ابوالفضل رجب‌زاده، رییس اتحادیه صنف خشکشویی تهران، سال گذشته و امسال در چند نوبت به استارتاپ‌های خشکشویی آنلاین با این اتهام که آن‌ها لباس‌های مردم را در شرایط غیربهداشتی می‌شویند حمله کرد. خشکشویی‌های آنلاین هم که این روزها بی‌سروصدا در حال رشد هستند گلایه‌های زیادی درباره عدم همکاری اتحادیه و حتی سنگ‌اندازی‌های آن دارند.

نکته‌ای واضح و روشن است اینکه خشکشویی‌های سنتی و خشکشویی های آنلاین هیچ‌گاه پای صحبت همدیگر ننشسته‌اند. در میزگردی که شنبه‌پرس برگزار کرد تلاش شد تا میان دو سر این مناقشه، گفت‌وگویی شکل بگیرد و درخواست‌ها و انتظارهای طرفین مشخص شود. میزگردی که در نوع خودش اولین گفت‌وگوی مستقیم رسانه‌ای بخشی از اکوسیستم استارتاپی با یک اتحادیه سنتی بود.

در این گفت‌و‌گو رییس اتحادیه خشکشویی‌های تهران در برابر محمد رهی، بنیانگذار استارتاپ زودشور، حسام بصیری هم‌بنیان‌گذار استارتاپ واش‌لین و مجید یساری از خشکشویی آنلاین پاکلین نشست و در یک بحث داغ دوساعته با آن‌ها گفت‌وگو کرد.

گفت‌وگویی که می‌توان از روند آن متوجه شد که چطور نگاه رییس اتحادیه‌ای که خودش اعتقاد دارد فرهنگی بسیار سنتی دارد به استارتاپ‌های این حوزه تغییر کرد. از آن سو هم خشکشویی‌های آنلاین متوجه شدند برای رشد کردن در این بازار باید به دغدغه‌های اتحادیه بی‌توجه نباشند. این گفت‌وگو در دفتر شنوتو برگزار شد و می‌توانید نسخه صوتی آن را هم بشنوید.

<figure id="attachment_16829" aria-describedby="caption-attachment-16829" style="width: 750px" class="wp-caption alignnone"><figcaption id="caption-attachment-16829" class="wp-caption-text">بصیری، رجب‌زاده، رهی</figcaption></figure>

• 
  

  جمیلی: آقای رجب‌زاده می‌خواهیم این میزگرد را با شما آغاز کنیم. پیش از آغاز، از شما تشکر ویژه دارم و به جمع حاضر تبریک می‌گویم که همه شما میل به گفتگو دارید. حضور شما باعث خوشحالی است چون استارتاپ‌ها کمتر با اتحادیه‌های سنتی در ارتباط هستند و بسیاری از اتحادیه‌ها حتی جواب تلفن استارتاپ‌ها را هم نمی‌دهند. این شاید نخستین‌بار است که یک رییس اتحادیه در جمع استارتاپی‌ها قرار می‌گیرد.

  
  


• 
  

  در آغاز درباره وضعیت بازار و صنعت خشکشویی‌ها بگویید تا بدانیم در این بازار با چه وضعیتی روبرو هستیم، سپس وارد موضوع گفتگوی امروز یهنی وضعیت خشکشویی آنلاین شویم.

  
  

رجب‌زاده: بازار صنف خشکشویی، به دلایل مختلف سیاسی و اقتصادی، مانند کلیه صنوف، وضعیت خوبی ندارد. صنف ما تبدیل به یک صنف لوکس شده است. برای همه مردم، در درجه اول نیازهای اولیه مهم است و اگر خانواده‌ها مازاد درآمد داشته باشند، به خشکشویی اختصاص می‌دهند.

از سویی با آمدن ماشین لباسشویی‌ها، اتوها و خشک‌کن‌های جدید، همچنین از آنجا که در ایران نسبت به کشورهای اروپایی، هزینه انرژی پایین‌تر است، مردم ترجیح می‌دهند در خانه از این لوازم استفاده کنند. مگر اینکه به شستشوی ویژه، دستگاه خشکشویی و اتوی خاصی نیاز باشد یا لباسی برای تن مانکن باشد. از طرفی مردم در زندگی روزمره انگیزه ندارند و گرفتاری‌های ذهنی زیاد است، برای همین نوع شستشو و اتوی لباس برایشان اهمیت زیادی ندارد.

نکته دیگر این است که هزینه خرید لباس در سال‌ها و به‌ویژه ماه‌های اخیر بسیار بالا رفته است. قیمت بسیاری از برندهای خارجی که در ایران مجوز فروش دارند، تقریبا دو برابر شده است. ما باید قیمت انواع لباس را داشته باشیم تا بر اساس آن برای خدماتی که روی لباس غیرمعمولی انجام می‌دهیم، قیمت‌گذاری کنیم. لباس معمولی هم شامل هفت قلم کالا است که نرخ مشخصی دارد.

