Juridisch Geneuzel

Een onderneming kan om verschillende redenen kiezen voor een reorganisatie. Voor werknemers kan een reorganisatie grote gevolgen hebben: van ander werk, een andere leidinggevende en een andere werkplek tot het krijgen van ontslag. Waar moet een ondernemer bij een reorganisatie allemaal rekening mee houden? Welke bescherming genieten werknemers? In hoeverre kan een werkgever kiezen wie hij om bedrijfseconomische redenen ontslaat? Welke rol spelen het UWV, de vakbonden en de ondernemingsraad daarbij? Wanneer riekt de stoelendansmethode naar misbruik? En zijn reorganisaties niet gewoon een teken van bestuurlijke luiheid? Inbellers: Peter van Unnik (oprichter van De Organisatieadviseurs) en Olav van der Kind (advocaat bij DingemansVanderKind). Kleine aanvulling op de aflevering: op 28:58 min zegt Niels ‘’Je krijgt 100% een WW-uitkering’’, daarmee doelt Niels op het krijgen van de WW-uitkering en niet op de hoogte van de uitkering. Volgorde van deze aflevering (00:24) – Intro (00:37) – Raar verhaal over de reorganisatie bij NedCar (02:10) – Wat is een reorganisatie (03:27) – Wanneer mogen bedrijven reorganiseren (06:00) – Juridische verplichtingen voor bedrijven bij een reorganisatie (08:10) – Peter van Unnik (oprichter van De Organisatieadviseurs) over de vraag of reorganisaties niet gewoon een teken zijn van bestuurlijke luiheid (13:47) – Rechten van werknemers bij een reorganisatie (16:00) – Volgorde van de groepen bij een reorganisatie en uitwisselbaarheid (21:20) – Olav van der Kind (advocaat bij DingemansVanderKind) over de stoelendansmethode (25:50) – Collectief ontslag (29:21) – Aandacht voor (30:21) – Tip van de aflevering Bronvermelding  Raar verhaal - Bijltjesdag bij Nedcar Ontslag om bedrijfseconomische redenen - Vervallen van arbeidsplaatsen (art. 7:669 lid 1 jo. lid 3 sub a BW) - Uitwisselbare functies (art. 13 Ontslagregeling) - Juiste ontslagvolgorde (art. 11 Ontslagregeling) - Herplaatsing (art. 7:669 lid 1 BW jo. 9 Ontslagregeling) - Opzegverboden (art. 7:670 BW) - Advies ondernemingsraad (art. 25 WOR) Collectief ontslag - Begrip collectief ontslag (art. 3 lid 1 WMCO) - Mededelingsplicht werkgever (art. 3 en 4 WMCO) - Sancties bij niet-naleven mededelingsplicht (art. 6 en 7 WMCO)

Werknemers verzuimden in 2021 maar liefst 11 miljoen dagen met werkstress als reden. De verzuimkosten van werkstress kwamen voor werkgevers uit op € 3,3 miljard, om nog maar te zwijgen over de kosten voor de samenleving en – niet te vergeten – de emotionele kosten voor werknemers. De cijfers liegen er niet om. Wat moet een werkgever doen om een burn-out te voorkomen? Hoe is dat voor werknemers in een 24-uurseconomie? Waar heeft de werknemer recht op als hij uitvalt met een burn-out? Is het recht op onbereikbaarheid het ei van Columbus? En wat kunnen werknemers op het gebied van burn-outs leren van ondernemers? Inbellers: Peter Bakker (woordvoerder NVVK) en Martin Obschonka (hoogleraar Entrepreneurship UvA). Belangrijk: rond minuut 12 heeft Niels het over 40% van de bankiers die meer dan 90 uur per week werken, dit is een verspreking en moet 14% zijn.   Volgorde van deze aflevering (00:24) – Intro (02:02) – Raar verhaal over de definitie van een burn-out (03:32) – Confronterende Cijfers over burn-outs (05:27) – Belangrijkste redenen dat mensen tegen burn-outs aanlopen (06:40) – Verantwoordelijkheden van werkgevers bij het voorkomen van burn-outs (09:00) – Regels rondom arbeidstijden (13:15) – Peter Bakker (woordvoeder NVVK) over burn-outklachten onder zorgverleners (18:50) – De verplichtingen van werkgever als een werknemer uitvalt met een burn-out (22:22) – Recht op onbereikbaarheid (25:00) – Aandacht voor (26:16) – Martin Obschonka (hoogleraar Entrepreneurship UvA) over wat we kunnen leren van ondernemers bij het voorkomen van burn-outs Vindplaatsen Raar verhaal Maslach, C. (1982). Burnout: The Cost of Caring. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall. Cijfers en statistieken TNO, ‘Werkstress’ TNO, ‘Feit of fictie?: Generatieverschillen in mentale gezondheid op het werk’ Financial News, ‘JPMorgan just capped bankers’ work at 80 hours a week – but there’s still one big exception’ Veiligheid en gezondheid: arbeidsomstandigheden Werkgever is verantwoordelijk en moet beleid voeren (art. 3 lid 1 Arbowet) Werkgever moet voorkomen of beperken van psychosociale arbeidsbelasting (art. 3 lid 2 Arbowet) Werkgever moet de risico’s in een RI&E vastleggen en een plan van aanpak hebben (art. 5 Arbowet, art. 2.15 Arbobesluit) Werkgever moet de werknemer inlichten over de risico’s (art. 8 Arbowet) Veiligheid en gezondheid: arbeidstijden Deugdelijke registratie (art. 4:3 Arbeidstijdenwet) Maximale arbeidstijd: 12 uur per dienst, 60 uur per week, gemiddeld 55 uur in 4 aaneengesloten weken, gemiddeld 48 uur in 16 aaneengesloten weken (art. 5:7 Arbeidstijdenwet) Pauze: minstens 30 minuten bij 5,5 uur arbeid, minstens 45 minuten bij 10 uur arbeid (art. 5:4 Arbeidstijdenwet) Dagelijkse (8/11 uur) en wekelijkse (36 uur) onafgebroken rusttijd (art. 5:3 en 5:5 Arbeidstijdenwet) Uitzondering arbeidstijdenwetgeving: meer dan drie keer het minimumloon (art. 2:1:1 Arbeidstijdenbesluit) Strikte uitzondering arbeidstijdenwetgeving vanuit Europa (zie bijvoorbeeld HvJ EU 26 juli 2017, C-175/16, ECLI:EU:C:2017:617) Werknemer valt uit Opzegverbod tijden ziekte (art. 7:670 lid 1 BW) Re-integratieverplichtingen werkgever en werknemer (art. 7:658a en 7:660a BW) Loondoorbetaling bij ziekte (art. 7:629 BW) Werkgeversaansprakelijkheid (art. 7:658 BW) Werkgeversaansprakelijkheid ziet ook op psychisch letsel (HR 11 maart 2005, ECLI:NL:HR:2005:AR6657 (ABN AMRO/Nieuwenhuys)) Recht op onbereikbaarheid Voorstel gesprek over bereikbaarheid buiten werktijd

