers in Nederland.Welke maatregelen treffen vooral de middeninkomens?Er is extra aandacht voor de belastingdruk van middeninkomens. Hoewel eerdere kabinetten al stappen hebben gezet om de zogenaamde marginale druk te verlagen, blijft het probleem bestaan. Mensen die extra werken, houden vaak weinig over door de combinatie van hogere belastingen en lagere toeslagen. Het kabinet kijkt nu naar alternatieve oplossingen, zoals een meerwerkbonus.Wat zijn de reacties vanuit Den Haag?De eerste reacties in Den Haag zijn gemengd. Sommige politici zijn positief over de continuïteit van het beleid, terwijl anderen vinden dat er te weinig wordt gedaan om de regio’s en specifieke sectoren te ondersteunen. Ook ondernemersorganisaties geven aan dat er weliswaar liefde voor het bedrijfsleven is, maar dat het vertrouwen in daadwerkelijke verbeteringen nog moet groeien.

In podcast Elke Week gaat host Sam Verbeek in gesprek met politiek redacteur Eric Vrijsen over de terugtreding van Pieter Omtzigt.Deze week werd bekend dat Pieter Omtzigt, leider van Nieuw Sociaal Contract (NSC), zich voor onbepaalde tijd terugtrekt uit zijn functie vanwege gezondheidsklachten, waaronder een burn-out. Voor wie Omtzigt al langer volgt, komt dit niet als een verrassing. Enkele jaren geleden had hij zijn eerst burn-out, en sindsdien heeft hij voortdurend moeten balanceren tussen zijn politieke ambities en zijn gezondheid.Omtzigt staat bekend om zijn immense werkethiek; zelfs tijdens treinreizen werkt hij onverstoorbaar door. Hij is gepassioneerd en zeer betrokken bij zijn werk, maar deze toewijding eist ook haar tol. Sinds de oprichting van NSC is de druk op hem verder toegenomen. De partij behaalde onverwacht veel succes bij de verkiezingen in 2023, en met het toetreden tot het kabinet nam de verantwoordelijkheid alleen maar toe. Omtzigt is geen man die gas terugneemt zodra hij een doel heeft bereikt. Hij blijft zich inzetten voor zijn speerpunten, zoals bestuurlijke integriteit en burgerrechten.De zware werkdruk en de verantwoordelijkheid die kwamen met het leiderschap van NSC, gecombineerd met zijn persoonlijke drang om overal bij betrokken te zijn, lijken hem uiteindelijk te hebben ingehaald. Zijn terugtreden komt op een moeilijk moment, aangezien het kabinet nog maar net is gevormd en het piepjonge NSC een belangrijke rol speelt in de coalitie.Omtzigt maakte bekend dat Nicolien van Vroonhoven hem tijdelijk zal vervangen als fractievoorzitter. Hoewel Van Vroonhoven ervaring heeft, mist ze de nationale bekendheid en het aanzien van Omtzigt. Dit roept de vraag op hoe de dynamiek binnen het kabinet zal veranderen. Andere fractievoorzitters, vooral van de grotere partijen, zullen moeten omgaan met een vervangster die wellicht niet dezelfde invloed kan uitoefenen. In de komende weken zal blijken of dit tijdelijke leiderschap de stabiliteit binnen NSC kan waarborgen, of dat het een groter effect zal hebben op de koers van de partij en de coalitie.

In de nieuwste aflevering van de podcast Elke Week gaat host Sam Verbeek in gesprek met redacteur Lotte Elbrink over jonge mannen van Generatie Z: hoe conservatief zijn zij?Terwijl de meeste jonge mannen nog steeds progressief denken over kwesties als abortus en homoseksualiteit, is een significante groep conservatiever dan hun vrouwelijke leeftijdsgenoten en zelfs oudere generaties. Dat blijkt uit onderzoek door Ipsos I&O, in opdracht van EW.Intussen lijken radicaal-rechtse partijen steeds meer jonge mannen te trekken met kritiek op onderwerpen als genderfluïditeit en lhbti+-acceptatie. Waar komt deze conservatieve verschuiving vandaan? En wat belooft dit voor de toekomst?In deze aflevering van Elke Week duiken Sam Verbeek en Lotte Elbrink in de cijfers, mogelijke oorzaken en gevolgen, en verrassende inzichten. Luisteren dus!

