بسم الله الرحمن الرحیم

دانلود فایل صوتی بیانات حضرت آیت الله کمیلی خراسانی در شرح فرازهایی از دعای ام داوود 

تاریخ سخنرانی: 1433 ه.ق

مدت زمان: 00:42:44

حجم فایل: 8.6 مگابایت

دانلود فايل صوتي

متن بیانات آیت الله کمیلی خراسانی در شرح فرازهایی از دعای ام داوود

بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین و صلی الله علی محمد و اله الطاهرین

داستان تاریخی دعای ام داوود

دعا، خواندن محبوب و راز و نیاز با اوست. یکی از اعمال نیمۀ ماه رجب، عمل ام داوود است. ام داوود، مادر فرزندی به نام داوود بود که داستانی تاریخی دارد. فرزندش گرفتار ظالم، ستمگر و زندانی بود. مادر به دستور امام برای آزادی فرزندش این اعمال را انجام می‌دهد. در سند این روایت آمده که این دعا برای براوردن حاجت، کشف کربت، دفع غمی که از طرف ظالمان پیش می‌آید مؤثر است. با حذف مقدمات هنگام ورود به متن دعای ام داوود، می‌بینیم که این دعای شریف، مملو از حمد و ثنای الهی، ذکر صفات، اسماء پروردگار، حمد و سپاس از نعمت‌هایی که خداوند برای بندگانش مقرر فرموده است. از آن طرف یکپارچه، بی‌نیازی و از این طرف یکپارچه نیاز و فقر است. در این دعا می‌خوانیم که:

بخش اول دعا: حمد و ثنای الهی

«لَكَ الْمَجْدُ وَ لَكَ الْعِزُّ وَ لَكَ الْفَخْرُ وَ لَكَ الْقَهْرُ وَ لَكَ النِّعْمَةُ وَ لَكَ الْعَظَمَةُ وَ لَكَ الرَّحْمَةُ وَ لَكَ السُّلْطَانُ وَ لَكَ الْبَهَاءُ وَ لَكَ التَّسْبِيحُ وَ لَكَ التَّهْلِيلُ وَ لَكَ التَّكْبِيرُ وَ لَكَ مَا يُرَى وَ لَكَ مَا لا يُرَى»؛  برای توست هرچه غیر توست! همۀ اشیایی که از کوچک و بزرگ، زن و مرد، نر و ماده و از عوالم مختلف می‌بینیم اعم از «مَا يُرَى» آن‌هایی که به چشم می‌آید و موجودات غیر مرئی برای اوست و با دست او آفریده شده است. لذا دیگر چیزی باقی نمی‌ماند. وقتی به خداوند می‌گوییم که هرچه هست برای توست، لذا شرک است اگر کسی بخواهد کسی یا چیزی را در ماسوای الله برای غیر او قائل شود. این دعا از امام معصومی است که تمام وجودش توحید است و از ما نیز می‌خواهد که چنین باشیم.

«وَ لَكَ مَا فَوْقَ السَّمَاوَاتِ الْعُلَى وَ لَكَ مَا تَحْتَ الثَّرَى»؛ چه آن‌هایی که در بالا و آسمان‌ها است و چه آن‌هایی که در زمین و زیر طبقات زمین است.

«وَ لَكَ الْأَرَضُونَ السُّفْلَى وَ لَكَ الْآخِرَةُ وَ الْأُولَى وَ لَكَ مَا تَرْضَى بِهِ مِنَ الثَّنَاءِ»؛ سپاس ما به اندازه خودمان است. ولی ما قادر به انجام سپاسی که شایستۀ آن عظمت باشد، نیستیم. لذا می‌گوییم: ما حمدی می‌کنیم که در شأن تو باشد.

«لَكَ مَا تَرْضَى بِهِ مِنَ الثَّنَاءِ وَ الْحَمْدِ وَ الشُّكْرِ وَ النَّعْمَاءِ»

بخش دوم دعا: صلوات بر فرشتگان و ملائکه الهی

سپس به سراغ فرشتگان و ملائکه الهی می‌رود. ما هم باید این گونه باشیم. باید فکر و ذکر خود را به سوی مجردات ببریم. باید از انس و الفتی که به اطرافمان داریم، بیرون بیاییم و به سراغ مخلوقاتی برویم که از نظر غایب هستند ولی هستند. لذا در این دعای شریف از جبرائیل، میکاییل، اسرافیل، حملۀ عرش الهی، کرام الکاتبین، فرشتگان جنت، فرشتگان جهنم، ملک الموت و اعوان ملک الموت سخن به میان آمده. و این به ما آموزش می‌دهد که باید فکرمان را ببریم به سمت موجودات غیبی که خداوند آن‌ها را آفریده است تا از عالم طبیعت و کثرت بیرون بیاییم. لذا می‌فرماید:

«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى جَبْرَئِيلَ أَمِينِكَ عَلَى وَحْيِكَ وَ الْقَوِيِّ عَلَى أَمْرِكَ وَ الْمُطَاعِ فِي سَمَاوَاتِكَ وَ مَحَالِّ كَرَامَاتِكَ»؛ اسم جبرییل در ابتدا آمده چون ملک اعظم الهی است و این ملک از جانب خداوند، مأموریت‌هایی دارد که انجام می‌دهد. بزرگترین و عظیم‌ترین ملک است. وقتی شما در فرشته الهی فکر می‌کنی که زنده هستند، فعالیت و حضور دارند و این همه ملک و فرشته به امر الهی، کارهایی را انجام می‌دهند، حالتی از تجرد به شما دست می‌دهد. یعنی خوی فرشته را با تفکر در فرشته می‌توان بدست آورد.

