Juridisch Geneuzel

De cijfers over de loonkloof tussen mannen en vrouwen blijft zorgwekkend. In deze aflevering gaan wij over die kloof in gesprek met econoom en salaristijger Sophie van Gool, auteur van het boek Waarom vrouwen minder verdienen en wat we eraan kunnen doen. Wij bespreken de oorzaken en mogelijke oplossingen van de loonkloof, maar ook minder voor de hand liggende onderwerpen komen aan bod, zoals de Zuidas, een nobelprijswinnaar, opvallende quotes uit de media, een Europese richtlijn en verplicht ouderschapsverlof. Tot slot kon Sophie het niet laten om ons, twee witte mannen, eens goed voor het blok te zetten. Volgorde van deze aflevering  (00:24) – Intro (02:19) – Raar verhaal  (03:42) – Recente cijfers over de loonkloof   (06:08) – Verschil tussen loonkloof en loondiscriminatie (07:29) – Is er iets veranderd op de Zuidas (09:33) – Aandacht besteden aan dagen als Internationale Vrouwendag   (11:15) – Waarom lonen dalen als veel vrouwen bepaald werk gaan doen   (13:57) – De oorzaken van de loonkloof (18:47) – Loonkloof bij zzp’ers   (19:57) – Tussenronde (eens/oneens)     (23:20) – Oplossingen vanuit de wetgever (34:23) – Bonusronde (quotes) (38:37) – Oplossingen voor de loonkloof (46:33) – Wat kun je zelf doen aan de loonkloof  Vindplaatsen    Boek Sophie van Gool, Waarom vrouwen minder verdienen en wat we eraan kunnen doen Cijfers CBS over de loonkloof Loonkloof bij zzp’ers Gelijke behandeling tussen mannen en vrouwen (art. 7:646 BW) Richtlijn ter versterking van de gelijke beloning van mannen en vrouwen voor gelijke of gelijkwaardige arbeid Zwangerschaps- en bevallingsverlof: hoofdstuk 3 WAZO Ouderschapsverlof: hoofdstuk 6 WAZO (waar in de podcast 5 weken wordt gezegd, moet dat 9 weken zijn)

De werkgever kan het ‘juridische werkgeverschap’ uitbesteden aan een payrollbedrijf. Er bestaan ook andere payrollvarianten, zoals de werkende die zijn facturatie en administratie door een payrollbedrijf laat doen. Welke vormen bestaan er allemaal? Wat is het verschil met uitzenden? Zijn payrollwerknemers slechter af dan ‘reguliere’ werknemers? Wat zijn de risico’s voor payrollbedrijven? Welke gevolgen heeft payrolling op de economie en de arbeidsmarkt? En wat is de toekomst van payrolling? Inbellers: Ronald Dekker (arbeidseconoom bij TNO) en Maarten Tanja (advocaat-partner bij Köster advocaten). Volgorde van deze aflevering  (00:24) – Intro (00:38) – Raar verhaal  (02:23) – Wat is payrolling (04:43) – Verschillen tussen uitzenden en payrolling (06:46) – Bellen met Ronald Dekker (arbeidseconoom TNO) over de effecten van payrolling op de economie en arbeidsmarkt (10:58) – Ontslagbescherming bij payrolling   (14:33) – Aansprakelijkheid en payrolling    (16:18) – Payrolling en gelijke positie als werknemers    (17:20) – Opstelling overheid ten aanzien van payrolling  (18:41) – Zzp’er en payrolling   (19:29) – Bellen met Maarten Tanja (advocaat partner bij Köster advocaten) over de toekomst van payrolling    (25:48) – Aandacht voor   (27:32) – Tip van de aflevering Vindplaatsen    Raar verhaal - Hof Arnhem-Leeuwarden 18 juli 2019, ECLI:NL:GHARL:2019:6505 Juridisch kader - Payrollovereenkomst (art. 7:692 BW) - Payrollregime (art. 7:692a BW) - HR 4 november 2016, ECLI:NL:HR:2016:2356 (Care4Care) - Norm gelijke behandeling arbeidsvoorwaarden (art. 8a Waadi) Aandacht voor - Brief over handhavingsmoratorium kwalificatie arbeidsrelaties

In het debat over duurzaam ondernemen worden al enige tijd de zogenoemde ESG-factoren betrokken. Wat houdt ESG in, meer specifiek de ‘S’ van Social? Welke wetgeving is er momenteel op dit gebied? Hoe verhoudt flexwerk zich tot de ESG-score van een onderneming? Leidt een hoge ESG-score tot een betere financiële situatie voor een onderneming? En hoe kunnen of moeten bedrijven zich in de toekomst onderscheiden op hun ESG-beleid? Inbellers: Jan Bouwens (hoogleraar accounting UvA) en Paul van der Heijden (emeritus hoogleraar arbeidsrecht LU). Volgorde van deze aflevering  (00:24) – Intro (00:39) – Raar verhaal  (02:13) – Waar staat ESG voor  (05:13) – Eigen verantwoordelijkheid van bedrijven  (06:02) – Voorbeelden van de S in ESG (09:33) – ESG ratingbureau 's  (10:38) – Bellen met Jan Bouwens (professor accounting UvA) over de invloed van ESG-scores op de financiële situatie van een onderneming     (15:17) – Meer werknemers aantrekken als je veel aandacht geeft aan ESG als bedrijf  (17:48) – De juridische kanten van ESG   (22:17) – Bellen met Paul van der Heijden (professor emeritus hoogleraar internationaal arbeidsrecht Universiteit Leiden) over de juridische kanten van ESG   (30:00) – Hoe bedrijven meer eigen verantwoordelijkheid kunnen nemen  (32:46) – Tip van de aflevering  Vindplaatsen  Corporate Governance Code Wet zorgplicht kinderarbeid (Stb. 2019, 401) Wet evenwichtiger maken van de verhouding tussen mannen van vrouwen in het bestuur en de RvC (Stb. 2021, 495) ILO, ILO Declaration on Fundamental Principles and Rights at Work, 2022 P. de Beer & W. Conen, ‘Wat is een duurzame economie ons waard?’, AIAS-HSI Kort & Bonding 16. Amsterdam: AIAS-HSI, Universiteit van Amsterdam, 2023. N.M.Q. van der Neut & J.P.H. Zwemmer, ‘De ‘S’ in ESG en het gebruikmaken van een flexibele schil bij de inzet van arbeidskrachten in de onderneming’, TAC 2023/3.