In podcast Elke Week bespreken host Sam Verbeek en gasten Geerten Waling en Laurien Onderwater de bezuinigingen op het hoger onderwijs en de staat van de academische vrijheid.Met een miljard euro aan bezuinigingen in het vooruitzicht, zien universiteiten hun toekomst somber in. Koepelorganisaties waarschuwen dat deze ingrepen gelijkstaan aan het verlies van één grote of twee kleine universiteiten, wat de academische wereld hard zal treffen.Ook kampen universiteiten met toenemende druk op de academische vrijheid. Niet alleen activisme tegen Israël vormt een bedreiging voor onafhankelijk onderzoek, maar ook activisme rond thema's als milieu, klimaatverandering, vaccinaties en genetische modificatie. Naast de sociale en geesteswetenschappen hebben dus ook de exacte wetenschappen hiermee te maken. Wetenschappers gaan steeds vaker over tot zelfcensuur, uit angst voor de publieke opinie of zelfs ontslag – vooral als hun onderzoek over een (politiek) beladen onderwerp gaat.Nieuwe studenten krijgen een uitdagend begin van hun studiejaar. Ze stappen een gepolitiseerde omgeving binnen, waar protesten en activisme de sfeer bepalen. Het lijkt erop dat de spanning op universiteiten de komende maanden verder zal toenemen.Luister podcast Race naar het Witte Huis hier

In de nieuwste aflevering van podcast Elke Week bespreken misdaadjournalist Gerlof Leistra en presentator Sam Verbeek de herhaalde ernstige misdrijven door ex-tbs'ers Mark B. en Michael van H. Is het systeem nog wel houdbaar?Mark B. pleegde in 1993 doodslag op een zestigjarige man en werd veroordeeld tot een gevangenisstraf en een tbs-maatregel. Hij kwam in 2019 vrij. In 2023 doodde hij opnieuw een vrouw, in Groningen. Deze daad heeft hij vorige week bekend.Michael van H. kreeg in 2015 drie jaar gevangenisstraf en tbs kreeg voor een gewelddadige verkrachting. In 2022 werd zijn tbs opgeheven. Nu wordt hij verdacht van poging tot ontvoering en mishandeling van twee vrouwen in Utrecht, die hij 's nachts van hun fiets zou hebben getrokken. Vorige week werd hij opgepakt.Deze incidenten hebben geleid tot een hernieuwde discussie over het tbs-stelsel. De nieuwe staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, Ingrid Coenradie (PVV), staat nu voor een moeilijke klus. Haar partij wil het tbs-systeem afschaffen, maar daarvoor is onvoldoende politiek draagvlak. Bovendien is er al langer een tekort aan tbs-plekken, en blijft het aantal patiënten toenemen.Ook de zware druk op het personeel in de tbs-klinieken komt aan bod in de podcast. Elke keer dat een ex-tbs'er toch weer de fout in gaat, raken medewerkers ontmoedigd. Het heeft namelijk invloed op hun werk en op de vrijheden van andere patiënten. Komende maanden moet blijken of Den Haag een oplossing weet te vinden.

