وزیر خارجه ایران قرار است روز چهارشنبه در پاریس با همتای فرانسوی خود در باره پرونده هسته‌ای و مذاکره با آژانس گفت‌وگو کند. وضعیت دو شهروند فرانسوی در ایران که اجازه خروج از این کشور را ندارند نیز موضوع مذاکره است.وزارت خارجه فرانسه روز دوشنبه، ۲۴ نوامبر (۳ آذر) اعلام کرد که عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، این هفته در پاریس با ژان‌نوئل بارو، همتای فرانسوی خود، گفت‌وگو خواهد کرد. این دیدار قرار است روز چهارشنبه انجام شود.

وزارت خارجه فرانسه اعلام کرد: «وزیر امور خارجه (ایران)، عراقچی روز چهارشنبه به فرانسه سفر می‌کند و با وزیر (خارجه فرانسه) دیدار خواهد داشت.» این وزارتخانه افزود که این دیدار فرصتی خواهد بود تا ایران به ازسرگیری همکاری با آژانس ترغیب شود.

فرانسه همچنین اعلام کرد که سرنوشت دو شهروندش در ایران که پس از آزادی از زندان، اجازه خروج از این کشور را ندارند نیز از موضوعات مذاکره با عراقچی است.

"موضوعات مهم منطقه‌ای" نیز در دستور کار دیدار عراقچی و بارو قرار دارد.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

تهران تحت فشار قدرت‌های غربی قرار دارد تا به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه ورود به تأسیسات هسته‌ای خود را بدهد.

کشورهای غربی ایران را متهم می‌کنند که در پی ساخت سلاح هسته‌ای است، ادعایی که تهران همواره قویاً رد کرده است.

در میانه ماه ژوئن (أواخر خردادماه)، اسرائیل یک کارزار بی‌سابقه بمباران علیه ایران آغاز کرد که یک جنگ ۱۲ روزه را رقم زد؛ ایالات متحده نیز برای مدتی کوتاه با حمله به برخی تأسیسات هسته‌ای کلیدی ایران وارد این درگیری شد.

این جنگ، مذاکرات سطح بالای هسته‌ای بین تهران و واشنگتن را که از آوریل (اردیبهشت) آغاز شده بود، مختل کرد؛ مذاکراتی که در آن دو طرف بر سر حق ایران برای غنی‌سازی اورانیوم اختلاف داشتند؛ حقی که تهران آن را "غیرقابل چشم‌پوشی" می‌داند.

دو ماه بعد ایران و آژانس که بعد از جنگ ۱۲ روزه همکاری‌‌شان مختل شده بود در قاهره به توافقی برای ایجاد چارچوبی از همکاری تازه دست یافتند.

همکاری تعلیق‌شده با آژانس

با سمت‌گیری بریتانیا، آلمان و فرانسه به سوی فعال‌کردن مکانیسم ماشه مندرج در قطعنامه ۲۲۳۱ و احیای تحریم‌های سازمان ملل ایران توافق قاهره را بلاموضوع اعلام کرد. در پی تصویب قطعنامه ‌کشورهای غربی در شورای حکام آژانس اتمی برای فشار بر ایران در جهت احیای همکاری با آژانس تهران دوباره بر ملغی‌شدن توافق قاهره تاکید کرد.

شورای حکام آژانس ۲۰ نوامبر ۲۰۲۵ (۲۹ آبان ۱۴۰۴) با ۱۹ رأی موافق، ۱۲ رأی ممتنع و ۳ رأی مخالف قطعنامه‌ای پیشنهادشده از سوی آمریکا، فرانسه، بریتانیا و آلمان را تصویب کرد که در آن از ایران خواسته می‌شود همکاری کامل و فوری با آژانس داشته باشد، اطلاعات دقیق درباره ذخایر اورانیوم با غنای نزدیک به سطح تسلیحاتی در اختیار بازرسان آژانس قرار دهد و اجازه دسترسی به سایت‌های هسته‌ای کشور را فراهم کند.

در متن این قطعنامه آمده است که جمهوری اسلامی بر اساس تصمیمات بین‌المللی احیاشده (مکانیسم ماشه) در سپتامبر ۲۰۲۵، موظف به تعلیق تمامی فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی اورانیوم و بازفرآوری از جمله تحقیق و توسعه و پروژه‌های مربوط به آب سنگین است.

همچنین از ایران خواسته شده است تا مطابق پروتکل الحاقی عمل کند و اطلاعات کامل درباره وضعیت ذخایر اورانیوم غنی‌شده و تاسیسات تحت پادمان را در اختیار آژانس قرار دهد.

مذاکرات روز چهارشنبه در پاریس احتمالا بر مبنای همین خواست‌ها از ایران و در راستای تأکید اروپا بر اجرای آنها صورت خواهد گرفت.

