Discoverفکت‌نامه | Factnameh
فکت‌نامه  | Factnameh

فکت‌نامه | Factnameh

Author: factnameh

Subscribed: 11,579Played: 687,180
Share

Description

مرور هفتگی فکت‌چک‌های سایت فکت‌نامه
232 Episodes
Reverse
در قسمت ۱۹۷ پادکست هفتگی فکت‌نامه، ابتدا چند فکت‌چک به‌جا مانده از دو هفته قبل را مرور کردیم که موضوعات متنوعی، از حوزه پزشکی و سلامت گرفته تا سوریه و دو ادعای سیاسی را شامل می‌شد. در ادامه دو مقاله مرتبط با موضوع فیلترینگ در ایران را مرور کرده‌ایم؛ ابتدا توضیحاتی درباره اینکه از مصوبه شورای عالی فضای مجازی در اوایل دی‌ماه چه می‌دانیم و سپس فکت‌چک اظهارات گمراه‌کننده یکی از اعضای همین شورا درباره گوگل‌پلی. خبر نادرست اخراج سفرای جمهوری اسلامی ایران از چندین کشور موضوع دیگری است که در این قسمت به آن اشاره کردیم. آماری از کودکان بازمانده از تحصیل در ایران، طی روزهای اخیر بازتاب زیادی در رسانه‌های داشت که درستی‌سنجی آن را در این اپیزود مرور کرده‌ایم. ویروسی که به نام HMPV شناخته می‌شود، این روزها برای برخی نگرانی‌هایی را ایجاد کرده است. در مقاله‌ای درباره این ویروس توضیح دادیم. اخیرا یاسر جبرائیلی ادعایی را درباره قیمت واقعی دلار مطرح کرد، اما معیارش برای این ادعا به شدت گمراه‌کننده بود. در این پادکست درباره این مساله نیز صحبت کرده‌ایم. دو ادعای نادرست تحریم رمزارز تتر در اروپا و ابتلای نتانیاهو به سرطان نیز از دیگر فکت‌چک‌های این هفته هستند. آخرین فکت‌چک‌های این قسمت، تکرار شایعه قدیمی کشف دایناسور در کوه سبلان و ادعای وجود سمی‌ترین مار جهان در فلفل دلمه‌ای است که هر دو شاخ‌دار بودند.   00:02:20 مقدمه 00:05:52 مرور فکت‌چک‌های به‌جا مانده از دو هفته قبل 00:26:28 ادعای گمراه‌کننده درباره حذف اپلیکیشن‌های ایرانی از گوگل‌پلی 00:31:43 ادعای نادرست اخراج و دیپورت سفرای ایران از ۱۶ کشور 00:34:04 نگاهی به آمار دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل در ایران 00:37:31 درباره خطرناک‌بودن ویروس HMPV چه می‌دانیم؟ 00:43:41 ادعای گمراه‌کننده جبرائیلی درباره قیمت دلار و قدرت خرید دلار 00:48:55 اروپا «تتر» را تحریم نکرده است 00:51:17 خبر نادرست ابتلای نتانیاهو به سرطان پروستات 00:53:01 پخش مجدد شایعه قدیمی کشف دایناسور در سبلان 00:56:40 ادعای شاخ‌دار وجود سمی‌ترین مار جهان در فلفل دلمه‌ای 01:00:38 کامنت‌ها   پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و عضو تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. گفت‌وگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی می‌کند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته، نادر صمدی تهیه‌کننده پادکست است و نیوشا، آرین و شان نیز در تولید این قسمت به ما کمک کرده‌اند. پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید. فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم: فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه ادعای نادرست ساخت واکسن کرونا پیش از شروع همه‌گیری آزمایش بالینی داروی رشد مجدد دندان درمان بیماری ویروسی جدید با ختمی و پنیرک و آبلیمو خبر نادرست اعدام یکی از شکنجه‌گران حکومت اسد در دمشق بشار اسد در زمان خروج از سوریه، ۱۳۵ میلیارد دلار خارج نکرد ویدیوی نادرست پیدا شدن زندانیان تازه در سوریه شروین حاجی‌پور مدیر روابط عمومی وزارت ارشاد نشده‌است ادعای خامنه‌ای درباره نیروهای نیابتی از مصوبه شورای عالی فضای مجازی درباره فیلترینگ چه می‌دانیم؟ ادعای گمراه‌کننده درباره حذف اپلیکیشن‌های ایرانی از گوگل‌پلی ادعای نادرست اخراج و دیپورت سفرای ایران از ۱۶ کشور نگاهی به آمار دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل در ایران درباره خطرناک‌بودن ویروس HMPV چه می‌دانیم؟ ادعای گمراه‌کننده جبرائیلی درباره قیمت دلار و قدرت خرید دلار اروپا «تتر» را تحریم نکرده است خبر نادرست ابتلای نتانیاهو به سرطان پروستات پخش مجدد شایعه قدیمی کشف دایناسور در سبلان ادعای شاخ‌دار وجود سمی‌ترین مار جهان در فلفل دلمه‌ای کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کست‌باکس
پادکست و مجموعه‌مقالات «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» به کلیدواژه‌هایی می‌پردازد که در گفتمان رسمی حکومت ایران برای انتشار ادعاهای بی‌مبنای خود استفاده می‌شود. این کلیدواژه‌ها طی چندین دهه به طور سیستماتیک از سوی مقامات ارشد و رسانه‌های دولتی ایران استفاده و به تدریج به بخشی جدایی‌ناپذیر از سازوکار انتشار اطلاعات نادرست در ایران تبدیل شده‌اند. در نتیجه این کلیدواژه‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای در تبلیغ باورهای نادرست و غیرمستند در جامعه ایران داشته‌اند، تا جایی که نه تنها بر حامیان حکومت ایران، بلکه به‌طور غیرمستقیم بر ادبیات منتقدان و مخالفان نیز تأثیر گذاشته است. در یازدهمین قسمت این پادکست به کلیدواژه «همه دنیا» پرداخته شده است. یکی از آشناترین پاسخ‌های مسئولان ایرانی به انتقاد از سیاست‌های حکومتی، این است که آن سیاست‌ها، مختص جمهوری اسلامی نیستند. آنها در تبلیغات خود، بارها عملکرد نظام را، به روش‌هایی تشبیه می‌کنند که مدعی‌اند در تمام کشورها، و به ویژه در غرب، رواج دارند. توجیه معروف رهبر جمهوری اسلامی برای برگزار نکردن رفراندوم در ایران، نمونه‌ای مثال‌زدنی از این رویه تبلیغاتی است. دفاع از نظارت استصوابی، فیلترینگ، سرکوب مطبوعات و پوشش اجباری، از جمله معروف‌ترین نمونه‌های کاربرد این ادعاست. پادکست «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» به همراه مقاله مرتبط با آن، هر دو هفته یک‌بار چهارشنبه‌ها در پادگیرها و سایت فکت‌نامه منتشر خواهد شد. لینک مقاله در وبسایت فکت‌نامه
اواسط مرداد امسال طی چند روز از مخاطبان خواستیم تا در نظرخواهی آنلاین فکت‌نامه شرکت کنند و در نهایت ۱۱۴۸ نفر به پرسش‌های ما پاسخ دادند. نتایج این نظرسنجی، تصویری کلی از مخاطبان و نظرات آنها درباره محتوای فکت‌نامه از جمله درستی‌سنجی‌ها و مستندها را برای ما ترسیم می‌کند و نقاط قوت و ضعف بیشتری را برای ما آشکار می‌سازد. این جمعه، قسمت ۱۹۶ پادکست فکت‌نامه به بررسی آمارهای استخراج‌شده از نتایج این نظرخواهی و مرور پاسخ‌های مخاطبان به پرسش‌های آن اختصاص دارد. فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه لینک گزارش فکت‌نامه درباره نتایج نظرخواهی ۱۴۰۳ نتایج نظرخواهی قبلی فکت‌نامه در ابتدای سال ۱۳۹۸ کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کست‌باکس
در لایحه پیشنهادی دولت برای بودجه سال ۱۴۰۴ خبری از قیر رایگان نبود؛ اما نمایندگان مجلس، خودشان دست به کار شدند و بندی را به بودجه اضافه کردند که بر اساس آن دولت موظف می‌شود سال آینده نیز ۲۵ هزار میلیارد تومان، رانت قیر در اختیار برخی نهادها قرار دهد. ماجرای رانت قیر در یک دهه گذشته منجر به شکل‌گیری یکی از بزرگترین شبکه‌های فساد در ایران شده است. موضوع پانزدهمین قسمت پادکست هزارداستان بودجه، رانت، مافیا و فساد قیر است. هزارداستان بودجه در کست‌باکس هزارداستان بودجه در سایت رادیو فردا سایت‌ ایران‌بودجه لایحه پیشنهادی دولت برای بودجه ۱۴۰۴ مصوبات کمیسیون تلفیق مجلس برای بودجه ۱۴۰۴ گزارش فارس درباره رانت قیر رایگان  فایل اسپردشیت پرهام درباره موضوعات پادکست
مثلث برمودا