In podcast Elke Week spreekt Sam Verbeek met misdaadjournalist Gerlof Leistra over de veelvuldig bedreigde Ron van Uffelen, die deze week overleed.Loodgieter Van Uffelen stierf maandagavond 12 augustus op 45-jarige leeftijd na een hartstilstand. Zijn huis in Vlaardingen, zijn bedrijf en zelfs familieleden waren in ruim een jaar meer dan 25 keer het doelwit van vuurwerkbommen en andere vormen van intimidatie. De reden voor het intense geweld bleef onbekend. Dit leidde tot geruchten over betrokkenheid van Van Uffelen bij criminele activiteiten, zoals de aanleg van drugslaboratoria. Hijzelf ontkende elke betrokkenheid, ondersteund door zijn blanco strafblad.De Vlaardingse burgemeester Bert Wijbenga speelde een ongemakkelijke rol in de zaak. Als verantwoordelijke voor de veiligheid in zijn gemeente, nam hij maatregelen om zowel Van Uffelen als omwonenden te beschermen. Dit leidde tot spanningen, vooral toen Wijbenga op een zeker moment het contact met Van Uffelen weigerde. Dit gaf de man het gevoel dat hij als crimineel werd behandeld, terwijl hij geen enkel idee zei te hebben waarom hij werd aangevallen.Woensdag 14 augustus werd de zaak nog vreemder, toen opnieuw explosieven werden gevonden in de buurt van Van Uffelens huis. Twee verdachten zijn opgepakt. Sam Verbeek spreek met misdaadjournalist Gerlof Leistra over de bizarre gebeurtenissen, die voor de nabestaanden een voortdurende nachtmerrie blijken.Vragen of reacties? Mail dan naar podcast@ewmagazine.nl

In de nieuwste aflevering van podcast Elke Week bespreekt Sam Verbeek met chef buitenland Matthijs van Schie de escalerende spanningen tussen Iran en Israël.De liquidatie van Hamas-leider Ismail Haniyeh in Teheran heeft de spanningen op scherp gezet. Een woordvoerder van het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken benadrukt dat stabiliteit in de regio alleen mogelijk is door Israël te straffen en afschrikking te creëren.Wraak blijkt moeilijker dan Iran op voorhand dacht. Omringende landen roepen op tot de-escalatie. Maar het regime lijkt vastbesloten om Israël snel te straffen. Teheran wil een herhaling van zijn weinig effectieve raket- en droneaanval in april voorkomen. Toen hielpen diverse Arabische landen bij de verdediging van Israël. De schaamte in Iran was groot toen Arabische leiders de westerse coalitie stilzwijgend steunden.Deze verdeeldheid tussen de sjiitische en soennitische landen, versterkt door de Abraham-akkoorden tussen Israël en vier Arabische staten in 2020, vormt een belangrijke achtergrond bij de huidige spanningen. Iran probeerde deze week de islamitische landen te overtuigen van de noodzaak van een aanval op Israël, door de Organisatie voor Islamitische Samenwerking bijeen te roepen. Of deze diplomatieke inspanning succesvol was, is onduidelijk.Intussen vuurt Hezbollah raketten af vanuit Zuid-Libanon op Noord-Israël. Gebruikt Teheran Hezbollah als proxy-leger om zijn wraak uit te voeren? Matthijs van Schie legt het uit in podcast Elke Week.

Podcast Elke Week besteedt aandacht aan de moord op Ismail Haniyeh (Hamas) en Fuad Shukr (Hezbollah). Wie waren zij, en wat zijn de gevolgen van hun dood voor de oorlog met Israël?Haniyeh vervulde een cruciale rol binnen Hamas, vooral na de aanslagen in Israël van 7 oktober. De politiek leider bepaalde de Hamas-strategie en woonde sinds 2017 voornamelijk in Qatar. Zijn dood, dinsdag 30 juli in Teheran, kan de druk op Hamas verhogen om in te stemmen met een staakt-het-vuren onder Israëlische voorwaarden.Kort vóór Haniyeh werd Fuad Shukr, als hoge Hezbollah-commandant betrokken bij aanvallen op Israël, gedood bij een droneaanval in Beirut. Een deel van de internationale gemeenschap, vooral islamitische landen, reageert met woede en verontwaardiging op beide liquidaties.Israël voert strijd tegen zowel Hamas in Gaza, Hezbollah in Libanon als de Houthi's in Jemen, die allen de Joodse staat willen vernietigen. De moord op Haniyeh en Shukr is een voorbeeld van hoe Israël zijn veiligheid probeert te waarborgen door sleutelspelers van terroristische organisaties uit te schakelen. Ook geeft Israël hiermee een signaal af aan zijn vijanden dat het overal kan toeslaan, ook diep in vijandig gebied.Wat nu? Hun dood kan leiden tot meer voorzichtigheid bij deze vijandige groepen, maar ook tot escalatie van het conflict in het Midden-Oosten. Sam Verbeek spreekt erover met Geerten Waling en EW's buitenlandchef Matthijs van Schie.