Op 8 december 2023 verdedigde Niels zijn proefschrift ‘De verbintenisrechtelijke bescherming van de kleine opdrachtnemer’. De uitkomsten van zijn proefschrift en het belang daarvan voor de praktijk staan in deze aflevering centraal. Wat is de rechtspositie van de ‘echte’ zzp’er op de thema’s loon, aansprakelijkheid en opzegging? Is er meer bescherming dan wordt gedacht? Waarom is er überhaupt bescherming? Hoe kan (of moet) onderscheid worden gemaakt tussen verschillende zzp’ers? En komt er minder spanning op de kwalificatievraag te staan als meer bescherming mogelijk blijkt? Inbellers: Jaap van Slooten (hoogleraar UvA en advocaat bij Stibbe), Harriët Schelhaas (decaan en hoogleraar EUR) & Ruth de Bock (advocaat-generaal bij de Hoge Raad en hoogleraar UvA).  Volgorde van deze aflevering  (00:24) – Intro (00:54) – Raar verhaal (03:20) – Het schrijven van een proefschrift   (05:33) – Wanneer gaat het om een kleine opdrachtnemer (10:42) – Bellen met Jaap van Slooten (hoogleraar UvA en advocaat bij Stibbe) over het proefschrift van Niels    (15:57) – Drie thema’s: loon, schade & aansprakelijkheid en opzegging (18:22) – Thema 1: loon (26:11) – Bellen met Harriët Schelhaas (decaan en hoogleraar EUR) over het proefschrift van Niels (31:28) – Thema 2: schade en aansprakelijkheid   (38:14) – Thema 3: opzegging   (43:30) – Bellen met Ruth de Bock (advocaat-generaal bij de Hoge Raad en hoogleraar UvA) over het proefschrift van Niels (48:18) – Conclusies van zijn proefschrift (52:45) – De verdediging op 8 december 2023   Vindplaatsen Proefschrift Niels van der Neut De verbintenisrechtelijke bescherming van de kleine opdrachtnemer: Gratis te downloaden via de UvA Te koop via Kluwer

In deze verkiezingsspecial staan de standpunten uit de verkiezingsprogramma’s van de drie grootste partijen (in de peilingen) centraal. Wat zeggen de programma’s over het minimumloon, vast en flex, ziekte en de zzp’er? Welke invloed heeft de regulering van werk op het stemgedrag van mensen? Hoe wordt alles eigenlijk gefinancierd? En wat viel ons verder op? Tot slot kunnen we het niet laten om een gokje te wagen over de verkiezingsuitslag. Inbellers: Nic Vrieselaar (senior econoom Rabobank) en Giedo Jansen (universitair docent regulation of labour UvA). Volgorde van deze aflevering  (00:24) – Intro (01:25) – Raar verhaal over Pieter Omtzigt (03:00) – Minimumloon (07:27) – Bellen met Nic Vrieselaar (senior econoom Rabobank) over welzijn en welvaart in de drie verkiezingsprogramma’s (13:34) – Flex en vast   (17:48) – Ziekte (20:30) – Zzp’er (24:08) – Wat ons verder nog opviel in de verkiezingsprogramma’s (26:11) – Bellen met Giedo Jansen (universitair docent regulation of labour UvA) over de invloed van de regulering van werk op het kiesgedrag (30:23) – Aandacht voor (31:07) – Tip van de aflevering Vindplaatsen  Raar verhaal Pieter Omtzigt wil pas lootje trekken na pakjesavond (De Speld) Verkiezingsprogramma’s VVD NSC GroenLinks – PvdA Rapport van de Orde van Advocaten NOvA-commissie: ruim helft verkiezingsprogramma’s voldoet niet volledig aan minimumnormen van de rechtsstaat

De laatste tijd gaan steeds meer bedrijven failliet: van Van Moof en BCC tot Vacansoleil en Big Bazar. Wat is er aan de hand? Wat is de rechtspositie van een werknemer als zijn werkgever failliet wordt verklaard? Hoe zit het bijvoorbeeld met het salaris, de ontslagbescherming en een WW-uitkering? En welke rechtspositie heeft de werknemer als het failliete bedrijf wordt overgenomen door een ander bedrijf? Hoe gaat een curator te werk? En hoe ziet de toekomst van het arbeids- en insolventierecht eruit, gelet op de drie wetsvoorstellen? Inbellers: Hanneke De Coninck (advocaat-partner bij Florent en curator van Big Bazar) en Job van der Pijl (advocaat-partner bij DingemansVanderKind en universitair docent UvA). Volgorde van deze aflevering (00:25) – Intro (03:10) – Raar verhaal over slimme bv   (04:20) – Insolventieprocedures in Nederland (06:00) – Aanstellen van een curator bij een faillissement (06:50) – Opzegverboden tijdens faillissement (08:36) – Bellen met Hanneke De Coninck (advocaat-partner bij Florent en curator van Big Bazar) over faillissement vanuit de ogen van een curator (13:27) – Recht op een WW-uitkering als werknemer (14:30) – Bizarre verschillen qua bescherming binnen en buiten faillissement in Nederland (17:20) – Pre-pack (19:16) – Bellen met Job van der Pijl (advocaat-partner bij DingemansVanderKind en universitair docent UvA) over de 3 wetsvoorstellen over de toekomst van het arbeids- en insolventierecht (24:13) – Aandacht voor (25:14) – Tip van de aflevering Vindplaatsen  Raar verhaal Rb. Gelderland 1 februari 2018, ECLI:NL:RBGEL:2018:447 (Tuunte je ziet er goed uit B.V.) Insolventie algemeen - Procedure faillissement (art. 1-213 Fw) - Surséance van betaling (art. 214-283 Fw) - Procedure natuurlijke personen (art. 284-362 Fw) - Wet homologatie onderhands akkoord (art. 369-387 Fw) - Failliete werkgever wordt beschikkingsonbevoegd (art. 23 jo. 35 Fw) - Curator verkrijgt beheer en beschikking over de onderneming (art. 68 Fw) - Rechter-commissaris houdt toezicht (art. 64 Fw) Minder werknemersbescherming bij faillissement werkgever - Geen ontslagvergunning vereist (art. 13a en 40 Fw) - Wettelijke opzegtermijnen zijn gemaximaliseerd (art. 40 Fw) - Transitievergoeding is niet verschuldigd (art. 7:673c BW) - Loongarantieregeling UWV (art. 61 e.v. WW) - Uitzondering regels overgang van onderneming bij doorstart (art. 7:666 BW en art. 5 Richtlijn 2001/23/EG) - HvJ EU 22 juni 2017, ECLI:EU:C:2017:489 (Smallsteps) - HvJ EU 28 april 2022, ECLI:EU:C:2022:321 (Heiploeg) - HR 6 oktober 2023, ECLI:NL:HR:2023:1372 (Heiploeg)