مثلث برمودا

2024-12-2740:5428

دسامبر ۱۹۴۵، پنج فروند بمب‌افکن نیروی دریایی آمریکا برای انجام یک ماموریت آموزشی از پیش تمرین‌شده، از پایگاهی در فلوریدا پرواز کردند اما ساعتی بعد ناپدید شدند و هرگز پیدا نشدند. «پرواز ۱۹»، نه اولین، اما شاید یکی از مهمترین کلیدواژه‌ها در قصه «مثلث برمودا» است. این مورد و موارد دیگری در طول یک بازه زمانی طولانی، باعث شد تا مدت‌ها نام مثلث برمودا بر سر زبان‌ها بیفتد. اما ادعاها درباره مرموز و گاه فرازمینی بودنِ برمودا چقدر واقعیت دارد؟ چرا بعد از سال‌ها به حاشیه رفتن این موضوع، دوباره در سال‌های اخیر حرف آن به میان آمد؟ اصلا این مثلث کجاست، چه وسعتی دارد و تحقیقات علمی درباره آن چه می‌گویند؟ داستان مثلث برمودا، پاسخ این سوالات و روایت‌ها و تئوری‌ها درباره آن را در قسمت ۱۹۵ پادکست فکت‌نامه بشنوید. این یکی از اپیزودهای ویژه فکت‌نامه است که به جای پادکست‌های هفتگی منتشر کرده‌ایم. فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه رازهای منطقه اسرارآمیز مثلث برمودا کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کست‌باکس
پادکست و مجموعه‌مقالات «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» به کلیدواژه‌هایی می‌پردازد که در گفتمان رسمی حکومت ایران برای انتشار ادعاهای بی‌مبنای خود استفاده می‌شود. این کلیدواژه‌ها طی چندین دهه به طور سیستماتیک از سوی مقامات ارشد و رسانه‌های دولتی ایران استفاده و به تدریج به بخشی جدایی‌ناپذیر از سازوکار انتشار اطلاعات نادرست در ایران تبدیل شده‌اند. در نتیجه این کلیدواژه‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای در تبلیغ باورهای نادرست و غیرمستند در جامعه ایران داشته‌اند، تا جایی که نه تنها بر حامیان حکومت ایران، بلکه به‌طور غیرمستقیم بر ادبیات منتقدان و مخالفان نیز تأثیر گذاشته است. در دهمین قسمت این پادکست به کلیدواژه «بی‌مانند در جهان» می‌پردازیم که شاید بی‌ارتباط با موضوع قسمت قبلی یعنی «در تاریخ بی‌سابقه» نباشد. حکومت ایران نه‌تنها مدعی دستاوردهای «تاریخی» بی‌سابقه است، که دستاوردهای خود را «در سطح جهان» هم بی‌نظیر می‌داند. در تبلیغات این حکومت، جمهوری اسلامی از نظر آزادی، دموکراسی، حکومت قانون، استقلال دستگاه قضایی، امنیت و بسیاری از چیزهای دیگر، بین تمام کشورهای دنیا بی‌رقیب است. پادکست «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» به همراه مقاله مرتبط با آن، هر دو هفته یک‌بار چهارشنبه‌ها در پادگیرها و سایت فکت‌نامه منتشر خواهد شد. لینک مقاله در وبسایت فکت‌نامه
شام با ربات

