Outriders Podcast - rozmowy o świecie

W tym odcinku znajdziesz następujące tematy: Rywalizacja szpiegowska Zachodu z Rosją i jej sojusznikami Użycie AI w branży lotniczej, samochodowej i w tłumaczeniach Relokacja ludu Kuna oraz wulkany Yellowstone i Lewotobi Laki-Laki Azjatycka dyplomacja: Mjanma, Chiny, Tajwan, Pakistan i Afganistan Media, telefony, oceny: ograniczenia dla młodzieży i rodziców Regulacja głodu w mózgu, żywność a wiek biologiczny i toksyczny tuńczyk Sztuka: od wystawy Picassa po aukcje banana i dzieł AI Mózg a pamięć, sekwencje zachowań i oglądanie filmów

Himalaistka Dorota Rasińska-Samoćko jako pierwsza Polka zdobyła szczyty wszystkich czternastu ośmiotysięczników. Ma koronę Himalajów i Karakorum, a ostatnim szczytem, który zdobyła 9 października br., była Sziszapangma. Już wcześniej, w 2023 r., otrzymała nagrodę Kolosa 2022 w kategorii Wyczyn „za wejścia na siedem 8-tysięczników w jednym sezonie wspinaczkowym”. W tym odcinku Podcastu Outriders rozmawiamy o górach wysokich z perspektywy kobiet, o ich wytrzymałości, psychice i sile. O jedności człowieka z naturą, trudach drogi, zwątpieniu, przyziemnych sprawach i potrzebach, które w górach trudno zaspokoić. Ale też o sponsorach i ich braku, o korzystaniu z butli z tlenem, czy pomocy szerpów. Posłuchaj o tym, jak czuje się osoba, która zdobywa ośmiotysięcznik, i jakie emocje jej towarzyszą.

Tematy najnowszego odcinka: Ekonomia i społeczeństwo: Bhutan, Korea Południowa, Chiny Agresja na amerykańskich drogach i legalny jaywalking Wybory na Bałkanach: Mołdawia, Bułgaria, Rumunia Jak radzić sobie z traumą po klęskach żywiołowych? Migranci z Azji: Wietnam i Arabia Saudyjska E-commerce w Tajlandii oraz problemy Google’a w Rosji Jak gangi i broń palna niszczą społeczności: Skandynawia, USA i Ekwador Więzi społeczne: boks w Gomie, zawody gołębi i koncepcja „trzeciego miejsca” 

W drugiej turze wyborów prezydenckich, przy silnej rosyjskiej ingerencji w wybory, Maia Sandu zdobyła ponad 55% głosów, pokonując byłego prokuratora generalnego Alexandra Stoianoglo, którego poparła Partia Socjalistów. Urzędująca prezydentka zwyciężyła dzięki głosom mołdawskiej diaspory i wysokiej frekwencji, która wyniosła ponad 54%. Wśród elektoratu mieszkającego w kraju Stoianoglo zdobył więcej głosów, bo 51,2%.  To daje wyraz temu, że ogólna sytuacja w Mołdawii nie napawa optymizmem. Obywatele i obywatelki źle oceniają politykę wewnętrzną prowadzoną przez Partię Akcji i Solidarności Mai Sandu, brak działań w wymiarze sprawiedliwości i co najważniejsze, nie odczuwają w swoim portfelu sukcesów zbliżenia do Unii Europejskiej. A wybory parlamentarne już za niecały rok. O tym, jak wyglądała kampania prezydencka, jaką rolę odegrało w niej referendum, czy Mołdawii faktycznie udało się oddalić od Rosji i jakie będą zadania partii Sandu na najbliższe miesiące, rozmawiamy z Piotrem Oleksym, analitykiem w Instytucie Europy Środkowej i pracownikiem Uniwersytetu im. Adam Mickiewicza w Poznaniu.

