ហេតុអ្វីមហារីកសុដន់មានកើតលើស្ត្រីវ័យក្មេងកាន់តែច្រើនឡើងៗ
Description
តុលា ជាខែដែលពិភពលោកឧទ្ទិសដល់យុទ្ធនាការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺមហារីកសុដន់។ ដូចជារៀងរាល់ឆ្នាំ ពេញមួយខែតុលានេះ អាជ្ញាធរសុខាភិបាលនានាបានរៀបចំកម្មវិធីផ្សេងៗជាច្រើនដើម្បីបញ្ចៀបពលរដ្ឋឱ្យបានយល់ដឹងអំពីសារៈសំខាន់នៃការធ្វើតេស្តេវែករក ជំងឺមហារីកសុដន់ ដែលបើគេឆាប់ដឹង ឆាប់បានទទួលការព្យាបាល នោះសំណាងបានជាសះស្បើយពីជំងឺក៏ខ្ពស់ខ្លាំង។ ប៉ុន្តែទន្ទឹមពេលជាមួយគ្នានេះ មានចំណោទសួរថាតើហេតុអ្វីបានជាមានស្ត្រីវ័យក្មេងកាន់តែច្រើនឡើងៗកើតជំងឺមហារីកសុដន់?
រហូតមកទល់នឹងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ មហារីកសុដន់ នៅតែជាមូលហេតុទីមួយនៃមរណភាពស្ត្រីដោយជំងឺមហារីក។ ក្នុងមួយឆ្នាំៗ ជំងឺមហារីកសុដន់បានសម្លាប់ស្ត្រីប្រមាណ១២០០០នាក់ នៅក្នុងប្រទេសបារាំង។ ការវែករកឃើញជំងឺមហារីកសុដន់បានឆាប់ តាំងពីដំណាក់កាលដំបូងៗ មុនចេញរោគសញ្ញា ផ្តល់លទ្ធភាពខ្ពស់ដល់ការព្យាបាល ឱ្យបានជាសះស្បើយ ក្នុង៩ករណីលើ១០។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជា ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ពិភពលោកតែងរៀបចំយុទ្ធនាការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺមហារីកសុដន់ ពេញមួយខែតុលា តាមរយៈព្រឹត្តិការណ៍ផ្សេងៗ ដូចជាការលម្អទីកន្លែងដោយចងបូពណ៌កុលាប បំភ្លឺអាគារសាធារណៈ អាគារប្រវត្តិសាស្ត្រ ទេសចរណ៍ ឧទាហរណ៍ តួអេហ្វែល នៅក្រុងប៉ារីស បានប្តូរទៅជាមានពណ៌កុលាបនៅពេលយប់ពេញមួយតែតុលា ព្រមទាំងកម្មវិធីជួបជុំ បែបកំសាន្ត បែបអប់រំ បែបកីឡា ។ល។ កម្មវិធីដ៏ពេញនិយមជាងគេនៅប្រទេសបារាំង គឺការជួបជុំរត់ បែបពាក់កណ្តាលម៉ារ៉ាតុង ដើរជាគ្រួសាររយៈឆ្ងាយ ... កម្មវត្ថុនៃការរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍ មានតែមួយគឺ ដើម្បីបញ្ចៀប បំផុស ព័ត៌មាន និងបញ្ចុះបញ្ចូលស្ត្រីឱ្យទៅធ្វើតេស្តវិភាគក្រែងមានកើតជំងឺមហារីកសុដន់
ជាទូទៅ អាយុ៥០ឆ្នាំទ់ៅ៧៤ឆ្នាំ ជាវ័យងាយរងគ្រោះកើតជំងឺមហារីកសុដន់ជាងគេ។ ដោយមូលហេតុនេះទើបពលរដ្ឋបារាំងភេទស្រី ក្នុងវ័យនេះ បានទទួលការអញ្ជើញនិងណែនាំឱ្យធ្វើតេស្តដោយឥតគិតថ្លៃជារៀងរាល់ពីរឆ្នាំម្តង។ ប៉ុន្តែមហារីកសុដន់ជាជំងឺដែលកើតមានជាញឹកញាប់ជាងគេបង្អស់សម្រាប់ស្ត្រី កំពុងកើនឡើងជាលំដាប់ និងកាន់តែច្រើនឡើងៗលើរូបស្រ្តីវ័យក្មេង។ នេះបើតាមតួលេខផ្តល់ដោយវិទ្យាស្ថានជាតិប្រឆាំងនឹងជំងឺមហារីកបារាំង។ ស្ត្រីកាន់តែក្មេងឡើងៗ និងកាន់តែច្រើនឡើងៗមានជំងឺមហារីកសុដន់ នៅអាយុក្រោម៤០ឆ្នាំ។
ដូច្នេះត្រូវមានកម្មវិធីវិភាគរកជំងឺមហារីកសុដន់ជាស្វ័យប្រវត្តិលើស្ត្រីគ្រប់វ័យឬ?