شام با ربات

2024-12-2052:2733

در قسمت ۱۹۴ پادکست هفتگی فکت‌نامه ابتدا به هزینه‌های اقتصادی حمایت جمهوری اسلامی ایران از حکومت بشار اسد می‌پردازیم و سپس دو ادعای مربوط به وضعیت حجاب در این روزهای سوریه را مرور می‌کنیم. در ادامه درباره ادعای ترور چند دانشمند در سوریه صحبت می‌کنیم و دلایل شاخ‌دار بودن آن‌ها را توضیح می‌دهیم. وضعیت شدت مصرف انرژی در ایران، موضوع دیگری است که در این اپیزود به آن پرداخته‌ایم. در پایان، از دو ادعایی صحبت کرده‌ایم که به ایلان ماسک نسبت داده شده بود؛ یکی دوست‌دختر رباتی او و دیگری، تولید گوشی تلفن همراه با برند تسلا؛ ادعاهایی که هیچکدام درست نیستند.   00:01:35 مقدمه 00:04:51 درباره هزینه‌ حمایت‌های ایران از حکومت اسد در سوریه 00:19:05 ابهام‌ها و دانسته‌ها درباره حجاب اجباری در سوریه 00:28:57 ویدیو نادرست درباره حجاب در مدارس سوریه 00:31:25 ادعای بی‌اساس ترور دانشمند شیمی سوری در دمشق 00:34:07 ادعای شاخ‌دار ترور دانشمندان زن سوری 00:38:56 شدت مصرف انرژی در ایران بالاست، اما ایران اول نیست 00:43:06 ادعای نادرست درباره دوست دختر رباتی ایلان ماسک 00:45:32 ادعای نادرست درباره عرضه گوشی تسلا تا پایان ۲۰۲۴ 00:48:21 کامنت‌ها   پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و عضو تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. گفت‌وگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی می‌کند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته، نادر صمدی تهیه‌کننده پادکست است و نیوشا، آرین و شان نیز در تولید این قسمت به ما کمک کرده‌اند. پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید. فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم: فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه درباره هزینه‌ حمایت‌های ایران از حکومت اسد در سوریه ابهام‌ها و دانسته‌ها درباره حجاب اجباری در سوریه ویدیو نادرست درباره حجاب در مدارس سوریه ادعای بی‌اساس ترور دانشمند شیمی سوری در دمشق ادعای شاخ‌دار ترور دانشمندان زن سوری شدت مصرف انرژی در ایران بالاست، اما ایران اول نیست ادعای نادرست درباره دوست دختر رباتی ایلان ماسک ادعای نادرست درباره عرضه گوشی تسلا تا پایان ۲۰۲۴ کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کست‌باکس
از بودجه ۲۰۰ میلیارد تومانی بازسازی خانه خمینی در نجف، تا سهم‌خواهی نهادهای مذهبی و بنیاد‌های بی‌نام‌و نشان؛ در ردیف‌های موقت بودجه چه می‌گذرد؟ در چهاردهمین قسمت پادکست هزارداستان بودجه، سراغ بودجه‌های عجیب و غریب و سوال‌برانگیز در «ردیف‌های موقت» بودجه ایران در سال ۱۴۰۳ رفته‌ایم. هزارداستان بودجه، کار مشترک فکت‌نامه و رادیو فردا را در سایت رادیو فردا و پادگیرها دنبال کنید. هزارداستان بودجه در کست‌باکس هزارداستان بودجه در سایت رادیو فردا سایت‌ ایران‌بودجه قانون بودجه ۱۴۰۳ فایل اسپردشیت پرهام درباره موضوعات پادکست
سقوط اسد