در حدود سال ۵۸ و با جمعیت آن زمان، حدود هزار و ۷۰۰ واحد صنفی در تهران داشتیم. الان جمعیت تهران چند برابر شده و واحدهای صنفی ما به هزار واحد کاهش یافته است.

یکی از مسائلی که در یکی دو سال گذشته بروز کرده، خدمات اینترنتی و آنلاین است که به صنف ما هم رسید و ما از آغاز با آن مخالف بودیم. زمانی که خشکشویی‌های آنلاین می‌خواستند کار را آغاز کنند، برخی از آن‌ها به اتحادیه آمدند. ولی کسی که از بیرون نگاه می‌کند، به مشکلات درون صنف آگاه نیست.

برخی از آن‌ها کار را نیمه رها کردند و برخی اصلا آغاز نکردند. حدود ۳۰ فعال استارتاپی با ما در اتحادیه جلسه گذاشتند و گفتند که می‌خواهند اپلیکیشنی بسازند و در اختیار اعضای اتحادیه قرار دهند. من و اعضای هیات مدیره نپذیرفتیم.

همه این کارها از اسنپ و موفقیت آن آغاز شد. درحالی که اسنپ در حوزه حمل‌ونقل فعالیت می‌کند و شاید یک مسافر سال‌ها بگذرد و یک راننده را دو بار نبیند. یعنی در صورت نارضایتی از راننده، از رانندگی و رفتار او ناراضی هستیم. اگر دوباره تقاضای ما توسط آن راننده پذیرفته شود، رد می‌کنیم.

ولی در شغل ما، مردم امانت خود را به دست ما می‌سپارند. این امانت باید از نظر بهداشت و کیفیت، درست به مشتری برگردانده شود. خشکشویی‌های آنلاین، کار عملیاتی روی لباس انجام نمی‌دهند. کار دلیوری و خدمات حمل‌ونقل آن را انجام می‌دهند و نام خود را خشکشویی آنلاین گذاشته‌اند!

اصلا خشکشویی آنلاین در صنف ما مفهومی ندارد. کار صنف ما خدمات فنی است. خشکشویی‌های آنلاین فقط لباس را از مردم می‌گیرند و برای شستشو به واحدهای دیگر می‌دهند. خبر ندارند که آن واحدها، خودشان می‌شویند یا به جای دیگری می‌فرستند.

اطلاعات ما این است که بسیاری از واحدهایی که این دوستان با آن‌ها قرارداد دارند، لباس را به کارگاه‌های دیگر ارائه می‌دهند. شب عید رسانه‌ها درباره قیمت و خدمات خشکشویی‌ها زیاد با ما مصاحبه می‌کردند و من از آن‌ها می‌خواستم که به این موضوع بیشتر بپردازند.

کسانی لباس را به نام خشکشویی تحویل می‌گیرند، چون حجم لباس زیاد است، آن‌ها را به کارگاه‌های زیرزمینی می‌فرستند که ممکن است ملحفه‌های بیمارستانی و لباس‌های عفونی شسته شوند. لباس به صورت کاور شده و مرتب به مشتری تحویل داده می‌شود ولی از میکروب و آلودگی آن کسی خبر ندارد. علت اصلی مخالفت ما این است.

• 
  

  جمیلی: از آقای بصیری سوال دارم و اگر نکته‌ای هم درباره سخنان آقای رجب‌زاده دارید، بگویید. ایشان گفتند این بازار مانند بسیاری از بازارهای دیگر با رکود و تنزل مواجه است. نکاتی را در انتقاد و شاید فراتر از انتقاد در حد اتهام مطرح کردند. شما پاسخ دهید که به عنوان یک سرویس خشکشویی آنلاین با چه خشکشویی‌هایی کار می‌کنید؟

  
  


• 
  

  یکی از شعارهای استارتاپ‌های این حوزه این است که می‌توانیم به رونق دوباره بازار کمک کنیم. آیا شما هم این اعتقاد را دارید؟

  
  

بصیری: خشکشویی‌هایی که ما با آن‌ها کار می‌کنیم، مجوز رسمی اتحادیه را دارند و درحال کار هستند. لباس را برای شستشو به کارگاه‌های دیگر نمی‌فرستند. کار جلوی چشم خودمان انجام می‌شود و ما بازرسی هم داریم. یعنی همین اتحادیه‌ای که آقای رجب‌زاده رییس آن است بر خشکشویی‌هایی که ما با آن‌ها کار می کنیم نظارت می‌کند. پس اتهامی که آقای رجب‌زاده وارد می‌کند در واقع به کار خودشان به عنوان اتحادیه وارد می‌کند نه به ما به عنوان خشکشویی آنلاین!

• 
  

  جمیلی: مشخص‌تر بگویید که استارتاپ شما با چه خشکشویی‌هایی کار می‌کند. همه مجوز اتحادیه را دارند؟

  
  

بصیری: خشکشویی‌هایی که ما با آن‌ها کار می‌کنیم مجوز اتحادیه دارند و همه کارها را در همان خشکشویی انجام می‌دهند. ما در مناطق یک تا هشت کار می‌کنیم و کل تهران را به صورت غیررسمی پوشش می‌دهیم.