In podcast 'Elke Week' gaat Sam Verbeek in gesprek met Geerten Waling en Victor Pak over de bizarre wendingen in de Amerikaanse presidentsverkiezing.Het Amerikaanse verkiezingsjaar 2024 is een ongekend spektakel geworden. In mei werd Donald Trump de eerste president die veroordeeld werd voor een misdrijf. Juni bracht het rampzaligste presidentiële debat in de geschiedenis, waarin Joe Biden een schrikbarende zwakte toonde. De daaropvolgende maand overleefde Trump ternauwernood een moordaanslag, koos J.D. Vance als zijn vicepresident en ontving officieel de Republikeinse nominatie. Als klap op de vuurpijl trok Biden zich op 21 juli terug uit de race, waarbij hij zijn steun uitsprak voor Kamala Harris.Het terugtrekken van Biden roept vragen op over zijn fysieke en mentale gezondheid. Kan een president die niet in staat is campagne te voeren, wel effectief aanblijven? Deze vraag dringt zich steeds meer op na zijn zwakke debatoptreden. De zorg over zijn geschiktheid neemt toe, met veel partijgenoten die opgelucht zijn dat Harris het stokje overneemt.Kamala Harris staat nu in de schijnwerpers als de Democratische kandidaat. Haar carrière begon als openbaar aanklager in Californië, waar ze bekendstond als een crimefighter. Later omarmde ze progressieve ideeën tijdens haar presidentscampagne van 2020. Deze wending roept kritiek op, maar kan ook strategisch zijn om een breder electoraat aan te spreken. Harris heeft de taak om in slechts 105 dagen de kiezers te overtuigen dat ze de juiste persoon is om Trump te verslaan.De Republikeinen zullen Harris hard aanpakken, met aanvallen op haar wisselende standpunten en persoonlijke achtergrond. Toch heeft Harris, in tegenstelling tot Biden, de energie en het charisma om een sterke campagne te voeren. Haar bereidheid om gevoelige onderwerpen zoals abortus aan te snijden, kan haar veel jongeren opleveren. De keuze van Harris voor een gematigde, misschien zelfs conservatieve, vicepresident kan haar kansen verder versterken.Terwijl de Democraten hopen op een nieuwe energie met Harris, blijven de Republikeinen zich schrap zetten. Deze verkiezingen zijn een strijd tussen de gevestigde orde en de belofte van verandering, en de uitkomst blijft onvoorspelbaar. De komende maanden beloven een intens en beslissend hoofdstuk te worden in de Amerikaanse politieke geschiedenis.

De moordaanslag op de Amerikaanse presidentskandidaat Donald Trump is onderwerp van gesprek in podcast Elke Week.Een kogel schampte het oor van Donald Trump tijdens een rally in Pennsylvania. De schutter, een jongeman uit Pittsburgh, werd onmiddellijk neergeschoten door de Secret Service. Hoe kon dit gebeuren, en wat betekent het voor de campagne? Sam Verbeek spreekt erover met Geerten Waling en Victor Pak.Aanslagen op politici zijn geen nieuw fenomeen in de Amerikaanse politiek, waar de dreiging van geweld altijd aanwezig is. Presidenten zoals Ronald Reagan (in 1981) en presidentskandidaten zoals de Democraat George C. Wallace (in 1972) overleefden zo'n moordpoging. Reagan bleef politiek actief en populair, Wallace liep blijvende verwondingen op en veranderde zijn politieke koers.De veiligheidsmaatregelen rondom presidenten en kandidaten zijn streng, met diverse lagen van bescherming. Toch breken schutters er soms doorheen, zoals bij Trump. De spontane aard van de rally en de locatie op een lokaal vliegveld kunnen hieraan hebben bijgedragen. Dit roept de vraag op hoe dergelijke evenementen veiliger kunnen worden zonder hun toegankelijkheid te verliezen.De aanslag op Trump heeft gevolgen voor zijn campagne. Zijn vuist in de lucht en snelle herstel kunnen zijn imago als vechter versterken, en hem meer steun opleveren. Aanslagen veranderen vaak de publieke perceptie van leiders, zoals in het geval van Reagan, die na zijn aanslag als een mythisch figuur werd gezien.Toch is de verkiezingsrace onvoorspelbaar, en dus nog niet gelopen. Voordeel voor Joe Biden: de focus ligt even niet meer op zijn mentale gezondheid.

