نتانیاهو می‌گوید که پایان زودهنگام جنگ غزه می‌توانست به پیروزی محور ایران بینجامد. وال استریت ژورنال از احتمال اقدام اروپا در ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت خبر داده است. تهران بر پایان قطعنامه ۲۲۳۱ تاکید دارد.بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل روز دوشنبه، ۲۰ اکتبر، در سخنانی در مجلس این کشور با مرور کارنامه خود در جنگ دو سال اخیر گفت که اگر او جنگ را زودتر پایان می‌داد "اسرائیلی‌ها از همه اقشار در دود اتمی (ایران) به هوا می‌رفتند".

نتانیاهو با بیان این که حماس "تیغ را بر گلوی خود احساس کرد و مجبور شد قرارداد آتش‌بس کنونی همراه با مبادله گروگان‌ها را بپذیرد" این عقب‌نشینی حماس را با اعزام نیروهای ارتش اسرائیل به شهر غزه، آخرین پایگاه بزرگ آنها مرتبط دانست.

جنگ میان اسرائیل و حماس روز ۹ اکتبر با فشار دولت دونالد ترامپ به هر دو سوی مناقشه و در چارچوب یکتوافق ۲۰ ماده‌ای پایان یافت.

نخست‌وزیر اسرائیل در ادامه گفت که در نتیجه جنگ دو ساله بازدارندگی اسرائیل تقویت شده، همه گروگان‌های زنده برگشته‌اند و اجساد بقیه گروگان‌ها را هم "برخواهیم گرداند".

او مدعی شد که اگر به فشارهای داخلی و خارجی برای پایان جنگ قبل از موعد کنونی تن داده بود "جنگ با پیروزی ویرانگرِ حماس و کل محور ایران به پایان می‌رسید."

این اظهارات نتانیاهو با نقد و تمسخر یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون در مجلس اسرائیل روبرو شد.

لاپید نخست‌وزیر را متهم کرد که عملا اسرائیل را در برابر تهدیدهای حماس و ایران به حال خود رها کرده بوده است. او ضمن متهم‌سازی تلویحی نتانیاهو به تسامح در مقابله پیشگیرانه با ترور حماس در ۷ اکتبر گفت که در دفتر نخست‌وزیری طرح و برنامه‌ای هم برای مقابله با ایران وجود نداشته است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

نتانیاهو با خشم از این اظهارات دوباره پشت تریبون قرار گرفت و گفت: «لاپید خودش در نوامبر ۲۰۲۴ خواستار خروج اسرائیل از غزه شده بود. شما جرات می‌کنید از تهدید ایران سخن بگویید؟ من سال‌ها، چهل سال تمام، چه زمانی که وزیر بودم و چه وقتی نخست‌وزیر بودم، درباره این تهدید هشدار داده‌ام و با آن جنگیده‌ام. تلاش کردم همه را، هم ائتلاف و هم اپوزیسیون را، برای مقابله با آن بسیج کنم.»

نتانیاهو دو روزپیش نیز در مصاحبه‌ای با شبکه ۱۴ تلویزیون اسرائیل تهدید ایران را "دورشده" اما "پایان نیافته" عنوان کرد و افزود که با دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در این مورد صحبت کرده است. به گفته نتانیاهو، اسرائیل در جنگ ۱۲ روزه "سران ارشد ایران را هدف قرار داد اما تهدید این کشور هنوز به پایان نرسیده است".

تاکید ایران بر تعلیق همکاری با آژانس، احتمال اقدام اروپایی‌ها

همزمان با اظهارات نتانیاهو در کنست، علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی نیز مدعی شد که مقام‌های اسرائیل به دلیل حملات موشکی ایران در جنگ ۱۲ روزهدچار یأس شده‌اند و سخنرانی اخیر ترامپ در مجلس این کشور برای زدودن این یاس بوده است. او "نابودی برنامه اتمی ایران" در اثر بمباران آمریکا را توهم ترامپ خواند و گفت "به همین خیال باش" اظهاراتی که از تداوم سرسختی و ادامه احتمالی تعلیق مذاکرات میان تهران و واشنگتن به رغم برخی تلاش‌ها برای احیای آن حکایت دارد.