In deze aflevering spreken wij bij De Brauw Blackstone Westbroek met Stefan Sagel (hoogleraar en cassatieadvocaat). Wij behandelen het cassatieproces, de Borgersbrief, opvallende zaken, ethische keuzes en de toekomst van het arbeidsrecht. Ook minder voor de hand liggende onderwerpen passeren de revue, waaronder vuurtorens, LinkedIn-posts en FC Sankt Pauli. Een afrondende tip in welke fase advocaten het beste een cassatieadvocaat kan laten meekijken, kan uiteraard niet ontbreken. Volgorde van deze aflevering  (00:30) - Intro (01:50) - Vuurtorentjes (02:35) - Raar verhaal over de Hoge Raad (04:10) - Het proces van cassatie (07:00) - Borgersbrief (09:50) - Hoe Stefan cassatieadvocaat is geworden (12:30) - Vreemde of bijzondere zaken die Stefan heeft meegemaakt (17:00) - Zaken waarin Stefan niet in het gelijk is gesteld (19:07) - Ja/nee ronde (21:36) - Hoge Raad doet een zaak zelf af (23:10) - Zaken die hij won maar die op papier niet zoveel deden (25:06) - Eens/oneens ronde (32:00) - Arbiter A bij de KNVB (34:50) - Wat Stefan zou willen wijzigen aan het arbeidsrecht (35:54) - Aandacht voor (36:40) - Tip van de aflevering Vindplaatsen  Eerste cassatiezaak van Stefan Sagel HR 10 oktober 2003, ECLI:NL:HR:2003:AF9444 (Van der Male/Den Hoedt) Zaak die Stefan Sagel meeste is bijgebleven HR 23 maart 2012, ECLI:NL:HR:2012:BV0616 (Davelaar/Allspan) Zaak afgedaan op art. 81 Wet RO HR 14 april 2023, ECLI:NL:HR:2023:559 (Erasmus MC) Wijziging die Stefan Sagel graag zou zien - Art. 7:613 BW - Art. 7:611 BW - HR 11 juli 2008, ECLI:NL:HR:2008:BD1847 (Stoof/Mammoet) - HR 25 november 2022, ECLI:NL:HR:2022:1759

Pesten op de werkvloer kan in verschillende vormen gebeuren: van flauwe grappen en roddelen tot het intimideren en buitensluiten van werknemers. Wordt er in Nederland veel gepest op de werkvloer? Welke verplichting heeft de werkgever om pesten te voorkomen? Wat is in dit kader de rol van een vertrouwenspersoon? Heeft de gepeste werknemer recht op loon als hij niet werkt vanwege de pesterijen? Kan de werkgever een pestende werknemer of de gepeste werknemer ontslaan? En wat als de gepeste werknemer zelf ontslag neemt? Inbellers: Lode Godderis (hoogleraar KU Leuven) en Laura Willemse (voorzitter Stichting Pesten op de Werkvloer). Volgorde van deze aflevering  (1:47) - raar verhaal over pesten op de werkvloer (3:11) - Lode Godderis (hoogleraar KU Leuven & CEO IDEWE) over of er in Nederland en België verhoudingsgewijs veel wordt gepest op de werkvloer, kijkende naar de landen om ons heen   (6:31) - verplichtingen werkgever om pesten op de werkvloer te voorkomen  (8:43) - ziekmelden omdat je gepest wordt  (12:48) - Laura Willemse (voorzitter Stichting Pesten op de Werkvloer) over de belangrijkste lessen voor bedrijven om pesten op de werkvloer te voorkomen (16:01) - maatregelen nemen tegen de pestkop  (17:34) - ontslag nemen of ontslagen worden als gepeste werknemer   (20:43) - aandacht voor (22:13) - tip van de aflevering Vindplaatsen  Verplichting werkgever beleid te voeren tegen pesten - Definitie psychosociale arbeidsbelasting (art. 1 lid 3 sub e Arbowet) - Arbobeleid (art. 3 lid 2 Arbowet) - RI&E (art. 5 Arbowet en art. 2.15 Arbobesluit) Loon bij pesten - Situatief arbeidsongeschikt (art. 7:628 BW en HR 27 juni 2008, ECLI:NL:HR:2008:BC7669 (Mak/SGBO)) - Ziek door pesten (art. 7:629 BW) Ontslag bij pesten - Verwijtbaar handelen pestende werknemer (art. 7:669 lid 3 sub e BW) - Verstoorde arbeidsrelatie (art. 7:669 lid 3 sub g BW) - Transitievergoeding bij opzeggen door werknemer (art. 7:673 lid 1 sub b BW) - Billijke vergoeding bij einde arbeidsovereenkomst met pestende werknemer (art. 7:671b lid 9 sub c BW) 

Deze periode heeft veel raakvlakken met vakantie: niet alleen gaan werknemers veel op vakantie, maar op 1 juli vervallen ook de wettelijke vakantiedagen die zijn opgebouwd in 2022. Maar is dat altijd zo? Kunnen vakantiedagen tussentijds worden afgekocht? En wat bij uitdiensttreding? Welke rol speelt het Europese recht? Wat als een werknemer op vakantie ziek wordt? Of als een zieke werknemer op vakantie wil? En hoe werkt dit systeem bij organisaties die met onbeperkt vakantiedagen werken? Inbellers: Tim Klein Robbenhaar (eigenaar en directeur van Nerds & Company) en Jan-Pieter Vos (docent en promovendus Erasmus Universiteit Rotterdam). Volgorde van deze aflevering  (1:20) - raar verhaal over Niels z’n vakantiedagen (2:40) - hoe werkt het systeem in Nederland (5:05) - vervallen van de wettelijke vakantiedagen op 1 juli (6:30) - verjaren van bovenwettelijke vakantiedagen na 5 jaar (07:10) - Tim Klein Robbenhaar (eigenaar en directeur van Nerds & Company) over onbeperkte vakantiedagen (11:10) - afrekenen over vakantiedagen (15:10) - Invloed van de EU op de Nederlandse vakantiewetgeving (16:36) - Jan-Pieter Vos (docent en promovendus Erasmus Universiteit Rotterdam) over de invloed van de EU op de Nederlandse vakantiewetgeving (19:50) - vakantiedagen en de zieke werknemer (21:26) - vakantiedagen en de arbeidsongeschikte werknemer  (22:21) - aandacht voor (23:18) - tip van de aflevering Vindplaatsen  Vervallen of verjaren vakantiedagen - Wettelijke vakantiedagen (art. 7:640a BW) - In de gelegenheid toe vakantie stellen (art. 7:638 lid 1 BW) - Bovenwettelijke vakantiedagen (art. 7:642 BW) Afkopen van vakantiedagen - Wettelijke vakantiedagen niet mogelijk (art. 7:640 lid 1 BW) - Bij uitdiensttreding verplicht (art. 7:641 lid 1 BW) Vakantie en ziekte - Op vakantie ziek worden (art. 7:638 lid 8 BW) - Ziek en op vakantie willen (art. 7:637 BW) Aanvragen vakantie - Schriftelijke aanvraag (art. 7:638 lid 2 BW) - Schriftelijke afwijzing om gewichtige redenen (art. 7:638 lid 2-3 BW)

