زبانی ایرانی در سبزهزاری بهشتی؛ تالشیها کیستند؟
Update: 2025-02-26
46
Description
در این بخش از پادکست دینگو به گوشهای از جنگلهای شمال سفر میکنیم و در کوهسارهای مهآلود آن به قلمروی اسرارآمیز یک قوم کهن و زبان ایرانی آن پا میگذاریم. با ما همراه باشید. تهیه و اجرا از مانی پارسا با همراهی شهریار صیامی
In Channel
در مازندرانی هم به ژرف میگن جل
درودها. دستمریزاد فارسی شکر است
عرض سلام و ادب و احترام و خسته نباشید خدمت سازندگان این پادکست عالی. جا داره تشکر کنم از سازندگان این پادکست چون که زبان تالشی در حال فراموشی ست و چه بسا در سال های آینده زبانم لال دیگر تالش زبانی نداشته باشیم. میوه های به زبان تالشی: سیب:سِف به:بی تمشک:هْنْدْل انار:اَنور برنج:برز
عرض سلام و ادب و احترام و خسته نباشید خدمت سازندگان این پادکست بسیار بسیار زیبا و دلنشین. جا داره تشکر کنم از شما بابت اینکه پرداختین به قوم و زبان تالش که قوم مادری من هم هست. چون در آخر پادکست گفتن که اسامی میوه هارو به تالشی بگیم خواستم چند مورد رو بیان کنم. سیب:سِف به:بی تمشک:هْندِل برنج:بْرْزْ انار:اَنور آلوچه:اَرو
خاک بر سرت قاجار،خاااک بر سرت. طرف خودش نمیخواستهاز ایران جدا بشه. داشته تلاش میکرده هنوز جروی از ایران بمونه،اینهمه وطن دوست بوده بعد تو میگفتی نه برو شما دیگه جزو روسها هستی.خاک بر سرت قاجار.
جایی خونه بودم که ریشه کاشان از کاسی ها و قزوین و کاسپین از کاسپین ها گرفته شده. هنوز تو منطقه شمال روستاهایی هستن که تو اسمشون واژه کاس هست.
خیلی جالبه که تو مازندران از واژه «جول» به معنی عمیق استفاده میشه.
در مورد یکی از دوبیتیهای شیخصفیالدیناردبیلی: «به من جانی بده از جانور بوم؛به من نطقی بده تا دمآور بوم؛به من گوشی بده از بشنوا بوم؛هر آنکه وانکه بو از آخبر بوم» بنظرم در مصرع پایانی«وانگه یا وانگکه» به معنی «بانگبرآورنده، صدا کننده»درست باشه که با مصرع قبلیش جور درمیآد. فارسی:بانگ؛تالشیو تاتی:وانگ، وَنگ؛کردی:دهنگ در مورد پرندهی«ابیا» که آقای صیامی اشارهکردن، در سه گویش اصلی تالشی یعنی شمالی«کَوَلهَ»؛مرکزی«کَپات»؛جنوبی«کفات»و در گیلکی«گَبَر» مینامند.گلابی: ش.آمبو؛م.اَمبورو؛ج.امبوری۲/۲
با درود؛ برنامههای شمارو از اولین قسمت دنبال کردم؛ خیلی خوشحال و سپاسگزارم که در کنار دیگر زبانهای ایرانی، به زبان تالشی - زبان مادری من - پرداختید. شوربختانه زبانهای ایرانی بویژه تالشی و تاتی در برابر ترکی، که زبان چندین دولت با کلی رسانه هم هست، هرروز پسرفت داشته و مثل زبان آذری کهن در حال نابودیست. مثلا در آستارا و هشتپر خیلی از پدرومادرهای تالشی با بچههای خودشون ترکی یا فارسی حرف میزنن؛ عوامل زیادی در این مسئله نقش داره که خارج از حوصله است ...۱/۲
مثل همیشه عالی و بر اطلاعات ام در مورد تاریخ و زبان ایرانی افزوده شد
سلام جناب پارسا ممنون از پادکستهای بسیار خوبتون شما در این پادکست در جایی گفتید که قوم باسک در اسپانیا ریشه از قفقاز داره در حالی که منابعی که من خوندم قوم باسک ریشهاش چندان مشخص نیست و این کاتالونها هستند که بخشی از ریشهشون به قفقاز برمیگرده یعنی کاتالونها ظاهراً ترکیبی از دو قوم گوتهای غربی اسکاندیناوی و آلنهای قفقاز هستند که ترکیب این دو اسم گوتالن و بعدها به کاتالون تبدیل شده است
مثل همیشه عالی بود و همراه با مطالب جدید . ممنون از برنامه خوبتون .
درود دوستان، با سپاس از شما و پادکست بسیار خوب و سودمند دینگو که به بسیاری از پرسش های من پاسخ داده از جمله واژه تیرینگه که در منظومه حیدربابای استاد شهریار خوانده بودم : عمه جانین بال بلله سین ییردیم سوندان دوروب اوس دونومی گییردیم باغچالاردا تیرینگه نی دییردیم.......
درودها؛ خسته نباشید. با دقت گوش کردم و لذت بردم از اپیزود جمع و جورتون، اگر کمکی از من و دوستانم بربیاد در خدمتتان هستیم. ۰۹۱۱۵۵۱۶۵۰۵ اسماعیل آقاجانی، فارغالتخصیل باستانشناسی و فعال گردشگری در تالش
در مورد خصوصیت کوتاهسازی کلمات تو تالشی یهموردی داریم که خیلی عجیبه و چون گفتین اسم میوهها با اون هم مرتبطه؛ ما بهکدو میگیم فْ همین😀🙌
داستان میرحسنخان که سر وطنپرستی تو زندانهای قاجارها کشته شدن یهتراژدی که بهنظرم باید تو رادیوتراژدی میتونه کار بشه
یه نقطه در مورد وجهتسمیه هشتپر بگم، هشتپر در این مناطق بهمعنای مرکزیت است. شهرام امیرانتخابی در مقالهای در فصلنامه تحقیقات تالش بهصورت مفصل به این موضوع پرداخته است. ما حتی در منابع تاریخی حتی هشتپر لاهیجان هم داریم.
یهموضوع دیگه فرضی وجود داره مبنی بر اینکه جلگهنشینان کاس رو باید کاشپی و کوهنشینان رو کاشسی نامید، از نظر زبانشناسی میشه این فرض رو بررسی کرد؟
درود بر شما، بهنظر میرسه یسری از واژهها تو تالشی کنونی مخصوصا تالشی شمالی هست که در زبانهای ایرانی قابل ردیابی نیست. میشه گفت این واژهها از زبان کاسی در زبان کنونی باقی مانده است؟ مثل اوشْم در معنای ماه در حالی که مانگ هم در کنارش تو تالشی استفاده میشه که در زبانهای شمال غربی هم موجود...
کلماتش به زبان کردی خیلی شبیه. من فکر میکنم که زبان تاتی و طالشی به کردی کرمانجی نزدیک هستند و گیلکی به کردی میانی (سورانی، مکریانی، جافی، اردلانی و... ).