ภาวะเศรษฐกิจช่วงฟื้นตัว

ผมมองว่าภายหลังมีการอัดฉีดงบประมาณการคลังครั้งใหญ่เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจราว 1 ล้านล้านบาท เราอาจเห็นสิ่งต่อไปนี้
1. เงินเฟ้อเพิ่มขึ้นเร็ว จากความต้องการสินค้าที่ขาดแคลน ขณะที่นโยบายการเงินยังผ่อนคลายและไม่น่ารีบหยิบมาใช้เพื่อสกัดเงินเฟ้อ นอกจากนี้ รัฐบาลอาจมีแรงจูงใจให้เกิดเงินเฟ้อเพื่อให้หนี้ภาครัฐโตช้ากว่ารายได้ และช่วยให้หนี้สาธารณะต่อ GDP ลดลงได้ในภายหลัง
2. ขึ้นภาษีหารายได้ ผมเชื่อว่ายังไม่น่าจะเกิดขึ้นเร็วเพราะรัฐยังอยากประคองการฟื้นตัวทางเศรษฐกิจ แต่อาจเป็นการขยายฐานภาษีเพื่อเพิ่มรายได้มากกว่าเก็บอัตราภาษีเพิ่ม
3. รัฐบาลจะออกพันธบัตรการออม หรือ saving bond หรือ covid bond เพื่อระดมทุนใช้จ่าย และหวังดูดซับการบริโภคภาคเอกชนไม่ให้ร้อนแรงจนเกิดเงินเฟ้อสูง แต่สิ่งที่ต้องพิจารณาคือจะให้ผลตอบแทนเท่าไร ขณะนี้อัตราผลตอบแทนพันธบัตรรัฐบาล 10 ปีอยู่ที่ราว 1.50% หากจะจูงให้คนออมมากๆ ก็อาจสูงได้ถึง 2.50% แต่ผมยังห่วงว่าอาจไม่สามารถสู้เงินเฟ้อได้ในภายหลัง
4. นักวิเคราะห์จะแนะนำให้ลงทุนในสินทรัพย์ที่ชนะเงินเฟ้อ เช่น หุ้น อสังหาริมทรัพย์ และทองคำ และลดสัดส่วนการลงทุนในตราสารหนี้ แต่ก็ควรพิจารณาความเสี่ยงที่นักลงทุนรับได้ด้วย
5. การค้าการลงทุนโลกเปลี่ยน แม้หลายประเทศจะทยอยเปิดให้คนเดินทางมากขึ้น แต่จะใช้เวลากว่าจะฟื้นได้อย่างชัดเจน ที่น่ากังวลคือการค้าโลกอาจไม่ฟื้นเร็วเพราะแต่ละประเทศน่าจะอยากจะให้เกิดการจ้างงาน การลงทุนในประเทศ อีกทั้งความเสี่ยงเรื่องโควิดระบาดจนต้องปิดเมืองอีกจะเป็นสิ่งที่นักลงทุนต้องพิจารณามากขึ้น จนอาจต่อสายการผลิตให้ยาวขึ้นในประเทศ หรือลดการพึ่งพิงวัตถุดิบและตลาดจากต่างประเทศ เพราะกังวลว่าอาจเกิด supply disruption เช่นในจีนที่ส่งของไม่ได้ขึ้นอีก ที่ผมกังวลคืออาจมีกระแสต่อต้านการค้าเสรี หรืออาจรวมถึง anti-globalization ที่คนต้องการพึ่งพาตัวเองมากขึ้น เช่น จีนอาจสนับสนุนให้คนจีนท่องเที่ยวในประเทศและอาจจำกัดการเดินทางออกนอกประเทศเพื่อลดรายจ่ายและอยากฟื้นฟูเศรษฐกิจในประเทศก่อน ขณะที่หลายประเทศอาจใช้มาตรการกีดกันทางการค้า เช่น การขึ้นภาษี หรือจำกัดการนำเข้าเพื่อช่วยให้อุตสาหกรรมในประเทศฟื้นตัวได้เร็ว และช่วยให้เกิดการจ้างงานการลงทุนในประเทศ ผมมองว่าแม้มาตรการเหล่านี้จะช่วยได้ แต่ก็เพียงระยะสั้น แต่ในระยะยาวเศรษฐกิจโลกจะชะลอ การผลิตขาดประสิทธิภาพ ซึ่งเราควรเดินหน้าสนับสนุนการร่วมกลุ่มอาเซียนและการค้าเสรีเพื่อชาวยให้การค้าโลกฟื้นได้โดยเร็ว และจะช่วยให้เศรษฐกิจไทยเติบโตได้ดีขึ้นในระยะยาว

เราควรเป็นห่วงอะไร
สิ่งที่นักลงทุนไทยควรพิจารณาคือ การพึ่งวัตถุดิบและตลาดในประเทศในช่วงที่การค้าโลกชะลอ ส่งเสริมการเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิต และด้านแรงงานควรมีความยืดหยุ่นและปรับตัวเรียนรู้อยู่เสมอ เพื่อให้ทันกับเทคโนโลยีโลกที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว เพราะในภาวะสงครามที่เราไม่รู้ว่าจะลากยาวเพียงไรนี้ เราจะได้เห็นการเปลี่ยนแปลงอีกมาก และเราต้องปรับตัวเองให้ทัน ไม่เช่นนั้นแล้ว ต่อให้เราชนะสงครามไวรัส เราอาจแพ้สงครามเศรษฐกิจที่ศักยภาพเศรษฐกิจไทยจะลดลง GDP โตช้ากว่าในอดีตไปอีกนานเป็นตัว J กลับข้างที่ลงลึก ฟื้นช้า และโตต่ำกว่าเดิมครับ