سقوط اسد

2024-12-1301:00:3656

در قسمت ۱۹۳ پادکست هفتگی فکت‌نامه، ابتدا درباره فکت‌چک‌های مرتبط با سقوط حکومت بشار اسد در سوریه صحبت کرده‌ایم. در ادامه، توضیح دادیم که وعده مسعود پزشکیان برای بازگشت دانشجویان به تحصیل، چقدر عملی شده است و چه ابهاماتی در این مساله وجود دارد. رئیس شورای اطلاع رسانی دولت چهاردهم آماری را درباره تورم ایران در ۱۰ سال قبل مطرح کرده بود که به بررسی این ادعا پرداختیم. ادعای تولید برنج پلاستیکی در هند، موضوع دیگری بود که در این قسمت به آن اشاره کرده‌ایم. چندی قبل ادعایی در صداوسیما مطرح شد مبنی بر اینکه در تولید سیگار از ادرار انسان استفاده می‌شود. آخرین فکت‌چک این اپیزود به رد این ادعا اختصاص دارد. در بخش مرور کامنت‌های این قسمت، درباره دو موضوع توضیح دادیم؛ نخست، دلیل به‌روزرسانی اپیزود ۱۹۲ پادکست هفتگی که با فایل جدید جایگزین شد و دوم، تغییراتی که در نقش و مسئولیت برخی از اعضای تحریریه فکت‌نامه ایجاد شده است.   00:01:31 مقدمه 00:04:10 فکت‌چک‌های مرتبط با تحولات اخیر سوریه 00:20:39 سرنوشت وعده پزشکیان برای بازگشت دانشجویان به تحصیل 00:33:58 ادعای نادرست درباره نرخ تورم در ۱۰ سال گذشته 00:37:33 ادعای شاخ‌دار تولید برنج مصنوعی از پلاستیک 00:40:24 ادعای نادرست استفاده از ادرار در سیگار 00:45:02 کامنت‌ها   پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و عضو تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. گفت‌وگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی می‌کند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته، نادر صمدی تهیه‌کننده پادکست است و نیوشا، آرین و شان نیز در تولید این قسمت به ما کمک کرده‌اند. پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید. فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم: فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه تصویر نادرست منتسب به ورود اسد و خانواده‌اش به روسیه ویدئوی اعدام در سوریه، مربوط به بستگان بشار اسد نیست عکس ساختگی با هوش مصنوعی، ارتباطی با زندانیان سوریه ندارد ویدئوی موزه جنگ ویتنام، به عنوان زندان صیدنایا در سوریه ویدئوی مردی که به مزار فرزندانش می‌رود ربطی به سوریه ندارد ادعای نادرست جدایی ۳۰ ساله مادر و فرزند زندانی در سوریه زن سوری که بعد از ۱۲ سال می‌فهمد برادرش در زندان اسد بود ادعای نادرست کشف تورات ۵۰۰ ساله در کاخ بشار اسد سرنوشت وعده پزشکیان برای بازگشت دانشجویان به تحصیل ادعای نادرست درباره نرخ تورم در ۱۰ سال گذشته ادعای شاخ‌دار تولید برنج مصنوعی از پلاستیک ادعای نادرست استفاده از ادرار در سیگار کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کست‌باکس
پادکست و مجموعه‌مقالات «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» به کلیدواژه‌هایی می‌پردازد که در گفتمان رسمی حکومت ایران برای انتشار ادعاهای بی‌مبنای خود استفاده می‌شود. این کلیدواژه‌ها طی چندین دهه به طور سیستماتیک از سوی مقامات ارشد و رسانه‌های دولتی ایران استفاده و به تدریج به بخشی جدایی‌ناپذیر از سازوکار انتشار اطلاعات نادرست در ایران تبدیل شده‌اند. در نتیجه این کلیدواژه‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای در تبلیغ باورهای نادرست و غیرمستند در جامعه ایران داشته‌اند، تا جایی که نه تنها بر حامیان حکومت ایران، بلکه به‌طور غیرمستقیم بر ادبیات منتقدان و مخالفان نیز تأثیر گذاشته است. نهمین قسمت از این سری‌پادکست‌ها به کلیدواژه «در تاریخ بی‌سابقه» می‌پردازد. جمهوری اسلامی ایران، معمولا مدعی نوعی جایگاه تاریخی برجسته بوده و رهبران نظام تلاش کرده‌اند ثابت کنند که انقلاب ۵۷ و حکومت حاصل از آن، به دستاوردهایی رسیده که در ایران یا حتی جهان، بی‌سابقه است. در اپیزود جدید واژه‌نامه دروغ‌پراکنی، ردپای این تلاش را، در ادبیات مقام‌های حکومتی ایران بررسی می‌کنیم؛ از جنگ و کارهای عمرانی و نفوذ جهانی جمهوری اسلامی گرفته تا ادعای دستاوردهای بی‌سابقه نظام. پادکست «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» به همراه مقاله مرتبط با آن، هر دو هفته یک‌بار چهارشنبه‌ها در پادگیرها و سایت فکت‌نامه منتشر خواهد شد. لینک مقاله در وبسایت فکت‌نامه
در قسمت ۱۹۲ پادکست هفتگی فکت‌نامه ابتدا به سه ادعای مسعود پزشکیان در مصاحبه تلویزیونی اخیر اشاره کردیم؛ مقایسه مصرف برق ایران و چند کشور جهان، مقایسه بودجه دانشگاه‌های ایران با سرمایه‌گذاری امارات در هوش مصنوعی و نقش رهبر جمهوری اسلامی در فیلترینگ. در ادامه این اپیزود، متن جعلی منتسب به یووال نوح هراری، نویسنده مشهور اسرائیلی، در برخی رسانه‌های ایران را بررسی کردیم. در روزهای اخیر دو ویدیو در شبکه‌های اجتماعی پربازدید شد که اولی به دعوای یک زن و مرد در یک برنامه تلویزیونی عراقی اشاره داشت و دیگری، ادعایی بود که درباره اعتصاب ربات‌ها در چین مطرح شد. درباره هر دو موضوع، صحبت کرده‌ایم. اظهارات اخیر قالیباف درباره وضعیت نفت ایران در جهان، بهانه‌ای شد تا کاهش صادرات نفت ایران در دو دهه گذشته را بررسی کنیم و در این پادکست درباره آن توضیح دهیم. ادعای نادرست آتش‌سوزی در یک کمپ ترک اعتیاد با ده‌ها قربانی، ادعای شاخ‌دار کشف و تجاری‌سازی «مایع حیات» و توصیه‌های گمراه‌کننده‌ای درباره کشنده بودن خرمالو، موضوعات دیگر این قسمت پادکست هستند. در پایان نیز درباره یک ویدیوی ساختگی توضیح دادیم که «همای سعادت» غول‌پیکری را بر شانه‌های یک محیط‌بان نشان می‌داد. یک توضیح ضروری اینکه در آخرین فکت‌چک این قسمت، اشاره‌ای به موضوع دست نزدن به بچه‌های حیوانات شده بود که اشاره درست و دقیقی نبود و در نتیجه این ایپزود پادکست هفتگی، پنج روز بعد از انتشار اولیه، با حذف آن جمله در فایل جدید، جایگزین شد.   00:01:31 مقدمه 00:03:51 مقایسه غلط سرانه مصرف برق ایران با کشورهای غربی 00:07:42 اعتبارات دانشگاهی ایران و سرمایه‌گذاری امارات در هوش مصنوعی 00:12:46 ادعای گمراه‌کننده پزشکیان در مورد نظر خامنه‌ای درباره فیلترینگ 00:15:13 متن جعلی منتسب به یووال نوح هراری 00:22:47 ادعای نادرست دعوا بر سر حجاب در تلویزیون عراقی 00:27:30 ادعای نادرست اعتصاب و گروگان‌گیری ربات‌ها 00:32:46 کاهش صادرات نفت ایران؛ مروری بر آمارهای دو دهه گذشته 00:39:22 ادعای نادرست آتش‌سوزی در کمپ ترک اعتیاد در لرستان 00:49:05 ادعای شاخ‌دار کشف «مایع حیات» 00:57:06 ادعای گمراه‌کننده ریسک کشنده‌بودن خرمالو 01:01:51 ادعای شاخ‌دار همای سعادت غول‌پیکر روی دوش محیط‌بان ایرانی 01:07:24 کامنت‌ها   پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. گفت‌وگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی می‌کند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشته‌اند. پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید. فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم: فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه مقایسه غلط سرانه مصرف برق ایران با کشورهای غربی اعتبارات دانشگاهی ایران و سرمایه‌گذاری امارات در هوش مصنوعی ادعای گمراه‌کننده پزشکیان در مورد نظر خامنه‌ای درباره فیلترینگ متن جعلی منتسب به یووال نوح هراری ادعای نادرست دعوا بر سر حجاب در تلویزیون عراقی ادعای نادرست اعتصاب و گروگان‌گیری ربات‌ها کاهش صادرات نفت ایران؛ مروری بر آمارهای دو دهه گذشته ادعای نادرست آتش‌سوزی در کمپ ترک اعتیاد در لرستان ادعای شاخ‌دار کشف «مایع حیات» ادعای گمراه‌کننده ریسک کشنده‌بودن خرمالو ادعای شاخ‌دار همای سعادت غول‌پیکر روی دوش محیط‌بان ایرانی لینک ثبت‌نام «وبینار آشنایی با راستی‌آزمایی» کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کست‌باکس
