Συνέντευξη στις Γεωργία Κριεμπάρδη & Νεκταρία Ψαράκη
Ο Γαβριήλ Σακκελαρίδης επέστρεψε στην ενεργό πολιτική σκηνή μετά από εννέα χρόνια απουσίας και πλέον βρίσκεται στη Νέα Αριστερά ως υπεύθυνος Πολιτικού Σχεδιασμού.

Από τον Ιανουάριο 2015 έως τον Ιούλιο 2015 ήταν υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος της πρώτης κυβέρνησης Τσίπρα, και εκλεγμένος βουλευτής στην Α’ Αθηνών. Παραιτήθηκε από την κυβέρνηση και αποχώρησε από τον ΣΥΡΙΖΑ εκφράζοντας αντιρρήσεις για την εφαρμογή των μνημονίων. «Ήταν μία περίοδος αρκετά έντονη το 2015. Εγώ έκανα αυτή την επιλογή κατόπιν συνειδητοποίησης μίας μεγάλης ήττας και μίας ματαίωσης και σε προσωπικό και σε πολιτικό επίπεδο. Ήταν μία μεγάλη ήττα το 2015. Φυσικά μιλάω και για την 17ωρη διαπραγμάτευση που κατέληξε στο τρίτο μνημόνιο. Η επίγνωση όλης αυτής της κατάστασης με έκανε κι εμένα να μην θέλω να συνεχίσω να είμαι σε αυτή τη διαδικασία συνειδητοποιώντας ότι ήταν κάτι αντίθετο από όσα λέγαμε το προηγούμενο χρονικό διάστημα. Έχοντας υπάρξει στην κυβέρνηση το πρώτο εξάμηνο και όντας πολύ βαθιά μέσα στην κυβέρνηση ως πολιτικός εκπρόσωπος στο Μέγαρο Μαξίμου, μπορούσα να έχω και μία επίγνωση της κατάστασης και των προσδοκιών και των λαθών και των συμβιβασμών που ενδεχομένως γίνονταν. Αυτό ήταν μία προσωπική μου απόφαση για να φύγω γιατί είχε να κάνει με ένα αδιέξοδο που έβλεπα κι εγώ στην πολιτική εκείνη τη στιγμή και είμαι της άποψης ότι όταν βλέπεις αδιέξοδα πρέπει να παίρνεις αποφάσεις για να βγαίνεις.
Θυμίσαμε ωστόσο στον κ. Σακελλαρίδη ότι έφυγε, αφού ψήφισε μνημόνιο. «Είχα δει κάποιες τομές το πρώτο εξάμηνο στις οποίες τα πράγματα δεν πήγαιναν εκεί που θέλαμε να πάνε. Είχα επίγνωση, όπως και η κοινωνία της δυσκολίας της κατάστασης του να έχεις να διαπραγματευτείς με τόσο ισχυρούς και ιδεοληπτικούς αντιπάλους. Και όταν ήταν τόσο παγιδευμένος ο δρόμος σου στην πραγματικότητα, διότι όντως είχαμε παραλάβει μία χώρα με άδεια ταμεία, δεν θα ξεχάσω ποτέ ότι μας ήρθε ένας πίνακας από το γενικό λογιστήριο του κράτους τις πρώτες μέρες της διακυβέρνησης που έλεγε ότι τα ταμειακά διαθέσιμα του δημοσίου είναι αρνητικά. Είναι στο κόκκινο. Δεν έχεις να αγοράσεις χαρτί και μελάνι για τους εκτυπωτές. Μετά, έγιναν κάποιες επιλογές, ενδεχομένως και λάθη κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης» είπε.