In deze speciale aflevering, opgenomen in Brussel bij de Europese Commissie, schuift Joost Korte (Directeur-Generaal van Werkgelegenheid, Sociale Zaken en Inclusie) de gehele aflevering aan om het te hebben over de Europese Commissie, euroscepsis, het Europese sociale beleid en werken voor Europa. Waarom heeft de Europese Commissie minder aanzien dan vroeger? Welke invloed spelen lobbygroepen van werknemers en werkgevers voor het Europese beleid? En waar bemoeit Brussel zich eigenlijk mee? Volgorde van deze aflevering  (2:00) - wat doet de Europese Commissie (4:14) - raar verhaal over Zwitserland (5:28) - ruim 30.000 medewerkers bij de Europese Commissie (8:00) - wat alledaags is aan werken bij de Europese Commissie (10:00) - waarom je tijdens je rechtenstudie weinig hoort over werken in Brussel (14:20) - waar bemoeit Europa zich eigenlijk mee (16:45) - eens/oneens (23:50) - met meer belangstelling naar Nederland kijken (26:20) - over de ZZP'er (30:00) - de invloed van lobbygroepen op het Europese beleid (36:15) - of/of (37:12) - waarom hij liever directeur-generaal is dan commissaris (38:40) - hoe de werkdagen van Joost Korte eruit zien (41:31) - over leidinggeven aan 1000 mensen (44:00) - recht op afwezigheid

Het kwalificeren van arbeidsrelaties houdt de (sociaalrechtelijke) juristen, fiscalisten, politiek en maatschappij al geruime tijd bezig. Dat heeft geresulteerd in verschillende kamerbrieven. Als kers op de taart mocht de Hoge Raad zich hier ook nog over uitlaten. In deze aflevering: welke plannen zijn in de kamerbrieven aangekondigd? Zijn die plannen wenselijk? Wat zijn de eerste bevindingen en lessen uit het Deliveroo-arrest? En hoe verhoudt dit arrest zich tot de kamerbrieven? Inbellers: Gerrard Boot (hoogleraar arbeidsrecht Universiteit Leiden) en Hanneke Bennaars (advocaat-partner Allen & Overy). Volgorde van deze aflevering  (0:25) - wat wij de afgelopen maanden hebben gedaan (1:34) - raar verhaal over oud Volksbank-CFO (3:30) - positie van de zelfstandige in Nederland (5:40) - hoe Brussel kijkt naar deze problematiek (6:25) - kwalificeren van arbeidsrelaties (7:25) - voortgangsbrief over werken met en als zelfstandige(n) (9:40) - Gerrard Boot (hoogleraar arbeidsrecht Universiteit Leiden) over die voortgangsbrief (11:30) - simpeler criterium van de kwalificatietoets (14:00) - Hoge Raad over Deliveroo (16:05) - Hanneke Bennaars (advocaat-partner Allen & Overy) over Deliveroo (21:00) - aandacht voor de uitbuiting van Oekraïense medewerkers in Nederland (21:40) - tip van de aflevering Vindplaatsen  Arbeidsmarktbeleid – Kamerstuk van 5 juli 2022 over het arbeidsmarktbeleid  Voortgangsbrief werken met en als zelfstandige(n)  – Brief van 16 december 2022 Uitspraak Hoge Raad over Deliveroo  – ECLI:NL:HR:2023:443

De proeftijdperiode wordt wel ervaren als spannende tijd. Wat is de invloed van deze periode op het gedrag van de werknemer? Wanneer mogen partijen een proeftijd afspreken? Vanaf welk moment begint deze te lopen? Wat zijn de consequenties van een ongeldig proeftijdontslag? Kan de werkgever de kosten van een assessment en opleiding in rekening brengen bij de opzeggende werknemer? En ligt zo'n proeftijdbeding nog wel voor de hand, gelet op de huidige arbeidsmarktkrapte? Inbellers: Tosca Gort (arbeidspsycholoog en oprichter van GORTgroep) en Barend Barentsen (hoogleraar sociaal recht Universiteit Leiden). Volgorde van deze aflevering  (1:10) - werknemer die probeert onder proeftijdontslag uit te komen (4:10) - Tosca Gort (arbeidspsycholoog en oprichter van Gortgroep, een coachbureau met meer dan 100 coaches en op 1000 locaties in Nederland) over het effect van proeftijd op het gedrag van een werknemer (7:37) - de regels rondom proeftijd (8:41) - moet een proeftijd in de arbeidsovereenkomst staan (09:05) - hoe zit het met de proeftijd als een werknemer binnen het bedrijf een nieuwe functie krijgt (10:00) - een te lange proeftijd (11:00) - Barend Barentsen (hoogleraar sociaal recht aan de Universiteit Leiden en raadsheer-plaatsvervanger in de Centrale Raad van Beroep) over de lengte van de proeftijd (12:55) - de regels rondom het draaien van een proefdag (14:15) - hoe zit het met proeftijdontslag (16:25) - proeftijd in combinatie met discriminatie (17:21) - werknemer die binnen de proeftijd ergens anders gaat werken (18:16) - proeftijd in combinatie met krapte op de arbeidsmarkt (19:25) - aandacht voor het afschaffen van de cv bij een sollicitatie (20:16) - tip van de aflevering Vindplaatsen  Raar verhaal – HR 27 oktober 1995, ECLI:NL:HR:1995:ZC1859 (Den Haan/The Box Fashion) Geldig proeftijdbeding – Vereisten proeftijd (art. 7:652 BW) IJzeren proeftijd – Zie bijv. HR 18 oktober 1991, ECLI:NL:HR:1991:ZC0372 – Conversie bij opzeggende werknemer (zie bijv. rb. Utrecht 6 februari 2002, JAR 2002/64) Proefdraaien – Kok draait proefdagje (rb. Midden-Nederland 16 oktober 2020, ECLI:NL:RBMNE:2020:5160) – Legal counsel kijkt al naar stukken (rb. Rotterdam 22 september 2020, ECLI:NL:RBROT:2020:9039) Proeftijdontslag  – Verzoek redenen (art. 7:676 lid 2 BW) – Ongeldig proeftijdontslag: vernietiging of billijke vergoeding (art. 7:681 lid 1 sub a jo. 7:671 lid 1 sub b BW) – Vervaltermijn (art. 7:686a lid 4 BW)

