Kierkegaard

Kierkegaard

Update: 2025-09-17
Share

Description


Ouça o podcast:

Spotify

Deezer

Apple





Sob os vendavais da era romântica, enquanto a Europa se embriagava com apoteoses filosóficas e otimismo científico, um espectador inquieto e solitário perambulava pelas ruas de Copenhague, e, sob máscaras de pseudônimos, escrevia freneticamente, desafiando a ilusão de que a existência possa ser domesticada por ideias. Søren Kierkegaard não era filósofo de cátedra, mas um provocador de almas, um poeta da angústia, um teólogo que via na fé não conforto, mas um “escândalo” a ser abraçado. Seu pensamento se ergue a um tempo perturbador como uma tragédia elisabetana e cômico como um teatro de marionetes.





<figure class="wp-block-image aligncenter size-large is-resized"></figure>



Kierkegaard fez de sua vida – marcada pela melancolia herdada do pai pietista e pela chaga de um noivado abortado –, o palco de sua obra. Seus escritos não são tratados, mas performances existenciais – fragmentadas, ambíguas, polêmicas, e carregadas de uma ironia que serve não como ornamento, mas como instrumento filosófico. Para ele, não se tratava de conquistar leitores, mas almas.





Na sua obra inaugural, Ou-Ou, encenou a contradição entre o esteta, joguete do do prazer e do tédio, e o ético, cativo da responsabilidade. Em Temor e Tremor, mergulhou no paradoxo de Abraão, cuja fé é um “salto” além da razão. Enquanto Hegel prometia a reconciliação de todas as contradições, Kierkegaard proclamava a sua inexorabilidade. “A verdade é a subjetividade”, dizia. “A vida só pode ser entendida olhando-se para trás, mas deve ser vivida para frente”. Nesse abismo entre a compreensão e a ação, descreveu a liberdade como “vertigem” e diagnosticou o desespero como a incapacidade de ser o próprio eu — uma antecipação genial das neuroses do século XX. Apologeta combativo, denunciou a cristandade burguesa como uma paródia do cristianismo, insistindo que a fé exige risco, não rituais vazios. 





Seu legado ecoa na filosofia de Heidegger e Sartre, na literatura de Camus, na teologia dialética de Karl Barth e na psicoterapia existencial. Mas talvez sua maior atualidade esteja em seu diagnóstico da alienação da alma moderna. Na era da cultura de massas e de performances digitais, sua advertência — “a multidão é a mentira” – soa profética. Kierkegaard não oferece respostas, mas perguntas que queimam: Como escolher quando não há certezas? O que significa crer em um mundo pós-metafísico? Como ser um indivíduo em tempos de conformismo em escala industrial? Kierkegaard foi o Hamlet da filosofia – gênio atormentado, herói hesitante, mestre da ambiguidade, e talvez o crítico mais cruel dos sonhos da nossa vã filosofia.  





Convidados





Alvaro Valls: professor de filosofia da UNISINOS, tradutor de Kierkegaard e autor de Kierkegaard, Cá Entre Nós.





Jonas Roos: professor de ciências da religião da Universidade Federal de Juiz de Fora e autor de 10 Lições sobre Kierkegaard.  





Gabriel Ferreira da Silva: professor de filosofia da UNISINOS e autor de Em Busca de Uma Existentiel-Videnskab: Kierkegaard e a Ontologia do Inter-esse.





Referências






  • Kierkegaard, Cá Entre Nós e Kierkegaard não era um homem sério, de Alvaro Valls.




  • 10 Lições sobre Kierkegaard Tornar-se cristão: paradoxo e existência em Kierkegaard, de Jonas Roos. 




  • Em Busca De Uma Existentiel-Videnskab: Kierkegaard e a Ontologia do Inter-esse, de Gabriel Ferreira da Silva. 




  • Compêndio Kierkegaard, 2 vols., org. por A. Valls e Gabriel Ferreira da Silva. 




  • Lições de Vida: Kierkegaard, de Robert Ferguson.




  • The Cambridge Companion to Kierkegaard, eds. Alastair Hannay & Gordon D. Marino.




  • Kierkegaard: A Very Short Introduction, de Patrick Gardiner.




  • “Kierkegaard”, entrevista de Jonathan Rée, Clare Carlisle e John Lippitt para o programa In Our Time da BBC Radio 4.




  • A Short Life of Kierkegaard, de Walter Lowrie.




  • “Søren Kierkegaard”, verbete na Stanford Encyclopedia of Philosophy, por William McDonald.




  • Søren Kierkegaard: A Biography, de Joakim Garff.




  • Kierkegaard, philosophe malgré lui”, série em 10 episódios da radio France Culture.




  • Kierkegaard: A Biographyde Alastair Hannay.




  • Philosopher of the Heart: The Restless Life of Søren Kierkegaard, de Clare Carlisle




  • Kierkegaard e Pascal, de Luigi Pareyson.




  • Søren Kierkegaard, de Cornelio Fabro.




  • Kierkegaard: An Introduction e Kierkegaard’s Philosophy of Religion, de C. Stephen Evans 




  • Études kierkegaardiennes, de Jean Wahl.




  • The Philosophy of Kierkegaard, de George Pattison.




  • Kierkegaard and the Religious Imagination, de David Wood.




  • Der Buckel Kierkegaards (Kierkegaard the Cripple), de Theodor Haecker.




  • In Search of Søren Kierkegaard”, da Radio BBC 4.




  • “Søren Kierkegaard”, série em 3 episódios para The Panpsycast Philosophy Podcast. 




  • Philosophize This!, podcast, episódios 77, 78, 79 e 160. 




  • “Sea of Faith: Kierkegaard”, documentário da BBC. 




  • Kierkegaard au secours de l’existence”, série em 4 episódios.





Ilustração: retrato inacabado de Kierkegaard feito pelo seu primo, Niels Christian Kierkegaard c. 1840. (Wikicommons).


O post Kierkegaard apareceu primeiro em Estado da Arte.

Comments 
In Channel
Kierkegaard

Kierkegaard

2025-09-1701:01:13

Os Vikings

Os Vikings

2025-06-0459:00

As Catedrais Góticas

As Catedrais Góticas

2025-04-3057:55

Alexandre, o Grande

Alexandre, o Grande

2025-04-0259:35

Moisés

Moisés

2025-03-0656:20

As invasões bárbaras

As invasões bárbaras

2025-02-2254:59

Estoicismo

Estoicismo

2025-02-0558:54

Transtorno bipolar

Transtorno bipolar

2024-12-1159:13

Goethe

Goethe

2024-11-2059:27

Super-heróis

Super-heróis

2024-11-0657:00

Os Medici

Os Medici

2024-10-2355:59

A Origem da Vida

A Origem da Vida

2024-10-0953:57

Os Impressionistas

Os Impressionistas

2024-09-2559:41

loading
00:00
00:00
x

0.5x

0.8x

1.0x

1.25x

1.5x

2.0x

3.0x

Sleep Timer

Off

End of Episode

5 Minutes

10 Minutes

15 Minutes

30 Minutes

45 Minutes

60 Minutes

120 Minutes

Kierkegaard

Kierkegaard

Estado da Arte