اروپایی که قرار بود در حاشیه بماند

پس از روی کارآمدن دوباره ترامپ در آمریکا و شروع مذاکرات میان این دولت و جمهوری اسلامی بر سر احیای برجام، عملا اروپایی‌ها که تا آن زمان و در تمامی طول دولت بایدن شاکله اصلی مذاکرات را تشکیل می‌دادند به حاشیه رانده شدند. پس از جنگ ۱۲ روزه ایران با این توجیه که اروپا حمله اسرائیل و آمریکا را محکوم نکرده، و از آن استقبال کرده، و لذا "رفتاری مغایر برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ داشته" دیگر طرف مذاکره نیست. بعدتر اما تهران زیر فشار اروپا به توافق قاهره و شروع دوباره همکاری‌ها با آژانس روی خوش نشان داد و این انتظار را داشت که اروپایی‌ها به همین سطح محدود همکاری تهران با آژانس راضی شوند و در صدد احیای تحریم‌هایی که با انقضای برجام کاملا منتفی می‌شوند، برنیایند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

برای اروپا اما همکاری محدود تهران با آژانس و معلوم‌نبودن تصمیم آن برای ادامه یا توقف غنی‌سازی در کنار ابهام در وضعیت بیش از ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم ۶۰‌درصد غنی‌شده که می‌تواند برای تولید سلاح هسته‌ای به کار رود محملی جهت حرکت به سوی احیای تحریم‌ها شد. پس از این اقدام اروپا در اوایل مهر امسال، دوباره جمهوری اسلامی اروپا را فاقد صلاحیت و مشروعیت برای مذاکره اعلام کرد، موضعی که حالا با دیدار عراقچی در فرانسه عملا ما به ازای عملی ندارد و ظاهرا در سطح شعار باقی می‌ماند. مذاکره عراقچی در پاریس همچنین نشانه‌ای از این تلقی می‌شود که تهران نمی‌تواند اروپا را در مذاکرات هسته‌ای دور بزند و با اتکا صرف به مواضع حمایت‌آمیز چین و روسیه، از فشارهای آژانس و سایر بازیگران قدر عرصه بین‌المللی مصون بماند.

"غنی‌سازی در ایران تعطیل شده"

مذاکرات پاریس در حالی انجام می‌شود که جمهوری اسلامی بر خلاف ۵ ماه اول بعد از جنگ ۱۲ روزه با صراحت بیشتری در باره توقف غنی‌سازی در ایران سخن می‌گوید و اعلام کرده است که اورانیوم ۶۰ درصد غنی‌سازی شده زیر آوار تاسیسات بمباران شده باقی مانده‌اند. عباس عراقچی، روز هفته پیش در مصاحبه‌ای با نشریه بریتانیایی اکونومیست گفت: « ما غنی سازی انجام نمی دهیم زیرا به تاسیسات ما حمله شده است. بنابراین خطرات زیادی وجود دارد لذا فعلا متوقف شده است.» او همچنین در باره اورانیوم غنی‌شده در سطح ۶۰ درصد نیز گفت که "زیر آوار است و هنوز اقدامی‌برای دستیابی به انها آنجام نشده است و ما هم فعلا هیچ قصدی برای بازیابی آنها تا قبل از رسیدن به یک مدالیته جدید با آژانس نداریم".

راستی‌آزمایی این ادعاها در گرو احیای همکاری گسترده جمهوری اسلامی با آژانس اتمی و بازرسان آن است و شاید در مذاکرات پاریس برای آن و مالا احیای قوی‌تر مذاکرات با واشنگتن که تقریبا به حال تعطیل درآمده روزنه‌ای باز کند، هر چند که که تاکید جمهوری اسلامی بر حق غنی‌سازی، به رغم توقف فعلی آن، همچنان ادامه دارد، مسئله‌ای که می‌تواند در صورت اصرار آمریکا و اروپا بر غنی‌سازی صفر در ایران مانعی بزرگ در راه شروع و پیشرفت مذاکرات باقی بماند.

برای اروپا و آمریکا موضع جمهوری اسلامی در مورد موجودیت اسرائیل نیز بیشتر از مسئله غنی‌سازی اهمیت دارد و غنی‌سازی از جمله بر بستر همین موضع در قبال اسرائیل است که حساسیت بیشتری برانگیخته است. از این رو هر گونه پیشرفتی در مذاکرات با اروپایی‌ها وآمریکایی‌ها بر سر مسئله هسته‌ای بدون تغییر موضع تهران در مورد اسرائیل با چشم‌اندازی راهبردی از موفقیت تلقی نمی‌شود، و تجربه شکست برجام تا حدود زیادی به این مسئله مرتبط شمرده می‌شود.