In deze speciale aflevering, opgenomen op het congres van Sine Labore Nihil in Leiden, schuift hoogleraar en raadsheer-plaatsvervanger Ruben Houweling de gehele aflevering aan om het te hebben over de rechtspraak. Hoe komen raadsheren in hoger beroep tot een gezamenlijke beslissing? Is het raadzaam om als advocaat onderzoek te doen naar de rechter? Moet er een specialist arbeidsrecht in de Hoge Raad komen? Zit de Hoge Raad soms op de stoel van de wetgever? Zo ja, is dat problematisch? En hoe kan de rechtspraak de komende jaren verder innoveren? Volgorde van deze aflevering  (1:40) - Ruben Houweling over het Wetboek van Werk (3:05) - raar verhaal over een rechter (4:53) - waarom Ruben in het strafrecht is gepromoveerd, maar uiteindelijk in het arbeidsrecht is gaan werken (9:24) - over het overleg van raadsheren in hoger beroep (13:30) - verschillende uitspraken van rechters over hetzelfde onderwerp (19:45) - bonusronde 1: eens/oneens (23:40) - over of de rechter te vaak op de stoel van de wetgever gaat zitten (27:55) - open normen in de rechtspraak (30:55) - de bonusronde 2: ja/nee (32:00) - waarom de ZZP'er niet meer bescherming hoeft te krijgen (34:30) - twee vragen van studenten (39:50) - hoe de rechtspraak de komende jaren kan innoveren Vindplaatsen  Foto’s van dit congres  –  Sine Labore Nihil  Wetboek van Werk – Concept design ‘Wetboek van Werk 2025’ Raar verhaal – Onafhankelijkheid en ontslag leden rechterlijke macht (art. 117 Gw) – HR 15 december 2009, ECLI:NL:HR:2009:BK6646 De Deliveroo-uitspraken in eerste aanleg – Rb. Amsterdam 23 juli 2018, ECLI:NL:RBAMS:2018:5183 (Deliveroo I) – Rb. Amsterdam 15 januari 2019, ECLI:NL:RBAMS:2019:198 (Deliveroo II) Lesje van de Hoge Raad over de verzekeringsplicht van de werkgever  – HR 11 november 2011, ECLI:NL:HR:2011:BR5223 (De Rooyse Wissel) – HR 11 november 2011, ECLI:NL:HR:2011:BR5215 (TNT Post)  

We vallen van crisis in crisis: corona, de oorlog in Oekraïne en tussendoor kwam ook nog het alarmerende klimaatrapport van het VN-klimaatpanel. Kortom: het zijn onzekere tijden, ook voor werkgevers. Met dit in het achterhoofd wordt een ronde gemaakt langs de ins and outs van het wijzigen van arbeidsvoorwaarden door de werkgever. Wat zijn de mogelijkheden om arbeidsvoorwaarden te wijzigen? Kan de werkgever het recht op de vervuilende leaseauto intrekken met het oog op het klimaatrapport? Wat te denken van minder loon in verband met de oorlog in Oekraïne? Hoe zien eigenlijk de te verwachten economische gevolgen eruit voor Nederland? En wat kunnen we leren van de rechtspraak uit de coronacrisis op dit gebied? Inbellers: Barbara Baarsma (directeur Rabo Carbon Bank van Rabobank en hoogleraar toegepaste economie UvA) en Sjef de Laat (voormalig kantonrechter rechtbank Midden-Nederland). Volgorde van deze aflevering (0:42) - verhaal over Russische onderzeeër (4:00) - Barbara Baarsma (directeur Rabo Carbon Bank van Rabobank en hoogleraar toegepaste economie UvA) over de gevolgen voor de Nederlandse economie van de oorlog in Oekraïne (6:52) - aan welke arbeidsvoorwaarden we moeten denken bij wijziging (7:55) - de regels over het wijzigen van arbeidsvoorwaarden door de werkgever (09:24) - wanneer de werkgever een zwaarwichtig belang heeft (10:44) - concrete voorbeelden over eenzijdig wijzigen (14:30) - Sjef de Laat (voormalig kantonrechter rechtbank Midden-Nederland) (18:30) - lessen uit de rechtspraak over het wijzigen van arbeidsvoorwaarden (19:40) - wat kan een werknemer doen als die het niet eens is met de wijziging van arbeidsvoorwaarden (20:35) - aandacht voor het rapport van de CPB 'Ongelijkheid en herverdeling' (21:50) - tip van de aflevering Vindplaatsen  Raar verhaal – HR 11 juli 2008, ECLI:NL:HR:2008:BD1847 (Stoof/Mammoet) Wijzigen arbeidsvoorwaarden  – Eenzijdig wijzigingsbeding (art. 7:613 BW) – HR 18 maart 2011, ECLI:NL:HR:2011:BO9570 – HR 29 november 2019, ECLI:NL:HR:2019:1864 (Fair Play Centers I) – HR 17 januari 2020, ECLI:NL:HR:2020:72 (Fair Play Centers II) – Wijzigen op grond van goed werkgever-/werknemerschap (art. 7:611 BW) – HR 26 juni 1998, ECLI:NL:HR:1998:ZC2688 (Van der Lely/Taxi Hofman) – HR 11 juli 2008, ECLI:NL:HR:2008:BD1847 (Stoof/Mammoet) – Onvoorziene omstandigheden (art. 6:258 BW) – Redelijkheid en billijkheid (art. 6:248 BW) – Rb. Amsterdam 23 februari 2015, ECLI:NL:RBAMS:2015:899 (V&D) – Rb. Amsterdam 2 april 2021, ECLI:NL:RBAMS:2021:1668 (Artis) Aandacht voor – CPB, ‘Ongelijkheid en herverdeling’, 25 maart 2022 Tip  – Gedeeltelijke transitievergoeding bij vermindering arbeidsduur (HR Kolom, HR SIPOR en HR Victoria)