In podcast Elke Week bespreken Sam Verbeek, Geerten Waling en buitenland redacteur Matthijs van Schie de verkiezingsuitslagen in Frankrijk en Engeland.Frankrijk heeft een opmerkelijke verschuiving naar links doorgemaakt. Het kiesstelsel in Frankrijk, dat verkiezingen in twee rondes organiseert, heeft hierbij een cruciale rol gespeeld. In de eerste ronde konden diverse partijen hun krachten meten, maar in de tweede ronde bleven enkel de sterksten over. Deze structuur, ontworpen om de extremen te temperen, heeft paradoxaal genoeg de deur geopend voor een krachtige opmars van het radicaal-linkse Nouveau Front Populaire. De overwinning van deze alliantie onderstreept de onvrede van het Franse volk met het gevestigde politieke midden, en vormt een directe uitdaging voor president Emmanuel Macron.In Engeland was de politieke dynamiek niet minder dramatisch. Het kiesstelsel, dat gebaseerd is op het principe van ‘first-past-the-post’, heeft de Labour Party een duidelijke overwinning bezorgd. Dit systeem, waarbij de kandidaat met de meeste stemmen in een district de zetel wint, heeft de opkomst van Labour bevorderd, ten koste van de Conservatieven. Deze linkse overwinning in Engeland benadrukt een bredere trend van politieke verschuivingen binnen Europa, waar kiezers zich steeds meer afkeren van traditionele, centrumgerichte partijen.De verkiezingen in zowel Frankrijk als Engeland tonen een groeiend gevoel van vervreemding onder de burgers, die zich niet langer vertegenwoordigd voelen door de gevestigde orde. De uitslagen laten zien dat kiezers op zoek zijn naar alternatieven die hun bezorgdheden en aspiraties beter weerspiegelen. Dit fenomeen, een ruk naar links, signaleert niet alleen een verandering in de politieke landschappen van deze landen, maar kan ook invloed hebben op de bredere Europese politieke dynamiek.De discussie in de podcast wijst erop dat deze linkse overwinningen mogelijk een reactie zijn op de economische en sociale spanningen die de laatste jaren zijn toegenomen. Verbeek, Waling en van Schie benadrukken dat deze ontwikkelingen niet alleen het gevolg zijn van binnenlandse politiek, maar ook van bredere, Europese trends die zich mogelijk zullen voortzetten in toekomstige verkiezingen.De politieke verschuivingen in Frankrijk en Engeland vertegenwoordigen meer dan slechts een tijdelijke trend. Ze zijn een reflectie van een onderstroom van ontevredenheid en de wens van de Franse en Britse burgers om gehoord en serieus genomen te worden door hun leiders. Luister voor dit en meer naar podcast Elke Week.Waarom linkse ‘zege’ Franse en Britse volkswoede niet kan verhullen

