We bespreken hoe China met ingenieurs, plannen en fabrieken de wereld verbouwt en wat dit ons leert over onze omgang met strategie, regels en onze economie.

Voor deze aflevering lazen we de bestseller 'Breakneck' van Dan Wang en het nieuwe 15e vijfjarenplan van Xi Jinping. We proberen China niet alleen als rivaal, maar vooral als spiegel te gebruiken. We bespreken China als “engineering state” die in duizelingwekkend tempo spoorlijnen, fabrieken en groene industrie uit de grond stampt, gedreven door proceskennis, industriepolitiek en een staat die echt kan uitvoeren. Tegelijk schuurt het: overcapaciteit, vastgoedcrisis, deflatie, sociale experimenten en massasurveillance laten zien wat er misgaat als je een samenleving als optimalisatie probleem behandelt.

Daartegenover staat een Westen – en dan vooral de Verenigde Staten – dat steeds meer lijkt op een “lawyerly society”: stapels procedures, bezwaar, fondsen en strategieën, maar moeite om te kiezen, te bouwen en door te pakken. We vragen ons af: kunnen wij net zo serieus worden over maakindustrie, energie-infrastructuur en strategische autonomie, zonder onze democratische rechtsstaat op te geven? Wat leert ons dit over Europa, of de 'Mausoleum economy'? Wat betekent China’s combinatie van langetermijnplannen, technologische zelfredzaamheid en veiligheidsdenken voor onze eigen keuzes over industriebeleid, migratie en talent, digitale technologie en de verleiding van social engineering met data en AI? En: zijn we in Nederland nu eigenlijk een land van ingenieurs of van juristen – en wat kost ons dat?

Zoals je van Studio Tegengif verwacht proberen we complexe zaken toegankelijk te bespreken.

Deze aflevering werd gemaakt met ondersteuning van Wim Brons van remotepodcast.nl. Een aanrader voor als je op afstand een podcast wil maken met fantastische geluidskwaliteit.

Wil je ons steunen? Dat kan: je kunt vriend van de show worden:
https://vriendvandeshow.nl/studio-tegengif

***SHOWNOTES***

Dan Wang, Breakneck: China’s Quest to Engineer the Future (2025)
https://www.bol.com/nl/nl/p/breakneck/9300000220027510/?cid=1765228195254-6068955890919&bltgh=eb568c96-2031-4c99-bd4b-1a302b288dab.ProductList_Middle.0.ProductImage

Xi Jinping, Explanation of the Recommendations of the Central Committee of the Communist Party of China for Formulating the 15th Five-Year Plan for National Economic and Social Development (2025)
https://english.www.gov.cn/news/202510/28/content_WS6900ad32c6d00ca5f9a07212.html

Full text: Explanation of the Recommendations of the Central Committee of the Communist Party of China for Formulating the 15th Five-Year Plan for National Economic and Social Development (2025)
https://english.news.cn/20251028/efbfd0c774fd4b1c8daeb741c0351431/c.html