De werkmails en -apps blijven ook buiten werktijd binnenstromen. Ontstressen lijkt steeds lastiger te worden. Welke rol heeft de werkgever in deze kwestie? Wat zijn de regels over psychosociale arbeidsbelasting? Wat wil het wetsvoorstel ‘gesprek over de bereikbaarheid buiten werktijd’ veranderen? Is dit voorstel een goed idee? En hoe is dit eigenlijk in andere landen geregeld? Inbellers: Lauren Verster (programmamaakster, presentatrice en ambassadeur Gezonde Leefstijl) en Saskia Peters (hoogleraar arbeidsrecht RUG). Volgorde van deze aflevering (0:53) - bedrijfsleider die medewerker op z'n gezicht timmert (2:10) - hoe (on)bereikbaar wij zelf zijn (4:00) - wat zijn de regels over bereikbaarheid (5:30) - over Gijs van Dijk (6:03) - het wetsvoorstel over de bereikbaarheid van werknemers buiten werktijden (7:20) - Lauren Verster (programmamaakster, presentatrice en ambassadeur Gezonde Leefstijl) over afspraken rondom bereikbaarheid buiten werktijd (9:22) - het probleem dat iedereen altijd aanstaat (10:17) - het boek de burn-out bubbel (11:50) - wat er gaat veranderen als het wetsvoorstel wordt aangenomen (13:00) - recht op onbereikbaarheid in Frankrijk en andere landen (13:57) - Saskia Peters (hoogleraar arbeidsrecht RUG) over het wetsvoorstel 'gesprek over de bereikbaarheid buiten werktijd' (16:55) - recht op onbereikbaarheid in cao's (17:40) - aandacht voor het minimale budget van de Autoriteit Persoonsgegevens (18:24) - tip van de aflevering Vindplaatsen  Raar verhaal – Zaak bedrijfsleider slaat werknemer met burn-out een gebroken kaak (de uitspraak is niet gepubliceerd) Voorstel van wet over bereikbaarheid buiten werktijd  – Alle kamerstukken (kamerdossier 35 536) Wettelijke regels over psychosociale arbeidsbelasting en werk- en rusttijden  – Arbobeleid (art. 3 Arbowet) – RI&E (art. 5 Arbowet) – Maximale arbeidstijd (art. 5:7 ATW) – Minimale rusttijd (art. 5:3 ATW) Onderzoeken over werkstress en burn-outs  – Onderzoek TNO over aantal burn-outs – Onderzoek TNO over kosten burn-outs – Kritisch overzichtswerk over burn-outs (Schaufeli & Verolme, ‘De Burn-out bubbel’, Houten: Bohn Stafleu van Loghum 2022) – Onderzoek over ‘workplace pressure’ Voorbeelden cao’s waarin het recht op onbereikbaarheid is opgenomen – Art. 6:6 lid 5 Cao Gehandicaptenzorg 2019-2021 – Art. 4.3 Cao Kinderopvang 2021-2022  

In deze special schuift topambtenaar Hans Borstlap de gehele aflevering aan om het te hebben over het regeerakkoord, in het bijzonder de arbeidsmarkt. Wat kunnen we verwachten van de nieuwe minister van SZW? Wat zijn de plannen om het gat tussen vast en flex te verkleinen? Gaat dit werken? Is de stapsgewijze verhoging van het minimumloon (te) karig of is dat te kort door de bocht? Hoe zit het met de kwalificatieproblematiek? Is een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen wel de beste keuze? Waarom is de loondoorbetaling bij ziekte nog steeds twee jaar? Gaan we eindelijk leven lang ontwikkelen? Waar halen we de mensen vandaan om al het werk uit te voeren? En kunnen we werkloosheid niet gewoon afschaffen? Iets minder leuk: de eerlijkheid gebiedt ons te zeggen dat de microfoon van Hans Borstlap niet goed was aangesloten en wij daar niet tijdig achter zijn gekomen, waardoor Hans Borstlap ietwat schel(ler) klinkt. Belangrijke aanpassing Rond minuut 22:59 zegt Niels iets over 20% minder loon en je hypotheek. Om feitelijke onjuistheden te voorkomen, brengen we hier graag de volgende nuancering op aan: het is niet duidelijk hoe de 20% ‘deeltijdontslag’ wordt opgevangen qua loon. Zo staat in het SER-advies dat de werknemer over deze 20% recht heeft op 75% loon. Dit zou betekenen dat de werknemer tijdelijk niet 20% achteruitgaat in zijn loon, maar 5% (80% + (20% * 0,75) = 95% loon). Volgorde van deze aflevering (0:56) - raar verhaal (5:40) - start van de Commissie-Borstlap (11:04) - waarom er ook een SER MLT-advies tot stand kwam (12:30) - verkleinen van de verschillen tussen vast en flex (18:10) - over de budgettair neutrale deeltijd-WW (23:54) - de verhoging van het minimumloon met 7,5% (27:00) - wanneer is iemand zelfstandige of werknemer (34:20) - arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen (38:20) - loondoorbetaling bij ziekte (42:00) - over scholing en krapte (47:50) - wat Hans Borstlap mist in het regeerakkoord (50:00) - over forumshoppen uit het rapport van de Commissie-Borstlap (51:30) - aandacht voor: kinderopvang (52:18) - laatste vraag aan Hans Borstlap over point of no return  Vindplaatsen Regeerakkoord - ‘Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst’ Commissie Regulering van Werk (Commissie-Borstlap) - ‘In wat voor land willen wij werken?’ SER MLT-advies - ‘Zekerheid voor mensen, een wendbare economie en herstel van de samenleving’   WRR - ‘Het betere werk. De nieuwe maatschappelijke opdracht’

