پادکست و مجموعه‌مقالات «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» به کلیدواژه‌هایی می‌پردازد که در گفتمان رسمی حکومت ایران برای انتشار ادعاهای بی‌مبنای خود استفاده می‌شود.

این کلیدواژه‌ها طی چندین دهه به طور سیستماتیک از سوی مقامات ارشد و رسانه‌های دولتی ایران استفاده و به تدریج به بخشی جدایی‌ناپذیر از سازوکار انتشار اطلاعات نادرست در ایران تبدیل شده‌اند.

در نتیجه این کلیدواژه‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای در تبلیغ باورهای نادرست و غیرمستند در جامعه ایران داشته‌اند، تا جایی که نه تنها بر حامیان حکومت ایران، بلکه به‌طور غیرمستقیم بر ادبیات منتقدان و مخالفان نیز تأثیر گذاشته است.

در قسمت سوم از سری‌پادکست‌های «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» به عبارتی پرداخته ایم که بارها از زبان مقامات حکومت ایران شنیده‌ایم: «تحلیلگران می‌گویند».

یک سنت بسیار رایج در تبلیغات حکومتی ایران، انتساب ادعاهای بی‌مبنا به منابع مبهم است. این منابع اغلب، تحلیلگران یا دانشمندان غربی هستند و معمولا آدرس دقیقی هم ندارند. 

ارجاع به «مستنداتی» از این نوع، در ادبیات رهبر جمهوری اسلامی ایران نیز نمود واضحی دارد. درحقیقت به نظر می‌رسد که او، با وجود مواضع ضد غربی خود، همواره به نوعی آرزوی تایید شدن از طرف غربی‌ها را داشته است.

نسبت دادن روایت‌های عجیب به شخصیت‌های خارجی، گذشته از تبلیغات سیاسی، در تبلیغات مذهبی هم کاربرد گسترده‌ای دارد.

در این پادکست، مثال‌ها و موارد مختلفی از نحوه استفاده حکومت ایران از این عبارت را مرور کرده‌ایم و گفته‌ایم که چرا و چطور برای بسیاری از ادعاهای خود از عناوینی مثل «یک تحلیلگر گفت» یا «تحلیلگران می‌گویند» بهره می‌گیرند.

پادکست «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» به همراه مقاله مرتبط با آن، هر دو هفته یک‌بار چهارشنبه‌ها در پادگیرها و سایت فکت‌نامه منتشر خواهد شد. برای شنیدن این پادکست‌ها اسم «فکت‌نامه» را در اپلیکشین‌های پادکست جستجو کنید.

نسخه متنی قسمت سوم پادکست واژه‌نامه دروغ‌پراکنی در سایت فکت‌نامه