سفارت آلمان در تهران پس از جنگ ایران و اسرائیل به فعالیت عادی بازنگشت. محدودیت‌های پرسنلی و فنی، روند صدور ویزا برای متقاضیان کار و دانشجویان را دشوار کرده است. روایت برخی از این متقاضیان و پاسخ وزارت امور خارجه آلمان.در صفحه نخست سایت سفارت آلمان در ایران ماه‌هاست کادری قرمز با عنوان "فعالیت محدود سفارت" خودنمایی می‌کند و این توضیح اضافه که "پذیرش و بررسی درخواست‌های روادید به دلیل محدودیت‌های پرسنلی و فنی در بخش روادید همچنان در حد محدودی امکان‌پذیر است."

اما این "حد محدود" تبدیل به دیواری شده که مانع رسیدن بسیاری از متقاضیان به هدف‌شان شده است. کسانی که پیش‌تر برای دیدار فرزندان و بستگان خود به آلمان سفر می‌کردند، حالا پس از جنگ ایران و اسرائیل، مجبور شده‌اند قید این دیدارها را بزنند. وضعیت برای دانشجویان و متخصصانی که قرار بود به آلمان بروند اما بحرانی و پراضطراب است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

یکی از این متقاضیان به دویچه وله فارسی می‌گوید: «همه چیز آماده است؛ قرارداد کاری دارم، پیش‌تایید اداره کار را گرفته‌ام، حتی بلیط رزرو کرده‌ام اما هنوز در انتظار یک نوبت ساده هستم.»

متقاضی دیگری اضافه می‌کند: «پیش‌تایید کاری من ماه‌ها پیش صادر شد، کارفرما سه بار آن را تمدید کرده است اما هنوز نمی‌توانم وقت مصاحبه بگیرم.»

برای این افراد، زمان حکم طلا دارد. هر روز تاخیر می‌تواند به معنای از دست رفتن شغل، اعتبار و حتی اعتماد کارفرمای آلمانی باشد. همه آنها می‌گویند: «تمام زندگی ما به این نوبت بستگی دارد.»

پزشکان ایرانی و کابوس پیوست خانواده

در این بین صدور وقت ویزای نوع ۱۶d برای پزشکان و خانواده‌های آنها نیز مشکلات بسیاری به دنبال داشته است. یکی از این پزشکان به دویچه‌ وله فارسی می‌گوید: «تا پیش از این، پزشکانی که برای معادل‌سازی و شروع فرایند کاری خود قصد ورود به آلمان را داشتند، می‌توانستند هم‌زمان برای خانواده‌شان نیز درخواست وقت ویزا بدهند اما طبق قانون جدید، همراهان، دیگر امکان دریافت وقت هم‌زمان با پزشک را ندارند.»



یک پزشک دیگر ساکن تهران نیز اضافه می‌کند: «این تصمیم بدون هیچ‌گونه اطلاع‌رسانی قبلی اجرا و باعث شد بسیاری از ما که از مدت‌ها قبل در روند معادل‌سازی مدارک و مهاجرت به آلمان اقدام کرده بودیم و تمام وقت و انرژی خود را برای این مسیر گذاشتیم، به‌طور کامل دچار مشکل شویم. بسیاری از پزشکان با فرض امکان ورود همراه با خانواده، کشور آلمان را به عنوان مقصد مهاجرت انتخاب کردن و حتی برنامه‌ریزی مالی و شغلی خود را بر همین اساس انجام داده‌اند.»

بیشتر بخوانید: بسته شدن سفارت آلمان در تهران؛ هیچکس پاسخگو نیست

قانون جدید وضعیت پیچیده‌ای را برای این افراد درست کرده است. به گفته یک پزشک دیگر، "نوبت "پیوست غیرهم‌زمان" که در حال حاضر پیوست پزشکان هم در همین گروه باید درخواست مصاحبه بدهند، معمولا بسیار طولانی است و در این فاصله، اگر پزشک مدارک مورد نیاز برای الحاق خانواده‌اش را آماده کند، بازهم خانواده او مدت‌ها باید منتظر مصاحبه بماند. این موضوع بلاتکلیفی شدیدی ایجاد کرده و عملا روند پیوستن خانواده‌ها را نامشخص کرده است.»

به گفته این پزشکان، تا آوریل ۲۰۲۵ پزشکی که خواهان ویزای کار از آلمان بود، می‌توانست همراه با خانواده درخواست خود را ثبت کند اما از آن زمان این روند تغییر کرده و خانواده این افراد باید بین ۱۶ تا ۱۸ ماه برای درخواست پیوست منتظر بمانند.

بسیاری از این پزشکان که فرزند خردسال دارند، می‌گویند، با رویه جدید اصلا برایشان امکان‌پذیر نیست که بتوانند بدون خانواده به آلمان بروند و شاید با وجود هزینه‌های گزاف، به کل از این ماجرا منصرف شوند.

بیشتر بخوانید: آلمان توقف صدور ویزای بشردوستانه برای ایرانی‌ها را تأیید کرد

این در حالی است که آلمان به شدت با مشکل کمبود نیروی متخصص روبه‌روست. طبق نتایج مطالعه موسسه اقتصاد آلمان که سال گذشته منتشر شد، کمبود گسترده نیروی کار به ویژه در بخش بهداشت و درمان این کشور نگران‌کننده است.

وزارت امور خارجه آلمان: وضعیت دشوار است

وزارت امور خارجه آلمان نیز به پرسش‌های دویچه وله فارسی درباره محدودیت‌های صدور ویزا پاسخ داده و با اعلام اینکه "با وجود شرایط دشوار در محل خدمت در تهران، در هفته‌های گذشته رسیدگی به ویزا به‌تدریج گسترش یافته است" نوشته است: «سفارت آلمان در تهران از زمان درگیری نظامی بین ایران و اسرائیل در ژوئن ۲۰۲۵ به‌صورت محدود فعالیت می‌کند. دلیل اصلی این امر سیاست محدودکننده ایران در زمینه اعطای اعتبارنامه به کارکنان دیپلماتیک است.»



این وزارتخانه همچنین اعلام کرده است، "اخیرا بهینه‌سازی‌هایی در نحوه تعیین وقت انجام شده است که تضمین می‌کند، همواره بیشترین تعداد ممکن از درخواست‌ها پذیرفته شود."

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

علی‌رغم این موضوع همچنان تاکید شده است، "در آینده نیز محدودیت‌هایی در رسیدگی به ویزا در تهران وجود خواهد داشت."

متقاضیان صدور ویزای کار: نه درخواست ویژه‌ای داریم و نه انتظار غیرواقعی

سفارت آلمان در ایران تنها با سامانه نوبت‌دهی TLS همکاری دارد و زمان دقیق فعال شدن نوبت‌های جدید همچنان مشخص نیست اما داستان متقاضیان ایرانی، داستان افرادی است که همه مراحل قانونی را طی کرده‌اند اما در آخرین گام پشت دیوار بی‌صدای سامانه گرفتار شده‌اند.

این افراد در نامه‌ای گروهی به دویچه وله فارسی نوشته‌اند: «ما نه درخواست ویژه‌ای داریم و نه انتظار غیرواقعی؛ تنها می‌خواهیم نوبت‌ها به صورت منصفانه، شفاف و بر اساس اولویت واقعی مدارک و قراردادها داده شود، چرا که آینده بسیاری از ما که نیروی متخصص محسوب می‌شویم، به این تصمیم بستگی دارد.»