Het was een bewogen jaar, ook op arbeidsrechtelijk gebied. Er ging nog weleens wat mis, zoals de verkeerde persoon cremeren. In deze aflevering blikken we aan de hand van eerdere fragmenten van inbellers terug op 2021 en kijken we vooruit naar 2022. Kunnen sancties aan werknemers worden gegeven voor het niet laten vaccineren? Hoe zit dit met het weigeren van een mondkapje of doen van een zelftest? Worden de kosten voor koffie en verwarming vergoed in 2022? Luidt 2021 de val voor platformen in? Wat kunnen we in 2022 op wetgevingsgebied verwachten? En, niet te vergeten: wat is de terugblik en voorspelling van Evert Verhulp (hoogleraar arbeidsrecht UvA)? Volgorde van deze aflevering  (0:56) - medewerker die de verkeerde persoon heeft gecremeerd (2:31) - terugblik op corona in 2021 (3:33) - Jaap van Slooten (hoogleraar arbeidsrecht Universiteit van Amsterdam en advocaat bij Stibbe) over het weigeren van vaccineren op straffe van ontslag (4:34) - sancties voor het niet laten vaccineren (5:46) - Danny Vesters (advocaat bij Boontje Advocaten) over dé vaccinatievraag aan werknemers door werkgevers (6:43) - hoe het nu zit met zaken over de QR-Codes en zelftesten (9:10) - thuiswerkvergoeding van 2 euro per dag vanaf 1 januari 2022 (10:12) - Evert Verhulp (hoogleraar arbeidsrecht Universiteit van Amsterdam) over zijn arbeidsrechtelijke terugblik op 2021 (13:06) - terugblik op de Platformeconomie in 2021 (16:00) - Maarten Keune (hoogleraar sociale zekerheid en arbeidsverhoudingen Universiteit van Amsterdam) over de vraag of platformwerk een mogelijkheid is om goed te verdienen en vrij te leven of dat het eerder een onzeker bestaan is (16:52) - over de concept-richtlijn van de Europese Commissie over platformwerk (18:24) - andere arbeidsrechtelijke gebeurtenissen uit 2021 die het noemen waard zijn (19:14) - vooruitkijken naar 2022 (20:17) - tip van de aflevering Vindplaatsen  Raar verhaal – Rb. Limburg 21 april 2021, ECLI:NL:RBLIM:2021:3428 Corona  – Sanctie vanwege weigeren dragen mondkapje door taartenbezorger (Rb. Midden-Nederland 13 januari 2021, ECLI:NL:RBMNE:2021:51) – Sanctie vanwege weigeren zelftest (Rb. Amsterdam 14 december 2021, ECLI:NL:RBAMS:2021:7321) – Zorgplicht werkgever voor veilige en gezonde werkomgeving (art. 7:658 BW, art. 3 Arbowet en art. 3:2a Arbobesluit) – Kamerbrief d.d. 6 december 2021 over CTB op werkvloer Platformen  – Kwalificatie Deliveroo (Hof Amsterdam 16 februari 2021, ECLI:NL:GHAMS:2021:392) – Cao en pensioen Deliveroo (Hof Amsterdam 21 december, ECLI:NL:GHAMS:3978 en 3979) – Kwalificatie Uber (Rb. Amsterdam 13 september 2021, ECLI:NL:RBAMS:2021:5029) – Voorgestelde richtlijn platformwerk  Inperking flexwerk  – Nieuwe Uitzend-cao – SER-advies ‘Zekerheid voor mensen, een wendbare economie en herstel van de samenleving’ – Regeerakkoord ‘Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst’ Toekomst: 2022  – Onbelaste thuiswerkvergoeding – Verbod op rookruimtes – Richtlijn transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden  

Geregeld spelen alcohol- en drugsgerelateerde zaken op de werkvloer: van dealende werknemers en snuivende collega's op personeelsuitjes tot ladderzat op werk verschijnen. Heeft de werknemer recht op loon als hij zich ziek meldt vanwege een kater of dinsdagdip? Kan een werknemer ontslagen worden bij het overmatig nuttigen van alcohol of drugs? Maakt het verschil of de werknemer verslaafd is? Zijn er regels over vrijmibo's en teamuitjes? Kan een privégedraging doorwerken in de werksfeer? Mag de werkgever een alcohol- of drugstest uitvoeren? En welke rol speelt een alcohol- en drugsbeleid? Inbellers: Gertjan Beens (bedrijfsarts bij BBGZ en voorzitter van NVAB) en Inge de Laat (managing partner van Rutgers & Posch). Volgorde van deze aflevering  (0:37) - werknemer die cocaïne verkoopt aan hotelgasten (2:22) - ziekmelden met een kater (3:14) - doorbetaling van loon bij een verslaving (4:30) - regels tijdens vrijmibo's (5:41) - Gertjan Beens (bedrijfsarts bij BBGZ en voorzitter van NVAB) over wat je als werkgever of collega kan doen als een werknemer verslaafd is aan drank of drugs (8:55) - ontslag bij drank of drugs (10:12) - gebruik van drank of drugs in de privésfeer (11:00) - drank en drugs tijdens teamuitjes (12:20) - Inge de Laat (managing partner van Rutgers & Posch) over de vraag of een werkgever een werknemer kan controleren op alcohol of drugs aan de hand van een alcohol- of drugstest (15:20) - wettelijke grondslag voor alcohol- en drugstesten op het werk (16:10) - recht op transitievergoeding of WW uitkering bij ontslag door drank of drugs (17:43) - aandacht voor het minimale budget van de Autoriteit Persoonsgegevens (18:44) - tip van de aflevering Vindplaatsen  Raar verhaal – Dealende werknemer (Rb. Amsterdam 20 maart 2019, ECLI:NL:RBAMS:2019:2201) Loondoorbetaling bij ziekte – Recht op loondoorbetaling bij ziekte (art. 7:629 lid 1 BW) – Uitzonderingen op loondoorbetaling bij ziekte (art. 7:629 lid 3 BW) Ontslag bij ziekte  – Opzegverbod tijdens ziekte (art. 7:670 lid 1 BW) – Uitzondering bij opzegverbod tijdens ziekte (art. 7:670a lid 3 BW) Drugs bij personeelsuitje  – Zie voorbeeld van werksfeer: Rb. Oost-Brabant 26 juni 2013, ECLI:NL:RBOBR:2013:4256 – Zie voorbeeld van privésfeer Rb. Den Haag 1 februari 2019, ECLI:NL:RBDHA:2019:1473 Alcohol- of drugstest – Recht op eerbiediging van privéleven (art. 8 EVRM) – HR Hyat I (HR 14 september 2007, ECLI:NL:HR:2007:BA5802) – HR Hyatt II (HR 22 november 2019, ECLI:NL:HR:2019:1834) – (art. 4 jo. 9 AVG) – Kamerbrief d.d. 16 januari 2020 onder referentie 2020-0000003114 Transitievergoeding of WW-uitkering bij ontslag  – Aparte toets transitievergoeding en ontslag (op staande voet) (HR 30 maart 2018, ECLI:NL:HR:2018:484 (Dräger)) – Aparte toets WW-uitkering en ontslag (op staande voet) (art. 24 jo. 27 WW) Graag aandacht voor – Drugs onder arbeidsmigranten (artikel De Groene Amsterdammer) Tip  – Instemmingsplichtig besluit (art. 27 lid 1 sub d, k en l WOR)