«Ιστορική ήττα το μνημόνιο, όχι λάθος»
Ρωτήσαμε τον κ. Σακελλαρίδη εάν σήμερα, μετά από σχεδόν 8 και πλέον χρόνια απουσίας από την πολιτική και πλήρους απόσυρσης, έχει καταλήξει ότι η υπογραφή του μνημονίου ήταν λάθος, αν το έχει μετανιώσει: «Ο λόγος που έφυγα εγώ από την πολιτική και μετά αποσύρθηκα πλήρως και δεν ήθελα να συμμετέχω ούτε σε σχήματα άλλων συντρόφων / συντροφισσών ήταν ακριβώς η επίγνωση ότι εκείνη τη στιγμή δεν είχα εναλλακτική διέξοδο να προτείνω. Ήξερα ότι οι επιλογές που ήταν στο τραπέζι ήταν η μία πιο καταστροφική από την άλλη. Θεώρησα ότι ήταν μία τίμια επιλογή το να αποσυρθώ πλήρως και να μην προσπαθήσω ούτε να κάνω rebranding, να μπω σε μία διαδικασία αλλάζοντας πλήρως το πολιτικό μου ρεπερτόριο και λέγοντας τι δεν πήγε καλά και θα μπορούσαν κάπως αλλιώς με έναν εύκολο τρόπο να γίνουν αλλιώς τα πράγματα. Το να λες ότι μπορούσαν να γίνουν αλλιώς τα πράγματα είναι ο εύκολος τρόπος. Το να το κάνεις είναι πολύ δύσκολος. Και έχει σημασία σε ποιους τελικά στέλνεις τον λογαριασμό. Ακόμη και διαφορετικούς δρόμους αν επιλέγεις, έχει σημασία αν το κάνεις για να υπερασπιστείς απλά και μόνο την άποψή σου, μία άποψη που νομίζεις ότι είναι σωστή χωρίς να συνυπολογίζεις τις συνέπειες των άποψεών σου. Εγώ από τότε είχα σταθερά την άποψη ότι δεν έπρεπε να βγούμε από το ευρώ για λόγους κοινωνικών κι οικονομικών επιπτώσεων για τους ανθρώπους που εκπροσωπούσαμε».
Σε ερώτηση για το αν βλέπει επομένως θετικά την πρόταση του ΜέΡΑ25 για ρήξη απάντησε ότι βλέπει θετικά τον διάλογο που γίνεται στην Αριστερά, ωστόσο προσθέτει: «εμένα προσωπικά αν μπορούμε να ορίσουμε τι είναι ρήξη και τι προοπτική έχει αυτό – διότι μην ξεχνάτε ότι και ενδεχομένως αυτό ήταν μία δομική μεταβολή για όλους τους αριστερούς και αριστερές της δικιάς μου γενιάς, καμία από εμάς δεν περίμενε ότι θα διαχειριστεί κυβερνητικούς στόχους όταν μπαίναμε στην πολιτική», είπε. Θυμίσαμε ωστόσο ότι εξίσου δεν πίστευαν ότι θα ψηφίσουν μνημόνια, ωστόσο συνέβη. Και απάντησε: «Πολύ περισσότερο, όταν κανείς δεν πίστευε ότι θα γίνει βουλευτής, πόσω δε μάλλον να κληθείς να πάρεις τέτοιου τύπου αποφάσεις».
Σχολιάσαμε ωστόσο ότι αυτό ενισχύει το επιχείρημα της πολιτικής ανωριμότητας που καταλόγιζαν στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, και απάντησε: «Μιλάω για παλαιότερα. Όταν φτάσαμε εκεί που φτάσαμε η κατάσταση ήταν διαφορετική. Το πρώτο εξάμηνο ένιωθα δυνατός να βγαίνω και να εκπροσωπώ την άποψη της κυβέρνησης. Ένιωθα ότι ήμασταν στη σωστή πλευρά της ιστορίας. Ότι δίναμε μία μάχη που ήταν δίκαιη και εκπροσωπούσε τα θέλω του ελληνικού λαού. Από ένα σημείο και μετά κατάλαβα ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά. Όταν οι πιέσεις έγιναν αφόρητες, όταν καταλάβαμε ότι τα διλήμματα ήταν αλλιώς, όταν καταλάβαμε ότι δεν μπορούσαν να αποδοθούν κάποιες προοπτικές, τότε έπρεπε και σε προσωπικό επίπεδο να πάρεις κάποιες αποφάσεις».
Υπήρχε πλάνο μόνο για το ΝΑΙ στο δημοψήφισμα;
Μεταφέραμε στον Γαβριήλ Σακελλαρίδη τον παλμό του αναγνωστικού μας κοινού, που έχει ανάγκη να ακούσει την παραδοχή ότι η παραβίαση της λαϊκής ετυμηγορίας στο δημοψήφισμα του 2015 ήταν ένα λάθος, ότι δεν έπρεπε να υπογραφεί το τρίτο μνημόνιο, ότι μετά από αυτή την εξέλιξη καταστράφηκε η πίστη στην Αριστερά γενικώς, αλλά και την άποψη ότι ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ αποτέλεσε χορηγός της Νέας Δημοκρατίας.
«Θα συμφωνήσω με κομμάτια από αυτή τη διατύπωση. Ναι, καταστράφηκε η Αριστερά για πολλά χρόνια», είπε αρχικά, μεταφέροντας και το δικό του συναίσθημα που τον οδήγησε στην σχεδόν δεκαετή απουσία του: «Δεν ήθελα. Δεν ήθελα να μπω στον ΣΥΡΙΖΑ, δεν ήθελα να συνεχίσω να ασχολούμαι πολιτικά. Πιστεύω ειλικρινά ότι τα σημερινά απόνερα που ζούμε στο πολιτικό σύστημα, δηλαδή και αυτή η πολλαπλή διάλυση της Αριστεράς, κουβαλάει το βάρος και το στίγμα της συνθηκολόγησης αυτής που έκανε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2015. Το ότι δεν υπάρχει εναλλακτική και ότι ο Μητσοτάκης έχει χαμηλώσει τον δείκτη των προσδοκιών της κοινωνίας το έχει κάνει ακριβώς επειδή πατάει σε αυτή την ιστορική ήττα. Όχι το λάθος, την ήττα», απάντησε.
Επισημάναμε ότι επιμένει στην ανάλυση της ήττας, χωρίς να αποκαλεί λάθος την παραβίαση της λαϊκής ετυμηγορίας. «Ας το πάρουμε αντίστροφα. Να παραδεχτώ για χάρη της συζήτησης ότι ήταν λάθος το μνημόνιο. Ποια θα ήταν η εναλλακτική; Το λέω ειλικρινά. Έτσι όπως ήταν τα πράγματα; Θέλω να ακούσω αυτό το επιχείρημα», είπε.
Και ρωτήσαμε: «Άρα όταν τέθηκε το ερώτημα στο δημοψήφισμα «ΝΑΙ ή ΟΧΙ», υπήρχε πλάνο μόνο για το ΝΑΙ; Την ερώτηση αυτή (σ.σ. ποια είναι η εναλλακτική των μνημονίων;) δεν την έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ και τα στελέχη του στον εαυτό τους;». Και απάντησε: «Το πλάνο ήταν για το ΟΧΙ, ξεκάθαρα». Και ρωτήσαμε: «Άρα η εναλλακτική ήταν το πλάνο που είχατε για το ΟΧΙ. Ποιο ήταν το πλάνο; Δεν το είδαμε να υλοποιείται, δεν το είδαμε ποτέ, και σήμερα ακούμε ότι ήταν εν τέλει και ανέφικτο».
Και λέει: «Δεν λέω ότι ήταν ανέφικτο, αλλά ίσως αν είχαν γίνει άλλου τύπου χειρισμοί και νωρίτερα μέσα στη διαπραγμάτευση», ενώ για το ΜέΡΑ25 είπε: «δε θέλω να πω περισσότερα… καταλαβαίνετε τι θέλω να πω… και τι δε θέλω να πω», αφήνοντας σίγουρα ένα μέτωπο ανοιχτό και ερωτήματα να πλανώνται. Και συνέχισε: «Το πλάνο του ΟΧΙ ήταν να πας και να διαπραγματευτείς με μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη για ένα διαφορετικό μοντέλο συμφωνίας το οποίο δεν θα ήταν σε αυτό το μονοπάτι της ασφυκτικής λιτότητας. Αυτό ήταν και δημόσιο. Αυτή ήταν η εκφώνηση και αυτή η αντίληψη. Ουσιαστικά το δημοψήφισμα τι ήταν; Η άποψη όλων των στελεχών τότε ήταν ότι πάμε να ενισχύσουμε την διαπραγματευτική δύναμη της ελληνικής κυβέρνησης απέναντι στους δανειστές».