«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مِيكَائِيلَ مَلَكِ رَحْمَتِكَ وَ الْمَخْلُوقِ لِرَأْفَتِكَ وَ الْمُسْتَغْفِرِ الْمُعِينِ لِأَهْلِ طَاعَتِكَ»؛ این دعا را کسی إنشاء می‌کند که از همه چیز آن باخبر است و به گزاف نیز نمی‌گوید. یکی از کارهای میکاییل «الْمُسْتَغْفِرِ الْمُعِينِ لِأَهْلِ طَاعَتِكَ» است یعنی از طرف خدا مأمور است که طلب مغفرت کند و به اهل عبادت و طاعت کمک دهد. پس این توفیقات غیبی که گاهی شاملِ حالِ بندگان می‌شوند -که حالا چقدر از این‌ها هستند که ما اصلاً به آن‌ها توجهی نداریم،- اما توفیقاتی که به آن‌ها دست پیدا می‌کنیم مثلاً گاهی در زندگیمان یک نعمت‌هایِ معنویِ روحیِ نوری بدون آن‌که مسبوق داشته باشد، پیش می‌آید که این‌ها از کجاست؟ اگر از کمک خدا و این ملائکه نیست پس از کجا می‌آید؟ دربارۀ جبرییل نیز فرموده: «النَّاصِرِ لاولیائک(لِأَنْبِيَائِكَ)» یعنی ناصر، یار و یاور است. ما باید این‌ها را درک کنیم. ما باید همراهی این فرشتگان را با خودمان درک کنیم.

«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى إِسْرَافِيلَ حَامِلِ عَرْشِكَ وَ صَاحِبِ الصُّورِ الْمُنْتَظِرِ لِأَمْرِكَ»؛ اسرافیل، منتظر امر خداست! چه وقت اسرافیل در صورش خواهد دمید تا آن‌ها که مرده‌اند، زنده شوند؟ این دم اسرافیلی می‌خواهد!

«و صَاحِبِ الصُّورِ الْمُنْتَظِرِ لِأَمْرِكَ الْوَجِلِ الْمُشْفِقِ مِنْ خِيفَتِكَ»؛ همیشه از مقام و عظمت الهی در حال خوف وخشیت است. حالا یک ملک این‌طور است. پس انسانی که خلیفه الله و از ملک نیز بالاتر است چگونه باید باشد؟

«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى حَمَلَةِ الْعَرْشِ الطَّاهِرِينَ وَ عَلَى السَّفَرَةِ الْكِرَامِ الْبَرَرَةِ الطَّيِّبِينَ وَ عَلَى مَلائِكَتِكَ الْكِرَامِ الْكَاتِبِينَ وَ عَلَى مَلائِكَةِ الْجِنَانِ وَ خَزَنَةِ النِّيرَانِ وَ مَلَكِ الْمَوْتِ وَ الْأَعْوَانِ يَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِكْرَامِ»

تا این قسمت، بخشی از دعا، راجع به فرشتگان الهی و کارشان در این دنیا است که معرفت انسان را می‌طلبد. یعنی انسان هرقدر که می‌تواند باید معرفتش را توسعه دهد. پس یک بخش از دعا راجع به حمد و ثنای الهی و بخشی دیگر راجع به ملائکه بود. در ادامه به سراغ انبیاء و پیامبران می‌رود.

بخش سوم دعا: صلوات بر حضرت ادم و حضرت حوا

«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى أَبِينَا آدَمَ بَدِيعِ فِطْرَتِكَ الَّذِي كَرَّمْتَهُ بِسُجُودِ مَلائِكَتِكَ وَ أَبَحْتَهُ جَنَّتَكَ»؛ ابوالبشر اولین انسانی است که در روی  زمین خلق شد و ملائکه مأمور به تعظیم او شدند. این نشان می‌دهد، مقام انسان به قدری بالا است که به جایی می‌رسد که همه چیز برای او سجده، خضوع و خشوع می‌کنند؛ چون ملکوتی، الهی و خدایی شده است. پس سجده و خضوع این عالم برای این بدن ظاهری نیست بلکه وقتی انسانی، کامل و موحد شد، همه چیز در خضوع و خشوع او در می‌آیند. در واقع سجده هم برای خدا است و به خاطر خدایی شدن این‌طور می‌شود.

«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى أُمِّنَا حَوَّاءَ الْمُطَهَّرَةِ مِنَ الرِّجْسِ الْمُصَفَّاةِ مِنَ الدَّنَسِ الْمُفَضَّلَةِ مِنَ الْإِنْسِ الْمُتَرَدِّدَةِ بَيْنَ مَحَالِّ الْقُدْسِ»؛ بعد از آدم، اولین زنی که در این عالم آفریده شد، حضرت حواست که مادر همه بشر است. ما نباید پدر و مادر اصلی خود را فراموش کنیم. برای آن‌ها باید دعا کنیم و صلوات و درود بفرستیم. حوا همانند زنان دیگری که اهل کمال بودند، پیشوایی برای مردان و زنان است. در فضیلتش در این دعا این جملات آمده ا