Vanaf volgend jaar kunnen Nederlandse onderwijs- en onderzoeksinstellingen experimenteren met het Duitse samenwerkingsplatform Nextcloud, een Europees alternatief voor diensten van Amerikaanse techbedrijven zoals Google en Microsoft. De Nederlandse ICT-coöperatie SURF maakt dat mogelijk door het platform breed beschikbaar te stellen binnen het hoger onderwijs en onderzoeksdomein.

SURF, dat verantwoordelijk is voor de ICT-diensten van universiteiten, hogescholen en onderzoeksinstellingen, voerde het afgelopen jaar al enkele kleinere pilots uit met Nextcloud. Die proefperiode is volgens de organisatie positief verlopen. Daarom wil SURF nu op grotere schaal ervaring opdoen, door instellingen aan te moedigen het platform intern te testen. Zo moet duidelijk worden hoe teams in de praktijk kunnen samenwerken en of Nextcloud een volwaardig alternatief kan zijn voor bestaande platforms.

Nextcloud biedt functionaliteiten die vergelijkbaar zijn met diensten die veel instellingen nu gebruiken, zoals clouddiensten, e-mail, videobellen en online documentbewerking. Daarmee bestrijkt het vrijwel dezelfde basistaken als Word, Excel, Gmail en Google Docs. Het platform wordt in eerste instantie een jaar lang naast de bestaande Amerikaanse oplossingen aangeboden.

Uit een recente interessepeiling van SURF blijkt dat er brede belangstelling is voor het gebruik van Nextcloud. Meerdere universiteiten, hogescholen, umc’s en onderzoeksinstellingen hebben zich gemeld om mee te doen met de testfase. Volgens SURF groeit het draagvlak voor een Europees platform, omdat de afhankelijkheid van Amerikaanse techbedrijven steeds meer als een risico wordt gezien. Een volledig Nederlands alternatief is er vooralsnog niet, maar met Nextcloud lijkt Europa in elk geval een serieuze optie in handen te hebben.