📌در سال ۱۳۴۸ کتابی نوشته شد که قبل از اینکه به مرحله چاپ و انتشار برسد خمیر شد! همین کتاب دوباره سال ۱۳۵۱ به سختی مجوز انتشار گرفت و بعد از مدت کوتاهی هم توقیف شد! اما همان چاپ و شاید همان توقیف باعث اقبال مردم به آن شد.

📌کتاب «تاریخ مذکر» جزو اولین و مهمترین کتابهای رضا براهنی محسوب می شود. 

 براهنی رساله‌ اش را با مقایسة فرهنگ ایران و یونان شروع می‌کند. فرهنگ ایرانی و فرهنگ یونانی خاستگاه های مشابهی داشتند، اما هر کدام مسیر متفاوتی را در پیش گرفتند. فرهنگ ایرانی به مرور ذهنی‌تر شد، در حالی که فرهنگ یونانی در مسیر عینی و مادی شدن گام برداشت. فرهنگ ایرانی از شاهراه شعر و ادبیات و حماسه و تغزل ظهور و بروز پیدا کرد و به مرور و در نتیجه ی پیوندِ ناگسستنیِ شعر و عرفان، فردی‌تر و فردی‌تر شد. در مقابل، شعرای یونانی از حماسه به سوی تراژدی حرکت کردند. سفری از تجلیل قهرمان به سمت قربانی کردن قهرمان. 

📌براهنی معتقد است که حماسه‌ها نمودی از ساختار مردانه جامعه‌ای هستند که در آن اولویت با پیروزیِ شخصیتِ قهرمان است و شاعر همیشه روی قهرمان تأکید می‌کند، نه ساختارهای طبیعی و اجتماعی. در فرهنگ یونانی شعرا به مرورِ زمان توانستند زنجیر حماسه را پاره کنند و پا به وادیِ تراژدی بگذارند و همین مسأله بود که جامعه یونانی را آماده بالندگی فکری کرد و در نتیجه این فرهنگ را آماده فلسفه و بعدش علم ورزی کرد.

📌 فرهنگ یونانی توانست قهرمان‌ها و اسطوره‌های خودش را از بین ببرد.

در مقابل، توجهِ فرهنگ ایرانی معطوف به قهرمان‌ها و اسطوره‌هایش شد و تاریخ و روایت تاریخیِ ما، روایتی مردانه و در رثای قهرمانان مردِ داستان ها شد. بخاطر همین بخش قابل توجهی از جامعه در دیدرس تاریخ قرار نگرفت. ما در تاریخمان هیچ قهرمان زنی نداریم و کتاب‌های تاریخ ما همه کتاب‌های مردانه هستند. عملاً انگار زن ایرانی در گذشته وجود خارجی نداشته و اگر وجود داشته هم موجودی مخفی و عقب نگه‌داشته‌شده بوده. شخصیتی مثل ژاندارک یا ماری کوری در تاریخ ما وجود نداره، و لذا براهنی می گوید که زنان ایرانی «سراسر در غیبت» هستن، یا تاریخ ایران را «تاریخِ بی زن» می داند.

ادامه این کتاب را در قسمت بیست و نهم از کانال یوتیوب (https://youtu.be/Jnrrjn2gVZ8?si=GuVrOIKvIMFAp5Ga) و کست باکس پادکست ایران ازشنبه صبح بشنوید.