Προσθέτει: «Αν θυμάστε ήταν μία περίοδος που δεν υπήρχε ούτε ρευστότητα, είχαν κλείσει οι τράπεζες και τα ΑΤΜ στέγνωναν. Το ερώτημα ήταν αυτό ώστε να πας και να συνεχίσεις την διαπραγμάτευση».
Σημειώσαμε ότι ανά τα χρόνια μεταβάλλονται οι ορισμοί για το τι ήταν και τι δεν ήταν το δημοψήφισμα. Στην αρχή, το αίτημα της κυβέρνησης το 2015 ήταν ο λαός να αποφασίσει για τη ζωή του. Να δηλώσει αν θέλει να υπογραφεί ή όχι το μνημόνιο έτσι ώστε να εφαρμοστεί η λαϊκή εντολή. Μετά τη μετατροπή του ΟΧΙ σε ΝΑΙ, άρχισαν να δίνονται διαφορετικοί ορισμοί. Το δημοψήφισμα παρουσιάστηκε ως «δημοσκόπηση για τις προτιμήσεις του λαού», μία «εισήγηση», ένα διαπραγματευτικό χαρτί, μία απλή «δήλωση της επιθυμίας». Ρωτήσαμε τον κ. Σακελλαρίδη τι ακριβώς ήταν εν τέλει:
«Ήταν και τα δύο. Είναι ένα πράγμα αυτό που θέλεις να κάνεις και ένα άλλο πράγμα αυτό που μπορείς να κάνεις στην πολιτική». Για τη διαπίστωση ότι εν τέλει δεν υπήρχε πλάνο, ο κ. Σακελλαρίδης σχολίασε: «αν θέλετε την άποψή μου… είχε όρια το πλάνο».
Γιατί στη Νέα Αριστερά;
Ο κ. Σακελλαρίδης τοποθετήθηκε και για την επιστροφή του, και ιδιαίτερα την επιλογή του να πολιτευτεί συγκεκριμένα με τη Νέα Αριστερά. Θυμίσαμε ότι ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, διορθώνοντας τον Αλέξη Τσίπρα, είπε ότι δεν έφυγαν και δεν δημιούργησαν νέο κόμμα επειδή ηττήθηκαν στις εσωκομματικές εκλογές, αλλά επειδή είδαν την κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ. Ρωτήσαμε τον κ. Σακελλαρίδη αν η διαφορά του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας Αριστεράς είναι ότι τα στελέχη της Νέας Αριστεράς είδαν την κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ, και αν υπάρχουν διαφορές σε πολιτικό επίπεδο. Ακόμη, ρωτήσαμε ποια ήταν τα κοινά σημεία που ο ίδιος εντόπισε με αποτέλεσμα να συμπολιτευτεί με τα συγκεκριμένα πολιτικά πρόσωπα.
«Πρώτα απ’ όλα εγώ θέλω να συνεισφέρω στο να μη γίνει επανάληψη του “καλού ΣΥΡΙΖΑ” ενός ΣΥΡΙΖΑ που διαχωρίζει τα στελέχη του σε καλά και κακά και πας να κάνεις μία επανάληψη ενός προγράμματος απλώς σε διαφορετικό κόμμα. Έχει σημασία σε αυτή τη χρονική στιγμή να πιάσουμε το νήμα απ’ την αρχή. Να φτιαχτεί ένας νέος χώρος για όλη την αριστερά, να διαμορφωθεί νέο ήθος, νέες ιδέες, να επανανοηματοδοτήσουμε τις έννοιες, την αριστερά που έχει πληγεί τα προηγούμενα χρόνια. Μη μένουμε καθηλωμένοι στο 2015. Κι εγώ το είχα πάθει, με σημάδεψε αυ