In podcast "Elke Week" gaan Sam Verbeek en Geerten Waling in gesprek met onderzoekjournalist Marthe-Geke Bracht over seksueel geweld in verpleeghuizen voor mensen met dementie. Marthe-Geke brengt de pijnlijke realiteit aan het licht, gebaseerd op verhalen van slachtoffers en hun naasten, zoals Herman en zijn vrouw Petra.Petra, een vriendelijke vrouw die lijdt aan een agressieve vorm van dementie, werd tot tweemaal toe slachtoffer van seksueel geweld door medebewoners. Deze verontrustende incidenten zijn geen op zichzelf staande gevallen. Uit het onderzoek blijkt dat jaarlijks ongeveer twintig meldingen van seksueel geweld tussen patiënten zijn, een cijfer dat ogenschijnlijk slechts het topje van de ijsberg is.Een van de grote problemen in deze situaties is de Wet zorg en dwang, die stelt dat vrijheidsbeperkende maatregelen slechts onder strikte voorwaarden mogen worden genomen. Dit betekent dat de deuren van kamers vaak niet op slot kunnen, wat leidt tot situaties waarin kwetsbare bewoners blootgesteld worden aan misbruik door anderen die ook lijden aan dementie.Marthe-Geke benadrukt hoe complex het is voor zorgmedewerkers om een balans te vinden tussen de veiligheid van bewoners en hun vrijheid. Ze vertelt ook over de uitdagingen van het werken met flexibele krachten en de beperkte middelen in de zorg, wat de situatie alleen maar erger maakt.Deze aflevering biedt niet alleen een inzicht in een weinig besproken probleem, maar roept ook op tot meer aandacht en betere maatregelen om de veiligheid van dementerende bewoners te waarborgen. Het verhaal van Herman en Petra is tragisch, maar helaas geen uitzondering, wat de noodzaak voor verandering in de zorgsector des te urgenter maakt.

In de nieuwste aflevering van de podcast Elke Week bespreken Sam Verbeek en politiek redacteur Victor Pak het verkiezingsdebat tussen Joe Biden en Donald Trump.Tijdens het 90 minuten durende debat kwam Biden (81), met al zijn politieke ervaring, verward over en kon hij de Amerikaanse kiezer niet overtuigen dat hij nog een ambtstermijn aankan.De eerste vragen van de CNN-moderatoren gingen over de economie, een pijnlijk onderwerp voor Biden. Hij erkende dat de arbeidersklasse nog steeds in de problemen zit, maar klonk ongeïnteresseerd en zelfgenoegzaam over de economische zorgen van Amerikanen. Intussen beweerde Trump, met zijn flamboyante stijl en losse omgang met de waarheid, als president de beste economie ooit te hebben gecreëerd. Hij gaf Biden de schuld van de economische problemen.Trumps aanvallen waren fel en gericht, terwijl Biden moeite had met het geven van coherente antwoorden. Biden blunderde toen hij ineens zei: 'We finally beat Medicare.' In plaats van deze publieke ziekteverzekering, bedoelde hij waarschijnlijk corona. Trump haakte er direct op in: 'He’s right: he did beat Medicare to death, and he's destroying Medicare.'Biden overtuigde niet als het ging om belangrijke onderwerpen zoals immigratie en buitenlandse politiek. Trumps kritiek op Bidens steun aan Oekraïne en Palestina-beleid, bleef grotendeels onbeantwoord.Wat is de impact van dit debat? Sam Verbeek spreekt erover met politiek redacteur Victor Pak.

De recente demonstraties op universiteiten hebben de discussie over academische vrijheid op scherp gezet. Mag iedereen binnen de muren van een universiteit echt alles zeggen? De Universiteit Leiden pakte deze vraag op, en Geerten Waling was aanwezig bij de presentatie van het rapport. In podcast 'Elke Week' besprak Sam Verbeek dit vraagstuk met hem.Twee jaar geleden begon het onderzoek in Leiden. Demonstraties met kwetsende leuzen verstoorden het academische klimaat en brachten rector magnificus Hester Bijl ertoe een commissie in te stellen. Deze commissie moest onderzoeken wat academische vrijheid precies inhoudt en hoe deze binnen de universiteit behouden kan blijven.Het rapport uit Leiden concludeert dat academische vrijheid als belangrijk wordt gezien, maar er heerst verwarring over de exacte betekenis. De bevindingen benadrukken de noodzaak van een gesprek over wat binnen de universiteitsmuren mag worden gezegd. Hoewel dit bestuurlijk en vaag klinkt, vindt Waling dit essentieel, omdat de betrokken partijen vaak lijnrecht tegenover elkaar staan. 'Een open dialoog vormt het begin van een oplossing.'Het Leiden-rapport roept de academische gemeenschap op om verantwoordelijkheid te nemen. Dit betekent het opstellen van duidelijke spelregels en het communiceren van wat academische vrijheid inhoudt en welke uitingen daarbinnen vallen.Universiteiten, zowel in Nederland als daarbuiten, staan voor de uitdaging om een balans te vinden tussen vrijheid van meningsuiting en verantwoordelijkheid. Het rapport uit Leiden zet een stap door het debat te openen en richtlijnen te formuleren. De echte academische vrijheid begint bij het vermogen om met elkaar in gesprek te blijven, zelfs als meningen botsen. Dit vereist moed van zowel studenten als docenten, en een bereidheid van bestuurders om een veilige en respectvolle omgeving te waarborgen. Alleen zo kunnen universiteiten bolwerken van vrijheid en kennis blijven.