در همین راستا علی لاریجانی، دبیر شورای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران نیز در سخنانی در یک کنفرانس مطبوعاتی با همتای عراق خود در تهران دوباره بر تعلیق همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکید کرد و گفت: «آقای عراقچی بعد از توافق قاهره اعلام کردند که اگر اسنپ‌بک را فعال کنند توافق کان لم یکن است و همین هم رخ داد. خب می‌خواستند ماشه را اجرا نکنند!»

او با این همه، او همکاری را کاملا پایان یافته عنوان نکرد، و افزود: «اگر آژانس برای همکاری پیشنهادی دارد درخواست دهد تا در کمیته‌ای که در شورای امنیت ملی است، بررسی شود.»

همزمان لارنس نورمن خبرنگار وال استریت ژورنال در شبکه اجتماعی اکس (توییتر سابق) نوشت که خبرهایی دارد که بر مبنای آنها در صورت عدم همکاری ایران سه کشور اروپایی (E3) ممکن است پرونده ایران را احتمالا تا آخر نوامبر (اوایل آذر) به شورای امنیت سازمان ملل بفرستند.

بر أساس نوشته نورمن، ایران البته می‌تواند وانمود کند که موضوع حل‌وفصل شده و اسنپ بک اروپایی‌های فاقد مشروعیت است، "اما چنین نیست، زیرا سه کشور اروپایی تا دوازده ماه فرصت دارند تا قطعنامه مربوط به عدم پایبندی ایران در ماه ژوئن را به شورای امنیت ارجاع دهند".



به‌خصوص عدم همکاری ایران با آژانس بین‌المللی می‌تواند محملی برای فعال‌سازی هر چه بیشتر فصل هفت منشور سازمان ملل و بندهای مختلف آن در زمینه تشدید تحریم‌های و تشدید فشارهای نظامی شود.

موضع تهران و بروز یک چالش و ابهام حقوقی

این که در شورای امنیت اقدام احتمالی آمریکا و اروپایی‌ها به وتوی روسیه و چین برنخورد البته سوال بزرگ این روزهاست. روایت جمهوری اسلامی در هفته‌های اخیر این بوده است که کشورهای اروپایی با عدم پایبندی به برجام، از جمله عدم مقابله لازم با خروج آمریکا از آن و نیز با تایید حمله آمریکا و اسرائیل به تاسیسات اتمی ایران عملا از برجام خارج شده‌اند و اقدام آنها در فعال‌سازی مکانیسم ماشه و احیای تحریم‌های قبل از برجام فاقد مبنای حقوقی است. تهران مدعی است که چین و روسیه و حدود ۱۲۰ کشور دیگراز این موضع و روایت ایران حمایت می‌کنند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

در همین راستا، وزارت خارجه جمهوری اسلامی قطعنامه ۲۲۳۱ که بر اساس برجام محدودیت‌های تسلیحاتی و غنی‌سازی را بر ایران اعمال می‌کرد پس از ۱۰ سال در روز ۱۸ اکتبر (۲۶ مهر) پایان یافته و فاقد اعتبار عنوان کرده است. عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران روز یکشنبه، در مصاحبه با ایسنا در همین رابطه گفت: «بر اساس دیدگاه ایران، و روسیه و چین به‌عنوان اعضای دائم شورای امنیت، اسنپ‌بک فعال نشده و قطعنامه ۲۲۳۱ رسماً منقضی شده است.»

او مدعی شد که با پایان اعتبار قطعنامه، تمامی محدودیت‌های شورای امنیت علیه ایران کاملا برداشته شده و موضوع ایران از دستورکار شورا خارج می‌شود. نظارت‌های فشرده و گزارش‌دهی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران نیز از نظر جمهوری اسلامی دیگر فاقد موضوعیت است.

دعوای حقوقی جمهوری اسلامی و متحدان روسی و چینی‌اش و شماری دیگر از کشورهای جهان با بلوک غرب و متحدان آن اگر تعمیق و واقعیت عملی پیدا کند، وضعیت نوینی در مناسبات و روابط بین‌الملل ایجاد می‌کند، وضعیتی که به گفته بسیاری از کارشناسان اگر مانع انجام کامل تحریم‌های مندرج در شش مصوبه سازمان ملل قبل از برجام هم بشود، لزوما َجنگ و درگیری نظامی بر سر برنامه اتمی ایران و نوع رویکرد و تهدیدهای آن در قبال موجودیت اسرائیل را منتفی نخواهد کرد.