• 
  

  جمیلی: تاکنون شکایتی معطوف به بحث‌های آقای رجب‌زاده داشته‌اید؟

  
  

بصیری: مشتریانی که این صحبت‌ها را شنیده بودند با ما تماس گرفتند ولی هیچ کدام بدبین نبودند. یک بار که با ما کار می‌کنند، اعتماد به وجود می‌آید.

یساری: آمارها نشان می‌دهند که خدمات مختلف در کشورها درحال رشد هستند. اگر درباره آمار خدمات خشکشویی در اروپا و امریکا جستجو کنید، می‌بینید که رشد مرکب سالانه خشکشویی ‌های آنلاین ۲۵ تا ۴۰ درصد است. خدمات آنلاین در ایران هم رو به رشد است و نمی‌توانیم بگوییم خشکشویی آنلاین در اروپا و امریکا رشد می‌کند ولی در ایران متوقف می‌شود. می‌توان آن را بومی کرد و با مدل دیگری در کشور پیاده کرد.

در مورد اسنپ، آقای رجب‌زاده نکته خوبی گفتند. مردم راننده را نمی‌شناسند؛ اسنپ را می‌شناسند. به همین دلیل سوار می‌شوند، اگر شکایت داشته باشند مطرح می‌کنند و پیگیری می‌شود.

آقای رجب‌زاده تفکیکی از لباس‌های معمولی و غیرمعمولی کردند. ما همه لباس‌ها را یک‌جور می‌شوییم. اگر لباسی برای یک برند بزرگ باشد ممکن است خدماتی هم روی آن انجام شود. لباس‌ها را جدا نمی‌کنیم که پول کمتر یا بیشتر بگیریم.

اگر یک خشکشویی مجوزدار لباس را زیرزمینی می‌شوید، مجوز آن را ما که صادر نکرده‌ایم. ولی ما با خشکشویی‌های خوب کار می‌کنیم.

در مکانیزم کارمان ریتینگ (درجه‌بندی) داریم. یعنی مشتری می‌گوید لباس من خراب است، بد شسته شده، بو می‌دهد و مشکلات دیگر. آمار داریم که چه لباسی، چه زمانی، از کدام مشتری، به کدام خشکشویی داده شده است. اگر ببینیم چند نفر چنین گزارشی از یک خشکشویی دادند، با آنکه مجوز هم دارد، دیگر با آن خشکشویی کار نمی‌کنیم.

در بخش پرسش و پاسخ سایت‌مان نوشتیم که ما خشکشویی نیستیم. بلکه با خشکشویی‌های مجوزدار درجه یک تهران کار می‌کنیم.

رهی: ما با خشکشویی مجاز کار می‌کنیم. بر فرض که نمی‌کنیم، ما را زیرمجموعه اتحادیه کنید و بگویید که با کدام واحدها کار کنیم. نه اینکه کارمان را از اساس رد کنید. ما شرکت ثبت‌شده، شماره و آدرس ثبت‌شده داریم و در سایت ما همه این موارد هست. عضو انجمن کسب‌وکارهای اینترنتی هم هستیم.

• 
  

  جمیلی: یعنی پلتفرمی هستید که با خشکشویی‌های مجوزدار کار می‌کنید. اگر مجوز ندارند، یا مجوز آن‌ها ایراد دارد و تخلف می‌کنند، مرجع دیگری مسئول آن است.

  
  

رجب‌زاده: باز هم رسیدیم به نکته من که کار آقایان دلیوری است. یعنی هیچ کار خدماتی ویژه‌ای روی لباس انجام نمی‌شود.

• 
  

  جمیلی: بله دوستانی که پلتفرم هستند، ادعایی هم ندارند.

  
  

رجب‌زاده: درباره واحدهای مجوزدار، می‌توانیم به اتفاق شما و این سه دوست به ۱۰ واحد خشکشویی که با آن کار می‌کنند، برویم. من یک به یک نکات را می‌گویم به شرط آنکه در رسانه خود منعکس کنید.

دوستان یا نمی‌دانند دستگاه خشکشویی چگونه است و یا نمی‌دانند آن واحد، خشکشویی می‌کند یا نه. ما صنف خود را بهتر می‌شناسیم. کسی که بخواهد، می‌تواند تقلب کند.

خشکشویی یک دست کت‌وشلوار در واحد درجه یک که هزینه‌های آب، برق، چوب‌لباسی، کارگر، بیمه، مالیات و عوارض دارد، ۲۴ هزار تومان است. این قیمت با آنالیز هزینه‌ها به‌دست آمده‌است. چگونه می‌شود که کت‌وشلوار را به یک واحد خشکشویی تحویل می‌دهند، پس از شستشو تحویل مشتری می‌دهند و هزینه تمام شده برای مشتری ۲۰ هزار تومان است؟

یساری: اگر یک خشکشویی مجوزدار لباس را زیرزمینی می‌شوید،