Geert Wilders moet uit de blokkade van Gidi Markuszower lering trekken. Dat schrijft Eric Vrijsen.De ministersploeg van PVV, VVD, NSC en BBB mocht voor de helft uit Haagse insiders bestaan en moest voor de rest ‘buitenstaanders’ bevatten. Dat is min of meer gelukt. Van de zestien ministers zat er maar één eerder in een kabinet.Mona Keijzer (BBB) van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening was – tot haar ontslag in september 2021 – staatssecretaris van Economische Zaken. Van de dertien staatssecretarissen kent alleen Mariëlle Paul (VVD) het pluche. Zij is net een jaartje demissionair minister van Onderwijs. Op dat departement mag zij door als staatssecretaris.Kan dat wel, zo’n cohort groentjes in de Trêveszaal? Niemand lijkt zich dat af te vragen. De heisa draait om degene die géén minister wordt: Gidi Markuszower. De PVV’er kwam niet door de screening van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD).Tegenstanders van het rechtse kabinet juichten. Alsof de AIVD iemand met foute opvattingen had opgespoord en geblokkeerd. Maar de AIVD weegt géén politieke risico’s.Vervangster Marjolein Faber (PVV), hoewel omstreden, passeerde probleemloos de toetsing. De dienst kijkt alleen na of een bewindspersoon andere drijfveren kan hebben dan het dienen van nationale belangen. Is er iets wat hem chantabel maakt? Zijn er duistere machten die hem ergens toe kunnen dwingen?IsraëliërWanneer dat ook maar een beetje het geval is, zegt de AIVD: niet benoemen. Dat betekent niet dat de man niet zou deugen. Wel dat de staat geen gokje mag nemen met de nationale veiligheid.Markuszower is in de omgang een aimabele persoon. In 1977 te Tel Aviv geboren uit joodse ouders en dus Israëliër. Op jonge leeftijd verhuisde het gezin hierheen en kreeg hij de Nederlandse nationaliteit. In 2008, toen ook in Amsterdam zestig jaar Israël werd gevierd, was hij lid van een beveiligingsploeg van een synagoge. Hij droeg een vuurwapen en werd gearresteerd. Die zaak werd geseponeerd.In 2010 stond hij vijfde op de PVV-lijst. Justitie alarmeerde PVV-leider Geert Wilders: ‘Integriteitsrisico.’ Markuszower zou contact hebben met een buitenlandse (vermoedelijk Israëlische) geheime dienst en ‘betrokken zijn bij overdracht van informatie’. Hij ontkende, maar trok zich terug om de PVV publicitaire schade te besparen. In 2015 werd hij probleemloos Eerste Kamerlid, sinds 2017 zit hij in de Tweede Kamer.Wilders moet hebben gedacht dat Markuszower de AIVD-limiet ditmaal wel kon halen, omdat het land een electorale ruk naar rechts heeft gemaakt. Hij droeg hem voor als minister van Asiel en Migratie en vicepremier. Een onbegrijpelijke manoeuvre.Commissie StiekemWilders zit al vele jaren in de parlementaire Commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten. Sinds vorig jaar leidt hij zelfs deze ‘Commissie Stiekem’. Hoe kon hij vergeten dat de AIVD integriteitskwesties nooit laat versloffen?Hoe kon hij over het hoofd zien dat iemand, eenmaal in functie, nooit vanwege buitenlandse belangen onder druk mag worden gezet? In een democratisch land hoort dat gewoon niet te kunnen.Wilders liet Markuszower vallen. Die reageerde bitter: ‘Een terrorist heeft hier meer rechten dan een Kamerlid met scherpe opvattingen.’De jurist Markuszower wist hoe overdreven dat was. Zijn afgang heeft veel meer te maken met een burgerlijk land dat – na de verkiezingsuitslag van 2023 – met zichzelf in het reine moet zien te komen. Oude spelregels en stabiele instituties bieden daarvoor nuttig houvast.Het afvlaggen van de beoogde PVV-vicepremier bewijst ook dat Wilders zichzelf overschatte. Voor al die nieuwe, in het ambt ‘groene’ bewindslieden is de moraal van het verhaal dat zij verstandig moeten inspelen op tegenspraak en tegenmacht.Anders wordt het niks, dat kabinet-Schoof.