W najnowszym Magazynie Outriders: Zielone pochówki, akwamacja i trumny z wikliny Kopalnie wodorostów, uran w Nigrze i nowe złoża litu w USA Rynek alkoholi: inwestycje w napoje bezalkoholowe i region Alto Douro Choroby neurodegeneracyjne: nowe badania i odkrycia naukowe Rozgrywki w Azji: Indie, Chiny, Rosja i Półwysep Koreański Migracje: Tunezja, Szwajcaria i Europa Południowo-Wschodnia Zwierzęta i technologia: migracje ptaków i koszt energetyczny powstania dziecka Archeologia: starożytne osady w Serbii, Chinach i Uzbekistanie

W sobotę 26 października odbyły się wybory parlamentarne w Gruzji, w których oficjalnie zwyciężyła rządząca od 12 lat partia Gruzińskie Marzenie, zdobywając 54% głosów. Na partie opozycyjne zagłosowało ponad 37,5% wyborców. Opozycja twierdzi, że wybory zostały sfałszowane, prezydentka kraju Salome Zurabiszwili nie uznała ich wyników, obywatele i obywatelki znów protestują, choć na wiele mniejszą skalę niż wiosną. O przebiegu wyborów, aktualnej sytuacji politycznej, ewentualnym zbliżeniu z Rosją, sankcjach unijnych, protestach i możliwych scenariuszach rozmawiamy z Wojciechem Wojtasiewiczem, analitykiem ds. Kaukazu Południowego w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych.

W najnowszym wydaniu: Kryzys wodny na świecie, w Namibii i w Ameryce Południowej Jak niewielkie terytoria zarabiają w Internecie Jak szpitale i pracownicy rolni stawiają czoła zmianom klimatu Sukces gospodarczy Wietnamu i Hongkongu oraz problemy Afryki Proxy wars: Sudan, Demokratyczna Republika Konga i Bliski Wschód Nowe terapie: jad Remipede na epilepsję oraz spray do nosa na COVID Humor przeciwko państwu i zakaz pokazywania istot żywych w AfganistanieKryzys dyplomatyczny między Kanadą a Indiami

W tym odcinku Podcastu Outriders rozmawiamy o Izraelu, sytuacji na Bliskim Wschodzie, szerszym kontekście i perspektywach. 7 października 2023 r. Hamas zaatakował na terytorium Izraela. Był to bardzo dobry moment, ponieważ w Izraelu trwały intensywne protesty z powodu reformy sądowniczej, więc kraj skoncentrowany był na tym. Zginęło wówczas ponad tysiąc osób. To tragiczne wydarzenie sprawiło, że przez pewien czas Izrael uznawany był za ofiarę. Jednak żądza zemsty, rewanżu i coraz większa liczba ofiar śmiertelnych po stronie palestyńskiej odwróciły to myślenie. Gdzie jesteśmy dziś po ponad roku od tych wydarzeń, w momencie, gdy Izrael atakuje na terytorium Libanu i tam otwiera się kolejny front wojny? Czy te działania zniechęcą kolejne państwa Zachodu do Izraela? Co jest celem dla poszczególnych graczy: Izraela, Iranu, Libanu, Hamasu i Hezbollahu? Czy jest jakakolwiek szansa na zmianę sceny politycznej w Izraelu i konkurencja dla skrajnej prawicy? Dlaczego wojna na Bliskim Wschodzie jest ważna przed listopadowymi wyborami w Stanach Zjednoczonych? Te i inne tematy poruszamy w rozmowie z Karoliną Wójcicką – dziennikarką „Dziennika Gazety Prawnej”, która specjalizuje się w tematyce wojen, kryzysów i Bliskiego Wschodu oraz była korespondentką z Libanu.