De sportzomer van 2024 zit bomvol met het EK, de Olympische Spelen en de Tour de France. In deze aflevering schuift sportrechtexpert Roberto Branco Martins aan om ons alles te vertellen over de juridische facetten van de sportwereld. Hoe zit het met zzp’ers in de sport? Wat voor overeenkomsten hebben de Oranje leeuwen met de KNVB? Wat gebeurt er als een wielrenner als Pidcock met 130 km/u crasht in een afdaling? Waarom gaat voetballer Lassana Diarra het internationale transfersysteem op zijn kop zetten? En welke rol hebben advocaten en zaakwaarnemers in het voetbal?  Volgorde van deze aflevering (00:24) – Intro (02:45) – Wat Roberto zo mooi vindt aan sportrecht (03:55) – Hoe Roberto naar het EK kijkt (04:18) – De transfer van Ian Maatsen naar Aston Villa (06:55) – Raar verhaal (09:30) – De juridische kanten van het EK (13:20) – De juridische kanten van de Olympische Steden (17:47) – Arbeidsovereenkomst of werken als zzp’er in de sport (25:44) – Quotes uit het nieuws (38:55) – De zaak Stefan de Vrij (43:00) – De zaak Lassana Diarra en de bom onder het huidige transfersysteem (50:38) – Wie gaat het EK winnen

De grootste verspilling van onze tijd is de verspilling van talent. In deze aflevering schuift Julia van Boven (co-founder en community director van The School for Moral Ambition) de gehele aflevering aan om het te hebben over morele ambitie, waarin succes gelijk staat aan oplossingen voor wereldproblemen en niet aan een dik salaris of deftige titel. Hoe staat het met de morele ambitie onder juristen? Welke morele verantwoordelijkheid hebben overheden, bedrijven en individuen? Kan ieder individu bijdragen aan een oplossing van een (wereld)probleem? En is morele ambitie niet een elitair en linksideaal? Volgorde van deze aflevering (00:24) – Intro (02:33) – Raar verhaal (05:30) – Wat Julia allemaal heeft gedaan op werkgebied (06:15) – The School for Moral Ambition (10:07) – Moral Ambition Fellowship (12:35) – Financiering van The School of Moral Ambition (13:10) – Wat Julia zelf heeft opgegeven om dit avontuur aan te gaan (17:14) – Circles van The School for Moral Ambition (21:00) – Morele ambitie onder juristen (24:10) – Quotes uit het nieuws (31:23) – Wat kunnen we verwachten van bedrijven (32:23) – Wat kunnen we verwachten van individuen (33:50) – Discussie rechts en links ten opzichte van morele ambitie (36:38) – De kracht van mensen vragen mee te doen (37:50) – Of/of (39:00) – Jezelf of de maatschappij veranderen (39:35) – Hoe kun je anderen in beweging zetten

Op 1 januari 2025 wordt het handhavingsmoratorium van de Belastingdienst opgeheven. Inmiddels bestaat het Deliveroo-arrest meer dan een jaar, moet de Hoge Raad zich binnenkort weer uitlaten over kwalificatie inzake Uber en wordt in Den Haag druk gesleuteld aan een conceptwetsvoorstel. In deze aflevering voor de fijnproever: wat gaat de Belastingdienst vanaf 1 januari 2025 anders doen? Hoe gaan rechters om met de gezichtspunten uit het Deliveroo-arrest? Wat kunnen we verwachten van de Hoge Raad inzake Uber? En is flexibiliteit binnen de arbeidsovereenkomst niet ook mogelijk? Inbeller: John Piepers (programmamanager handhaving arbeidsrelaties Belastingdienst) *Ter aanvulling op het derde antwoord van John (op 14:55 in de aflevering) nog het volgende: dit is vooruitlopend op de nieuwe regelgeving, deze aangepaste wetgeving zal namelijk een steuntje in de rug zijn bij het realiseren van compliant gedrag.* Volgorde van deze aflevering  (00:24) – Intro (01:25) – Raar verhaal  (04:10) – Juridisch Jargon  (07:19) – John Piepers (Programmamanager Handhaving Arbeidsrelaties bij de Belastingdienst) over het opheffen van het handhavingsmoratorium vanaf 1 januari 2025 (16:08) – Gezichtspunten uit het Deliveroo-arrest    (19:04) – De verwachtingen over de Hoge Raad inzake Uber   (22:37) – Conceptwetsvoorstel VBAR   (25:18) – Aandacht voor (26:00) – Tip van de aflevering  Vindplaatsen    Raar verhaal HR 25 maart 2011, ECLI:NL:HR:2011:BP3887 (Gouden Kooi) Handhavingsplan Belastingdienst Handhavingsplan, perspectiefnota en memo 2024 Uitspraken over kwalificatie HR 14 november 1997, ECLI:NL:HR:1997:ZC2495 (Groen/Schoevers) HR 6 november 2020, ECLI:NL:HR:2020:1746 (X/Gemeente Amsterdam) HR 24 maart 2023, ECLI:NL:HR:2023:443 (Deliveroo/FNV) Hof Amsterdam 3 oktober 2023, ECLI:NL:GHAMS:2023:2220 (Uber/FNV) Conceptwetsvoorstel Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (VBAR)