In podcast "Elke Week" bespreken host Sam Verbeek en Brussel-correspondent René van Rijckevorsel de uitslag van de Europese verkiezingen.De Europese verkiezingen verliepen zoals de peilingen voorspelden. Rechts groeide flink, maar het 'constructieve midden' hield stand. Na de verkiezingen rijzen er nieuwe vragen. Zullen de rechtse fracties samenwerken? Heeft de Europese Commissie een toekomst met Ursula von der Leyen aan het roer? In podcast "Elke Week" duiken Sam Verbeek en René van Rijckevorsel in deze vragen.

In podcast Elke Week staat de uitspraak van de Hoge Raad box 3 centraal. Wat zijn de gevolgen voor beleggers en de Nederlandse schatkist? Sam Verbeek bespreekt deze kwestie met economieredacteur Jeroen van Wensen.De Hoge Raad oordeelde dat het huidige box 3-stelsel juridisch onhoudbaar is, wat leidt tot aanzienlijke financiële gevolgen voor zowel beleggers als de Belastingdienst. Beleggers kunnen verwachten dat ze terugbetalingen ontvangen voor te veel betaalde belasting, terwijl de schatkist geconfronteerd wordt met een miljardenstrop.Jeroen van Wensen verduidelijkt hoe de wetgever de compensatie voor beleggers heeft aangepakt en waarom deze hersteloperatie opnieuw moet worden uitgevoerd. De podcast gaat dieper in op de verschillen tussen fictieve en werkelijke rendementen en hoe het belastingstelsel moet worden aangepast om juridisch houdbaar te blijven.Wat betekent deze uitspraak voor de toekomst van de Nederlandse belastingheffing en de stabiliteit van de overheidsfinanciën? Luister daarvoor naar podcast Elke Week.

Nederland stemde gisteren, 6 juni, voor het Europees Parlement. In podcast Elke Week gaat Sam Verbeek in gesprek met Brussel-correspondent René van Rijckevorsel over de betekenis van deze verkiezingen.Nederland heeft gisteren na een stille campagne haar stem laten horen voor het Europees Parlement, een opmerkelijk contrast met de hectiek die doorgaans verkiezingsseizoenen kenmerkt. De eerste exitpolls tonen dat GroenLinks/Partij van de Arbeid acht zetels binnenhaalt. Hun overwinning wordt triomfantelijk gevierd en slechts gehinderd wordt door de zeven zetels die de PVV schouderophalend binnensleept. Wat zeggen deze vroege cijfers over de koers van de Europese politiek in Nederland? En welk lot staat de rest van Europa nog te wachten? Deze vragen en meer worden verkend in de nieuwste aflevering van de podcast Elke Week.

In podcast "Elke Week" spreken Geerten Waling en Sam Verbeek met politieke redacteur Carla Joosten over de nieuwe beoogde premier.Dick Schoof, voormalig Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid, baas van de AIVD en recent secretaris-generaal van het ministerie van Justitie en Veiligheid, is de beoogde minister-president van Nederland.Wie is de man achter dit indrukwekkende CV? Geerten Waling en Sam Verbeek bespreken dit in de podcast "Elke Week" samen met politieke redacteur Carla Joosten.