W najnowszym odcinku Magazynu Outriders: Elektryczne szwy i nowy sposób ratowania ludzi w strefach zagrożenia Problemy gospodarek Chin i Ekwadoru oraz rozwój egipskiego Ras el-Hekma Ziemia w 2023 r.: rekordowe susze, wylesianie i utrata bioróżnorodności Sytuacja polityczna w Gruzji, Bułgarii i na Węgrzech Jak ograniczyć marnowanie żywności i sposób na zrównoważone Halloween Migracje mniej znane: Nigeria, RPA i obcokrajowcy w Libanie Terroryzm i ruchy separatystyczne w Pakistanie Ataki hakerskie na świecie i bankowy trojan TrickMo na Androida

W 2005 r. Serbia rozpoczęła z Unią Europejską negocjacje o stowarzyszeniu, w 2008 r. podpisano porozumienie w tej sprawie, status kandydata uzyskała w 2012 r., ale wciąż nie jest w UE. Dlaczego ten proces tak długo trwa?  W tym odcinku Podcastu Outriders rozmawiamy o Serbii, jej długoletnich dążeniach do Unii Europejskiej, polityce wewnętrznej i szansach na dostosowanie się do polityki UE, ale też o relacjach z Rosją, Chinami, innymi krajami na Bałkanach i strategii bycia między Brukselą, Moskwą a Pekinem. Gościnią odcinka jest dr hab. Agata Domachowska, starsza analityczka w Zespole Bałkańskim Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

W najnowszym odcinku Magazynu Outriders: Przełomowe badania mapowania mózgu i jego reakcji na sztukę Handel morski a zanieczyszczenie mórz oraz strajk portów w USA Kawiarnie dla zwierząt w dżungli, uśmiechy delfinów i tajemnicze meduzy Jak wspierać uchodźców? Zajęcia w wodzie, muzyka i kultura, krykiet Rynek ryżu, sankcje na Chiny i walka o pieniądze za samoloty w Rosji Manewry nuklearne, nowa broń Korei Południowej i wirówki Iranu LGBTQ+ wśród ortodoksyjnych Żydów i homofobiczny Spotify Psychologia jedzenia, OMW i taumatyna

Gospodarka, migracje, prawo do aborcji – to trzy ważne tematy obecne w kampanii prezydenckiej w USA. Czy republikanom uda się zwalić winę za nierozwiązane problemy związane z migracją na Kamalę Harris? Czy demokraci zyskają głosy obywatelek i obywateli niezadowolonych z powodu ograniczania prawa do aborcji? Jak czują się Amerykanki i Amerykanie, gdy na co dzień zaglądają do swoich portfeli?  W tym odcinku Podcastu Outriders porozmawiamy o aktualnej sytuacji w USA na mniej niż miesiąc przed wyborami, o tematach, które rozgrzewają tę kampanię, i o szansach kandydatów. A naszym gościem jest Kuba Bodziony, zastępca redaktora naczelnego „Kultury Liberalnej”.

Tematy najnowszego odcinka: Rafa z ostryg, dlaczego oceany są gorące i gdzie jest w nich CO₂ Konflikty w Afryce: Egipt, Etiopia, Somalia, Sudan i Burkina Faso Dieta, ruch i nasłonecznienie a depresja i choroba afektywna dwubiegunowa AI i przemysł żałoby, choroba Alzheimera oraz sale operacyjne Media społecznościowe jako zagrożenie dla przyrody i Zatoka Hudsona Migracja a konflikt w Libanie oraz w Afryce Zachodniej i Środkowej Sytuacja ekonomiczna Tajlandii, Chin i Sri Lanki Sytuacja w Amazonii: susza, pożary i straty rdzennej ludności

W najnowszym odcinku podcastu Outriders rozmawiamy o aktualnej sytuacji migracyjnej w Europie, kontrolach na granicy z Niemcami, które budzą kontrowersje, i o tym, czy w Europie może to być powtarzająca się tendencja. Dlaczego politycy tłumaczą, że kontrole graniczne wspierają walkę z nielegalną migracją, przeciążeniem systemu azylowego i mają zapewnić bezpieczeństwo obywatelom? Na ten temat rozmawiamy z Mateuszem Krępą, badaczem z Ośrodka Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego, specjalizującym się w tematach migracji i bezpieczeństwa.

