عدو زنده سرگشته پیرامنت/ به از خون او کشته در گردنت - بخش اول
Description
یکی از مهمترین عواملی که حذف مجازات اعدام را در تمامی جوامع دشوار میکند، اقتدارگرایی است. افکار عمومی در مورد مجازات اعدام یک مسئلهی بسیار مهم است. طرفداری و حمایت افکار عمومی مردم از مجازات اعدام یکی از اصلیترین استدلالهای مدافعین اعدام است. علاوه بر آن جلب افکار عمومی برای حذف اعدام نیز میتواند بسیار موثر باشد. چه بسا اگر حتی در کشوری مانند فرانسه، اعدام بدون توجه به افکار عمومی لغو شود، در صورتی که بحث اقناعی در این مورد صورت نگیرد، نمیتوان امیدوار بود که احترام به حق حیات در جامعه ریشه یابد و در نظام کیفری جایگاه پایداری داشته باشد. به همین دلیل لازم است نگاهی داشته باشیم به عوامل مهم حمایت افکار عمومی از اعدام.
تمام آنچه که تا کنون از علتهای مخالفت با اعدام گفتیم، مربوط به جنبهی ابزارگرایی بوده است. تلاش کردیم تا نشان دهیم اعدام نه تنها ابزاری برای اجرای عدالت نیست که ممکن است در صورت بروز خطا، یک ناعدالتی بزرگ و جبران ناپذیر باشد. همچنین نشان دادیم که این مجازات نتوانسته به عنوان یک عامل بازدارنده عمل کند و چه بسا باعث شده است تا کسانی از حقوق خود بگذرند و امکان فرار مجرم از مجازات را فراهم کرده است. در کنار این در آینده نیز از همین منظر تلاش خواهیم کرد تا توضیح دهیم که چرا حذف مجرم، راهکار مناسبی برای مقابله جرم نیست.
اما آنچه در فصل حاضر مویه بررسی میشود کمی متفاوت است. ما از تغییر نگاه ابزاری به مجازات و به طور خاص اعدام خارج شده و یکی از عناصر مهم در حفظ اعدام را بررسی و واکاوی خواهیم کرد. معتقدیم اقتدارگرایی آن عنصر مهمی است که اعدام را بیش از هرچیز دیگری حفظ میکند و از چوبهی دار در مقابل مخالفانش دفاع میکند. درواقع بخش بزرگی از استدلالهای مدافعین اعدام، ریشه در اقتدارگرایی دارد. چنگ انداختن به کارآمدی اعدام و یا عادلانه بودن آن، پوششی است که پس از کنار زدنش، به عامل اصلی یعنی اقتدارگرایی خواهیم رسید.
در این قسمت از پژوهشی کمک گرفتهایم که نشان داده است اقتدارگرایی تا چه اندازه در حمایت از اعدام اثر گذار است. همچنین توضیح میدهد که این عامل مهم تا مدتها از منظر پژوهشگران و علاقهمندان به این حوزه مغفول مانده است. درواقع این قسمت مسئلهای را طرح میکند که در قسمتهای بعد به شکلهای گوناگون وسعت یافته و بیشتر بررسی خواهد شد.
این اپیزود تقدیم میشود به روح بلند محمد حسینی و محسن شکاری و همه کسانی که در روزهای تلخ اخیر اعدام شدند.