In 1999 schrijven drie jonge filmmakers een manifest om een einde te maken aan ‘de dictatuur van het realisme’ in de Nederlandse cinema. Ze noemen zichzelf De Fantasten en pleiten voor een grote cultuurverandering: er moet veel meer ruimte komen voor verbeelding en fantasie. ‘Weg met de spruitjeslucht!’

Het manifest wordt ondertekend door tientallen collega’s, talloze media-optredens volgen, maar echte verandering blijft uiteindelijk uit. In een driedelige podcast onderzoekt Cesar Majorana wat er van De Fantasten is terechtgekomen. Waarom had het manifest niet de gewenste impact? Bestaat de ‘dictatuur van het realisme’ nog altijd? En is het niet hoog tijd voor een nieuw pamflet?

In aflevering 1 keert Cesar terug naar 1999 en stuit hij op een brief die De Fantasten ooit aan Lars von Trier en Thomas Vinterberg schreven, regisseur Lodewijk Crijns vertelt waarom hij het manifest nooit ondertekende en Martin Koolhoven pleit voor een nieuwe groep filmmakers die zich flink manifesteert.

Op de vijfde rij... is een podcast van VPRO Cinema en Eye Filmmuseum. Voor meer informatie over De Fantasten en extra beeldmateriaal, ga naar:

vprogids.nl/opdevijfderij
eyefilm.nl/opdevijfderij