Werknemers van een supermarktketen maken files in de supermarkt, hotelpersoneel zingt in de lobby ‘Boycott this hotel’ en medewerkers van Air France scheuren de hemden van het lijf van twee directeuren. Mag dit? Wat is staken eigenlijk? Wanneer is een staking rechtmatig? Wat kan een werkgever doen om een staking te breken? Wat is de relatie tussen staken en de tevredenheid van werknemers? Wanneer is volgens de vakbond het kantelpunt om te gaan staken bereikt? En moet je als werknemer bang zijn ontslagen te worden als je meedoet met een staking? Inbellers: Agnes Akkerman (hoogleraar Regulation of Labour UvA) en Zakaria Boufangacha (coördinator arbeidsvoorwaardenbeleid en vicevoorzitter van FNV). Volgorde van deze aflevering  (0:50) - werknemers die een supermarkt op stelten zetten (2:12) - wat is staken? (3:50) - redenen voor staking (4:33) - Agnes Akkerman (hoogleraar Regulation of Labour Universiteit van Amsterdam) over de verhouding tussen het aantal stakingen in Nederland en de tevredenheid van werknemers (09:05) - waar de rechter naar kijkt bij het beoordelen van een staking (10:24) - wettelijke uitzonderingen bij staken (12:35) - Zakaria Boufangacha (coördinator arbeidsvoorwaardenbeleid en vicevoorzitter van FNV) over hoe FNV bepaalt wanneer het kantelpunt is bereikt om over te gaan tot collectieve actie (15:12) - wat een werkgever kan doen tegen stakingen (16:35) - aandacht voor het boek Wikken & Wegen van De Brauw (17:10) - tip van de aflevering Vindplaatsen  Video’s  – Flashmob Boycott this hotel – Directeuren Air France op de vlucht Statistieken  – Cijfers werkstakingen Toetsingskader collectieve actie  – Art. 6 lid 4 ESH – Art. G ESH – HR 30 mei 1986, ECLI:NL:HR:1986:AC9402 (NS) – HR 11 november 1994, ECLI:NL:HR:1994:ZC1529 (Haven Rotterdam) – HR 31 oktober 2014, ECLI:NL:HR:2014:3077 (Enerco) – HR 19 juni 2015, ECLI:NL:HR:2015:1687 (Amsta) Mogelijkheden werkgever staking te breken  – Defensieve uitsluiting: Rb. Middelburg 3 februari 2011, ECLI:NL:RBMID:2011:BP3014 – HR 19 juli 2019, ECLI:NL:HR:2019:1245 (VNV/EasyJet) – Onderkruipersverbod (art. 10 Waadi) Gevolgen stakende werknemer  – Wel of geen loon: HR 7 mei 1976, ECLI:NL:HR:1976:AB9771 (Wielemaker/De Schelde) – Wel of geen disciplinaire maatregelen: HR 22 april 1988, ECLI:NL:HR:1988:AD0285

Privacykwesties op de werkvloer zijn spannender dan ooit. Mag een werkgever een sollicitant screenen op social media of een werknemer volgen? Is er een verschil tussen Facebook, Instagram en LinkedIn? Wat kan een werknemer doen als zijn privacy mogelijk wordt geschonden? Hoe zit het met computersoftware om werknemers te monitoren, zoals inlog- en uitlogsystemen? Is het als werkgever toegestaan e-mails van werknemers te lezen? En wat te denken van het vragen naar en laten tonen van een vaccinatiebewijs? Inbellers: Vita Zwaan (senior counsel bij bureau Brandeis) en Danny Vesters (advocaat bij Boontje Advocaten). Volgorde van deze aflevering  (0:49) - werknemer die lekker staat te roken bij een tankstation (2:08) - waar je aan moet denken bij privacy op de werkvloer (5:30) - privacy van sollicitanten en werknemers (7:30) - Vita Zwaan (senior counsel bij bureau Brandeis) over wat je als werknemer kan doen als hij klachten heeft over de privacy op de werkvloer (10:00) - wat de Autoriteit Persoonsgegevens kan doen bij een klacht van een werknemer (11:55) - meelezen in de mail van een werknemer door de werkgever (13:30) - geheime camera's op de werkvloer (16:00) - werkgevers waar je op een James Bond achtige wijze naar binnen moet (17:15) - Danny Vesters (advocaat bij Boontje Advocaten) over dé vaccinatievraag aan werknemers door werkgevers (23:20) - aandacht voor het minimale budget van de Autoriteit Persoonsgegevens (24:10) - tip van de aflevering Vindplaatsen  Raar verhaal – Hof Arnhem-Leeuwarden 12 september 2018, ECLI:NL:GHARL:2018:8170. Recht op privéleven – EHRM 16 december 1992, ECLI:NL:XX:1992:AD1800 (Niemietz/Duitsland) – EHRM 25 juni 1997, ECLI:NL:XX:1997:AD5858 (Halford/Verenigd Koninkrijk) – EHRM 3 april 2007, ECLI:CE:ECHR:2007:0403JUD006261700 (Copland/Verenigd Koninkrijk) Verwerkingsgrondslagen – Algemene verwerkingsgrondslag (art. 5 en 6 AVG) – Uitzonderingen verwerking bijzondere persoonsgegevens (art. 9 lid 2 AVG jo. 22-31 UAVG) Inbreuk op privacy  – Schadevergoeding (art. 82 AVG) Cameratoezicht en waarheidsvinding  – HR 8 februari 1992, ECLI:NL:HR:1992:ZC0500 – HR 18 april 2014, ECLI:NL:HR:2014:942 – EHRM 19 oktober 2019, ECLI:CE:ECHR:2019:1017JUD000187413 (López Ribalda/Spanje) Biometrie  – Mogelijkheid tot verwerking biometrische gegevens (art. 29 UAVG)