De cijfers over de loonkloof tussen mannen en vrouwen blijft zorgwekkend. In deze aflevering gaan wij over die kloof in gesprek met econoom en salaristijger Sophie van Gool, auteur van het boek Waarom vrouwen minder verdienen en wat we eraan kunnen doen. Wij bespreken de oorzaken en mogelijke oplossingen van de loonkloof, maar ook minder voor de hand liggende onderwerpen komen aan bod, zoals de Zuidas, een nobelprijswinnaar, opvallende quotes uit de media, een Europese richtlijn en verplicht ouderschapsverlof. Tot slot kon Sophie het niet laten om ons, twee witte mannen, eens goed voor het blok te zetten. Volgorde van deze aflevering  (00:24) – Intro (02:19) – Raar verhaal  (03:42) – Recente cijfers over de loonkloof   (06:08) – Verschil tussen loonkloof en loondiscriminatie (07:29) – Is er iets veranderd op de Zuidas (09:33) – Aandacht besteden aan dagen als Internationale Vrouwendag   (11:15) – Waarom lonen dalen als veel vrouwen bepaald werk gaan doen   (13:57) – De oorzaken van de loonkloof (18:47) – Loonkloof bij zzp’ers   (19:57) – Tussenronde (eens/oneens)     (23:20) – Oplossingen vanuit de wetgever (34:23) – Bonusronde (quotes) (38:37) – Oplossingen voor de loonkloof (46:33) – Wat kun je zelf doen aan de loonkloof  Vindplaatsen    Boek Sophie van Gool, Waarom vrouwen minder verdienen en wat we eraan kunnen doen Cijfers CBS over de loonkloof Loonkloof bij zzp’ers Gelijke behandeling tussen mannen en vrouwen (art. 7:646 BW) Richtlijn ter versterking van de gelijke beloning van mannen en vrouwen voor gelijke of gelijkwaardige arbeid Zwangerschaps- en bevallingsverlof: hoofdstuk 3 WAZO Ouderschapsverlof: hoofdstuk 6 WAZO (waar in de podcast 5 weken wordt gezegd, moet dat 9 weken zijn)

De werkgever kan het ‘juridische werkgeverschap’ uitbesteden aan een payrollbedrijf. Er bestaan ook andere payrollvarianten, zoals de werkende die zijn facturatie en administratie door een payrollbedrijf laat doen. Welke vormen bestaan er allemaal? Wat is het verschil met uitzenden? Zijn payrollwerknemers slechter af dan ‘reguliere’ werknemers? Wat zijn de risico’s voor payrollbedrijven? Welke gevolgen heeft payrolling op de economie en de arbeidsmarkt? En wat is de toekomst van payrolling? Inbellers: Ronald Dekker (arbeidseconoom bij TNO) en Maarten Tanja (advocaat-partner bij Köster advocaten). Volgorde van deze aflevering  (00:24) – Intro (00:38) – Raar verhaal  (02:23) – Wat is payrolling (04:43) – Verschillen tussen uitzenden en payrolling (06:46) – Bellen met Ronald Dekker (arbeidseconoom TNO) over de effecten van payrolling op de economie en arbeidsmarkt (10:58) – Ontslagbescherming bij payrolling   (14:33) – Aansprakelijkheid en payrolling    (16:18) – Payrolling en gelijke positie als werknemers    (17:20) – Opstelling overheid ten aanzien van payrolling  (18:41) – Zzp’er en payrolling   (19:29) – Bellen met Maarten Tanja (advocaat partner bij Köster advocaten) over de toekomst van payrolling    (25:48) – Aandacht voor   (27:32) – Tip van de aflevering Vindplaatsen    Raar verhaal - Hof Arnhem-Leeuwarden 18 juli 2019, ECLI:NL:GHARL:2019:6505 Juridisch kader - Payrollovereenkomst (art. 7:692 BW) - Payrollregime (art. 7:692a BW) - HR 4 november 2016, ECLI:NL:HR:2016:2356 (Care4Care) - Norm gelijke behandeling arbeidsvoorwaarden (art. 8a Waadi) Aandacht voor - Brief over handhavingsmoratorium kwalificatie arbeidsrelaties

In het debat over duurzaam ondernemen worden al enige tijd de zogenoemde ESG-factoren betrokken. Wat houdt ESG in, meer specifiek de ‘S’ van Social? Welke wetgeving is er momenteel op dit gebied? Hoe verhoudt flexwerk zich tot de ESG-score van een onderneming? Leidt een hoge ESG-score tot een betere financiële situatie voor een onderneming? En hoe kunnen of moeten bedrijven zich in de toekomst onderscheiden op hun ESG-beleid? Inbellers: Jan Bouwens (hoogleraar accounting UvA) en Paul van der Heijden (emeritus hoogleraar arbeidsrecht LU). Volgorde van deze aflevering  (00:24) – Intro (00:39) – Raar verhaal  (02:13) – Waar staat ESG voor  (05:13) – Eigen verantwoordelijkheid van bedrijven  (06:02) – Voorbeelden van de S in ESG (09:33) – ESG ratingbureau 's  (10:38) – Bellen met Jan Bouwens (professor accounting UvA) over de invloed van ESG-scores op de financiële situatie van een onderneming     (15:17) – Meer werknemers aantrekken als je veel aandacht geeft aan ESG als bedrijf  (17:48) – De juridische kanten van ESG   (22:17) – Bellen met Paul van der Heijden (professor emeritus hoogleraar internationaal arbeidsrecht Universiteit Leiden) over de juridische kanten van ESG   (30:00) – Hoe bedrijven meer eigen verantwoordelijkheid kunnen nemen  (32:46) – Tip van de aflevering  Vindplaatsen  Corporate Governance Code Wet zorgplicht kinderarbeid (Stb. 2019, 401) Wet evenwichtiger maken van de verhouding tussen mannen van vrouwen in het bestuur en de RvC (Stb. 2021, 495) ILO, ILO Declaration on Fundamental Principles and Rights at Work, 2022 P. de Beer & W. Conen, ‘Wat is een duurzame economie ons waard?’, AIAS-HSI Kort & Bonding 16. Amsterdam: AIAS-HSI, Universiteit van Amsterdam, 2023. N.M.Q. van der Neut & J.P.H. Zwemmer, ‘De ‘S’ in ESG en het gebruikmaken van een flexibele schil bij de inzet van arbeidskrachten in de onderneming’, TAC 2023/3.