در سیزدهمین قسمت پادکست «هزارداستان بودجه» درباره هزینه‌های سریال‌سازی از منابع عمومی کشور صحبت می‌کنیم؛ درباره اینکه چطور و از چه زمانی اسم دو سریال «حضرت موسی» و «سلمان فارسی»، از ردیف‌های بودجه سر درآورده‌اند. در این قسمت، با عدد و رقم حساب می‌کنیم که تنها در سه سال گذشته، مبلغی به‌اندازه سه برابر کل هزینه ساخت سریال جومونگ به این دو سریال اختصاص پیدا کرده است. اگر می‌خواهید درباره این موضوع و فراتر از آن، درباره پیچیدگی‌های ساختار تامین مالی صداوسیما بیشتر بدانید، دعوت می‌کنیم این قسمت پادکست هزارداستان بودجه را از دست ندهید. هزارداستان بودجه کار مشترکی از فکت‌نامه و رادیو فردا است که هر دو هفته یک بار منتشر می‌شود.  هزارداستان بودجه در سایت رادیو فردا  سایت‌ ایران‌بودجه پادکست هفتگی فکت‌نامه قانون بودجه ۱۴۰۳ گزارش وال‌استریت ژورنال درباره هزینه‌ تولید جومونگ  فایل اسپردشیت پرهام درباره موضوعات پادکست
در ابتدای قسمت ۱۹۱ پادکست هفتگی فکت‌نامه به ادعای نادرست برخی رسانه‌ها درباره مراسم سالگرد قتل داریوش فروهر و پروانه اسکندری، اشاره کردیم و توضیح دادیم که برگزاری این مراسم ارتباطی با روی کار آمدن دولت چهاردهم ندارد. نقل قول یک سیاستمدار لبنانی از علی لاریجانی درباره کمک مالی ایران به لبنان، موضوع دیگری است که در این قسمت به آن پرداختیم. افسانه‌سرایی درباره منابع عظیم لیتیوم در ایران، این‌بار به شکل شاخ‌داری از زبان حسین الله‌کرم، از چهره‌های قدیمی انصار حزب‌الله در ایران، بیان شده و پای ایلان ماسک را هم وسط کشیده است. ادعای نادرست ​​انفجار باتری‌های لیتیومی بخاطر ورود به کابین آسانسور، موضوع دیگری است که در این قسمت درباره آن صحبت کرده‌ایم. مشاور وزیر کشور ادعایی درباره هزینه تحصیل دانش‌آموزان افغانستانی در ایران مطرح کرده بود، اما آمار و ارقام نشان می‌دهد واقعیت چیز دیگری است. در یک مناظره، ادعا شد که مردان خارجی، از جمله افغانستانی‌ها، می‌توانند از طریق ازدواج موقت با زنان ایرانی، تابعیت و اقامت دائم ایران را دریافت کنند. ما این ادعا را بررسی کردیم و به آن نشان نیمه‌درست دادیم.  انتشار ابلاغیه‌ای از سوی دولت درباره واردات خودروهای برقی و هیبریدی، در رسانه‌ها بازتاب زیادی داشت اما برداشت اغلب آنها از این خبر، نادرست بود. ما درباره این موضوع نیز توضیح دادیم. در پایان این قسمت، «وبینار آشنایی با راستی‌آزمایی» را معرفی کردیم که از سوی فکت‌نامه و به میزبانی مرکز بین‌المللی خبر‌نگاران برگزار می‌شود.   00:01:31 مقدمه 00:05:37 ادعای نادرست درباره مراسم داریوش فروهر و پروانه اسکندری 00:12:30 نقل قول سیاستمدار لبنانی از لاریجانی درباره کمک مالی ایران به لبنان 00:16:57 افسانه منابع عظیم لیتیوم در ایران 00:23:54 ادعای نادرست ​​انفجار باتری در آسانسور 00:30:09 هزینه تحصیل دانش‌آموزان افغانستانی در ایران 00:34:28 تابعیت و اقامت دائم ایران از طریق ازدواج موقت با زن ایرانی 00:43:04 مصوبه جدید دولت درباره «خودروهای برقی و هیبریدی» است 00:46:05 معرفی «وبینار آشنایی با راستی‌آزمایی» 00:48:51 کامنت‌ها   پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. گفت‌وگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی می‌کند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشته‌اند. پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید. فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم: فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه ادعای نادرست درباره مراسم داریوش فروهر و پروانه اسکندری نقل قول سیاستمدار لبنانی از لاریجانی درباره کمک مالی ایران به لبنان افسانه منابع عظیم لیتیوم در ایران ادعای نادرست ​​انفجار باتری در آسانسور هزینه تحصیل دانش‌آموزان افغانستانی در ایران تابعیت و اقامت دائم ایران از طریق ازدواج موقت با زن ایرانی مصوبه جدید دولت درباره «خودروهای برقی و هیبریدی» است لینک ثبت‌نام «وبینار آشنایی با راستی‌آزمایی» کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کست‌باکس
پادکست و مجموعه‌مقالات «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» به کلیدواژه‌هایی می‌پردازد که در گفتمان رسمی حکومت ایران برای انتشار ادعاهای بی‌مبنای خود استفاده می‌شود. این کلیدواژه‌ها طی چندین دهه به طور سیستماتیک از سوی مقامات ارشد و رسانه‌های دولتی ایران استفاده و به تدریج به بخشی جدایی‌ناپذیر از سازوکار انتشار اطلاعات نادرست در ایران تبدیل شده‌اند. در نتیجه این کلیدواژه‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای در تبلیغ باورهای نادرست و غیرمستند در جامعه ایران داشته‌اند، تا جایی که نه تنها بر حامیان حکومت ایران، بلکه به‌طور غیرمستقیم بر ادبیات منتقدان و مخالفان نیز تأثیر گذاشته است. موضوع هشتمین قسمت از سری‌پادکست‌های «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی»، تولید نسخه‌هایی جدید از علوم در ادبیات حکومتی است که از آن تحت عنوان «علوم اسلامی» یاد می‌شود. در گفتمان بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، «علوم مادی» باید در چارچوب «علوم الهی» قرار گیرند تا به این وسیله «مهار شوند». ردپای این دیدگاه، در ادبیات روحانیون حاکم نیز به چشم می‌خورد. جمعی از آنان به‌صراحت رشته‌های دانشگاهی را نتیجه «علوم غربی» می‌دانند و معتقدند برخلاف علوم اسلامی، انحرافات و کاستی‌های بسیار دارند. اکثر این ادعاها، به علوم انسانی ارتباط دارند. علی خامنه‌ای این علوم را «علوم انسانی غرب» می‌نامد که «متعارض با مبانی قرآنی و دینی» هستند. او معتقد است «پایه و اساس علوم انسانی را باید در قرآن جستجو کرد». نمونه‌های متعدد استفاده از این کلیدواژه در ادبیات مقامات حکومت ایران را در قسمت جدید «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» بشنوید. پادکست «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» به همراه مقاله مرتبط با آن، هر دو هفته یک‌بار چهارشنبه‌ها در پادگیرها و سایت فکت‌نامه منتشر خواهد شد. لینک مقاله در وبسایت فکت‌نامه
کیانوش سنجری

