Vinod Khosla - Về tương lai của AI – Phần 7 của 8

4. Kinh tế mới trong thế giới AI

Vinod Khosla. Lê Quang Văn dịch, giải thích và thực hiện phần kỹ thuật số.

A. Chủ nghĩa tư bản và dân chủ trong kỷ nguyên AI

Chủ nghĩa tư bản ở phương Tây hoạt động trong giới hạn của nền dân chủ và được thiết kế theo truyền thống cho hiệu quả kinh tế. Chủ nghĩa tư bản đã đạt được tăng trưởng kinh tế nhưng trong thời đại AI, chúng ta không nên chỉ tập trung vào hiệu quả mà nên thêm mục tiêu giảm chênh lệch thu nhập như một kết quả quan trọng không kém, do vai trò của sự bình đẳng trong hạnh phúc của con người.

Chủ nghĩa tư bản, theo truyền thống là động cơ cho hiệu quả kinh tế, có thể cần phải phát triển khi đối mặt với những thay đổi do AI điều khiển. Nhu cầu giảm dần về hiệu quả kinh tế truyền thống cho chúng ta chỗ để ưu tiên chủ nghĩa tư bản đồng cảm và bình đẳng kinh tế bên cạnh hiệu quả. Chủ nghĩa tư bản là do sự cho phép của dân chủ. Sự chênh lệch vượt quá một điểm nhất định sẽ dẫn đến bất ổn xã hội, vì vậy chúng ta phải ban hành chính sách với điều này trong tâm trí. Tôi lớn lên là một fan hâm mộ của một số bất bình đẳng (đọc "khuyến khích làm việc chăm chỉ hơn") miễn là có những cơ hội tuyệt vời cho sự dịch chuyển xã hội. Vẫn phải có những lối thoát này để cải thiện cuộc sống của chúng ta một cách có ý nghĩa. Hơn nữa, chủ nghĩa tư bản ngày nay đã đi lạc sang một số hình thức mới, theo đó các nỗ lực tạo ra nhu cầu (đọc quảng cáo và tương đương) vượt quá lợi ích hiệu quả kinh tế cho các tập đoàn, khiến chúng ta muốn những thứ chúng ta không biết chúng ta muốn. Đây không phải là phụ gia cho hạnh phúc xã hội. Chúng ta đang ở thời điểm mà sự cải thiện đối với hệ thống tư bản hiện tại của chúng ta sẽ là net-net, hoàn toàn tích cực. Về mặt phổ quát, những xã hội chọn nắm lấy công nghệ này - và không phải tất cả đều như nhau - đến mức tối đa sẽ có khả năng lớn hơn nhiều để thực hành chủ nghĩa tư bản đồng cảm, bằng sự phong phú mà AI sẽ mở khóa cho họ. Chúng ta đừng làm chậm bàn tay của thị trường hoặc tiến bộ công nghệ mà hãy nhận ra rằng lao động của con người có thể bị mất giá trong nhiều trường hợp, gây áp lực giảm lương của những người lao động có tay nghề thấp hơn và thậm chí nhiều công nhân có tay nghề cao hơn. Với nhu cầu ít hơn về lao động và phán đoán của con người, lao động sẽ bị mất giá so với vốn và thậm chí còn hơn thế so với các ý tưởng và công nghệ học máy. Trong thời đại phong phú và chênh lệch thu nhập ngày càng tăng - như tôi đã dự đoán vào năm 2014 trong bài tiểu luận về AI - chúng ta có thể cần một phiên bản của chủ nghĩa tư bản tập trung vào nhiều thứ hơn là chỉ sản xuất hiệu quả và cũng ưu tiên nhiều hơn cho các tác dụng phụ ít mong muốn hơn của chủ nghĩa tư bản.

B. Nén tiền lương và gián đoạn công việc cùng với tăng năng suất

Sự khác biệt về kỹ năng của AI có thể làm giảm tiền lương và việc tạo ra giá trị có thể chuyển sang sáng tạo, đổi mới hoặc sở hữu AI, có khả năng dẫn đến sự bất bình đẳng kinh tế khác nhau. Mặc dù tăng năng suất trong lịch sử đã dẫn đến mức lương cao hơn và tăng chi tiêu của người tiêu dùng bằng cách tăng nhu cầu về tài nguyên năng suất cao hơn, có thể là kỹ sư, nhân viên bán hàng hoặc công nhân nông trại, tôi cho rằng điều đó có thể không xảy ra với các công nghệ AI vì khả năng phân tán con người khỏi những gì tôi dự đoán là 80% công việc trong 80% công việc.

Tương tự như vậy, chúng ta không thể đơn giản ngoại suy lịch sử kinh tế trong quá khứ, trong đó rao giảng rằng trong mỗi cuộc cách mạng công nghệ, các cơ hội việc làm mới đã vượt xa những mất mát. Như ai đó đã nói, "khi đoàn tàu lịch sử chạm vào một đường cong, trí thức sẽ rơi ra." Tôi cho rằng lần này có thể khác vì bây giờ, các động lực cơ bản của việc tạo việc làm sẽ thay đổi với một công nghệ không chỉ tăng cường khả năng của con người, mà còn có thể vượt qua chúng hoàn toàn, khiến giáo dục và nâng cao kỹ năng - một con đường lịch sử để đào tạo lại và liên quan - hơi bất lực. Chúng ta đã thấy những chuyển đổi lớn trước đây nhưng chưa bao