۲۰ گروگان حماس زنده به اسرائیل بازگشتند، اما از ۲۸ گروگان کشته‌شده، تنها چهار جسد تحویل داده و هویت آنان شناسایی شده است. نارضایتی در اسرائیل از تأخیر در تحویل ۲۰ جسد دیگر در حال افزایش است.در حالی که آزادی تمام ۲۰ گروگان زنده از اسارت حماس موجب خوشحالی در اسرائیل شده، نارضایتی از اینکه تنها تعداد کمی از اجساد گروگان‌های کشته‌شده بازگردانده شده‌اند، رو به افزایش است.

وب‌سایت خبری "ynet" نوشت که از ابتدا مشخص بود گروه اسلام‌گرای حماس ممکن است نتواند همه‌ ۲۸ جسد را در مهلت تعیین‌شده تا روز دوشنبه تحویل دهد، اما مقامات دولتی وقتی که تنها چهار تابوت تحویل داده شد با "شوک و ناامیدی" واکنش نشان دادند.

روزنامه "تایمز اسرائیل" گزارش داد که اسرائیل خواهان "پیشرفت" در دریافت جسد سایر گروگان‌ها تا عصر سه‌شنبه (۱۴ اکتبر) شده است. هنوز هیچ اطلاع‌رسانی رسمی در این زمینه انجام نشده و حماس نیز توضیحی ارائه نداده است. با این حال، منابع نزدیک به این گروه گفته‌اند برای بیرون آوردن اجساد مدفون، به تجهیزات و زمان بیشتری نیاز است.

با این حال، دولت اسرائیل گفته است به ادعای حماس مبنی بر اینکه از محل اجساد بی‌خبر است یا به دلیل خرابی‌های گسترده در نوار غزه نمی‌تواند آن‌ها را بیرون بیاورد، باور ندارد. رسانه‌های اسرائیلی گزارش داده‌اند که اسرائیل بر این باور است که گروه تروریستی حماس از اجساد به‌عنوان اهرم فشار برای ادامه مذاکرات استفاده می‌کند.

وزیر دفاع اسرائیل، یسرائيل کاتس، روز دوشنبه حماس را به نقض توافق آتش‌بس متهم و تهدید کرد که این این رویکرد حماس عواقب سختی خواهد داشت. او توضیح بیشتری در باره این "عواقب" نداد. اسرائیل در همان روز به تعهد خود عمل کرده و نزدیک به ۲۰۰۰ فلسطینی را آزاد کرده بود.

یکی از بستگان گروگان‌های کشته‌شده، دولت اسرائیل را به شدت مورد انتقاد قرار داد. یائل آدار، مادر تامیر آدار از گروگان‌های جان‌باخته در غزه، دولت را به "خیانت" به خانواده‌ها متهم کرد. او در مصاحبه‌ای تلویزیونی که در تایمز اسرائیل هم منتشر شد، گفت دولت اسرائیل در مذاکرات غیرمستقیم با حماس نتوانست مهلت قطعی برای بازگرداندن تمام اجساد تعیین کند.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

بر اساس توافق آتش‌بس در جنگ غزه، قرار است علاوه بر گروگان‌های زنده، تمام گروگان‌های کشته‌شده نیز به اسرائیل تحویل داده شوند. در ازای جسد هر گروگان، اسرائیل نیز متعهد است ۱۵ جسد فلسطینی‌ها، اعم از کسانی که در مقابله با ارتش اسرائیل کشته شده‌اند یا شهروندان عادی فلسطینی که در حملات اسرائیل کشته‌شده‌اند را تحویل دهد. در مجموع اسرائیل ۳ هزار جسد فلسطینی را در اختیار دارد که گفته می‌شود چگونگی تحویل آنها نیز موضوع چانه‌زنی بوده است.

درخواست واده‌فول از چین و روسیه

در جریان سفر وزیر امور خارجه آلمان به رومانی، طرح صلح رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، نیز مورد بحث قرار گرفت. واده‌فول خواستار تداوم فشار بر حماس شد.

یوهان واده‌فول در اظهارات خود از چین و روسیه خواست تا با قطعنامه‌ای در شورای امنیت سازمان ملل برای اجرای ابتکار صلح غزه که از سوی رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، ارائه شده است، موافقت کنند. این سیاستمدار حزب دموکرات‌مسیحی (CDU) در دیدار با همتای رومانیایی خود، اوانا تویو، در پایتخت رومانی گفت که تصویب چنین قطعنامه‌ای از سوی این شورا امنیت، با توجه به نقش روسیه و چین در این شورا، "ضروری" است.

واده‌فول افزود که گفت‌وگوهای اولیه با چین و روسیه درباره این قطعنامه در حال انجام است. او گفت: «امیدوارم این تلاش‌ها به نتیجه برسد، چراکه ما به چارچوبی حقوقی و مطمئن برای استقرار نیروهای حافظ صلح از کشورهای مختلف در نوار غزه نیاز داریم.»



وزیر خارجه آلمان در ادامه سخنان خود تصریح کرد که " اگر واقعاً بخواهیم خلع سلاح حماس را پیش ببریم وجود یک مؤلفه امنیتی بین‌المللی در نوار غزه ضروری است". او خلع سلاح گروه اسلام‌گرای حماس را پیش‌شرط لازم برای موفقیت روند صلح توصیف کرد و افزود: «ما هم‌اکنون شاهدیم که حماس تمایلی به واگذاری داوطلبانه قدرت ندارد و به همین دلیل باید در آینده فشارها افزایش یابد.»

با این حال، واده‌فول ابراز خوش‌بینی کرد و گفت: «من همچنان خوش‌بین هستم که این روند موفق خواهد بود، زیرا اراده تمام طرف‌های درگیر در روند کنونی همچنان پابرجاست.» او افزود: «باید از این شتاب و فرصت ایجادشده استفاده کنیم.»

طرح ۲۰ ماده‌ای دونالد ترامپ برای "صلح در خاورمیانه" پایه و اساس بیانیه‌ای است که روز دوشنبه از سوی کشورهای میانجی، آمریکا، قطر، مصر و ترکیه در شهر شرم‌الشیخ به‌طور رسمی امضا شد. با این حال، این بیانیه عمدتاً شامل تعهدات کلی و غیرالزام‌آور است و گام‌های عملی یا پیامدهای مستقیم در صورت نقض مفاد آن را در بر ندارد.

تاکید اردن بر تشکیل کشور فلسطینی

پادشاه اردن، عبدالله دوم، اعلام کرد که بدون روند صلحی که به تشکیل کشور فلسطینی منجر شود، خاورمیانه "محکوم به نابودی" است.

او در مصاحبه‌ای با شبکه بی‌بی‌سی که دوشنبه‌شب پخش شد، تأکید کرد که در صورت حل‌نشدن این مسئله، درگیری دوباره شعله‌ور خواهد شد.

این اظهارات پیش از عزیمت او به اجلاس مصر بیان شد؛ اجلاسی که با حضور رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، برگزار شد و هدف از آن اعلام پایان جنگ غزه بود.

در این اجلاس، بیانیه‌ای به‌صورت رسمی امضا شد، اما فراتر از آتش‌بس کنونی میان حماس و اسرائیل، هیچ اقدام عملی مشخصی در آن گنجانده نشده است. قابل توجه است که هیچ‌یک از دو طرف درگیر در جنگ در این نشست حضور نداشتند.

بیانیه منتشرشده از شهر شرم‌الشیخ هیچ اشاره‌ای به تشکیل کشور فلسطینی نمی‌کند، هرچند در ماه‌های اخیر کشورهای بیشتری موجودیت آن را به رسمیت شناخته‌اند. در این بیانیه تنها آمده است که صلح پایدار در منطقه زمانی امکان‌پذیر است که امنیت، کرامت و حقوق بنیادین هر دو ملت اسرائیلی و فلسطینی حفظ شود.

توجیه ایران درباره عدم حضور

سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در ادامه توجیهات در مورد عدم حضور جمهوری اسلامی ایران دراجلاس سران شرم‌الشیخ، "بازیگری در عرصه بین‌المللی" را صرفاً به حضور فیزیکی در نشست‌ها محدود ندانست. او اجلاس شرم‌الشیخ را فاقد اهمیت بین‌المللی توصیف کرد و با اشاره به این که چین و روسیه هم در این اجلاس شرکت نداشتند، عدم حضور جمهوری اسلامی را تلویحا موجه دانست.

این در حالی است که جمهوری اسلامی بر خلاف چین و روسیه با حمایتی که از حماس و سایر "نیروهای محور مقاومت" می‌کند و با موضع منحصر به فردی که درباره نابودی اسرائیل دارد، به یکی از طرف‌های اصلی درگیری در مناقشه خاورمیانه بدل شده است و به گفته منتقدان موقعیتی متفاوت از چین و روسیه در این مناقشه دارد. علاوه بر این، مصر به عنوان میزبان اجلاس رسما از ایران دعوت کرده بود.

دعوت ابتدا از مسعود پزشکیان صورت گرفت که جمهوری اسلامی آن را رد کرد و بعد که مصر وزیر خارجه را دعوت کرد این دعوت نیز پذیرفته نشد و تهران حتی به اعزام هیاتی دون‌پایه ‌تر به اجلاس هم تمایلی نشان نداد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

عباس عراقچی روز یکشنبه در توضیح مخالفت با شرکت در اجلاس در توئیتی نوشت: « نه رئیس‌جمهور پزشکیان و نه من، نمی‌توانیم با کسانی وارد تعامل شویم که به مردم ایران حمله کرده‌اند و همچنان ما را تهدید و تحریم می‌کنند.»

منتقدان اما به یاد آوردند که اصولا مذاکره با مخالفان و دشمنان انجام می‌شود و جمهوری اسلامی نیز پس از پایان جنگ هشت ساله با عراق به راحتی با رژیم صدام حسین وارد مذاکره و گفت‌وگو شده است.

با این همه اسماعیل بقایی در اظهارات روز سه‌شنبه خود دوباره با ضروری ندانستن حضور فیزیکی به عنوان مولفه‌ای قوی در تبادلات دیپلماتیک و با تکرار توجیه عراقچی، گفت: «بازیگری در عرصه بین‌المللی صرفاً به حضور فیزیکی در نشست‌ها محدود نمی‌شود. ... ما تنها چند ماه قبل، در خرداد، مورد حمله غیرقانونی و جنایتکارانه آمریکا (و اسرائیل) قرار گرفتیم. طبیعی است نمی‌توانیم در نشستی شرکت کنیم که ریاست آن بر عهده طرفی است که به چنین اقدام جنایتکارانه‌ای افتخار می‌کند.»

ساعاتی پیش‌تر از مصاحبه مطبوعاتی بقایی، وزارت خارجه جمهوری اسلامی به اظهارات ترامپ در کنست اسرائیل و در شرم‌الشیخ مبنی بر آمادگی برای مذاکره با ایران برای دستیابی به صلح واکنشی منفینشان داده و این رویکرد را با رفتارهای آمریکا متعارض خوانده بود.

این در حالی است که در روزنامه‌های امروز ایران نیز همچنان رویکرد جمهوری اسلامی در مورد اجلاس شرم‌الشیخ موضع بحث اصلی است و به رغم برخی حواشی رفتار و رویکردهای دونالد ترامپ در این اجلاس، باز هم منتقدانی که عدم شرکت در اجلاس را نادرست ارزیابی می‌کنند در بحث‌ها دست بالا را دارند.

در این میان حسن روحانی، رئیس جمهور سابق ایران، در یک سخنرانی که متن آن روز سه‌شنبه منتشر شد نسبت به ادامه وضعیت نه جنگ و نه صلح وعدم مذاکره با دنیا هشدار داد و از آن انتقاد کرد.

او گفت: «نمی‌توانیم بگوییم ما در شرایط فعلی نمی‌توانیم با دنیا مذاکره کنیم. این حرف درست نیست که یا جنگ است یا تسلیم. ما می‌توانیم هم نجنگیم هم تسلیم نشویم و راه دیگری را پیدا کنیم، یعنی راه تعامل را پیدا کنیم، در پی بحث برد - برد باشیم. امروز هم امکان‌پذیر است که با دنیا مذاکره و مسائل‌مان را حل کنیم. البته کمی پیچیده و سخت است.»