کیانوش سنجری

2024-11-2201:14:2750

در ابتدای قسمت ۱۹۰ پادکست هفتگی، درباره جزئیات همکاری فکت‌نامه با شرکت «متا» توضیح داده‌ایم. در ادامه، به خودکشی اعتراضی کیانوش سنجری - خبرنگار و فعال و زندانی سیاسی - اشاره کرده‌ایم و گفته‌ایم که در ساعات نخست انتشار اخبار مربوط به آن، چه ادعاهایی مطرح شد. اعلام کاهش مازوت‌سوزی و بی‌برقی‌های اخیر، از موضوعات داغ این روزهای ایران است. در این اپیزود درباره این موضوع نیز صحبت کرده‌ایم. اخیرا ادعایی تکراری درباره ارتباط ناخن‌کاری و ابتلا به بیماری ایدز مطرح شد. توضیحات ما درباره این ادعای گمراه‌کننده را در این قسمت خواهید شنید. وزیر کشور دولت چهاردهم هشدار داده که با روند فعلی، جمعیت ایران تا سال ۱۴۸۰ به ۳۵ میلیون نفر کاهش می‌یابد. ما این ادعا را نادرست می‌دانیم و درباره آن توضیح داده‌ایم. رئیس سازمان بورس در انتقاد به وضعیت توسعه و اقتصاد ایران، آمارهایی ارائه کرده که ما به آن نشان نادرست دادیم و گفته‌ایم که وضعیت از آنچه او بیان کرده، نگران‌کننده‌تر است. برداشت نادرست از گزارش یک روزنامه داخلی ایران، منجر به انتشار ادعایی درباره بودجه طرح پرحاشیه «کلینیک ترک بی‌حجابی» شد که درباره آن نیز توضیح داده‌ایم. ویدیویی همراه با ادعای وقوع یک طوفان با سرعت ۸۰۰ کیلومتر بر ساعت در اسرائیل، منتشر شده است. درباره دلایل ساختگی بودن این ویدیو و ادعا، صحبت کرده‌ایم. در پایان این قسمت پادکست، دو سوژه‌ای را بررسی کردیم که به دو نام مشهور و ترند این روزها گره خورده بود؛ نخست ادعای نادرست پرچم فلسطین بر شانه‌های مایک تایسون و دوم، ادعای شاخ‌دار رقص و آواز جنیفر لوپز روی نماد کعبه در عربستان.   00:00:57 مقدمه 00:03:11 جزئیات همکاری فکت‌نامه با شرکت متا 00:12:49 از جزییات خودکشی اعتراضی «کیانوش سنجری» چه می‌دانیم؟ 00:25:56 بحران سوخت یا حذف مازوت‌؛ دلیل خاموشی‌های جدید چیست؟ 00:36:00 ادعای گمراه‌کننده انتقال ایدز با کاشت ناخن 00:42:05 ادعای وزیر کشور درباره کاهش جمعیت ایران به ۳۵ میلیون نفر 00:51:35 جایگاه واقعی اقتصاد ایران در افق ۱۴۰۴ 00:55:22 بودجه کلینیک ترک بی‌حجابی چقدر است؟ 01:00:04 ادعای شاخ‌دار طوفان در اسرائیل با سرعت ۸۰۰ کیلومتر بر ساعت 01:03:11 عکس مایک تایسون با پرچم فلسطین، ساختگی است 01:06:30 ادعای شاخ‌دار رقص جنیفر لوپز بر روی نماد کعبه در عربستان 01:09:51 کامنت‌ها   پادکست فکت‌نامه را فرهاد و رضا اجرا می‌کنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. گفت‌وگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی می‌کند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشته‌اند. پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید. فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم: فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه از جزییات خودکشی اعتراضی «کیانوش سنجری» چه می‌دانیم؟ بحران سوخت یا حذف مازوت‌؛ دلیل خاموشی‌های جدید چیست؟ ادعای گمراه‌کننده انتقال ایدز با کاشت ناخن ادعای وزیر کشور درباره کاهش جمعیت ایران به ۳۵ میلیون نفر جایگاه واقعی اقتصاد ایران در افق ۱۴۰۴ بودجه کلینیک ترک بی‌حجابی چقدر است؟ ادعای شاخ‌دار طوفان در اسرائیل با سرعت ۸۰۰ کیلومتر بر ساعت عکس مایک تایسون با پرچم فلسطین، ساختگی است ادعای شاخ‌دار رقص جنیفر لوپز بر روی نماد کعبه در عربستان بررسی کارزار دیس‌اینفورمیشین جمهوری اسلامی در اعتراضات ۱۴۰۱ لینک مستند «روایت‌های موازی» در یوتیوب کانال رسمی فکت‌نامه در تلگرام صفحه رسمی فکت‌نامه اینستاگرام حساب کاربری فکت‌نامه در ایکس (توییتر سابق) کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کست‌باکس
عنوان دوازدهمین قسمت پادکست هزارداستان بودجه، «زندان» است. در این قسمت سراغ بودجه سازمان زندان‌ها رفته‌ایم؛ سازمانی که از بزرگ‌ترین و هزینه‌برترین دستگاه‌ها در ایران محسوب می‌شود. در این قسمت، درباره بزرگی جمعیت زندانیان و هزینه‌های آن صحبت کرده‌ایم، به پروژه‌های ساخت بیش از ۵۰ زندان و ۵۰ بازداشتگاه جدید در سراسر کشور که برای آنها بودجه در نظر گرفته شده اشاره کردیم و از منابعی گفته‌ایم که به صورت پنهان و غیرشفاف از بخش‌های گوناگون بودجه صرف تامین مالی تشکیلات اداره زندان‌ها در ایران می‌شود.  هزارداستان بودجه کار مشترکی از فکت‌نامه و رادیو فردا است که هر دو هفته یک بار منتشر می‌شود.    هزارداستان بودجه در سایت رادیو فردا سایت‌ ایران‌بودجه فکت‌نامه در کست‌باکس قانون بودجه ۱۴۰۳ گزارش بودجه استانی بخش اول لایحه بودجه ۱۴۰۴ گزارش مرکز پژوهش‌ها از لایحه بودجه ۱۴۰۴ قانون بودجه ۱۴۰۰ فایل اسپردشیت پرهام درباره موضوعات پادکست
در ابتدای قسمت ۱۸۹ پادکست هفتگی فکت‌نامه به بررسی منشاء یک شیء نورانی که هفته قبل در آسمان چند شهر ایران مشاهده شده بود پرداختیم و در ادامه به خبر نادرستی که درباره آمادگی ایران برای حمله به اسرائیل منتشر شده بود اشاره کردیم. همزمان با انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، دو ادعا درباره دونالد ترامپ و یک ادعا به اسم ایلان ماسک مطرح شده بود که هر سه را رد کردیم. اخیرا اظهارنظری از علی خامنه‌ای منتشر شد که مدعی بود «جومونگ» یک شخصیت خیالی است؛ ادعایی که برای اولین نیست که مطرح می‌کند. ما درباره رد این ادعا نیز در این قسمت صحبت کردیم. پس از آن به بخشی از وصیت‌نامه روح‌الله خمینی پرداختیم که گفته می‌شد اعترافات او به درباره وضعیت جمهوری اسلامی است، اما ماجرا چیز دیگری بود. ویدیوی که به نماز جماعت در خیابان‌های پاریس منتسب شده بود و یک آپدیت کوتاه درباره تعرفه واردات آی‌فون به ایران، دو سوژه بعدی این اپیزود هستند. وضعیت نرخ باروری در کشور و تناقض‌هایی در ارائه «آمار ساخت مسکن» دو موضوع این قسمت هستند که عدد و رقم‌های مختلفی را در آنها بررسی کردیم. ادعای نادرست درباره زیان‌های استفاده از ظروف آلومینیومی در آشپزی سوژه بعدی فکت‌چک‌های این هفته است. در پایان این قسمت، به عکس‌های جدید ترانه علیدوستی اشاره کردیم و توضیح دادیم که ادعای جعلی بودن آنها، ادعای نادرستی است.   00:01:56 مقدمه 00:03:40 بررسی منشاء شیء نورانی در آسمان تهران و رشت و باکو 00:08:54 خبر نادرست درباره آمادگی ایران برای حمله به اسرائیل 00:13:00 ترجمه نادرست از کتاب آمریکای زمین‌گیر ترامپ 00:16:53 ادعا و عکس نادرست درباره حضور دونالد ترامپ در ایران 00:21:09 ادعای نادرست درباره اظهارنظر ایلان ماسک درباره ایرپادها 00:25:10 شخصیت جومونگ خیالی نیست 00:34:35 ادعای اعتراف خمینی به ظلم و جنایت‌های حکومت 00:38:29 ویدیو نادرست منتسب به نماز جماعت در خیابان‌های پاریس 00:41:09 آیا تعرفه واردات آی‌فون تغییر کرده‌است؟ 00:44:07 آمار نادرست درباره افزایش نرخ باروری در کشور 00:50:35 تناقض‌های «آمار ساخت مسکن» در ایران 00:55:02 استفاده از ظرف و فویل آلومینیوم در آشپزی خطرناک نیست 01:00:03 تصاویر ترانه علیدوستی جعلی نیستند 01:02:47 کامنت‌ها   پادکست فکت‌نامه را این هفته رضا و رزا اجرا می‌کنند که به ترتیب دبیر و عضو تحریریه سایت فکت‌نامه‌اند. گفت‌وگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی می‌کند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشته‌اند. پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید. فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم: فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه بررسی منشاء شیء نورانی در آسمان تهران و رشت و باکو خبر نادرست درباره آمادگی ایران برای حمله به اسرائیل ترجمه نادرست از کتاب آمریکای زمین‌گیر ترامپ ادعا و عکس نادرست درباره حضور دونالد ترامپ در ایران ادعای نادرست درباره اظهارنظر ایلان ماسک درباره ایرپادها شخصیت جومونگ خیالی نیست ادعای اعتراف خمینی به ظلم و جنایت‌های حکومت ویدیو نادرست منتسب به نماز جماعت در خیابان‌های پاریس آیا تعرفه واردات آی‌فون تغییر کرده‌است؟ آمار نادرست درباره افزایش نرخ باروری در کشور تناقض‌های «آمار ساخت مسکن» در ایران استفاده از ظرف و فویل آلومینیوم در آشپزی خطرناک نیست تصاویر ترانه علیدوستی جعلی نیستند کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کست‌باکس
پادکست و مجموعه‌مقالات «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» به کلیدواژه‌هایی می‌پردازد که در گفتمان رسمی حکومت ایران برای انتشار ادعاهای بی‌مبنای خود استفاده می‌شود. این کلیدواژه‌ها طی چندین دهه به طور سیستماتیک از سوی مقامات ارشد و رسانه‌های دولتی ایران استفاده و به تدریج به بخشی جدایی‌ناپذیر از سازوکار انتشار اطلاعات نادرست در ایران تبدیل شده‌اند. در نتیجه این کلیدواژه‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای در تبلیغ باورهای نادرست و غیرمستند در جامعه ایران داشته‌اند، تا جایی که نه تنها بر حامیان حکومت ایران، بلکه به‌طور غیرمستقیم بر ادبیات منتقدان و مخالفان نیز تأثیر گذاشته است. موضوع هفتمین قسمت از سری‌پادکست‌های «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی»، تلاش مقامات جمهوری اسلامی برای القای این تصویر است که نیروهای انقلابی در حال پشت سر گذاشتن غرب هستند. موارد و مثال‌های زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد مسئولان رده بالای حکومت ایران سال‌هاست مدعی اختراع یا کشف جدیدی از سوی دانشمندان جوان و انقلابی می‌شوند؛ یک روز کشف انرژی هسته‌ای در یک خانه و یک روز هم اختراع دستگاه کرونایاب «مستعان ۱۱۰» با حضور فرماندهان سپاه. رهبر جمهوری اسلامی بارها از این ادعاهایی که مورد تایید مجامع علمی معتبر نیستند، استقبال کرده است. پادکست «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» به همراه مقاله مرتبط با آن، هر دو هفته یک‌بار چهارشنبه‌ها در پادگیرها و سایت فکت‌نامه منتشر خواهد شد. لینک مقاله در وبسایت فکت‌نامه
در ابتدای قسمت ۱۸۸ پادکست هفتگی فکت‌نامه درباره جزئیات حمله اخیر اسرائیل به ایران صحبت کردیم. در مقاله‌ای به طور مفصل به شواهد و مستندات مربوط به این عملیات اشاره کرده بودیم که در این اپیزود، درباره آن توضیح داده‌ایم. در ادامه، به چند فکت‌چکی اشاره کردیم که به طور مستقیم و غیرمستقیم به درگیری‌های اخیر جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل ارتباط دارد. یکی از آنها خبر نادرستی است که به نقل از CNN درباره آمادگی موشکی ایران برای حمله‌ای تازه منتشر شده بود. در خبری که به طور گسترده منتشر و دست به دست شد، ادعا شده بود پزشکی قانونی اسرائیل اعلام کرده یحیی سنوار در روزهای آخر عمرش دسترسی به غذا نداشت. درباره این ادعا در این قسمت توضیح داده‌ایم. ادعای ردیابی حسن نصرالله به دست اسرائیل از طریق واکسن کرونا، جدیدترین کار صداوسیمای جمهوری اسلامی در مخالفت با واکسیناسیون است. درباره این ادعا نیز صحبت کرده‌ایم. در یکی از برنامه‌های صداوسیما درباره وضعیت اقتصادی و قیمت مواد غذایی در غزه ادعاهایی شده بود که ما آن را بررسی کردیم و در این اپیزود به آن پرداخته‌ایم. رفع ممنوعیت واردات گوشی‌های آیفون در ایران و همچنین تعرفه‌ای که برای آن مطرح شده بود، به یکی از بحث‌های داغ رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی ایران تبدیل شد. توضیح داده‌ایم که درباره این موضوع چه می‌دانیم. در پایان این قسمت پادکست، به ادعای ساخت «جت جنگی بشقاب پرنده» ایلان ماسک اشاره کردیم؛ ادعایی که مطابق انتظار، شاخ‌دار بود.   00:01:33 مقدمه 00:03:08 از حمله اسرائیل به ایران چه می‌دانیم؟ 00:11:45 خبر نادرست به نقل از CNN درباره آمادگی ایران برای حمله به اسرائیل 00:13:59 گزارش پزشکی قانونی اسرائیل و غذا نخوردن سنوار در روزهای آخر 00:18:17 ادعای ردیابی نصرالله به دست اسرائیل از طریق واکسن کرونا 00:26:59 آمار ضد و نقیض از قیمت مواد غذایی در غزه 00:31:49 از رفع ممنوعیت واردات آیفون و تعرفه آن چه می‌دانیم؟ 00:39:08 ادعای شاخ‌دار در مورد جت جنگی بشقاب پرنده ایلان ماسک 00:44:08 کامنت‌ها   پادکست این هفته فکت‌نامه را رضا اجرا کرده که دبیر تحریریه سایت فکت‌نامه است. این پادکست، بازتابی از تلاش‌های تیم فکت‌نامه برای درستی‌سنجی خبرها و نقل‌قول‌های سیاسی،‌ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی می‌کند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشته‌اند. پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید. فهرست فکت‌چک‌ها و پیوند‌هایی که در این قسمت به آنها اشاره می‌کنیم یا در این هفته در سایت فکت‌نامه منتشر کرده‌ایم: فهرست و تعریف نشان‌های فکت‌نامه ویدئوهای آموزشی مکتب‌خانه از حمله اسرائیل به ایران چه می‌دانیم؟ خبر نادرست به نقل از CNN درباره آمادگی ایران برای حمله به اسرائیل گزارش پزشکی قانونی اسرائیل و غذا نخوردن سنوار در روزهای آخر ادعای ردیابی نصرالله به دست اسرائیل از طریق واکسن کرونا آمار ضد و نقیض از قیمت مواد غذایی در غزه از رفع ممنوعیت واردات آیفون و تعرفه آن چه می‌دانیم؟ ادعای شاخ‌دار در مورد جت جنگی بشقاب پرنده ایلان ماسک مستند «خامنه‌ای و توطئه کرونا» لینک وبسایت globes کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کست‌باکس
اخیرا مسعود پزشکیان لایحه بودجه ۱۴۰۴ را تحویل مجلس داد؛ لایحه‌ای که هم از نظر فرم و هم از نظر محتوا، تفاوت زیادی با بودجه‌های سال‌های قبل دارد.  در یازدهمین قسمت پادکست هزارداستان بودجه، درباره لایحه بودجه ۱۴۰۴، نحوه مواجهه مجلس با بودجه، درآمدهای نفتی و افزایش چند برابری سهم نیروهای مسلح از نفت صحبت کرده‌ایم.  هزارداستان بودجه کار مشترکی از فکت‌نامه و رادیو فردا.  هزارداستان بودجه در کست‌باکس هزارداستان بودجه در سایت رادیو فردا سایت‌ ایران‌بودجه بخش اول لایحه بودجه ۱۴۰۴ لایحه بودجه ۱۴۰۰ قانون بودجه ۱۴۰۰
loading
Comments (5512)