Op 8 december 2023 verdedigde Niels zijn proefschrift ‘De verbintenisrechtelijke bescherming van de kleine opdrachtnemer’. De uitkomsten van zijn proefschrift en het belang daarvan voor de praktijk staan in deze aflevering centraal. Wat is de rechtspositie van de ‘echte’ zzp’er op de thema’s loon, aansprakelijkheid en opzegging? Is er meer bescherming dan wordt gedacht? Waarom is er überhaupt bescherming? Hoe kan (of moet) onderscheid worden gemaakt tussen verschillende zzp’ers? En komt er minder spanning op de kwalificatievraag te staan als meer bescherming mogelijk blijkt? Inbellers: Jaap van Slooten (hoogleraar UvA en advocaat bij Stibbe), Harriët Schelhaas (decaan en hoogleraar EUR) & Ruth de Bock (advocaat-generaal bij de Hoge Raad en hoogleraar UvA).  Volgorde van deze aflevering  (00:24) – Intro (00:54) – Raar verhaal (03:20) – Het schrijven van een proefschrift   (05:33) – Wanneer gaat het om een kleine opdrachtnemer (10:42) – Bellen met Jaap van Slooten (hoogleraar UvA en advocaat bij Stibbe) over het proefschrift van Niels    (15:57) – Drie thema’s: loon, schade & aansprakelijkheid en opzegging (18:22) – Thema 1: loon (26:11) – Bellen met Harriët Schelhaas (decaan en hoogleraar EUR) over het proefschrift van Niels (31:28) – Thema 2: schade en aansprakelijkheid   (38:14) – Thema 3: opzegging   (43:30) – Bellen met Ruth de Bock (advocaat-generaal bij de Hoge Raad en hoogleraar UvA) over het proefschrift van Niels (48:18) – Conclusies van zijn proefschrift (52:45) – De verdediging op 8 december 2023   Vindplaatsen Proefschrift Niels van der Neut De verbintenisrechtelijke bescherming van de kleine opdrachtnemer: Gratis te downloaden via de UvA Te koop via Kluwer

In deze verkiezingsspecial staan de standpunten uit de verkiezingsprogramma’s van de drie grootste partijen (in de peilingen) centraal. Wat zeggen de programma’s over het minimumloon, vast en flex, ziekte en de zzp’er? Welke invloed heeft de regulering van werk op het stemgedrag van mensen? Hoe wordt alles eigenlijk gefinancierd? En wat viel ons verder op? Tot slot kunnen we het niet laten om een gokje te wagen over de verkiezingsuitslag. Inbellers: Nic Vrieselaar (senior econoom Rabobank) en Giedo Jansen (universitair docent regulation of labour UvA). Volgorde van deze aflevering  (00:24) – Intro (01:25) – Raar verhaal over Pieter Omtzigt (03:00) – Minimumloon (07:27) – Bellen met Nic Vrieselaar (senior econoom Rabobank) over welzijn en welvaart in de drie verkiezingsprogramma’s (13:34) – Flex en vast   (17:48) – Ziekte (20:30) – Zzp’er (24:08) – Wat ons verder nog opviel in de verkiezingsprogramma’s (26:11) – Bellen met Giedo Jansen (universitair docent regulation of labour UvA) over de invloed van de regulering van werk op het kiesgedrag (30:23) – Aandacht voor (31:07) – Tip van de aflevering Vindplaatsen  Raar verhaal Pieter Omtzigt wil pas lootje trekken na pakjesavond (De Speld) Verkiezingsprogramma’s VVD NSC GroenLinks – PvdA Rapport van de Orde van Advocaten NOvA-commissie: ruim helft verkiezingsprogramma’s voldoet niet volledig aan minimumnormen van de rechtsstaat