W najnowszym wydaniu Magazynu: Jak potrzeby państw Zachodu niszczą kraje uboższe Elektryfikacja Afryki i rozwój tamtejszej zielonej energii Innowacje w medycynie oraz ludzki genom w krysztale 5D Ameryka Południowa: polityka pieniężna Argentyny i Brazylii Dlaczego Europa poluje na swoje największe drapieżniki Wyzysk w pracy w Anglii i USA oraz kryzys banglijskiej branży mody Chiny vs USA – walka szpiegów oraz wywiad korporacyjny Mariaż mody z technologią i ze sztuczną inteligencją

Od 12 września śledzimy to, co dzieje się na południu Polski. Powódź – to słowo, które odmieniliśmy przez wszystkie przypadki. W ciągu czterech wrześniowych dni spadło tyle deszczu, ile w Warszawie przez pół roku. Czy mogliśmy uniknąć tej powodzi, jakie straty wygenerowała, kto jest tutaj winien, jakie były jej przyczyny, czy powinniśmy się spodziewać częstszych powodzi w Europie i jak ma się do tego wszystkiego planowanie przestrzenne? Na te i inne pytania odpowiadamy w rozmowie z naszym gościem profesorem Mateuszem Grygorukiem z Katedry Hydrologii, Meteorologii i Gospodarki Wodnej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, należącym do Państwowej Rady Gospodarki Wodnej.

W najnowszym odcinku Magazynu Outriders: Dawne kopalnie jako źródło ogrzewania i zasilane atomem centra danych AI na polu bitwy, w badaniach mózgu oraz komputery kwantowe Indie i Wielka Brytania: śmiertelne ataki wilków i krów na ludzi Rolnictwo regeneratywne oraz inżynieria genetyczna zwierząt dla klimatu Rywalizacja mocarstw w Afryce, Azji i Europie Architektura: jak zmieniać przestrzenie miejskie i budować po trzęsieniach ziemi Oazy solidarności dla migrantów: hiszpańskie El Hierro i bośniackie Kozluk Jak Wielka Brytania walczy z plagą przestępstw z użyciem noży

Minęły ponad trzy miesiące od wprowadzenia strefy buforowej przy granicy polsko-białoruskiej. Straż Graniczna, Policja oraz Wojsko Polskie podsumowały, że w tym czasie liczba prób nielegalnego przekroczenia granicy spadła o 64% – z ponad 17 tys. (w analogicznym okresie przed wprowadzeniem strefy) do blisko 6,2 tys. Aktywiści i organizacje pozarządowe informują, że trudno jest otrzymać pozwolenie na wjazd do strefy, natomiast rzeczniczka Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej major Katarzyna Zdanowicz, mówiąc o zgodach, podkreśla: „Takich zgód wydano 159, z czego 97 zgód zostało wydanych dla dziennikarzy. Organizacje pozarządowe otrzymały 23 takie zgody”. O aktualnej sytuacji na granicy polsko-białoruskiej, o ludziach, którzy przybywają do Polski i… zostają, ale też o oswajaniu inności rozmawiamy z Małgorzatą Rycharską, współzałożycielką Hope & Humanity Poland, należącą do Podlaskiego Ochotniczego Pogotowia Humanitarnego i redakcji kanału Czaban robi raban.

W najnowszym odcinku Magazynu Outriders: Pakistańczycy, Masajowie, Záparo i Mashco-Piro a zmiany klimatu Terytoria sporne: Sabina Shoal, Korytarz Filadelfijski i granica Nepalu z Indiami Edukacja, seks i zagrożenia w sieci: Korea Południowa i Paragwaj Wpływ zanieczyszczenia powietrza na bezpłodność i zdrowie mózgu Dominacja militarna USA oraz rosyjski 9M370 Buriewiestnik Religia i prawo zwyczajowe a prawa kobiet: Filipiny, Irak, Czad Jak państwa i miasta radzą sobie z nadmiernym ruchem turystycznym Rasizm w USA oraz na platformie X – exodus reklamodawców

W tym odcinku Podcastu Outriders rozmawiamy o aktualnej sytuacji we Francji po zakończeniu olimpiady i paraolimpiady, poszukiwaniach premiera, protestach i w końcu o wskazanym przez prezydenta Macrona na stanowisko premiera Michelu Barnierze. Naszą gościnią jest Amanda Dziubińska, analityczka ds. Francji w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych.