یگان‌های مدافع خلق، شاخۀ نظامی «حزب اتحاد دموکراتیک»، جنگاوریِ خود را در نبرد کوُبانی نشان دادند. پس از بیرون راندن داعش از کوُبانی در ژانویۀ ۲۰۱۵ حزب اتحاد دموکراتیک به یکی از بازیگرانِ مهم صحنۀ نظامی سوریه تبدیل شد و از نظر سیاسی و دیپلماتیک اهمیتی منطقه‌ای و کم و بیش بین‌المللی یافت. در ۱۷ مارس ۲۰۱۶ آن حزب خودمختاری «روُژاوایه کوردیستانه» به معنای « کردستان غربی» یا کردستان سوریه را اعلام کرد. دولت ترکیه از آغاز سال ۲۰۱۶ هم‌زمان با انتشار قانون اساسی «روُژاوا» اعلام کرد که مستقر شدن یگان‌های مدافع خلق را در نزدیکی مرزهای خود تحمل نخواهد کرد. اما آمریکایی‌ها هم در دورۀ اوباما و هم در دورۀ ترامپ از کردهای سوریه پشتیبانی کردند و در عین حال به روابط نزدیک خود با ترکیه نیز ادامه دادند. سرانجام ترامپ با خالی کردن پشت کردها به رفتار دوگانۀ آمریکا پایان داد.

حملۀ نظامی ترکیه و شبه نظامیانِ سوریِ طرفدار ترکیه (معروف به ارتش ملی سوریه) به «یگان‌های مدافع خلق» در شمال شرقی سوریه افکار عمومی جهانیان را بار دیگر متوجه پیچیدگیِ اوضاع و احوال سوریه و به طور کلی خاور میانه کرد. «یگان‌های مدافع خلق» که ترکیه برای پس راندن آن‌ها از شمال شرقی سوریه حملات زمینی و هوایی گسترده‌ای را از چهارشنبه ۹ اکتبر آغاز کرده است، چه گذشته‌ای دارند و چگونه شکل گرفته‌اند.

کردهای سوریه آن یگان‌ها را نیروی شبه نظامیِ مردمی می‌دانند که برای برقراری نظم و پاسداری از جانِ مردمِ مناطق کردنشینِ سوریه تشکیل شده‌اند. یگان‌های مدافع خلق شاخۀ نظامیِ «حزب اتحاد دموکراتیک» سوریه اند. این حزب را «صالح مُسْلم محمد»، از کردهای شهر «عین العرب» که کردها آن را «کوُبانی» می‌نامند، در سال ۲۰۰۳ بنیان گذاشت. کوُبانی تلفظِ تحریف شدۀ نام شرکت آلمانی «کُمپانی بان» است که در زمان عثمانی‌ها عهده دار ساختن راه آهنِ بغداد- آنکارا بود. شهری که امروز کوُبانی نامیده می‌شود دنبالۀ روستای کوچکی است که در سال ۱۹۱۲ در نزدیکی ایستگاه راه آهن به دست کارگران ارمنیِ «شرکت کمپانی بان» ساخته شد.

باری، حزب اتحاد دموکراتیک هنگام بنیان‌گذاری‌اش ثبت رسمی نشد. اما دولت سوریه حسابگرانه از فعالیت‌هایِ محدود آن جلوگیری نکرد. دولت ترکیه از همان آغاز اعلام کرد که آن حزب شاخۀ سوریِ «حزب کارگرانِ کردستان» (پ کا کا) است. اما پ کا کا مداخله در امور داخلیِ سوریه را همواره رد کرد. با این حال، صالح مُسلم محمد خود را «آپوُئیست» یعنی پیرو «آپوُ» می‌داند. آپوُ لقبی است که کردهای ترکیه به عبدالله اوُجالان، رهبر و بنیان‌گذار «پ کا کا»، داده‌اند و معنی آن «عمو» است.

تا پیش از جنگ داخلیِ سوریه حزب اتحاد دموکراتیک اهمیتی نداشت. در گرماگرم نبرد با داعش به ویژه پس از آزادی عین العرب یا کوُبانی در ژانویۀ ۲۰۱۵ بود که این حزب به یکی از بازیگرانِ مهم صحنۀ نظامی سوریه تبدیل شد و از نظر سیاسی و دیپلماتیک اهمیتی منطقه‌ای و کم و بیش بین‌المللی یافت. در ۱۲ ژوئیۀ ۲۰۱۲ یک سال ونیم پس از شروع جنگ داخلیِ سوریه حزب اتحاد دموکراتیک و «شورای ملی کرد» در تشکیلاتی به نام «شورایِ عالی کُرد» گرد آمدند. «شورای ملی کرد» در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۱ با حمایت مسعود بارزانی در اربیل تشکیل شد و در ماه می ۲۰۱۲ با پیوستن ۱۵ سازمان کردیِ سوریه به تشکیلاتی معتبر و مهم تبدیل شد.  با این حال، قدرت اصلی در «شورای عالی کُرد» در دست حزب اتحاد دموکراتیک باقی ماند، چنان که در دسامبر ۲۰۱۳ و ژانویۀ ۲۰۱۴ دولت اقلیم کردستان عراق برای واداشتنِ آن حزب به واگذاری بخشی از قدرت به شورایِ ملی کُرد مرز مشترک خود را با سوریه بست.

در اواخر سال ۲۰۱۵ «شورای عالی کُرد» به سبب کشاکش‌های سیاسی میان آپوُئیست‌ها یا نیروهای طرفدار عبدالله اوُجالان و نیروهای طرفدار مسعود بارزانی دوپاره شد. رهبرانِ نیروهایِ کُرد طرفدار بارزانی به کردستان عراق پناهنده شدند. در اکتبر ۲۰۱۶ که بارزانی در حال تدارک رفراندوم برای استقلال کردستان عراق بود و امید داشت که اردوغان از آن پشتیبانی کند، نیروی هوایی ترکیه در ۲۶ حملۀ هوایی پایگاه‌های حزب اتحاد دموکراتیک را در شمال سوریه بمباران کرد. در آن حملات در حدود ۲۰۰ جنگجویِ آن حزب کشته شدند. بدین‌سان، حزب اتحاد دموکراتیک از بارزانی یکسره روی گرداند و به شبه نظامیان ضد داعش که از میان قبایل عرب و ترکمن و ملی‌گرایان آشوری برخاسته بودند روی آورد که نتیجۀ آن تشکیل ائتلافی به نام «نیروهای دموکراتیک سوریه» بود. یگان‌های مدافع خلق، شاخۀ نظامی حزب اتحاد دموکراتیک، هستۀ مرکزی این نیروها را تشکیل می‌دهند. در دسامبر ۲۰۱۳ یکی از سخنگویان حزب اتحاد دموکراتیک شمار جنگجویان آن یگان‌ها را ۳۵ هزار نفر اعلام کرد.

یگان‌های مدافع خلق جنگاوریِ خود را در نبرد کوُبانی نشان دادند. آن نبرد در ۱۳ سپتامبر ۲۰۱۴ آغاز شد و تا ۱۴ ژوئن ۲۰۱۵ به طول انجامید. نیروهای داعش به رغم عملیات ائتلاف بین‌المللی و بمباران‌های نیروی هوایی آمریکا، در اول اکتبر ۲۰۱۴ به دروازه‌های کوبانی رسیدند و در دهم آن ماه بر نیمی از آن شهر چیره شدند. یگان‌های مدافع خلق سرانجام راه را بر پیشرویِ نیروهای داعش بستند و رفته رفته با پشتیبانی جنگنده‌های ائتلاف بین‌المللی توانستند در ۲۶ ژانویۀ ۲۰۱۵ آن نیروها را از کوُبانی بیرون کنند. سرانجام در ۱۴ ژوئن ۲۰۱۵ پس از چند ماه نبرد در روستاهای شهرستان کوُبانی و اقلیم الجزیره توانستند تا «تل ابیض» پیشروی کنند و راه را بر تجهیز داعش و آذوقه رسانی به جهادیون در رقّه بربندند.در ۱۳ اکتبر ۲۰۱۵ سازمان عفو بین‌المللی با انتشار گزارشی ۳۸ صفحه‌ای «یگان‌های مدافع خلق» را متهم به جنایت جنگی کرد و نوشت که جنگویان آن یگان‌ها روستاهایی را که از چنگ داعش بیرون آوردند از ساکنان عرب و غیر کرد پاک کردند.

در ۱۷ مارس ۲۰۱۶ «حزب اتحاد دموکراتیک» خودمختاری «روُژاوایه کوردیستانه» به معنای « کردستان غربی» یا کردستان سوریه را اعلام کرد. قانون اساسیِ آن را در ۲۹ ژانویۀ ۲۰۱۴ اعلام کرده بود. گفته می‌شود نزدیک به دو میلیون کُرد سوری در این واحد خودمختار جایگیر شده‌اند. البته با حملۀ داعش به کوُبانی بسیاری از ساکنان غیرنظامی آن منطقه از کرد و عرب و ارمنی و دیگر گروه‌های قومی به ترکیه فرار کردند. یکی از هدف‌های دولت ترکیه بازگرداندن آنان به آن منطقه است. روُژاوا دربرگیرندۀ سه کانتون یا شهرستان به نام‌هایِ عَفرین، کوُبانی و جزیره است. ادارۀ این واحد خودمختار پیش از حملۀ ترکیه در دست یگان‌های مدافع خلق بود.

دولت ترکیه از آغاز سال ۲۰۱۶ هم‌زمان با انتشار قانون اساسی روُژاوا اعلام کرده بود که مستقر شدن یگان‌های مدافع خلق را در نزدیکی مرزهای خود تحمل نخواهد کرد. اما آمریکایی‌ها نمی‌توانستند سهم بزرگ این یگان‌ها را در جنگ با داعش نادیده بگیرند. از همین رو، از هیچ کمکی به آن‌ها دریغ نمی‌کردند. از سوی دیگر، نمی‌خواستند متحدی مانند ترکیه را در ناتو از دست بدهند. به همین سبب، هم در دورۀ اوباما و هم در دورۀ ترامپ هر دو طرف را می‌نواختند و رفتاری دوگانه داشتند. سرانجام ترامپ با خالی کردن پشت کردها به رفتار دوگانۀ آمریکا پایان داد.