De laatste tijd gaan steeds meer bedrijven failliet: van Van Moof en BCC tot Vacansoleil en Big Bazar. Wat is er aan de hand? Wat is de rechtspositie van een werknemer als zijn werkgever failliet wordt verklaard? Hoe zit het bijvoorbeeld met het salaris, de ontslagbescherming en een WW-uitkering? En welke rechtspositie heeft de werknemer als het failliete bedrijf wordt overgenomen door een ander bedrijf? Hoe gaat een curator te werk? En hoe ziet de toekomst van het arbeids- en insolventierecht eruit, gelet op de drie wetsvoorstellen? Inbellers: Hanneke De Coninck (advocaat-partner bij Florent en curator van Big Bazar) en Job van der Pijl (advocaat-partner bij DingemansVanderKind en universitair docent UvA). Volgorde van deze aflevering (00:25) – Intro (03:10) – Raar verhaal over slimme bv   (04:20) – Insolventieprocedures in Nederland (06:00) – Aanstellen van een curator bij een faillissement (06:50) – Opzegverboden tijdens faillissement (08:36) – Bellen met Hanneke De Coninck (advocaat-partner bij Florent en curator van Big Bazar) over faillissement vanuit de ogen van een curator (13:27) – Recht op een WW-uitkering als werknemer (14:30) – Bizarre verschillen qua bescherming binnen en buiten faillissement in Nederland (17:20) – Pre-pack (19:16) – Bellen met Job van der Pijl (advocaat-partner bij DingemansVanderKind en universitair docent UvA) over de 3 wetsvoorstellen over de toekomst van het arbeids- en insolventierecht (24:13) – Aandacht voor (25:14) – Tip van de aflevering Vindplaatsen  Raar verhaal Rb. Gelderland 1 februari 2018, ECLI:NL:RBGEL:2018:447 (Tuunte je ziet er goed uit B.V.) Insolventie algemeen - Procedure faillissement (art. 1-213 Fw) - Surséance van betaling (art. 214-283 Fw) - Procedure natuurlijke personen (art. 284-362 Fw) - Wet homologatie onderhands akkoord (art. 369-387 Fw) - Failliete werkgever wordt beschikkingsonbevoegd (art. 23 jo. 35 Fw) - Curator verkrijgt beheer en beschikking over de onderneming (art. 68 Fw) - Rechter-commissaris houdt toezicht (art. 64 Fw) Minder werknemersbescherming bij faillissement werkgever - Geen ontslagvergunning vereist (art. 13a en 40 Fw) - Wettelijke opzegtermijnen zijn gemaximaliseerd (art. 40 Fw) - Transitievergoeding is niet verschuldigd (art. 7:673c BW) - Loongarantieregeling UWV (art. 61 e.v. WW) - Uitzondering regels overgang van onderneming bij doorstart (art. 7:666 BW en art. 5 Richtlijn 2001/23/EG) - HvJ EU 22 juni 2017, ECLI:EU:C:2017:489 (Smallsteps) - HvJ EU 28 april 2022, ECLI:EU:C:2022:321 (Heiploeg) - HR 6 oktober 2023, ECLI:NL:HR:2023:1372 (Heiploeg)

In deze aflevering spreken wij bij De Brauw Blackstone Westbroek met Stefan Sagel (hoogleraar en cassatieadvocaat). Wij behandelen het cassatieproces, de Borgersbrief, opvallende zaken, ethische keuzes en de toekomst van het arbeidsrecht. Ook minder voor de hand liggende onderwerpen passeren de revue, waaronder vuurtorens, LinkedIn-posts en FC Sankt Pauli. Een afrondende tip in welke fase advocaten het beste een cassatieadvocaat kan laten meekijken, kan uiteraard niet ontbreken. Volgorde van deze aflevering  (00:30) - Intro (01:50) - Vuurtorentjes (02:35) - Raar verhaal over de Hoge Raad (04:10) - Het proces van cassatie (07:00) - Borgersbrief (09:50) - Hoe Stefan cassatieadvocaat is geworden (12:30) - Vreemde of bijzondere zaken die Stefan heeft meegemaakt (17:00) - Zaken waarin Stefan niet in het gelijk is gesteld (19:07) - Ja/nee ronde (21:36) - Hoge Raad doet een zaak zelf af (23:10) - Zaken die hij won maar die op papier niet zoveel deden (25:06) - Eens/oneens ronde (32:00) - Arbiter A bij de KNVB (34:50) - Wat Stefan zou willen wijzigen aan het arbeidsrecht (35:54) - Aandacht voor (36:40) - Tip van de aflevering Vindplaatsen  Eerste cassatiezaak van Stefan Sagel HR 10 oktober 2003, ECLI:NL:HR:2003:AF9444 (Van der Male/Den Hoedt) Zaak die Stefan Sagel meeste is bijgebleven HR 23 maart 2012, ECLI:NL:HR:2012:BV0616 (Davelaar/Allspan) Zaak afgedaan op art. 81 Wet RO HR 14 april 2023, ECLI:NL:HR:2023:559 (Erasmus MC) Wijziging die Stefan Sagel graag zou zien - Art. 7:613 BW - Art. 7:611 BW - HR 11 juli 2008, ECLI:NL:HR:2008:BD1847 (Stoof/Mammoet) - HR 25 november 2022, ECLI:NL:HR:2022:1759

Pesten op de werkvloer kan in verschillende vormen gebeuren: van flauwe grappen en roddelen tot het intimideren en buitensluiten van werknemers. Wordt er in Nederland veel gepest op de werkvloer? Welke verplichting heeft de werkgever om pesten te voorkomen? Wat is in dit kader de rol van een vertrouwenspersoon? Heeft de gepeste werknemer recht op loon als hij niet werkt vanwege de pesterijen? Kan de werkgever een pestende werknemer of de gepeste werknemer ontslaan? En wat als de gepeste werknemer zelf ontslag neemt? Inbellers: Lode Godderis (hoogleraar KU Leuven) en Laura Willemse (voorzitter Stichting Pesten op de Werkvloer). Volgorde van deze aflevering  (1:47) - raar verhaal over pesten op de werkvloer (3:11) - Lode Godderis (hoogleraar KU Leuven & CEO IDEWE) over of er in Nederland en België verhoudingsgewijs veel wordt gepest op de werkvloer, kijkende naar de landen om ons heen   (6:31) - verplichtingen werkgever om pesten op de werkvloer te voorkomen  (8:43) - ziekmelden omdat je gepest wordt  (12:48) - Laura Willemse (voorzitter Stichting Pesten op de Werkvloer) over de belangrijkste lessen voor bedrijven om pesten op de werkvloer te voorkomen (16:01) - maatregelen nemen tegen de pestkop  (17:34) - ontslag nemen of ontslagen worden als gepeste werknemer   (20:43) - aandacht voor (22:13) - tip van de aflevering Vindplaatsen  Verplichting werkgever beleid te voeren tegen pesten - Definitie psychosociale arbeidsbelasting (art. 1 lid 3 sub e Arbowet) - Arbobeleid (art. 3 lid 2 Arbowet) - RI&E (art. 5 Arbowet en art. 2.15 Arbobesluit) Loon bij pesten - Situatief arbeidsongeschikt (art. 7:628 BW en HR 27 juni 2008, ECLI:NL:HR:2008:BC7669 (Mak/SGBO)) - Ziek door pesten (art. 7:629 BW) Ontslag bij pesten - Verwijtbaar handelen pestende werknemer (art. 7:669 lid 3 sub e BW) - Verstoorde arbeidsrelatie (art. 7:669 lid 3 sub g BW) - Transitievergoeding bij opzeggen door werknemer (art. 7:673 lid 1 sub b BW) - Billijke vergoeding bij einde arbeidsovereenkomst met pestende werknemer (art. 7:671b lid 9 sub c BW) 