មិនទេ! ការធ្វើតេស្តវិភាគវែកជំងឺមហារីកសុដន់ ថ្វីបើផ្តល់គុណប្រយោជន៍មែន តែនៅមានកំរិត និងអាចផ្តល់ផលអវិជ្ជមានវិញ។ ឆាប់ទៅធ្វើតេស្តពេក ក៏អាចក្លាយជាការវិភាគធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជ្រុលហួសហេតុ និងនាំឱ្យមានជាការព្យាបាលដុំដំបៅដែលមិនប្រាកដថានឹងវិវឌ្ឍន៍ទៅដុំមហារីក។ ការថតឆ្លុះដោយកាំរស្មីX ក្នុងករណីខ្លះ ក៏អាចជំរុញឱ្យមានផលវិបាកបញ្ច្រាសខ្យល់ ដោយអាចនឹងបង្កើនលទ្ធភាពមានជំងឺមហារីកទៅវិញ។ នេះជាមូលហេតុចម្បងមួយដែលក្រុមអ្នកជំនាញផ្តល់អនុសាសន៍ឱ្យតែស្ត្រីចាប់ពីវ័យ៥០ឆ្នាំឡើងទៅ ទៅធ្វើតេស្តថតសុដន់វិភាគរកជំងឺមហារីក ជារៀងរាល់ពីរឆ្នាំម្តងនោះ។
ចំណែកស្ត្រីវ័យក្មេង ត្រូវរំពឹងលើការវិភាគគ្លីនិក មានន័យថា ត្រូវតាមដានសុខភាពសុដន់ ដោយផ្ទាល់ភ្នែក ដោយខ្លួនឯង ឬដោយទៅជួបគ្រូពេទ្យជំនាញរោគស្ត្រី។ ចាប់ពីអាយុ២៥ឆ្នាំឡើងទៅ ស្ត្រីត្រូវចេះនិងឧស្សាហ៍ពិនិត្យមើលសុដន់ មើលរូបភាពខាងក្រៅ ក្រែងសុដន់មានទម្រង់ខុសប្រក្រតី។ នៅពេលឃើញមាន- ដុំ សាច់ពកនៅក្នុងសុដន់ ឬនៅតំបន់ក្រោមឃ្លៀក - មានស្នាមក្រហម ឬស្បែកសុដន់ឡើងពណ៌លឿង - ក្បាលដោះប្រទាញប្រទង់ លិប ខុសប្រក្រតី ឬមានហូរទឹកដោះ ត្រូវរួសរាន់ទៅជួបគ្រូពេទ្យជំនាញភ្លាម។
បន្ថែមពីលើការតាមដានស្ថានភាពសុដន់ ស្ត្រីអាយុក្រោម៥០ឆ្នាំ ត្រូវគិតគួរត្រួតពិនិត្យសុដន់ខ្លួនឯងដោយការចុចស្ទាបឱ្យបានសព្វជ្រុងជ្រោយ ត្រង់តំបន់ដោះនិងជុំវិញដោះរហូតដល់ក្រោមឃ្លៀក យ៉ាងហោចណាស់ម្តងក្នុងមួយឆ្នាំ។ ណែកស្ត្រីចាប់ពី៥០ឆ្នាំឡើងទៅក៏មិនត្រូវធ្វេសប្រហែសដែរ ត្រូវឧស្សាហ៍ចុចស្ទាបសុដន់ ក្នុងចន្លោះពេលរង់ចាំទៅធ្វើការកៀបថតសុដន់ ជាថ្មី។
វិធីចុចស្ទាបសុដន់ ត្រូវធ្វើនៅពេលទើបអស់រដូវភ្លាម និងយ៉ាងដូច្នេះ៖
ហេតុអ្វីករណីមហារីកសុដន់កើនឡើងជាលំដាប់ លើស្ត្រីវ័យក្មេង?
ករណីស្ត្រីវ័យក្មេងកើតមហារីកសុដន់វ័យក្មេង ហាក់កើនឡើងជាលំដាប់មែន។ ប៉ុន្តែ ក្រុមគ្រូពេទ្យមិនចង់ស្រែកអាសន្នភ្លាម និងយល់ថាមិនមែនជាកំណើនជាពិសេសប៉ះពាល់តែករណីជំងឺមហារីកសុដន់លើស្ត្រីវ័យក្មេងទេ តាមការពិតទៅនោះ កំណើនជំងឺមហារីកបានកើនឡើងជាលក្ខណៈទូទៅ ក្នុងគ្រប់វ័យទាំងអស់ ដោយទំនងបណ្តាលមកពីរបៀរបបរស់របស់យើង។ គ្រប់ការសិក្សានិងការព្យាករណ៍វិទ្យាសាស្ត្រសុទ្ធតែ បង្ហាញថា ជំងឺមហារីកនឹងកើនឡើងខ្លាំង និងខ្លាំងគួរជាទីកត់សម្គាល់តែម្តងទៀតនៅ២៥ឆ្នាំខាងមុខ ជាមួយអត្រាមរណដ៏ខ្ពស់។
មហារីកសុដន់ ជាជំងឺពហុកត្តា មានន័យថា មានមូលហេតុច្រើនអាចបង្កើនហានិភ័យបណ្តាលឱ្យលេចជំងឺមហារីកឡើង។ ក្រៅអំពីកត្តាអាយុ និងហ្សែនពីកំណើត ដែលគេមិនអាចបញ្ចៀសបាន នៅមានកត្តាហានិភ័យនាំឱ្យកើតជំងឺមហារីកសុដន់ ច្រើនទៀតពាក់ព័ន្ធនឹងរបៀបរបបរស់នៅ ដូចជា ធាត់ជ្រុល ឡើងគីឡូ ក្រោយអស់រដូវ កង្វះសកម្មភាពកាយសម្បទា និងការបរិភោគសុរា អាល់កុល។
ឆាប់ពេញក្រមុំ ក៏ជាតត្តាហានិភ័យនៃជួយបង្កើនគ្រោះកើតជំងឺមហារីកសុដន់ដែរ។ ប្រវត្តិអ្នកជំងឺ ធ្លាប់មានមហារីកនៅប្រព័ន្ធបន្តពូជ ឬសុដន់ម្ខាងហើយ ងាយនឹងធ្លាក់ខ្លួនមានមហារីកនៅសុដន់ម្ខាងទៀត ដល់ទៅបួនដងលើសស្ត្រីដែលមានប្រវត្តិជំងឺសោះ។
ទិន្នន័យផ្សព្វផ្សាយក្នុងទំព័រទស្សនាវដ្តីវិទ្យាសាស្ត្រសុខាភិបាល The Lancet បានបញ្ជាក់ថាស្ត្រីទទួលថ្នាំអរមូនព្យាបាលអាការៈអស់រដូវ មានហានិភ័យខ្ពស់ខ្លាំង នឹងកើតជំងឺមហារីកសុដន់។ ថ្នាំពន្យារកំណើតមានជាតិអរមូន បង្កើនគ្រោះកើតជំងឺមហារីកសុដន់ដល់ទៅប្រមាណ២០%។ នេះបើតាមការសិក្សាដ៏ធំមួយលើស្ត្រីជិតពីរលាននាក់ក្នុងរយៈពេលមធ្យម១១ឆ្នាំ។
ផ្ទុយទៅវិញ ការក្រមានរដូវ (ពេញក្រមុំ) បានបង្កើតកូននៅមុនអាយុ២៥ឆ្នាំ និងបំបៅដោះកូនយ៉ាងហោច៦ខែ ព្រមទាំងឆាប់អស់រដូវទៅវិញ អាចការពារស្ត្រីបានច្រើនពីគ្រោះកាចមហារីកសុដន់៕
United States