ID23242033

درباره قطع همکاری متا با فکت چکر ها توضیح بدید. با تشکر

Jan 9th
Reply

MohFA | مُح‌فا

خسته نباشید خانم عبدی دست شما درد نکنه زحمت کشیدید

Jan 9th
Reply

MohFA | مُح‌فا

یه مشت سگ رو ول کرده که «مبانی ضدانقلاب» رو معدوم کنن و وزارت ارشاد همین افتضاح رو در کتاب‌ها و فیلم‌ها و سریال‌ها و همه‌چی به بار آورده که یه فرآیند سلیقه‌ای و بی‌مبنا و بدون چارچوب رو بکنه توی پاچه مردم و به اسم محتوای مدیریت‌شده، تفاله کلمات و رسانه‌ها و آشغال‌ها رو تحویل‌شون بده

Jan 9th
Reply

MohFA | مُح‌فا

خط قرمز مطبوعات در کشورهای غیر از ایران چیه؟! اصلا خط قرمزی هست؟!

Jan 9th
Reply

MohFA | مُح‌فا

تنها شیوه مدیریتی که بلدن قطع عضوه همین مدیریت رو برای خودشون باید اعمال کنیم و سر حکومت رو قطع کنیم تا بهتر شه حال مملکت..‌.

Jan 9th
Reply

Nima

تمام اصرارشان این است که ثابت کنند یک حکومت نرمال هستند. خیلی از آدم‌هایشان در خارج از کشور دائم دارند تلاش می کنند همین دروغ را در مغز رسانه های دنیا بکنند..

Jan 9th
Reply

Parham Ghadermazi

برنامه خوبیه، ولی اگر امکانش باشه، روی تدوین بیشتر وقت بگذارید. تدوین فایل از نظرم کمی جای کار داره. موفق باشید.

Jan 9th
Reply

MohFA | مُح‌فا

بعد اگه بگیم همه‌جای دنیا می‌زنن توی دهن دولتمردان که مزخرف نگن و همه‌جای دنیا شفافیت مالی هست که کسی پول ندزده از مردم می‌گن اما فلان‌جاها فلان‌گه رو می‌خورن که ما شئونات اسلامی و شعائر دینی‌مون نمی‌ذاره اون گه رو بخوریم!!!

Jan 9th
Reply

MohFA | مُح‌فا

خسته نباشید و دم‌تون گرم خیلی لذت بردیم مثل همیشه شنیدن صداتون دل‌گرم‌کننده‌ست امیدوارم همیشه ساهد پیشرفت‌تون باشیم مراقب خودتون باشین

Jan 9th
Reply

MohFA | مُح‌فا

یه کار فان هم می‌تونید بکنید ماهیانه یا هفتگی یه آزمون چندگزینه‌ای از فکت‌چک‌های خودتون بذارید تا شرکت کنیم و توان خودمون در مواجهه با اخبار رو بسنجیم بعد هم لینک محتواها توی سایت رو بدید که بخونیم

Jan 9th
Reply

MohFA | مُح‌فا

کلا من خیلی کار شما رو دوست دارم چون سوگیری ندارین و با خیال راحت می‌شه شنید و نتیجه‌گیری و... بر عهده خود شنونده‌ست برای همینم خیلی با خیال راحت معرفی‌تون می‌کنم هرچند از اطرافیانم بارها شنیدم که شما می‌خواین جمهوری اسلامی و دستاوردهاش رو نادیده بگیرین و خراب کنین و... که خب واقعا به نظرم متعصبانه نظر می‌دن...

Jan 9th
Reply

MohFA | مُح‌فا

برای ژئولوکیت و پیدا کردن چیزای این شکلی می‌شه کمک گرفت که مثلا یکی بره و یه عکس از محیط بگیره یا چنین چیزی

Jan 9th
Reply

MohFA | مُح‌فا

امروز تا خواستم بقیه این قسمت رو گوش کنم یه مشتری اومد توی کتاب‌فروشی و در حینی که برای دختر و پسرش کتاب می‌خرید، بهم یه کانال تلگرام به اسم «جنبش ذهن پاک» معرفی کرد و یه پیج یوتوب به اسم «قاصدک تی‌وی» و گفت که: «اینا باعث روشن‌گری و باز شدن ذهن زنگارگرفته ما ایرانیا می‌شن!» منم بهش فکت‌نامه رو معرفی کردم و خیلی براش جالب بود و گفت که حتما چک می‌کنه و بار بعدی که اومد باهام درباره‌شون صحبت می‌کنه

Jan 9th
Reply

MohFA | مُح‌فا

شایدم فقط همون ۶درصدی که از سایت دنبال می‌کردن جواب دادن و ۵۳درصد از اون ۶درصد راضی بودن

Jan 9th
Reply

Behrooz

هیچکس به اندازه ظریف به حفظ جمهوری اسهالی کمک نکرده ، الحق که ماله کش اعظم برازندشه

Jan 9th
Reply

ریحانه حسینی

ممنون از پادکست مفید تون اسم موسسه آقای راجی soada هست که اشتباها saada خوندین

Jan 9th
Reply

Behzad Nasiri

با درود، برای افزایش مخاطبین زن می‌تونید بیستر از رزا خانوم استفاده کنید

Jan 9th
Reply

Hila

با کمال وقاحت می گویند در همه دنیا پوشش اجباری هست!

Jan 8th
Reply

Roshanak Nakhaee

🌾

Jan 8th
Reply

Sam Listener

سوال اینهپکه اون همه قیراز کجا قیف و بشکه براش میارن

Jan 7th
Reply