Deze periode heeft veel raakvlakken met vakantie: niet alleen gaan werknemers veel op vakantie, maar op 1 juli vervallen ook de wettelijke vakantiedagen die zijn opgebouwd in 2022. Maar is dat altijd zo? Kunnen vakantiedagen tussentijds worden afgekocht? En wat bij uitdiensttreding? Welke rol speelt het Europese recht? Wat als een werknemer op vakantie ziek wordt? Of als een zieke werknemer op vakantie wil? En hoe werkt dit systeem bij organisaties die met onbeperkt vakantiedagen werken? Inbellers: Tim Klein Robbenhaar (eigenaar en directeur van Nerds & Company) en Jan-Pieter Vos (docent en promovendus Erasmus Universiteit Rotterdam). Volgorde van deze aflevering  (1:20) - raar verhaal over Niels z’n vakantiedagen (2:40) - hoe werkt het systeem in Nederland (5:05) - vervallen van de wettelijke vakantiedagen op 1 juli (6:30) - verjaren van bovenwettelijke vakantiedagen na 5 jaar (07:10) - Tim Klein Robbenhaar (eigenaar en directeur van Nerds & Company) over onbeperkte vakantiedagen (11:10) - afrekenen over vakantiedagen (15:10) - Invloed van de EU op de Nederlandse vakantiewetgeving (16:36) - Jan-Pieter Vos (docent en promovendus Erasmus Universiteit Rotterdam) over de invloed van de EU op de Nederlandse vakantiewetgeving (19:50) - vakantiedagen en de zieke werknemer (21:26) - vakantiedagen en de arbeidsongeschikte werknemer  (22:21) - aandacht voor (23:18) - tip van de aflevering Vindplaatsen  Vervallen of verjaren vakantiedagen - Wettelijke vakantiedagen (art. 7:640a BW) - In de gelegenheid toe vakantie stellen (art. 7:638 lid 1 BW) - Bovenwettelijke vakantiedagen (art. 7:642 BW) Afkopen van vakantiedagen - Wettelijke vakantiedagen niet mogelijk (art. 7:640 lid 1 BW) - Bij uitdiensttreding verplicht (art. 7:641 lid 1 BW) Vakantie en ziekte - Op vakantie ziek worden (art. 7:638 lid 8 BW) - Ziek en op vakantie willen (art. 7:637 BW) Aanvragen vakantie - Schriftelijke aanvraag (art. 7:638 lid 2 BW) - Schriftelijke afwijzing om gewichtige redenen (art. 7:638 lid 2-3 BW)

In deze speciale aflevering, opgenomen in Brussel bij de Europese Commissie, schuift Joost Korte (Directeur-Generaal van Werkgelegenheid, Sociale Zaken en Inclusie) de gehele aflevering aan om het te hebben over de Europese Commissie, euroscepsis, het Europese sociale beleid en werken voor Europa. Waarom heeft de Europese Commissie minder aanzien dan vroeger? Welke invloed spelen lobbygroepen van werknemers en werkgevers voor het Europese beleid? En waar bemoeit Brussel zich eigenlijk mee? Volgorde van deze aflevering  (2:00) - wat doet de Europese Commissie (4:14) - raar verhaal over Zwitserland (5:28) - ruim 30.000 medewerkers bij de Europese Commissie (8:00) - wat alledaags is aan werken bij de Europese Commissie (10:00) - waarom je tijdens je rechtenstudie weinig hoort over werken in Brussel (14:20) - waar bemoeit Europa zich eigenlijk mee (16:45) - eens/oneens (23:50) - met meer belangstelling naar Nederland kijken (26:20) - over de ZZP'er (30:00) - de invloed van lobbygroepen op het Europese beleid (36:15) - of/of (37:12) - waarom hij liever directeur-generaal is dan commissaris (38:40) - hoe de werkdagen van Joost Korte eruit zien (41:31) - over leidinggeven aan 1000 mensen (44:00) - recht op afwezigheid

Het kwalificeren van arbeidsrelaties houdt de (sociaalrechtelijke) juristen, fiscalisten, politiek en maatschappij al geruime tijd bezig. Dat heeft geresulteerd in verschillende kamerbrieven. Als kers op de taart mocht de Hoge Raad zich hier ook nog over uitlaten. In deze aflevering: welke plannen zijn in de kamerbrieven aangekondigd? Zijn die plannen wenselijk? Wat zijn de eerste bevindingen en lessen uit het Deliveroo-arrest? En hoe verhoudt dit arrest zich tot de kamerbrieven? Inbellers: Gerrard Boot (hoogleraar arbeidsrecht Universiteit Leiden) en Hanneke Bennaars (advocaat-partner Allen & Overy). Volgorde van deze aflevering  (0:25) - wat wij de afgelopen maanden hebben gedaan (1:34) - raar verhaal over oud Volksbank-CFO (3:30) - positie van de zelfstandige in Nederland (5:40) - hoe Brussel kijkt naar deze problematiek (6:25) - kwalificeren van arbeidsrelaties (7:25) - voortgangsbrief over werken met en als zelfstandige(n) (9:40) - Gerrard Boot (hoogleraar arbeidsrecht Universiteit Leiden) over die voortgangsbrief (11:30) - simpeler criterium van de kwalificatietoets (14:00) - Hoge Raad over Deliveroo (16:05) - Hanneke Bennaars (advocaat-partner Allen & Overy) over Deliveroo (21:00) - aandacht voor de uitbuiting van Oekraïense medewerkers in Nederland (21:40) - tip van de aflevering Vindplaatsen  Arbeidsmarktbeleid – Kamerstuk van 5 juli 2022 over het arbeidsmarktbeleid  Voortgangsbrief werken met en als zelfstandige(n)  – Brief van 16 december 2022 Uitspraak Hoge Raad over Deliveroo  – ECLI:NL:HR:2023:443

