Wiele uwagi poświęca się związkowi pomiędzy podłożem genetycznym a czynnikami środowiskowymi i ich wpływowi na funkcjonowanie organizmu. Zjawiska epigenetycznie i zajmująca się nimi nauka – epigenetyka, są swojego rodzaju łącznikiem pomiędzy naszymi genami, a czynnikami środowiskowymi.

Zmiany epigenetyczne mogą być związane zarówno z procesami fizjologicznymi, jak i patologicznymi. Dlatego są one obecnie rozważane jako
istotny patomechanizm schorzeń jak nowotwory, choroby sercowo-naczyniowe, choroby neurodegeneracyjne, czy choroby zapalne jelit.

Gość: dr n. biol. Dorota Komar. Dorota jest doktorka genetyki i biologii rozwoju ze specjalizacją w epigenetycy. Dorotę znajdziecie na Instagramie na którym popularyzuję wiedzę naukową @darwininchaneldress.

W odcinku znajdziesz m. in. odpowiedzi na następujące pytania:

• Czym jest epigenetyka i modyfikacje epigenetyczne?


• Dlaczego komórki naszego ciała są różne mimo, że mają ten sam genom?


• Dlaczego owady społeczne to superorganizm?


• Czym jest potworniak?


• Czy możemy dziedziczyć cechy nabyte?


• Czy układ odpornościowy jest dziedziczny czy bardziej zależy od czynników środowiskowych?


• Czym jest wytrenowana odporność?


• Czy pociąg do drugiej osoby zależy od naszego układu odpornościowego?


• Czy rośliny mają układ odpornościowy?


• Czym jest zegar epigenetyczny i co ma wspólnego ze starzeniem się?


• Czy możemy odmłodzić nasz układ odpornościowy?


• Jak powstaje nowotwór i co ma z tym wspólnego epigenetyka?

 Lista publikacji o których wspominamy w podcaście:

1. Dolinoy D.C. The agouti mouse model: an epigenetic biosensor for nutritional and environmental alterations on the fetal epigenome. Nutr Rev. 2008 Aug;66 Suppl 1(Suppl 1):S7-11.


2. Dias B.G i Ressler K.J. Parental olfactory experience influences behavior and neural structure in subsequent generations. Nat Neurosci. 2014 Jan;17(1):89-96.


3. Brodin P. i wsp. Variation in the human immune system is largely driven by non-heritable influences. Cell. 2015 Jan 15;160(1-2):37-47


4. Liston A. i wsp. Shaping Variation in the Human Immune System. Trends Immunol. 2016 Oct;37(10):637-646


5. Mangino M. i wsp. Innate and adaptive immune traits are differentially affected by genetic and environmental factors. Nat Commun. 2017 Jan 5;8:13 850


6. Leentjens J. i wsp. Trained Innate Immunity as a Novel Mechanism Linking Infection and the Development of Atherosclerosis. Circ Res. 2018 Mar 2;122(5):664-669.


7. Katzmarski N. i wsp. Transmission of trained immunity and heterologous resistance to infections across generations. Nat Immunol. 2021 Nov;22(11):1382-1390.


8. Rechavi O. i wsp. Transgenerational Inheritance of an Acquired Small RNA-Based Antiviral Response in C. elegans. Cell. 2011 Dec 9;147(6):1248-56.


9. Cheung P. i wsp. Single-Cell Chromatin Modification Profiling Reveals Increased Epigenetic Variations with Aging. Cell. 2018 May 31;173(6):1385-1397.e14.


10. Fahy G.M. i wsp. Reversal of epigenetic aging and immunosenescent trends in humans. Aging Cell. 2019 Dec;18(6):e13028.


11. Quach, A. i wsp. Epigenetic clock analysis of diet, exercise, education, and lifestyle factors. Aging 2017, 9, 419–446.


12. Anderson O.S. i wsp. Epigenetic Responses Following Maternal Dietary Exposure to Physiologically Relevant Levels of Bisphenol A. Environ Mol Mutagen. 2012 Jun; 53(5): 334–342.


13. https://www.eoht.info/page/Sweaty%20T-shirt%20study


14. Berendsen Mi. i wsp. Parental Bacillus Calmette-Guérin vaccine scars decrease infant mortality in the first six weeks of life: A retrospective cohort study. EClinicalMedicine. 2021 Aug 12;39:10 1049.


15. Gee S. i wsp. The legacy of maternal SARS-CoV-2 infection on the immunology of the neonate. Nat Immunol. 2021 Dec;22(12):1490-1502


16. Fitzgerald i wsp. Potential reversal of biological age in women following an 8-week methylation-supportive diet and lifestyle program: a case series. Aging (Albany NY) . 2023 Mar 22;15(6):1833-1839.