Fragmenty rozmowy z Leszkiem Moczulskim z dnia 23 listopada 2018 roku. Rozmowa koncentrowała się na wydarzeniach związanych z okupacją lokali PZPR (jesienią 1989 roku) oraz blokadą baz sowieckich (na wiosnę 1990 roku) przez działaczy Konfederacji Polski Niepodległej oraz niektórych innych radykalnych organizacji.

00:00:00 Zrywanie tablic na budynkach partyjnych na trasie Kadrówki w sierpniu 1989 roku, co PZPR odnotowała, ale na co nie zareagowała. Była to zapowiedź policzenia się KPN-u z PZPR-em.

00:00:24 Pod koniec Marszu (ok. 10 sierpnia 1989 roku) Kiszczak zaprosił Moczulskiego na rozmowę do Warszawy (pośrednikiem był Wiesław Gwiżdż z PZKS) i zaproponował mu drugi okrągły stół. Moczulski poradził mu, aby obóz władzy zaproponował na premiera Romana Malinowskiego z ZSL-u.

00:04:47 Krótko po powołaniu Mazowieckiego na premiera przez Sejm, (co nastąpiło 24 sierpnia 1989 roku) zaprosił on na spotkanie: Moczulskiego z KPN-u, Jana Józefa Lipskiego z PPS-u i kogoś z późniejszego ZChN-u . Na pytanie Moczulskiego Mazowiecki odpowiedział, że będzie współpracował z PZPR-em, a do KPN-u będzie utrzymywał dystans. Ta rozmowa zdecydowała o okupacji lokali PZPR ("My się zajmiemy PZPR-em"). Przedstawiciele pozostałych dwóch partii odrzucili ofertę Moczulskiego współpracy z KPN-em w akcji przeciwko PZPR-owi.

00:13:17 Na początku września 1989 roku miała miejsce wizyta w Warszawie sekretarza KC KPZR odpowiedzialnego za bezpieczeństwo i jego spotkanie z Mazowieckim. Była to zapowiedź, że relacje PRL - ZSRR, mimo powstania nowego rządu, pozostaną satelickie, tylko bardziej partnerskie.

00:14:20 Założenia planu Moczulskiego akcji przeciwko PZPR - chodziło o psychiczne złamanie pezetpeerowców (choć formalnie akcja miała na celu pozbawienie PZPR lokali, gdyż KPN i nowo powstające partie polityczne takich lokali nie miały, a partie polityczne powinny mieć równe szanse).

00:18:59 Barwny opis samej akcji okupowania lokali PZPR, PRON i innych.

00:28:59 Skutki całej akcji - koniec PZPR, czyli koniec hegemonii sowieckiej.

00:30:35 Nastroje w rządzie w związku z akcją okupacji lokali PZPR: rezygnacja Kiszczaka, twarda postawa Halla (który, razem z Mazowieckim, wyszedł na ostatniego obrońcę PZPR-u).

00:31:44 Załamanie moralne Kiszczaka i jego dymisja z rządu Mazowieckiego po tym, jak KPN ujawniła materiały, które Kiszczaka kompromitowały.

00:36:24 Założenia planu Moczulskiego akcji przeciwko wojskom sowieckim w Polsce. Zaczęło się od poszukiwania pretekstu. Wiązał się on ze zjednoczeniem Niemiec w 1990 roku (konferencja 2+-4) - skoro Sowieci mieli ewakuować się z Niemiec, to KPN uznała, że powinni ewakuować się także z Polski (Mazowiecki miał stanowisko przeciwne).

00:39:51 Barwny opis akcji blokady baz sowieckich przez KPN i rozmów Moczulskiego z Rosjanami.

00:54:50 Samo wycofanie wojsk rosyjskich z Polski nastąpiło w kolejnych latach (do 17 września 1993 roku) i przebiegało dość wolno. 00:55:43 Znaczenie obu akcji przeprowadzonych przez KPN na przełomie lat 1989-1990 - do tego czasu mieliśmy cały czas do czynienia z PRL-em, czyli z krajem satelickim.

01:03:36 Zmiany zachodzące w obrębie byłych członków PZPR na przełomie lat 80. i 90.

01:08:30 Uwłaszczanie się na majątku państwowym nowo powstałych partii politycznych (konkretnie - środowiska Jarosława Kaczyńskiego).

01:11:37 Jeszcze o znaczeniu akcji okupowania lokali PZPR i blokowania baz sowieckich.

01:13:33 Dygresja - nastroje w Armii Czerwonej pod koniec lat 80. (dla czerwonoarmistów pobyt w PRL to była "Kanada").

01:16:43 Ciąg dalszy uwag na temat znaczenia tych akcji.

01:19:57 Na koniec przepyszna anegdota dotycząca ostatniego zatrzymania Leszka Moczulskiego (przez płka Śledzia vel Jabłońskiego z SB w lipcu 1989 roku, przed wyborem Jaruzelskiego na prezydenta). Anegdota pokazuje nastroje rezygnacji w obozie władzy po wyborach 4 czerwca 1989 roku.

.

Projekt współfinansowany ze środków otrzymanych od Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.