De proeftijdperiode wordt wel ervaren als spannende tijd. Wat is de invloed van deze periode op het gedrag van de werknemer? Wanneer mogen partijen een proeftijd afspreken? Vanaf welk moment begint deze te lopen? Wat zijn de consequenties van een ongeldig proeftijdontslag? Kan de werkgever de kosten van een assessment en opleiding in rekening brengen bij de opzeggende werknemer? En ligt zo'n proeftijdbeding nog wel voor de hand, gelet op de huidige arbeidsmarktkrapte? Inbellers: Tosca Gort (arbeidspsycholoog en oprichter van GORTgroep) en Barend Barentsen (hoogleraar sociaal recht Universiteit Leiden). Volgorde van deze aflevering  (1:10) - werknemer die probeert onder proeftijdontslag uit te komen (4:10) - Tosca Gort (arbeidspsycholoog en oprichter van Gortgroep, een coachbureau met meer dan 100 coaches en op 1000 locaties in Nederland) over het effect van proeftijd op het gedrag van een werknemer (7:37) - de regels rondom proeftijd (8:41) - moet een proeftijd in de arbeidsovereenkomst staan (09:05) - hoe zit het met de proeftijd als een werknemer binnen het bedrijf een nieuwe functie krijgt (10:00) - een te lange proeftijd (11:00) - Barend Barentsen (hoogleraar sociaal recht aan de Universiteit Leiden en raadsheer-plaatsvervanger in de Centrale Raad van Beroep) over de lengte van de proeftijd (12:55) - de regels rondom het draaien van een proefdag (14:15) - hoe zit het met proeftijdontslag (16:25) - proeftijd in combinatie met discriminatie (17:21) - werknemer die binnen de proeftijd ergens anders gaat werken (18:16) - proeftijd in combinatie met krapte op de arbeidsmarkt (19:25) - aandacht voor het afschaffen van de cv bij een sollicitatie (20:16) - tip van de aflevering Vindplaatsen  Raar verhaal – HR 27 oktober 1995, ECLI:NL:HR:1995:ZC1859 (Den Haan/The Box Fashion) Geldig proeftijdbeding – Vereisten proeftijd (art. 7:652 BW) IJzeren proeftijd – Zie bijv. HR 18 oktober 1991, ECLI:NL:HR:1991:ZC0372 – Conversie bij opzeggende werknemer (zie bijv. rb. Utrecht 6 februari 2002, JAR 2002/64) Proefdraaien – Kok draait proefdagje (rb. Midden-Nederland 16 oktober 2020, ECLI:NL:RBMNE:2020:5160) – Legal counsel kijkt al naar stukken (rb. Rotterdam 22 september 2020, ECLI:NL:RBROT:2020:9039) Proeftijdontslag  – Verzoek redenen (art. 7:676 lid 2 BW) – Ongeldig proeftijdontslag: vernietiging of billijke vergoeding (art. 7:681 lid 1 sub a jo. 7:671 lid 1 sub b BW) – Vervaltermijn (art. 7:686a lid 4 BW)

In deze speciale aflevering, opgenomen op het congres van Sine Labore Nihil in Leiden, schuift hoogleraar en raadsheer-plaatsvervanger Ruben Houweling de gehele aflevering aan om het te hebben over de rechtspraak. Hoe komen raadsheren in hoger beroep tot een gezamenlijke beslissing? Is het raadzaam om als advocaat onderzoek te doen naar de rechter? Moet er een specialist arbeidsrecht in de Hoge Raad komen? Zit de Hoge Raad soms op de stoel van de wetgever? Zo ja, is dat problematisch? En hoe kan de rechtspraak de komende jaren verder innoveren? Volgorde van deze aflevering  (1:40) - Ruben Houweling over het Wetboek van Werk (3:05) - raar verhaal over een rechter (4:53) - waarom Ruben in het strafrecht is gepromoveerd, maar uiteindelijk in het arbeidsrecht is gaan werken (9:24) - over het overleg van raadsheren in hoger beroep (13:30) - verschillende uitspraken van rechters over hetzelfde onderwerp (19:45) - bonusronde 1: eens/oneens (23:40) - over of de rechter te vaak op de stoel van de wetgever gaat zitten (27:55) - open normen in de rechtspraak (30:55) - de bonusronde 2: ja/nee (32:00) - waarom de ZZP'er niet meer bescherming hoeft te krijgen (34:30) - twee vragen van studenten (39:50) - hoe de rechtspraak de komende jaren kan innoveren Vindplaatsen  Foto’s van dit congres  –  Sine Labore Nihil  Wetboek van Werk – Concept design ‘Wetboek van Werk 2025’ Raar verhaal – Onafhankelijkheid en ontslag leden rechterlijke macht (art. 117 Gw) – HR 15 december 2009, ECLI:NL:HR:2009:BK6646 De Deliveroo-uitspraken in eerste aanleg – Rb. Amsterdam 23 juli 2018, ECLI:NL:RBAMS:2018:5183 (Deliveroo I) – Rb. Amsterdam 15 januari 2019, ECLI:NL:RBAMS:2019:198 (Deliveroo II) Lesje van de Hoge Raad over de verzekeringsplicht van de werkgever  – HR 11 november 2011, ECLI:NL:HR:2011:BR5223 (De Rooyse Wissel) – HR 11 november 2011, ECLI:NL:HR:2011:BR5215 (TNT Post)  

We vallen van crisis in crisis: corona, de oorlog in Oekraïne en tussendoor kwam ook nog het alarmerende klimaatrapport van het VN-klimaatpanel. Kortom: het zijn onzekere tijden, ook voor werkgevers. Met dit in het achterhoofd wordt een ronde gemaakt langs de ins and outs van het wijzigen van arbeidsvoorwaarden door de werkgever. Wat zijn de mogelijkheden om arbeidsvoorwaarden te wijzigen? Kan de werkgever het recht op de vervuilende leaseauto intrekken met het oog op het klimaatrapport? Wat te denken van minder loon in verband met de oorlog in Oekraïne? Hoe zien eigenlijk de te verwachten economische gevolgen eruit voor Nederland? En wat kunnen we leren van de rechtspraak uit de coronacrisis op dit gebied? Inbellers: Barbara Baarsma (directeur Rabo Carbon Bank van Rabobank en hoogleraar toegepaste economie UvA) en Sjef de Laat (voormalig kantonrechter rechtbank Midden-Nederland). Volgorde van deze aflevering (0:42) - verhaal over Russische onderzeeër (4:00) - Barbara Baarsma (directeur Rabo Carbon Bank van Rabobank en hoogleraar toegepaste economie UvA) over de gevolgen voor de Nederlandse economie van de oorlog in Oekraïne (6:52) - aan welke arbeidsvoorwaarden we moeten denken bij wijziging (7:55) - de regels over het wijzigen van arbeidsvoorwaarden door de werkgever (09:24) - wanneer de werkgever een zwaarwichtig belang heeft (10:44) - concrete voorbeelden over eenzijdig wijzigen (14:30) - Sjef de Laat (voormalig kantonrechter rechtbank Midden-Nederland) (18:30) - lessen uit de rechtspraak over het wijzigen van arbeidsvoorwaarden (19:40) - wat kan een werknemer doen als die het niet eens is met de wijziging van arbeidsvoorwaarden (20:35) - aandacht voor het rapport van de CPB 'Ongelijkheid en herverdeling' (21:50) - tip van de aflevering Vindplaatsen  Raar verhaal – HR 11 juli 2008, ECLI:NL:HR:2008:BD1847 (Stoof/Mammoet) Wijzigen arbeidsvoorwaarden  – Eenzijdig wijzigingsbeding (art. 7:613 BW) – HR 18 maart 2011, ECLI:NL:HR:2011:BO9570 – HR 29 november 2019, ECLI:NL:HR:2019:1864 (Fair Play Centers I) – HR 17 januari 2020, ECLI:NL:HR:2020:72 (Fair Play Centers II) – Wijzigen op grond van goed werkgever-/werknemerschap (art. 7:611 BW) – HR 26 juni 1998, ECLI:NL:HR:1998:ZC2688 (Van der Lely/Taxi Hofman) – HR 11 juli 2008, ECLI:NL:HR:2008:BD1847 (Stoof/Mammoet) – Onvoorziene omstandigheden (art. 6:258 BW) – Redelijkheid en billijkheid (art. 6:248 BW) – Rb. Amsterdam 23 februari 2015, ECLI:NL:RBAMS:2015:899 (V&D) – Rb. Amsterdam 2 april 2021, ECLI:NL:RBAMS:2021:1668 (Artis) Aandacht voor – CPB, ‘Ongelijkheid en herverdeling’, 25 maart 2022 Tip  – Gedeeltelijke transitievergoeding bij vermindering arbeidsduur (HR Kolom, HR SIPOR en HR Victoria)

De werkmails en -apps blijven ook buiten werktijd binnenstromen. Ontstressen lijkt steeds lastiger te worden. Welke rol heeft de werkgever in deze kwestie? Wat zijn de regels over psychosociale arbeidsbelasting? Wat wil het wetsvoorstel ‘gesprek over de bereikbaarheid buiten werktijd’ veranderen? Is dit voorstel een goed idee? En hoe is dit eigenlijk in andere landen geregeld? Inbellers: Lauren Verster (programmamaakster, presentatrice en ambassadeur Gezonde Leefstijl) en Saskia Peters (hoogleraar arbeidsrecht RUG). Volgorde van deze aflevering (0:53) - bedrijfsleider die medewerker op z'n gezicht timmert (2:10) - hoe (on)bereikbaar wij zelf zijn (4:00) - wat zijn de regels over bereikbaarheid (5:30) - over Gijs van Dijk (6:03) - het wetsvoorstel over de bereikbaarheid van werknemers buiten werktijden (7:20) - Lauren Verster (programmamaakster, presentatrice en ambassadeur Gezonde Leefstijl) over afspraken rondom bereikbaarheid buiten werktijd (9:22) - het probleem dat iedereen altijd aanstaat (10:17) - het boek de burn-out bubbel (11:50) - wat er gaat veranderen als het wetsvoorstel wordt aangenomen (13:00) - recht op onbereikbaarheid in Frankrijk en andere landen (13:57) - Saskia Peters (hoogleraar arbeidsrecht RUG) over het wetsvoorstel 'gesprek over de bereikbaarheid buiten werktijd' (16:55) - recht op onbereikbaarheid in cao's (17:40) - aandacht voor het minimale budget van de Autoriteit Persoonsgegevens (18:24) - tip van de aflevering Vindplaatsen  Raar verhaal – Zaak bedrijfsleider slaat werknemer met burn-out een gebroken kaak (de uitspraak is niet gepubliceerd) Voorstel van wet over bereikbaarheid buiten werktijd  – Alle kamerstukken (kamerdossier 35 536) Wettelijke regels over psychosociale arbeidsbelasting en werk- en rusttijden  – Arbobeleid (art. 3 Arbowet) – RI&E (art. 5 Arbowet) – Maximale arbeidstijd (art. 5:7 ATW) – Minimale rusttijd (art. 5:3 ATW) Onderzoeken over werkstress en burn-outs  – Onderzoek TNO over aantal burn-outs – Onderzoek TNO over kosten burn-outs – Kritisch overzichtswerk over burn-outs (Schaufeli & Verolme, ‘De Burn-out bubbel’, Houten: Bohn Stafleu van Loghum 2022) – Onderzoek over ‘workplace pressure’ Voorbeelden cao’s waarin het recht op onbereikbaarheid is opgenomen – Art. 6:6 lid 5 Cao Gehandicaptenzorg 2019-2021 – Art. 4.3 Cao Kinderopvang 2021-2022